امام(ره) مسیر تنزل دین در جوامع بشری را تغییر داد/ پیوند فقاهت، عرفان و سیاست در اندیشه امام(ره)

به گزارش خبرگزاری بین المللی قرآن(ایکنا)، مراسم رونمایی از پوستر فراخوان همایش بین‌المللی «گفتمان اسلام سیاسی امام خمینی(ره) و جهان معاصر» امروز یکشنبه 27 دی‌ماه با حضور سعید پورعلی، معاون فرهنگی جهاد دانشگاهی و مهدی فیض، رئیس مرکز فرهنگی، دانشجویی امام(ره)، ولایت فقیه و انقلاب اسلامی در این مرکز برگزار شد.

معاون فرهنگی جهاد دانشگاهی در این مراسم ضمن تشکر از همت مرکز فرهنگی دانشجویی امام، ولایت فقیه و انقلاب اسلامی، در برگزاری همایش بین‌المللی گفتمان اسلام سیاسی امام خمینی(ره) و جهان معاصر گفت: یکی از مهم‌ترین ابعاد زندگی امام خمینی(ره) مورد توجه این همایش قرار گرفته است؛ ایشان در زمانی موضوع اسلام سیاسی را مطرح می‌کنند که خیلی‌ها قائل به نقش دین در حیات سیاسی جوامع نبودند؛ دین در زندگی عمومی مردم نیز حضوری جدی نداشت و حاکمان و دولت‌ها در بهترین حالت معتقد بودند دین امری خصوصی است و نمی‌تواند در حیات سیاسی و اجتماعی فرد و جامعه تاثیر گذار باشد، تلاش آن‌ها بر این بود تا عرصه دین و دینداری را به یک امر خصوصی تنزل دهند، در صورتی که همت امام(ره) و تلاش علمی و سیاسی ایشان بر این مهم استوار بود که در مقابله با این اندیشه، یک الگوی موفق از یک جامعه مبتنی بر حکومت دینی ارائه کنند.

امام(ره) مسیر تنزل دین به امر خصوصی را تغییر داد

وی افزود: سرنوشت دین در جوامعی که سعی کردند دین را به امری خصوصی تنزل دهند با حرکتی که حضرت امام(ره) انجام دادند، به گونه دیگری در حال رقم خوردن است و حیات دینی کشورهایی که تلاششان متوجه بیرون کردن دین از عرصه عمومی بود، ناکام ماند؛ امروز بسیاری از کشور‌ها به ویژه کشورهای اروپایی و آمریکایی آن چنان با خیزش و بیداری حیات دینی مواجه هستند که اشاره به گرایش‌ها و تعلقات دینی احزاب مهم تلقی می‌گردد و  یکی از مولفه‌های موثری که مردم در جا به جایی قدرت به آن توجه می‌کنند گرایش دینی است، همان گونه که مشی سیاسی حزب مطرح می‌گردد، نوع نگاه آن حزب به دین نیز مورد توجه است و معرفی می‌گردد.

معاون فرهنگی جهاد دانشگاهی عنوان کرد: در بازگشت دین به عرصه عمومی و فعال شدن نقش گرایش‌های دینی در زندگی سیاسی امام خمینی(ره) نقشی بی بدیل ایفا کردند و یکی از افراد تاثیر گذار در جهان معاصر در این زمینه‌اند. ابداع ایشان به عنوان جمهوری اسلامی خط و راه جدیدی در فضای سیاسی دنیا ایجاد کرد و عملا کشور‌ها از اینکه باید در فضای دو قطبی پیرو سرمایه‌داری یا سوسیالیسم باشند خارج شدند و جریان دینی نیز به عنوان جریانی که می‌تواند در عرصه دینی و سیاسی حرفی برای گفتن داشته باشد، شکل گرفت؛ این موضوع را کسی مطرح کرد که جنبه‌های فقاهت، عرفان و سیاست یک‌جا در وی تجلی پیدا کرد. شاید برخی‌ حتی بین عرفان و سیاست و فقاهت قائل به جمع نباشند ولی امام‌‌(ره) همان گونه که ترکیبی به نام اسلام سیاسی را مطرح و عملی کردند و ترکیب «اسلام سیاسی» را وارد واژگان ادبیات سیاسی دنیا کردند، بین عرفان و سیاست و بین سیاست و فقه نیز توانستند پیوند برقرار کنند.

الگوی امام(ره) برای جامعه جهانی

وی افزود: «فقه سیاسی» یکی از واژگانی است که با حضور امام(ره) پر رنگ شد و این بخش شخصیت امام(ره) باید به خوبی شناخه شود و جمهوری اسلامی نیز به عنوان یکی از ثمرات اسلام سیاسی بایستی مورد واکاوی قرار گیرد؛ جمهوری اسلامی که جمع بین جمهوریت و اسلامیت را کاملا امکان پذیر می‌داند و نقش رای مردم در انتخاب مناصب سیاسی در آن برجسته است؛ جمهوری اسلامی که برای جا به جایی قدرت به اتکا رای مردم، ارزش و مشروعیت بالایی قائل است؛ این نکات وجوه برجسته اسلام سیاسی است و این بخش‌ها جز هدایایی است که جمهوری اسلامی به جامعه سیاسی در سطح جهان ارائه داده است، الگوی امام برای جامعه جهانی الگویی است که باید به بحث گذاشته شود و وجوه تمایز و شباهات‌های آن با الگوهای دیگر مورد بررسی قرار گیرد. قطعا در موضوع تمدن سازی اسلام سیاسی می‌تواند نقش بارز و برجسته‌ای را ایفا کند.

پورعلی با بیان اینکه، این فریب بزرگ را، که برخی‌ها سعی کردند ایجاد کنند که دین توانایی حضور در عرصه‌های سیاسی وعمومی جوامع را ندارد و همه اتکای آن‌ها نیز این بود که یک تجربه غربی از حاکمیت دین را به تمام ادیان تعمیم دهند، خاطرنشان کرد: تجربه قرون وسطا یک تجربه دینی مسیحی بود که نمی‌تواند مبنای درستی برای ارزیابی توانمندی دین برای ساختار سازی سیاسی باشد؛ تجربه امام(ره) نقطه مقابل آن تجربه قرار گرفته است و  دین در جهان معاصرمی‌تواند در بحث ساختار سازی، نظام سازی سیاسی و تمدن سازی فوق‌العاده موثر باشد.

وی در پایان ابراز امیدواری کرد که اندیشمندان دانشگاهی، حوزوی و محققان بتوانند در این همایش حضور پیدا کنند و به اتکای اسلام سیاسی و آموزه‌ها حضرت امام خمینی(ره) بتوانیم نقش دین در جامعه را روز به روز ارتقا ببخشیم.

اندیشه اسلام سیاسی امام(ره) و تاثیری که بر تحولات جهان معاصر

مهدی فیض، رئیس مرکز فرهنگی، دانشجویی امام، ولایت فقه و انقلاب اسلامی و مشاور فرهنگی جهاد دانشگاهی نیز در این مراسم گفت: از اردیبهشت سال ۱۳۹۴ در جلسات مشترک با ستاد سالگرد ارتحال حضرت امام خمینی(ره)، به این نکته رسیدیم که در خصوص اندیشه اسلام سیاسی امام(ره) و تاثیری که بر تحولات جهان معاصر داشته است کار عمیق و بین‌المللی صورت پذیرد.

وی افزود: با توافقی که در خرداد سال ۱۳۹۴ در ستاد سالگرد ارتحال امام(ره) صورت گرفت، نشست مقدماتی را با حضور  صد میهمان خارجی در جهاد دانشگاهی دانشگاه شریف برگزار کردیم ؛ در آن جلسه کلیات همایش و محورهای آن اعلام و از مخاطبین درخواست شد تا مقالاتشان را برای این همایش آماده و ارسال کنند.

فیض عنوان کرد: در این مدت شورای علمی همایش شکل گرفت و موضوعات آن کامل شد که در حال حاضر ۱۸ موضوع در ذیل ۵ سرفصل تعیین شده است و همایش نیز در خرداد ۱۳۹۵ همزمان با سالگرد رحلت بنیانگذار کبیر انقلاب اسلامی برگزار می‌شود.

وی اظهار کرد: با هماهنگی موسسه تنظیم و نشر آثار امام(ره) و همکاری دانشگاه آزاد اسلامی ۱۲ نشست را به این منظور برگزار خواهیم کرد تا ضمن آشنایی دانشجویان و  آماده‌سازی فضای دانشگاه‌ها با موضوعات همایش، محققان و اندیشمندان دانشگاهی و حوزوی نیز برای ارائه مقالاتشان آماده شوند.

وی در پایان ابراز امیدواری کرد: با تبلیغات صورت گرفته استقبال خوبی از دانشجویان، اندیشمندان و محققان داخل و خارج از کشور از این همایش صورت پذیرد.

در پایان این مراسم از پوستر همایش بین‌المللی «گفتمان اندیشه اسلام سیاسی امام خمینی (ره) و جهان معاصر» رونمایی شد.

یادآور می‌شود، فراخوان این همایش در پنج محور است؛ اندیشه امام خمینی و جهان معاصر: «صلح و همزیستی مسالمت‌آمیز در گفتمان اسلام سیاسی امام خمینی، بررسی تطبیقی گفتمان اسلام سیاسی امام خمینی با گفتمان سیاسی اسلام‌گرایان معاصر، جایگاه وحدت و تقریب ادیان و مذاهب در اندیشه سیاسی امام خمینی، تأثیر اندیشه سیاسی امام خمینی بر نظام بین‌الملل، تاثیر رفتار و گفتار امام خمینی بر اسلام‌گرایی معاصر، تاثیر گفتمان اسلام سیاسی امام خمینی بر بیداری امت اسلامی»، مبانی فقهی و حقوقی اندیشه سیاسی امام خمینی: «نسبت‌سنجی خشونت، تکفیر و ترور با گفتمان اسلام سیاسی امام خمینی، جایگاه آزادی، کرامت انسانی و حقوق بشر در گفتمان اسلام سیاسی امام خمینی، نقش زمان، مکان و اجتهاد در اندیشه سیاسی امام خمینی، جایگاه مصلحت در اندیشه سیاسی امام خمینی، مبانی فقهی اندیشه سیاسی امام خمینی» از جمله محورهای همایش است.

همچنین جایگاه عقلانیت در اندیشه سیاسی امام خمینی: «جایگاه اعتدال و عقلانیت در گفتمان اسلام سیاسی امام خمینی، نسبت‌سنجی تحجر با گفتمان اسلام سیاسی امام خمینی، اخلاق و سیاست در گفتمان اسلام سیاسی امام خمینی، مبانی عرفانی و فلسفی اندیشه سیاسی امام خمینی، نسبت احساس و عقل در اندیشه سیاسی امام خمینی»، جمهوریت در اندیشه امام خمینی: «نسبت میان جمهوریت و ولایت فقیه در اندیشه سیاسی امام خمینی، جایگاه مردم در گفتمان اسلام سیاسی امام خمینی» و سایر موضوعات: «بررسی ابعاد زیبایی‌شناختی ادبیات سیاسی امام خمینی، جایگاه پیروان ادیان ابراهیمی در اسلام سیاسی امام خمینی»، از دیگر محورهای همایش است.

مهلت ارسال چکیده مقالات۳۰ بهمن ماه ۱۳۹۴ و مهلت ارسال اصل مقالات ۳۱ فروردین ماه ۱۳۹۵ تعیین گردیده و مقالات بر‌تر به صورت مجموعه مقالات ـ در نشریات مرتبط ـ با امتیاز علمی- پژوهشی به چاپ خواهد رسید.

علاقه‌مندان می‌توانند برای ارسال آثار و یا کسب اطلاعات بیشتر به پایگاه اینترنتی sccir. ir مراجعه و یا با شماره تلفن‌های ۱۶-۶۶۹۷۰۶۱۴-۰۲۱ تماس حاصل فرمایند.

بنابر این گزارش، این همایش همزمان با بیست و هفتمین سالگرد ارتحال بنیان‌گذار کبیر انقلاب اسلامی، به همت مرکز فرهنگی دانشجویی امام، ولایت فقیه و انقلاب اسلامی جهاددانشگاهی و با مشارکت مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره)، دانشگاه آزاد اسلامی، پژوهشکده امام خمینی(ره) و انقلاب اسلامی و سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران برگزار می‌شود.