حجتالاسلام والمسلمین بهاءالدین قهرمانینژاد، رئیس گروه معارف و تمدن اسلامی دانشکده معارف اسلامی دانشگاه تهران در گفتوگو با خبرگزاری بینالمللی قرآن (ایکنا)، در آستانه روز معلم و با اشاره به مقام عالم، اظهار کرد: خداوند عالَم را برای عالِم آفریده است؛ لذا در قرآن میبینیم در اولین آیاتی که بر پیامبر(ص) نازل میشود سه بار از علم اسم برده میشود. «بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ اقْرَأْ بِاسْمِ رَبِّکَ الَّذِی خَلَقَ ﴿۱﴾ خَلَقَ الْإِنسَانَ مِنْ عَلَقٍ ﴿۲﴾ اقْرَأْ وَرَبُّکَ الْأَکْرَمُ ﴿۳﴾ الَّذِی عَلَّمَ بِالْقَلَمِ ﴿۴﴾ عَلَّمَ الْإِنسَانَ مَا لَمْ یَعْلَمْ ﴿۵﴾». خداوند سه بار به آگاهی و علم اشاره فرموده است، دو بار به خواندن و یک بار هم به نوشتن.
وی افزود: خداوند در آیه 282 سوره بقره فرموده است: «وَاتَّقُواْ اللّهَ وَیُعَلِّمُکُمُ اللّهُ»، اگر تقوا داشته باشید خود خدا معلم شما میشود. وظیفه معلمان را وظیفه تعلیم قرار داده است. «یُعَلِّمُهُمُ الْکِتَابَ وَالْحِکْمَةَ»، (جمعه/2)؛ بنا بر این مسئله تعلیم و تربیت اصل و اساس آفرینش است. خداوند متعال میفرماید: «إِنَّمَا یَخْشَى اللَّهَ مِنْ عِبَادِهِ الْعُلَمَاء»، در آیات ما مکرر روی تعقل، تدبر، تذکر و مسائلی از این قبیل اشاره شده، از این جهت به جایگاه عمیق علم پی میبریم.
قهرمانینژاد با اشاره به ویژگیهای معلم نمونه در اسلام، اظهار کرد: معلم نمونه در اسلام علم را در راستای اهداف آفرینش میداند و میگوید من برای علم، علمآموزی و فرادادن علم آفریده شدهام. چنین فردی باید علم را برای خدا یاد بگیرد چون اگر علم برای خدا باشد، همراه ایمان، دو بالی میشود که میتواند انسان را حرکت و پیشرفت دهد. انسان هر چقدر علم را یاد میگیرد باید تواضعش بیشتر شود. فرد نباید علم را برای مفاخره و فخرفروشی بخواند و باید دنبال علم نافع برود، علمی که برای انسانها مفید است.
رئیس گروه معارف دانشکده معارف اسلامی دانشگاه تهران در پاسخ به این سؤال که معلمان تا چه حد در آموزش جایگاه انسانی بهعنوان یکی از وظایف خود، موفق بودهاند، گفت: از نظر علمآموزی و ... ما از نظر مرتبه، جایگاه خوبی داریم. حداقل این است که به اهمیت این امر واقف شدهایم. هر چند در عمل ممکن است آن گونه که باید و شاید انجام نشود.
آیتالله مطهری حد و مرز علم را به معنای واقعی کلمه معنا کرد
وی با اشاره به سالروز شهادت آیتالله مطهری، عنوان کرد: حقیقتاً میتوان گفت علامه شهید آیتالله مرتضی مطهری برای همه کسانی که در دایره علم کار میکردند الگو و اسوه بود. مصداق این روایت از پیامبر(ص) بود که «مداد العلماء افضل من دماء الشهداء». ایشان با شناخت جهات کافی نقش مهمی در انقلاب داشت. میتوان گفت در حال حاضر سلامت، امنیت و فضیلتهای انسانی در کشورمان که منشعب از انقلاب اسلامی ایران شده است بخش عمدهای از اساس و مبانی اعتقادی آن از اوایل انقلاب و بعد از انقلاب به عهده ایشان بوده است؛ بنا بر این ایشان نقش بسیار مهمی داشته است و اینکه حد و مرز علم را به معنای واقعی کلمه توانست معنا کند.
وی افزود: ایشان شخصی هستند که همه قدر و منزلت ایشان را میدانند و سعی میکنند مسیر ایشان را بروند. امیدواریم که آموزش و پرورش زمینهای فراهم کند که بیشتر به این مسائل پرداخته شود. بهطور مثال اگر مسابقه کتاب از نوشتههای مطهری برگزار کنند خیلی خوب است. آموزش عالی به نسبت آموزش و پرورش در بعضی جهات بیشتر و بهتر این معنا را گرفته است و به آثار ایشان توجه دارد، ولی باز هم کافی نیست. در آموزش عالی ما درسهای معارف اسلامی، متون اسلامی، اندیشه اسلامی و انقلاب اسلامی و تاریخ اسلام داریم، این دروس توانستهاند از آثار شهید مطهری استفاده کنند.
حجتالاسلام قهرمانینژاد با اشاره به مشکلات صنفی اساتید، گفت: از نظر صنفی مشکلات عمومی که در جامعه ما وجود دارد دامنگیر معلمان و اساتید هم هست؛ به هر شکل همه دولتمردان، مردم و استادها باید سعی خود را کنیم که به زعامت رهبر عزیز انقلاب این موارد را رفع کنیم. باید دست به دست هم بدهیم. یک مقدار مشکل مدیریتی، بی تدبیریها و ... باید انشاءالله ساماندهی شود. وزارت علوم، شورای عالی انقلاب فرهنگی اصل و نهادهای فرهنگی در این باره نقش اصلی را دارند.