به گزارش خبرگزاری بینالمللی قرآن (ایکنا)، فعالیتهای فرهنگی در دانشگاهها و در ذیل آن فعالیتهای قرآنی آنها همواره مورد توجه بوده است؛ چرا که یکی در کنار بحث آموزش از همین طریق امکان تربیت معنوی آنها نیز فراهم میشود، در این بین دانشگاه قرآن و حدیث پردیس تهران، به دلیل همجواری با آستان مقدس حضرت عبدالعظیم حسنی(ع) از ظرفیتها و امکانات ویژهای برخوردار است. شرح فعالیتهای فرهنگی این دانشگاه را از زبان علی محمدی، معاون فرهنگی و دانشجویی پردیس تهران دانشگاه قرآن و حدیث در ادامه بخوانید:
ایکنا: شاکله معاونت فرهنگی این دانشگاه به چه شکلی است؟
معاونت فرهنگی دانشجویی پردیس تهران از سه مدیریت تشکیل میشود؛ مدیریت فرهنگی؛ مدیریت امور دانشجویی و بخش دیگر این معاونت، فعالیتهایی است که در دفتر آموزشهای آزاد تعریف میشود.
مدیریت امور فرهنگی ما از سه بخش امور فرهنگی، امور مشاوره و امور تربیت بدنی تشکیل میشود. مدیریت امور فرهنگی در واقع وظیفه برنامهریزی، هماهنگی، ساماندهی، پشتیبانی، نظارت و زمینهسازی برای فعالیت تشکلهای دانشجویی، کانونهای فرهنگی دانشجویی و انجمنهای علمی دانشجویی است. مجموعه ما از حدود 10 بخش دانشجویی تشکیل شده است.
در مجموعه فعالیتهای بخش امور فرهنگی ما برگزاری جشنوارهها مسابقهها، نمایشگاهها، اردوها، نشستهای علمی کرسیهای آزاد اندیشی، همایشها و اجرای فیلم و فعالیتهای مختلف فرهنگی و تربیتی انجام میشود.
در امور مشاوره ما دانشجویان از خدمات کارشناسان و متخصصان مشاوره ما در حوزههای مختلف بهره میگیرند. مشاورهها مشاوره خانوادگی، تحصیلی و آنچه که در سایر مراکز مشاوره ارائه میشود اینجا هم ارائه میشود.
استفاده 30 درصد دانشجویان از خدمات مشاورهای
اینجا تقریباً هر ترم نزدیک به 30 درصد دانشجویانمان از خدمات مشاوره در قالب مشاوره فردی بهره میبرند. این بخش از مدیریت فرهنگی علاوه بر مشاوره چهره به چهره که در دستور کار است از قالبهای دیگر فعالیتهای مشاورهای مثل برگزاری کارگاهها و مشاورههای عمومی که به اصطلاح دانشجویان با توجه به نیازها و علاقهمندیهایشان از آنها استفاده میکنند، بهره گرفته میشود.
در امر تربیت بدنی هم مجموعه ما نسبتاً فعال است. جزو فعالیتهای فرهنگی است. علاوه بر برگزاری کلاسهای ورزشی مثل شنا، دفاع شخصی، آیروبیک و این دست کلاسها، ماهانه یک اردوی ورزشی و تربیت بدنی هم داریم. علاوه بر آن مسابقات ورزشی خوابگاهها هم در این واحد ما برگزار میشود.
تعریف برنامههایی متناسب با ذائقه مخاطبان
یک رویکرد کلی در بخش مدیریت فرهنگی برای ما حائز اهمیت هست و آن مسئله بازاریابی است. به این معنا که ما بعد از هدفگذاریهایمان فالبهای فعالیتهایمان را میآییم و بعد از مطالعه خاص ذائقه مخاطبامان تعیین میکنیم. این مسئله مسئلهای است که جزو نیازهای جدی دستگاههای تربیتی ما هست. لازم هست که مخاطبمان را بشناسیم خواست و ذائقهاش را بفهمیم و قالبمان را متناسب با خواست و ذائقه او قرار دهیم.
ما اینجا بخاطر تنوع مخاطبامان و گستردگی ذائقههایشان از حداکثر قالبها استفاده میکنیم و انتظارمان هم این نیست که همه دانشجویانمان از همه قالبها استقبال برابری داشته باشند، این نگاه عالمانهای نیست. علاوه بر این رویکرد که برای مان مهم است، ما معتقدیم که که در حوزه مدیریت فرهنگی، مدیریت از پایین به بالا باید باشد. متناسب با مطالعات اوضاع فرهنگی جامعه و دانشجویانمان برای هر نیم سال تحصیلی یک شعار فرهنگی انتخاب میکنیم که این شعار میتواند محور برنامهریزیهای تشکلها و انجمنهای فرهنگیمان در طول آن نیم سال باشد. به نوعی عامل وحدتبخشی است، هر تشکلی، هر کارگروهی و هر انجمنی به اقتضای مخاطب و ادبیاتی که دارد از منظری به آن شعار میپردازد و آن را مورد توجه قرار میدهد.
در حوزه مدیریت فرهنگی هم ما بر اساس همان راهبرد مدیریت پایین به بالا فضایمان فضای نسبتاً بازی است و بسیار متنوع البته در چاچوب چشمانداز مأموریتهای دانشگاه تعریف میشوند.
دفتر آموزش آزاد مأموریت برگزاری دورههای معارفی را دارد و برای کسانی که امکان حضور در حوزههای بلندمدت ما را ندارند این امکان را فراهم میکند. دورههای بلند مدت ما همان دورههای کارشناسی و ارشد و دکتری است. در دفتر آموزشهای آزاد این دورهها به صورت فشرده در قالب دورههای 40 ساعته برای فراگیران آزاد برگزار میشود. تا الان دهها دوره را در تهران و شهرستانها برگزار کردهایم. این دورهها در دو سطح مقدماتی و تکمیلی است که البته ما برای هر دورهای گواهی مجزایی میدهیم.
سبک زندگی؛ سمت و سوی اصلی دورههای کوتاهمدت
ایکنا: چه دورههای قرآنی برگزار میکنید؟
از سه سال قبل که رهبر معظم انقلاب دغدغههایشان را راجع به سبک زندگی اسلامی فرمودند ما سمت و سوی دورههای کوتاهمدتمان را به سمت سبک زندگی اسلامی و همچنین تعالیم قرآن در این باره سوق دادیم یعنی در سال 91، ما دوره کوتاهمدت آشنایی با سبک زندگی اسلامی را برگزار کردیم. سال گذشته دوره قرآن و زندگی را برگزار کردیم، امسال تابستان نیمه اول شهریور دوره سبک زندگی اسلامی بر پایه نهجالبلاغه را برگزار کردیم. دورههای مشابه دیگری که سالهای قبل داشتیم مثلاً دوره کوتاه مدت آشنایی با علوم و معارف حدیث بوده است، دوره کوتاهمدت آشنایی با معارف بوده است. این دوره 40 ساعته است و هر روی یک جلسه دو ساعته و 10 روز که 40 ساعته میشود.
دفتر علاوه بر برگزاری دورههای قرآنی و معرفتی با احساس مسئولتی که نسبت به جامعه مذهبی تهران و ری دارد برخی از کلاسهای آموزشی را هم اینجا برگزار میکند مثل برگزاری کلاسهای مکالمه زبان انگلیسی، مثل برگزاری کلاسهای مکالمه زبان عربی. عین آنچه که در آموزشگاهها اتفاق میافتد، ما معتقدیم که در امر آموزش زبان انگلیسی، بیش و پیش از اینکه آموزش زبان مورد توجه طراحان آن باشد آشنایی و انتقال سبک زندگی غرب فرهنگی است که تأکید می شود. از اشکالات نظام آموزشی ما است که هنوز بعد از گذشت سالها نتوانسته است کتاب علمی مناسبی را در امر آموزش زبان انگلیسی تألیف کند. این با استخدام عناصر دیگر آن تأثیرپذیری از سبک زندگی اروپایی را نمیگویم خنثی اما کم میکند و آن استفاده از عناصری هست که به قول معروف به صورت غیر مستقیم تأثیر غیر مستقیم خواهد داشت؛ چراکه تبلیغات هر چه غیر مستقیم و غیر رسمیتر باشد مؤثر تر است.
ما از ظرفیت فرهنگی همجواری با آستان حضرت عبدالعظیم(ع) از نام دانشگاه قرآن و حدیث و از فضای معماری اسلامی دانشگاه و از نیروهای فرهنگی همکارانمان از جمله برنامههای مذهبی و عقدیتی در آموزش زبان انگلیسی و از رهگذر انتخاب استادانی که با دغدغههای ما هم عقیده هستند آمدیم و آن اثرگذاری ها را اگر نگوییم خنثی به حداقل رساندیم امیدوارم که البته به زودی زود محتواهایی در این امر تولید شود که نیاز ما را به استفاده از منابع غربی کمتر کند.
علاوه بر زبان عربی و زبان انگلیسی ما کلاسهای مهارتآموزی در حوزه مرتبط با رایانه را هم داریم که اینجا برگزار میکنیم که کلاسهای هنری داریم در امر خط و مشتقات آن، کلاسهای نقاشی، یکسری کلاسهای خاص که ما میگوییم فوق برنامه نیز ویژه دانشجویان برگزار میکنیم کلاسهای تقویتی دروس است و برخی از کلاسها مثل خیاطی قالیبافی برای دانشجویان مجموعه ما در خوابگاه داریم علاوه بر اینها کلاس آمادگی آزمون ارشد و دکتری را هم برگزار میکنیم. فوقبرنامه اختصاص به دانشجویان خوابگاه دارد مابقی آنها هم آزاد است.
شهریه فرهنگی
یک ابلاغی را وزارت علوم برای دانشگاهها و مؤسسات غیر دولتی و غیر انتفاعی داشت و مجوز داد که دانشگاهها برای تمشیت امور فرهنگیشان از دانشجویان شهریه فرهنگی دریافت کنند و آن را در سه حوزه با سه سهم مشخص خرج میکنند و گزارش آن را پایان هر نیم سال به وزارت علوم میدهند و ما هم از این ظرفیت استفاده میکنیم البته آنچه که خرج میشود بیش از شهریه است مثلاً ما در امر تربیت بدنیمان دو روز را دانشجویان از مجموعه تربیت بدنی ما که شامل سالن استخر، سونا، جکوزی،سالن بدنسازی، سالن کشتی و سالنهای دیگر است می توانند استفاده کنند که همه سهم تربیت بدنی که بچه ها پرداخت میکنند.
ایکنا: خط مشی کلی این معاونت بر چه اساسی تعریف میشود؟
معاونت فرهنگی ما بر اساس رهنمودهای مقام معظم رهبری برای دانشجو یک هویت دانشجویی با شاخصهای معین قائل است. این شاخص ها از مجموعه فرمایشات مقام معظم رهبری استخراج شده است. یکی از آنها موضع انتقادی دانشجو است. یکی از آنها روحیه طلب کارانه داشتن دانشجو است یکی از آنها موضع داشتن و نظارت است. ما خودمان پاسدار این هدف می دانیم و زمینه های آن را هم آماده کرده ایم از جمله آنها برگزاری تریبونهای آزاد است، از جمله آنها برگزاری نشستهای علمی و پرسش و پاسخ است و از جمله مهمترین آنها کرسیهای آزاد اندیشی است.
راجع به کرسیها چارهای نداریم جز اینکه بر اساس آییننامه وزارت علوم کار کنیم، نسخه قبلی آییننامه شورای فرهنگی را همان شورای کرسیهای آزاد اندیشی میدانست که اینجا بر اساس آن مقررات برگزار میشد، امسال که نسخه اضافه شد کار کمی سخت شد، شورای نظارت این حیطه چون اعضایش اعضای حقوقی پر مشغله هستند اینها را سختتر میشود گردهم آورد، رئیس دانشگاه، نماینده وزارت علوم (هر دانشگاهی یک نفر را به وزارت علوم معرفی میکند و آنها او را تأیید میکنند) و مسئول نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری، که ترکیب پر مشغلهای هستند.
ما دوست داشتیم که شرایط مهیاتر شود، ما تقریباً هر هفته دو فعالیت فرهنگی و دو نشست علمی داریم. سال گذشته هر روز یک رخداد فرهنگی داشتیم. بعضی از برنامههایمان عمومی است ولی اکثر آنها برای دانشجویان است. مسابقه دوچرخه سواری، اسب سواری و اردو داشتیم. برنامههایمان خیلی متنوع است.
لیلا شرف