وهاب قلیچ، کارشناس گروه بانکداری اسلامی پژوهشکده پولی و بانکی بانک مرکزی، در گفتوگو با
خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا)، به بیان اهم اقدامات این گروه در سال 94 در راستای تحکیم بانکداری اسلامی در کشور پرداخت و گفت: گروه بانکداری اسلامی پژوهشکده پولی و بانکی بانک مرکزی که سال ششم فعالیت خود را سپری میکند اقدامات مهمی را در سال 94 انجام داده که چند مورد از مهمترینها را عرض میکنم.
تلاش برای تهیه سند راهبردی بانکداری اسلامیوی افزود: نکته اول اینکه مؤسسه تحقیقات و آموزش اسلامی که زیرمجموعه بانک توسعه اسلامی است و جمعآوری آمارهای بانکهای اسلامی در سراسر جهان را در دستور کار خود دارد، برای دریافت آمارهای کشور ایران نیازمند این بود که در ایران با مؤسسهای قرارداد انعقاد کند و این مؤسسه با پژوهشکده پولی و بانکی و گروه بانکداری اسلامی، قراردادی 20 بندی امضا کرد مبنی بر اینکه پژوهشکده پولی و بانکی بتواند اطلاعات بانکهای ایرانی را برای آنها تهیه و تبادل اطلاعات داشته باشند.
قلیچ ادامه داد: اقدام دوم پژوهشکده پولی و بانکی در سال 94 مربوط به سند راهبردی بانکداری اسلامی است که بسیار مورد تأکید رئیسکل بانک مرکزی و همچنین رئیس پژوهشکده پولی و بانکی بوده است که برای بانکداری اسلامی سند راهبردی داشته باشیم تا اگر قرار است فعالیت پژوهشی یا اجرایی انجام میشود در راستای سند باشد و نقشه راه منسجمی داشته باشیم که مبدأ و مقصد آن مشخص باشد.
بررسی ایجاد بانک نمونه اسلامی در کشور
کارشناس پژوهشکده پولی و بانکی بانک مرکزی ادامه داد: به همین دلیل پژوهشکده پولی و بانکی، کلیه مطالعاتی که در سطح کشور از ابتدای انقلاب را بررسی کرده و طبق کلیه پژوهشهایی که محققین انجام دادهاند، یک جدول را طراحی کرده که براساس آن نقاط ضعف و قوت و تهدید و فرصتهای بانکداری اسلامی را شناسایی و تهیه کند و جلسهای هم با خبرگان بانکی داشتیم تا از دل همه این اقدامات، یک استراتژی برای سند راهبردی بانکداری اسلامی کشف کنیم و انشاءالله در سال 95 بتوانیم سند نهایی بانکداری اسلامی را نهایی کرده و آن را اعلام عمومی کنیم.
وی افزود: اقدام بعدی پژوهشکده پولی و بانکی در سال 94 موضوع بانکهای نمونه اسلامی بود که از سوی ریاست محترم جمهور مطرح شد که باید ایجاد شود و پس از اینکه رئیسجمهور به این نکته اشاره کردند، رئیسکل بانک مرکزی هم بر این موضوع تأکید کرده و قرار شد به صورت ویژه بر روی این موضوع کار کنیم؛ بنابراین پژوهشکده پولی و بانکی با یکی از بانکهای کشور صحبت کرده تا بتواند قراردادها، آئیننامهها و روشهای تجهیز و تخصیص منابع را براساس اصول شریعت بررسی کند و اگر آن ویژگیهای خاص را دارا بود، بتوان گواهی بانک نمونه اسلامی را به آن بانک اعطا کرد.
شناسایی نقاط ضعف و قوت طرح اصلاح قانون عملیات بانکی بدون رباقلیج به طرح اصلاح قانون عملیات بانکی بدون ربا اشاره کرد و گفت: با توجه به طرحی که برای اصلاح قانون عملیات بانکی بدون ربا وجود دارد، در تابستان 94 چهار جلسه برای نقد و بررسی این پیشنویس برگزار کردیم تا نقاط ضعف و قوت این طرح مجلس را شناسایی کنیم و نتایج این جلسات هم اعلام شد.
کارشناس پژوهشکده پولی و بانکی بانک مرکزی خاطرنشان کرد: همچنین دو جلسه نقد بانکداری اسلامی را برگزار کردیم که یکی مربوط به سیاستهای پولی در بانکداری اسلامی و دیگری مربوط به حسابداری تخصیص منابع در بانکداری اسلامی بود.
پژوهش درباره صکوک بیع دین و ارائه راهکار برای سیاستگذاری پولیوی در پاسخ به پرسشی درباره اقدامات پژوهشکده پولی و بانکی در حوزه چاپ و نشر کُتُب مربوط به بانکداری اسلامی اظهار کرد: در حوزه نشر، دو کتاب تجدید چاپ شد که یکی کتاب «بانکداری اسلامی» بود که ویرایش چهارم آن منتشر شد و دیگری کتاب «بانکداری اخلاقی با رویکرد اسلامی» بود که به چاپ دوم رسید و مورد استقبال علاقهمندان قرار گرفت.
قلیج ادامه داد: همچنین پژوهشهایی در زمینه صکوک بیع دِین و اجاره داشتیم؛ چراکه یکی از مشکلات اساسی ما در بانکداری اسلامی، موضوع سیاستگذاری پولی از نگاه اسلامی است که ابزارهای کافی برای آن نداریم بنابراین سعی کردیم با پژوهشهایی در این زمینه راهکارهای لازم برای معرفی چنین ابزارهایی ارائه دهیم.
پژوهش درباره اوراق بهادار اسلامی برای تأمین کسری بودجه دولت
وی خاطرنشان کرد: همچنین پژوهشهای دیگری در رابطه با اوراق بهادار اسلامی در تأمین کسری بودجه دولت به عنوان ابزار سیاستی انجام دادیم؛ چراکه کسری بودجه، همواره یکی از مهمترین مشکلات دولت بوده و سادهترین راه حل این مشکل، استقراض از بانک مرکزی بوده است که منجر به ایجاد تورم میشود و تلاش همکاران ما در پژوهشکده پولی و بانکی این بوده که تلاش کنیم راهکارهایی ارائه دهیم تا دولت به جای استقراض از بانک مرکزی، با استفاده از اوراق بهادار اسلامی این اقدام را انجام دهد و اوراق بهادار متناسب با کسری بودجه دولت طراحی شود که البته هنوز به مرحله نهایی نرسیده است.
کارشناس پژوهشکده پولی و بانکی در پایان گفت: مورد دیگر اینکه همکاران ما در پژوهشکده پولی و بانکی، در همایش بانکداری اسلامی حضور فعال داشته و چندین مقاله ارائه دادند و اقدام دیگر پژوهشکده پولی و بانکی، بارگذاری پورتال بانکداری اسلامی بود که برای سال سوم مشغول به فعالیت است و در حال حاضر یکی از پرارجاعترین سایتها در زمینه بانکداری اسلامی و مرکزی برای اعلام و مشخص شدن مقالات یا کتابهای تازه منتشر شده است.