صامد باقراف، کارشناس مسائل خاورمیانه در شبکه تلویزیونی «اینترآذ» جمهوری آذربایجان و عضو علمی انستیتو شرقشناسی فرهنگستان این کشور در گفتوگو با خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا) ضمن بیان این مطلب گفت: داعش را میتوان یک گروه از کنترل خارجشده حساب کرد و ریشههای داعش را باید در گروه القاعده جست.
وی افزود: القاعده در دهه نود منافع آمریکا را در منطقه تأمین میکرد؛ ولی در دوره زمانی بعد از 11 سپتامبر به تأمینکننده منافع کشورهای عربی حوزه خلیج فارس به خصوص عربستان تبدیل شد. بعد از ورود آمریکا به عراق، القاعده عراق تأمینکننده منافع عربستان، قطر و وسیلهای برای جلوگیری از نفوذ ایران در منطقه بود.
صامد باقراف تصریح کرد: چیزی که در این زمان اتفاق افتاد یعنی به وجودآمدن «دولت اسلامی عراق» که بعد به «دولت اسلامی عراق و شام»(داعش) تبدیل شد، خطرناکترین جریان قرن 21 بود.
ظهور داعش از بطن ناسیونالیسم افراطی و دینداری افراطی
باقراف بیان کرد: خطرناکبودن این جریان به خاطر پدیدآمدن آن از بطن دو طیف خطرناک است. به طوری که ما این نوع اتفاق را در تاریخ کشورهای اسلامی به ندرت دیدهایم. طیف اول ناسیونالیسم افراطی که همان بقایای رژیم اشتراکی بعث صدام و طیف دوم دینداری افراطی و تکفیری که همان وهابیت است.
وی ادامه داد: بعد از اینکه آمریکا وارد عراق شد و تعدادی از نظامیان کلیدی ارتش سابق عراق دستگیر و روانه زندان شدند، خیلی از فعالان وهابی که برای جهاد با آمریکا روانه عراق بودند، نیز دستگیر شدند. این دو گروه در یک زندان مستقر شدند و آرمان مبارزه با آمریکا و ایران و همپیمانان ایران در عراق، آنان را بیشتر و بیشتر به یکدیگر نزدیک کرد.
بیشتر نیروهای داعش نظامیان سابق ارتش صدامند
این کارشناس مسائل خاورمیانه تأکید کرد: بقایای رژیم صدام یعنی فدائیانش که در بین زندانیان بودند، اول به وهابی خشن و بعد به متخصص جنگ تبدیل شدند، آنها میدانستند که وهابیت که مبنای ایدئولوژیاش تکفیر است، بهترین راه انتقام از آمریکا و شیعیان است. در حال حاضر بیشتر نیروهای داعش نظامیان سابق ارتش صدامند و این بدون سبب نیست.
تکفیر حل مسئله فلسطین را بیش از نیم قرن به تأخیر انداخت
صامد باقراف تصریح کرد: در این روند بیشترین سود را اسرائیل برده و مهلکترین ضربه را مسلمانان به خصوص کشورهای عربی میخورند. به نظر من ظهور اندیشه تکفیری، سبب شده است حل مسئله فلسطین به عنوان نخستین مسئله جهان اسلام و مسلمانان بیش از نیم قرن به تأخیر بیافتد.
تلاش آمریکا برای بهکنترل درآوردن داعش
وی با اشاره به تلاش آمریکا برای به کنترل درآوردن داعش گفت: در حال حاضر داعش از کنترل خارج شده است، به این خاطر آمریکا با همکاری کشورهای عربی و اروپایی ائتلافی را تشکیل داده و تشکیلات داعش را هدف قرار میدهد. بر خلاف جبهة النصرة(شاخه القاعده در سوریه) که قابل کنترل است و از طرف ترکیه و قطر حمایت میشود، داعش قابل کنترل نیست.
نگرانی تصنعی کشورهای عربی از نفوذ ایران در خاورمیانه
صادمد باقراف در بخش دیگری از این گفتوگو با بیان این که نفوذ ایران در خاورمیانه همواره مایه نگرانی کشورهای عربی حوزه خلیجفارس بوده است، گفت: آمریکا با مهارت کامل توانسته است این نگرانی تصنعی را بیافریند، ادامه این روند سال به سال فروش اسلحه به این کشورها را افزایش داده و درآمد چندین میلیارد دلاری را برای واشنگتن تضمین کرده است.
باقراف بیان کرد: خود کشورهای عربی هم برای جلوگیری از نفوذ ایران در خاورمیانه، بارها تلاش کردهاند که با دستاویز قراردادن کردها، عربهای اهواز و بلوچهای اهلتسنن و مطرحکردن مسائل آنان، ایران را متشنج کنند، اما هنوز موفق نبودهاند و مشارکت فعالانه این گروه از شهروندان ایرانی در سیستم حکومتی ایران و همبستگی آنان با دولت یکی از موانع بوده است.
متوسلشدن عربستان به «جیشالعدل» برای متشنجکردن ایران
وی در بخشی از این گفتوگو با اشاره به متوسلشدن عربستان به گروهک تروریستی «جیشالعدل» پاکستان برای ایجاد ناامنی در مرزهای کشورمان گفت: کشورهای عربی به خصوص عربستان سعودی مدتی است که برای متشنجکردن مرزهای ایران به جیش العدل پاکستان متوسل شده است؛ ولی حملات این گروه تا به حال بینتیجه بوده و در سیاستها و تصمیمات دولتمردان ایران ذرهای تأثیرگذار نبوده است.
این فعال رسانهای با بیان این که داعش بیش از غرب به اسلام ضربه میزند، یادآور شد: بدون شک داعش و امثال آن بیش از دنیای غرب به مسلمانان ضربه میزنند. چون یگانه ویژگی آنان تکفیر است.تکفیر، یک مسلمان را اول با همسایه و برادرش روبهرو میکند، نه بیگانه.
صامد باقراف گفتوگو با ایکنا را اینگونه پایان برد: خدا را شکر که مسلمانان در برخی کشورها بیدارند و اجازه ترویج فکر داعشی را به احدی نمیدهند. جمهوری آذربایجان یکی از این کشورها است.