مجید پیره، کارشناس مالی اسلامی سازمان بورس و اوراق بهادار، در گفتوگو با
خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا)، به تشریح جزئیات جلسه اخیر کمیته فقهی این سازمان پرداخت و اظهار کرد: جلسه اخیر کمیته فقهی با دو دستور کار برگزار شد؛ دستور اول، قرائت و امضای مصوبه کمیته فقهی در خصوص گواهی سپرده کالایی و اوراق مجوز واردات و صادرات بود که در این خصوص کمیته فقهی با انتشار و معامله گواهی سپرده کالایی موافقت کرد.
وی افزود: گواهی سپرده کالایی، ورقه بهاداری است که نشاندهنده مالکیت دارنده آن بر مقدار معینی کالاست و مطابق سازوکاری که در بورس کالای ایران پیشبینی شده است منتشر و معامله میشود. کمیته فقهی سازمان بورس، معاملات این اوراق را با رعایت کلیات و ضوابط عقد بیع صحیح دانست. همچنین کمیته فقهی مصوب کرد که استفاده از این گواهیها برای وثیقهگذاری هم صحیح است.
پیره ادامه داد: همچنین کمیته فقهی با انتشار اوراق مجوز واردات و صادرات هم موافقت کرد. این اوراق، یک ابزار مالی هستند که قیمت عادلانه برای این مجوزها را اعلام و کشف میکنند و طبق سازوکار رقابتی، مناسبترین قیمت از نظر فعالان بازار سرمایه برای این اوراق کشف میشود.
کارشناس مالی اسلامی سازمان بورس خاطرنشان کرد: دارنده این اوراق این حق را به دست خواهد آورد که طبق سازوکار معینی بتواند واردات و صادرات مقدار معینی کالا را در بازارهای مرزی انجام دهد و در حقیقت این اوراق نشاندهنده قیمت این مجوز است. کمیته فقهی معامله این اوراق را بر مبنای ضوابط عقد بیع و عقد صلح جایز دانست و آن را تسهیل کرد.
وی به دستور کار دوم جلسه کمیته فقهی اشاره کرد و گفت: دستور دوم، بررسی ضوابط فروش شاخهای آهن بر مبنای قیمت تئوریک بود. سازوکاری که در حال حاضر برای معاملات آهن در بورس کالا استفاده میشود بر مبنای سازوکاری است که در آن وزن بسته معینی از آهن اعلام شده و بر مبنای قیمتگذاری آن کالا در نهایت به فروش میرود اما مسئله این است که گاهی اوقات بین بستههای مختلف آهنی که در بورس کالای ایران معامله میشود تفاوت ناچیزی از لحاظر وزنی وجود دارد.
پیره تأکید کرد: این تفاوت باعث میشود تا واسطهها و دلالان از این تفاوتها کسب سود کنند و در نهایت با مصرفکننده نهایی به گونهای رفتار شود که تفاوت اندک بستهها به جیب واسطهها برود. طبق سازوکار جدیدی که به کمیته فقهی پیشنهاد شد این سود حذف میشود و شاخههای آهن در بورس کالا بر مبنای قیمت تئوریک به فروش خواهد رفت.
کارشناس مالی اسلامی سازمان بورس در پایان گفت: کمیته فقهی به شبههای که در خصوص این نوع از معامله مواجه بود اینگونه پاسخ داد که شبهه غَررَی بودن معامله در مورد این روش فروش، در صورتیکه از نظر عرف بازار آهن محلی برای نزاع نباشد صحیح است و این حد از ابهام، معامله را باطل نمیکند.