بهره‌مندی از نکات تفسیری قرآن با مطالعه ترجمه آیت‌الله مشکینی(ره)
گروه ادب: یک پژوهشگر حوزه علوم قرآن گفت: ترجمه آیت‌الله مشکینی ترجمه خوبی برای کسانی است که تفسیر مختصری در کنار ترجمه قرآن کریم بخوانند و قرآن را با توجه به معانی و نکات تفسیری مطالعه کنند.
حجت‌الاسلام والمسلمین محمد خامه‌گر، پژوهشگر حوزه قرآن در گفت‌وگو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) درباره ترجمه قرآن آیت‌الله مشکینی گفت: ترجمه آیت‌الله مشکینی(ره) یکی از ترجمه‌های قرآن کریم به روش تفسیری است که در آن ضمن ترجمه آیات، نکات تفسیری مهم و ضروری آیات برای خواننده هم ذکر شده است و چون در ترجمه قرآن کریم، ترجمه به طور محض و خالی از هر گونه توضیحات آورده شده است، معمولاً برای خواننده مبهم بوده و استفاده کمتری از آن می‌برد.
وی افزود: از این جهت است که برخی از دانشمندان و مترجمان قرآن، ترجمه را با تفسیر همراه کرده‌اند و مهمترین ویژگی ترجمه وی این است که مبتنی بر تفسیر بوده و در تفسیر هم تا حد زیادی از دیدگاه‌های علامه طباطبایی(ره) استفاده شده و با توجه به اینکه وی نیز در تفسیر، توانمند بوده است، دیدگاه‌های خود را نیز در این ترجمه انعکاس داده‌اند.
خامه‌گر ادامه داد: به عنوان مثال آیه «الْحَمْدُ للّهِ رَبِّ الْعَالَمِینَ» این گونه ترجمه شده است؛ «سپاس و ستایش از آن خدایی است که مدبر و ولی‌امر و پرورش‌دهنده جهان‌هاست» و در پرانتز آمده است؛ «جهان فرشتگان، آدمیان، پریان، حیوان‌ها و جمادات».
وی تصریح کرد: در این ترجمه چند نکته تفسیری وجود دارد، یکی اینکه «الْحَمْدُ للّهِ» را هم به معنای سپاس و هم ستایش گرفته و درست نیز همین است؛ چرا که هم جنبه شکر داشته و هم نوعی ستایش است. نکته دیگر درباره «رَبِّ» است که فقط پروردگار معنا نکرده است و تدبیر کردن و پرورش دادن را در پرانتز آورده است؛ از این رو مدبر و ولی‌امر و پرورش‌دهنده معنی کرده است. نکته دیگر «رَبِّ الْعَالَمِینَ» است که برخی گفته‌اند «جهان انسان و جن است» و ایشان «جهان فرشتگان، آدمیان و حیوان‌ها و جمادات» معنا کرده است.
حجت‌الاسلام خامه‌گر ویژگی دیگر ترجمه آیت‌الله مشکینی را واژه‌گزینی دقیق آیات خواند و بیان کرد: این مترجم در واژه‌گزینی توجه کرده است تا واژگان فارسی، سلیس و روان انتخاب شوند تا برای مخاطب فابل فهم باشند؛ از این رو از اصطلاحات علمی و یا واژه‌های فارسی قدیمی به هیچ وجه استفاده نکرده است.
وی در ادامه عنوان کرد: به تجزیه و ترکیب دقیق جملات نیز بسیار توجه داشت، به عنوان مثال «صِرَاطَ الَّذِینَ أَنعَمتَ عَلَیهِمْ غَیرِ المَغضُوبِ عَلَیهِمْ وَلاَ الضَّالِّینَ» را این گونه معنا کرده است؛ «راه کسانی که به آنها نعمت دادی، آنانی که نه مورد خشم خداوند قرار گرفتند و نه گمراهند»، که نکات ادبی در آن رعایت شده است.
حجت‌الاسلام خامه‌گر در پایان یادآور شد: ترجمه آیت‌الله مشکینی ترجمه خوبی برای کسانی است که تفسیر مختصری در کنار ترجمه قرآن کریم بخوانند و قرآن را با توجه به معانی و نکات تفسیری را یک دور، مطالعه کنند.
