مسجدجامعی:
علامه حافظیان با کاربرد مبدعانه ریاضیات در دعا، عرفان را به علم نزدیک کرد
گروه دانشگاه: عضو شورای شهر تهران با بیان اینکه علامه حافظیان به علم دعا وارد بود، گفت: ایشان منطق ریاضی را در دعا به کار می‌گیرد، از این حیث بیان قابل فهم و بسطی پیدا می‌شود و به نوعی عرفان را به علم نزدیک می‌کند.
به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن (ایکنا)، پیش همایش عرفان اسلامی و سلوک معنوی علامه سیدابوالحسن حافظیان، امروز شنبه، 26 دی‌ماه در سالن دکتر شهیدی دانشکده ادبیات دانشگاه تهران به میزبانی نهاد مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها برگزار شد.
بعد از قرائت قرآن که آغازگر برنامه بود، سیدمحمد حسینی، استاد دانشگاه در مورد علامه حافظیان، گفت: مردم هند و پاکستان بیش از مردم ایران با این عالم فرزانه آشنایی دارند. در روز 24 بهمن‌ماه در دانشگاه جامعه ملی اسلامیه دهلی همایش عرفان اسلامی و سلوک معنوی علامه سیدابوالحسن حافظیان برگزار می‌شود و بعد از آن برنامه‌ریزی می‌شود که در مشهد و تهران شاهد برنامه‌هایی در مورد ایشان باشیم.
وی افزود: تکریم فردی که به بیان بزرگان از اولیاءالله است کار ارزشمندی است که می‌تواند برای آن‌هایی که در وادی سیر و سلوک و عرفان گام بر می‌دارند الگو باشد. یک ویژگی بارز اینگونه بزرگان، اتصال و توسل به مکتب اهل بیت (ع) است، ائمه(ع) فرموده‌اند که به واسطه ما خداوند شناخته می‌شود.
حسینی اظهار کرد: علامه حافظیان به اساتیدشان خیلی تکیه داشتند و از اساتید بزرگی بهره بردند. هر مقدار از فضائل و کرامات ایشان گفته شود کم است. محمدرضا حکیمی، درباره ایشان می‌گوید: مرحوم حافظیان در علوم غریبه نظیری نداشت، ایشان بدون هیچ انحرافی در سلوک، در علوم و در عمل، واجد طی‌الارض بود. بالغ بر 50 سال بیمار بود ولی صبر و شکیبایی ایشان مثال‌زدنی است.
نخستین درس علامه حافظیان توکل به ذات احدیت بود
در ادامه سیده فیروزه حافظیان، دختر مرحوم علامه حافظیان و شاعر و مؤلف در سخنانی گفت: نخستین درس ایشان به ما توکل به ذات احدیت بود. محمدرضا حکیمی درباره ایشان می‌گوید: حافظیان را هر کسی درک نمی‌کند، کرامات ایشان در بیان مردم است.
وی ادامه داد: حافظیان از نوادری بود که با تمام توان برای حفظ ارزش‌های اسلامی و انسانی کوشیدند و با کسب فیض عرفانی و قرآنی به دور از غوغای ثروت و عترت، بار تکلیف را به سر منزل مقصود رسانید.
حافظیان عنوان کرد: تحقیق در کارهای پدر را از دهه هشتاد شروع کردم، تحقیقات انجام شده بررسی شد و بازنویسی شد. گروه اولیه تحقیق شامل 4 نفر در سال 88 وارد کشمیر شد. بازدید از مسجدی که علامه ساخته بود انجام شد. حافظیان لوح محفوظ را ابداع کرد که یکی از عجایب علمی قرن 21 است.
بنا بر این گزارش، سخنران بعدی شیح حبیب‌الله احمدی قزوینی، از دوستان علامه حافظیان و فرزند شیخ مجتبی قزوینی بود که بنیان‌گذار مکتب تفکیک است، وی با تشکر بابت برگزاری چنین جلسه‌ای گفت: مرحوم حافظیان با اساتیدشان مرحوم زرآبادی، مرحوم امام(ره) و مرحوم نخودکی همراه و همگام بودند. تا اواخر که منزل امام(ره) می‌رسیدم، انگشتری که مرحوم حافظیان به ایشان اهدا کرده بودند همیشه همراهشان بود.
مرحوم حافظیان از یاران نزدیک حضرت امام(ره) بود
وی بیان کرد: امام(ره) از رحلت ایشان خیلی متأثر شدند، مرحوم حافظیان از یاران نزدیک حضرت امام(ره) بود، حرف درباره علامه حافظیان بسیار زیاد است. از حدود 4، 5 سالگی با مرحوم حافظیان آشنایی دارم.
در ادامه فتوت نصیری سوادکوهی، استادتمام رشته حقوق، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز در صحبت‌های خود با موضوع لوح محفوظ گفت: اصل این لوح از امیرالمؤمنین(ع) است. نام‌های خداوند در قالب 14 سطر و 14 دایره ترسیم شده و واجد اسمای حسنی الهیه و اسمای سریه و آیات و احوالی از ائمه(ع) است که هر یک در جایگاه خودش تأثیر وجودی دارد. کامل آن 19 سط است. فکر می‌کنم علامه به نام ائمه(ع) 14 سطر نوشته و علت دیگری نمی‌شود برای آن قائل شد. همین یک برگ بزرگترین رهاورد ایشان است که جا دارد کتاب‌هایی در مورد آن نوشته شود. در 14 دایره با سطور بی نقطه نوشته شده و سطوری که هر کسی نمی‌تواند بخواند چراکه اسراری در آن به دلایل جلوگیری از سوء استفاده نهفته است.
نصیری اظهار کرد: در سطر اول اسم اعظم الهی به خط کوفی نوشته شده، دایره دوم 88 اسم الهی را دارد، سطر سوم و چهارم هم حاوی دعاها و مضامین دینی است، سطر پنجم به خط رمزی است، سطر ششم حروف مقطعه است، سطر هفتم اسم اعظم مجزاست، سطور نهم و دهم آیاتی از قرآن است، سطور 12 تا 14 نیز سری است.
در ادامه مسجدجامعی، عضو شورای شهر تهران با بیان اینکه علامه حافظیان جایگاه مهمی در گسترش مناسبات بین ایران و هند دارد، گفت: در مجموعه فضای هند به ویژه کشمیر بسیار تأثیرگذار بود، در حوزه سلوک معنوی و عرفان اسلامی بسیار جایگاه مهمی دارد، از اساتید برجسته هند شنیدم که تأکید داشتند که شخصیت علامه در هند شناخته‌شده تر از ایران است.
وی افزود: خاطراتی با یک واسطه از ایشان دارم که چگونه با تأثیری که بر شخصیت‌های صاحب سرمایه داشتند با اقبال زیادی مواجه شدند و در این زمینه توجه ویژه‌ای به معارف اهل بیت(ع) را فراهم ساختند.
مسجد جامعی عنوان کرد: ایشان به علم دعا که چیزی غیر از آن چیزی است که ما به عنوان دعا می‌شناسیم و به علوم اعداد و علوم غریبه وارد بود، منطق ریاضی را در دعا به کار می‌گیرد، ذکر با ریاضیات به نحوی همراه است و این نوآوری خیلی مهم است. از این حیث بیان قابل فهم و بسطی پیدا می‌شود و به نوعی عرفان را به علم نزدیک می‌کند.
وی بیان کرد: ایشان پیشنهاد تأسیس مسجدی را در هند داده بودند، با خواست و سرمایه ایشان ضریح پیشین حضرت موسی الرضا(ع) تعویض شد، حتی آنچه که قرار بود نوشته شود توسط ایشان طراحی شد. علامه حافظیان در کار تجارت زعفران، چایی و زیره بوده، خیلی مهم است که در تعویض ضریح امام رضا(ع) مسلمانان هند هم مشارکت داشتند ولی ما اسناد آن را نداریم. ایشان بخشی از سیر و سلوکشان را در تجربه‌های خارج از کشور داشته‌اند.
مسجد جامعی با ارائه پیشنهادی در مورد همایش، گفت: وجه تکمیلی اجلاس، جایگاه ریاضی در عرفان باشد. ایشان زبان ریاضی را برای عرفان به کار می‌برد، ریاضی یک منطقی دارد، در منطق عرفان، ایشان ریاضیات را وارد می‌کنند. ایشان منطقی را بیان می‌کند که قابل فهم است.
در ادامه سیدمحسن فاطمی، فوق دکترای روانشناسی از دانشگاه هاروارد و استاد این دانشگاه که داماد دختر علامه حافظیان است، در سخنانی گفت: شاید یکی از وجوه این جلسات این باشد که بعد فکری و روحی عرفای بزرگی مثل حافظیان با دقت بیشتری نظر می‌شود. گسستن از روزمرگی‌ها به ایشان حضور حاضرانه و پویایی عطا کرده بود.
وی ادامه داد: درک مقام عارفان و سالکان بزرگی مثل ایشان صرفاً با جمع‌آوری خاطرات مقدور نخواهد بود، فهم مقام ایشان مستلزم یک تجربه وجودشناختی است. انسان‌ها تا زمانی که از بهره‌مندی بالا برخوردار هستند، قدردانی نخواهند داشت، زمانی که گسستگی اتفاق می‌افتد انسان‌ها به مراتب بالا می‌رسند. درک این فضا حداقل مستلزم آن است که با ویژگی‌های این مسیر آشنا شویم.
فاطمی اظهار کرد: یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های راه سالکان بزرگ، اتصال عمیق به ولایت امیرالمؤمنین(ع) است. بدون توجه به آن اتصال، امکان رسیدن به معرفت ناب ممکن نخواهد بود.
وی با بیان اینکه علامه حافظیان توجه به غم‌زدایی و گره‌گشایی از مردم را در ابعاد مختلف مورد دقت قرار می‌داد، اظهار کرد: خلاقیت و ابتکار ایشان را در مرحله‌های مختلف می‌بینیم.
بنا بر این گزارش، علامه حافظیان پس از تحصیلات و فراگیری علوم متعارف و کسب فیوضات معنوی از محضر اساتید از جمله مرحوم نخودکی و سیدموسی زرآبادی، عازم هندوستان شد و در آن کشور مقیم شد، او در هندوستان به محافل و مجالس اهل علم و ادب و عرفان نزدیک شد و در اکثر شهرها و ولایات هندوستان به تحقیق و تفحص پرداخت و با طبقات گوناگون آشنا شد حافظیان پس از مدتی اقامت در هند یکی از شخصیت‌های بزرگ مسلمان در آن کشور شد و در همه شهرها و ولایات مشهور شد.
سیدموسی زرآبادی از جمله اساتید او در علوم غریبه بود. خود حافظیان بعدها به یکی از اساتید مسلم علوم غریبه تبدیل شد. از جمله اقدامات وی بازسازی ضریح حرم علی بن موسی الرضا(ع) و نصب ضریح جدید در نیمه شعبان ۱۳۷۹ هجری قمری است.
محمدرضا حکیمی، متفکر و نویسنده ایرانی و اسلامی درباره وی می‌گوید: مرحوم حافظیان، در «هردوار» در آب گنگا غسل کرد، در بت خانه، پشت به بت و رو به قبله نماز خواند و بعد از نماز به صدای بلند و لحن عربی، قرآن قرائت کرد، مرتاضین زیادی استماع کرده و متأثر شدند. حکیمی معتقد است که وی پیرو مکتب تفکیک بوده و به «سلوک شرعی» اعتقاد داشت و از «سلوک صناعی» دور بود.
یادآور می‌شود، مراسم بزرگداشت وی ۱۰ خرداد ۱۳۸۹ در دانشگاه کشمیر برگزار شد. وی در یکی از رواق‌های حرم علی بن موسی الرضا(ع) مدفون است.
بعد از قرائت قرآن که آغازگر برنامه بود، سیدمحمد حسینی، استاد دانشگاه در مورد علامه حافظیان، گفت: مردم هند و پاکستان بیش از مردم ایران با این عالم فرزانه آشنایی دارند. در روز 24 بهمن‌ماه در دانشگاه جامعه ملی اسلامیه دهلی همایش عرفان اسلامی و سلوک معنوی علامه سیدابوالحسن حافظیان برگزار می‌شود و بعد از آن برنامه‌ریزی می‌شود که در مشهد و تهران شاهد برنامه‌هایی در مورد ایشان باشیم.
وی افزود: تکریم فردی که به بیان بزرگان از اولیاءالله است کار ارزشمندی است که می‌تواند برای آن‌هایی که در وادی سیر و سلوک و عرفان گام بر می‌دارند الگو باشد. یک ویژگی بارز اینگونه بزرگان، اتصال و توسل به مکتب اهل بیت (ع) است، ائمه(ع) فرموده‌اند که به واسطه ما خداوند شناخته می‌شود.
حسینی اظهار کرد: علامه حافظیان به اساتیدشان خیلی تکیه داشتند و از اساتید بزرگی بهره بردند. هر مقدار از فضائل و کرامات ایشان گفته شود کم است. محمدرضا حکیمی، درباره ایشان می‌گوید: مرحوم حافظیان در علوم غریبه نظیری نداشت، ایشان بدون هیچ انحرافی در سلوک، در علوم و در عمل، واجد طی‌الارض بود. بالغ بر 50 سال بیمار بود ولی صبر و شکیبایی ایشان مثال‌زدنی است.
نخستین درس علامه حافظیان توکل به ذات احدیت بود
در ادامه سیده فیروزه حافظیان، دختر مرحوم علامه حافظیان و شاعر و مؤلف در سخنانی گفت: نخستین درس ایشان به ما توکل به ذات احدیت بود. محمدرضا حکیمی درباره ایشان می‌گوید: حافظیان را هر کسی درک نمی‌کند، کرامات ایشان در بیان مردم است.
وی ادامه داد: حافظیان از نوادری بود که با تمام توان برای حفظ ارزش‌های اسلامی و انسانی کوشیدند و با کسب فیض عرفانی و قرآنی به دور از غوغای ثروت و عترت، بار تکلیف را به سر منزل مقصود رسانید.
حافظیان عنوان کرد: تحقیق در کارهای پدر را از دهه هشتاد شروع کردم، تحقیقات انجام شده بررسی شد و بازنویسی شد. گروه اولیه تحقیق شامل 4 نفر در سال 88 وارد کشمیر شد. بازدید از مسجدی که علامه ساخته بود انجام شد. حافظیان لوح محفوظ را ابداع کرد که یکی از عجایب علمی قرن 21 است.
بنا بر این گزارش، سخنران بعدی شیح حبیب‌الله احمدی قزوینی، از دوستان علامه حافظیان و فرزند شیخ مجتبی قزوینی بود که بنیان‌گذار مکتب تفکیک است، وی با تشکر بابت برگزاری چنین جلسه‌ای گفت: مرحوم حافظیان با اساتیدشان مرحوم زرآبادی، مرحوم امام(ره) و مرحوم نخودکی همراه و همگام بودند. تا اواخر که منزل امام(ره) می‌رسیدم، انگشتری که مرحوم حافظیان به ایشان اهدا کرده بودند همیشه همراهشان بود.
مرحوم حافظیان از یاران نزدیک حضرت امام(ره) بود
وی بیان کرد: امام(ره) از رحلت ایشان خیلی متأثر شدند، مرحوم حافظیان از یاران نزدیک حضرت امام(ره) بود، حرف درباره علامه حافظیان بسیار زیاد است. از حدود 4، 5 سالگی با مرحوم حافظیان آشنایی دارم.
در ادامه فتوت نصیری سوادکوهی، استادتمام رشته حقوق، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز در صحبت‌های خود با موضوع لوح محفوظ گفت: اصل این لوح از امیرالمؤمنین(ع) است. نام‌های خداوند در قالب 14 سطر و 14 دایره ترسیم شده و واجد اسمای حسنی الهیه و اسمای سریه و آیات و احوالی از ائمه(ع) است که هر یک در جایگاه خودش تأثیر وجودی دارد. کامل آن 19 سط است. فکر می‌کنم علامه به نام ائمه(ع) 14 سطر نوشته و علت دیگری نمی‌شود برای آن قائل شد. همین یک برگ بزرگترین رهاورد ایشان است که جا دارد کتاب‌هایی در مورد آن نوشته شود. در 14 دایره با سطور بی نقطه نوشته شده و سطوری که هر کسی نمی‌تواند بخواند چراکه اسراری در آن به دلایل جلوگیری از سوء استفاده نهفته است.
نصیری اظهار کرد: در سطر اول اسم اعظم الهی به خط کوفی نوشته شده، دایره دوم 88 اسم الهی را دارد، سطر سوم و چهارم هم حاوی دعاها و مضامین دینی است، سطر پنجم به خط رمزی است، سطر ششم حروف مقطعه است، سطر هفتم اسم اعظم مجزاست، سطور نهم و دهم آیاتی از قرآن است، سطور 12 تا 14 نیز سری است.
در ادامه مسجدجامعی، عضو شورای شهر تهران با بیان اینکه علامه حافظیان جایگاه مهمی در گسترش مناسبات بین ایران و هند دارد، گفت: در مجموعه فضای هند به ویژه کشمیر بسیار تأثیرگذار بود، در حوزه سلوک معنوی و عرفان اسلامی بسیار جایگاه مهمی دارد، از اساتید برجسته هند شنیدم که تأکید داشتند که شخصیت علامه در هند شناخته‌شده تر از ایران است.
وی افزود: خاطراتی با یک واسطه از ایشان دارم که چگونه با تأثیری که بر شخصیت‌های صاحب سرمایه داشتند با اقبال زیادی مواجه شدند و در این زمینه توجه ویژه‌ای به معارف اهل بیت(ع) را فراهم ساختند.
مسجد جامعی عنوان کرد: ایشان به علم دعا که چیزی غیر از آن چیزی است که ما به عنوان دعا می‌شناسیم و به علوم اعداد و علوم غریبه وارد بود، منطق ریاضی را در دعا به کار می‌گیرد، ذکر با ریاضیات به نحوی همراه است و این نوآوری خیلی مهم است. از این حیث بیان قابل فهم و بسطی پیدا می‌شود و به نوعی عرفان را به علم نزدیک می‌کند.
وی بیان کرد: ایشان پیشنهاد تأسیس مسجدی را در هند داده بودند، با خواست و سرمایه ایشان ضریح پیشین حضرت موسی الرضا(ع) تعویض شد، حتی آنچه که قرار بود نوشته شود توسط ایشان طراحی شد. علامه حافظیان در کار تجارت زعفران، چایی و زیره بوده، خیلی مهم است که در تعویض ضریح امام رضا(ع) مسلمانان هند هم مشارکت داشتند ولی ما اسناد آن را نداریم. ایشان بخشی از سیر و سلوکشان را در تجربه‌های خارج از کشور داشته‌اند.
مسجد جامعی با ارائه پیشنهادی در مورد همایش، گفت: وجه تکمیلی اجلاس، جایگاه ریاضی در عرفان باشد. ایشان زبان ریاضی را برای عرفان به کار می‌برد، ریاضی یک منطقی دارد، در منطق عرفان، ایشان ریاضیات را وارد می‌کنند. ایشان منطقی را بیان می‌کند که قابل فهم است.
در ادامه سیدمحسن فاطمی، فوق دکترای روانشناسی از دانشگاه هاروارد و استاد این دانشگاه که داماد دختر علامه حافظیان است، در سخنانی گفت: شاید یکی از وجوه این جلسات این باشد که بعد فکری و روحی عرفای بزرگی مثل حافظیان با دقت بیشتری نظر می‌شود. گسستن از روزمرگی‌ها به ایشان حضور حاضرانه و پویایی عطا کرده بود.
وی ادامه داد: درک مقام عارفان و سالکان بزرگی مثل ایشان صرفاً با جمع‌آوری خاطرات مقدور نخواهد بود، فهم مقام ایشان مستلزم یک تجربه وجودشناختی است. انسان‌ها تا زمانی که از بهره‌مندی بالا برخوردار هستند، قدردانی نخواهند داشت، زمانی که گسستگی اتفاق می‌افتد انسان‌ها به مراتب بالا می‌رسند. درک این فضا حداقل مستلزم آن است که با ویژگی‌های این مسیر آشنا شویم.
فاطمی اظهار کرد: یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های راه سالکان بزرگ، اتصال عمیق به ولایت امیرالمؤمنین(ع) است. بدون توجه به آن اتصال، امکان رسیدن به معرفت ناب ممکن نخواهد بود.
وی با بیان اینکه علامه حافظیان توجه به غم‌زدایی و گره‌گشایی از مردم را در ابعاد مختلف مورد دقت قرار می‌داد، اظهار کرد: خلاقیت و ابتکار ایشان را در مرحله‌های مختلف می‌بینیم.
بنا بر این گزارش، علامه حافظیان پس از تحصیلات و فراگیری علوم متعارف و کسب فیوضات معنوی از محضر اساتید از جمله مرحوم نخودکی و سیدموسی زرآبادی، عازم هندوستان شد و در آن کشور مقیم شد، او در هندوستان به محافل و مجالس اهل علم و ادب و عرفان نزدیک شد و در اکثر شهرها و ولایات هندوستان به تحقیق و تفحص پرداخت و با طبقات گوناگون آشنا شد حافظیان پس از مدتی اقامت در هند یکی از شخصیت‌های بزرگ مسلمان در آن کشور شد و در همه شهرها و ولایات مشهور شد.
سیدموسی زرآبادی از جمله اساتید او در علوم غریبه بود. خود حافظیان بعدها به یکی از اساتید مسلم علوم غریبه تبدیل شد. از جمله اقدامات وی بازسازی ضریح حرم علی بن موسی الرضا(ع) و نصب ضریح جدید در نیمه شعبان ۱۳۷۹ هجری قمری است.
محمدرضا حکیمی، متفکر و نویسنده ایرانی و اسلامی درباره وی می‌گوید: مرحوم حافظیان، در «هردوار» در آب گنگا غسل کرد، در بت خانه، پشت به بت و رو به قبله نماز خواند و بعد از نماز به صدای بلند و لحن عربی، قرآن قرائت کرد، مرتاضین زیادی استماع کرده و متأثر شدند. حکیمی معتقد است که وی پیرو مکتب تفکیک بوده و به «سلوک شرعی» اعتقاد داشت و از «سلوک صناعی» دور بود.
یادآور می‌شود، مراسم بزرگداشت وی ۱۰ خرداد ۱۳۸۹ در دانشگاه کشمیر برگزار شد. وی در یکی از رواق‌های حرم علی بن موسی الرضا(ع) مدفون است.
