مطالبات اقتصادی رهبر معظم انقلاب/ ساسان شاه‌ویسی:
ایجاد چالش در روابط زن و مرد به‌‌بهانه فرصت‌سازی اقتصادی خلاف سیاست‌های خانواده است
گروه اقتصاد: یک کارشناس مسائل اقتصادی عنوان کرد: متأسفانه عده‌ای فضای سالم در روابط بین زن و مرد را زیر پا می‌گذارند، با این هدف که برنامه‌های اقتصادی را اجرایی کنند؛ در چنین شرایطی شأن زن و روابط میان زن و مرد نادیده گرفته می‌شود و عمدتا خاستگاه این مسئله، اقتصادی است.
به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا)، مقام معظم رهبری، روز شنبه، ۱۳ شهریور ۹۵ سیاست‌های کلی خانواده را پس از مشورت با مجمع تشخیص مصلحت نظام به رؤسای قوای سه‌گانه ابلاغ کردند. در این سیاست‌ها برای حفظ بنای خانواده در جامعه اسلامی به عنوان کانون رشد و تعالی انسان، دستورالعمل‌هایی در ۱۶ محور ذکر شده است.
بخشی از این موارد به سیاست‌گذاری‌های اقتصادی و از جمله محور قرار گرفتن خانواده در قوانین و مقررات اقتصادی، به‌ویژه در حوزه مسکن و شهرسازی، حمایت اقتصادی از زنان سرپرست خانوار، محور قرار گرفتن خانواده در قوانین و مقررات اقتصادی و مبارزه با اشرافیت و تجمل‌گرایی در جهت حفظ استحکام خانواده مربوط می‌شود.
با توجه به اهمیتی که حفظ بنیان خانواده در موفقیت و پیشرفت کشور دارد لازم است که مسئولان کشور، ضمن حمایت‌ها توجه به سیاست‌های ابلاغی رهبر معظم انقلاب، شرایط لازم برای رفع مشکلات اقتصادی خانواده همانند ازدواج آسان، ایجاد شغل و رفع معضلات زنان سرپرست خانوار را فراهم کنند.
رهبر معظم انقلاب در مقدمه سیاست‌های ابلاغی، خانواده را واحد بنیادی و سنگ بنای جامعه اسلامی و کانون رشد و تعالی انسان و پشتوانه سلامت و بالندگی و اقتدار و اعتلای معنوی کشور و نظام معرفی کرده و و عنوان کرده‌اند ایجاد جامعه‌ای خانواده محور و تقویت و تحکیم خانواده و کارکردهای اصلی آن بر پایه الگوی اسلامی خانواده به عنوان مرکز نشو و نما و تربیت اسلامی فرزند و کانون آرامش بخش باید مورد توجه مسئولان کشور قرار گیرد.
برای بررسی بیشتر این موضوع، با ساسان شاه‌ویسی، کارشناس مسائل اقتصادی، گفت‌‌وگویی انجام داده‌ایم که در ادامه می‌آید:
ابتدا بفرمائید با توجه به تأکیدات رهبر معظم انقلاب بر تأمین معیشت خانواده و رفع نیازهای اقتصادی آنان، مهم‌ترین اقداماتی که باید در این راستا انجام داد چه مواردی هستند؟
آئین حکومت‌داری در جمهوری اسلامی ایران، متفاوت با بسیاری از کشورها و قلمروهای سیاسی است؛ به عبارت بهتر، ما آئین حکومت‌ورزی و حکومت‌داری خود را مبتنی بر نظامات اسلامی تعریف کرده‌ایم. ارکانی که ما در حکومت‌ورزی مبتنی بر اسلام تعریف کرده‌ایم به شدت رویکرد جمع‌محور و خانواده‌محور دارد.
براساس این سیره، اگر قرار است جامعه متعالی و متکثر شده و در مسیر عقلانیت و معنویت پیشرفت کند حتما باید سرمایهگذاریهای خود را در سطح اولیه جامعه و خانواده شکل دهد و همانگونه که مشخص است، مقام معظم رهبری در سیاست‌های متفاوتی سعی کرده‌اند به جایگاه و نقش خانواده بپردازند.
گاهی در علم و فناوری، قاعده را بر این می‌گذارند که رویکرد افزایش علمی و فناوری که جامعه باید از آن برخوردار باشد مبتنی بر خانواده باشد. اگر قرار است که پرورشی در ذات جامعه شکل بگیرد، آن ذات مرکزی را در بسیاری از موارد مبتنی بر خانواده و همچنین مبتنی بر جایگاه زن و باورپذیری نسبت به انتقال عاطفه، محبت، مهربانی و سرشت شایسته و نیکو مورد توجه قرار می‌دهند و حتما باید در این مورد، شأن و جایگاه زن مورد ارزیابی قرار بگیرد.
مقام معظم رهبری تأکید دارند که خانواده باید به عنوان سنگ بنا و سنگ زیرین جامعه نقش‌آفرینی کند و اگر قرار است به سلامت جامعه و رشد و بالندگی آن و هویت‌بخشی که می‌توان از آن به عنوان امنیت، اقتدار و سرمایهگذاریهای مختلف نام برد، دست پیدا کرد باید بر روی خانواده به عنوان مهم‌ترین رکن آیند‌ه‌ساز جامعه حساب کرد.
دغدغه‌ای که مقام معظم رهبری همواره داشته‌اند این بوده است که صرف‌نظر از اینکه در تفکر نظام اسلامی به خانواده پرداخته شده و کارکردهایی را برای آن گذاشته‌اند، زمانی‌که الگوی اسلامی و ایرانی پیشرفت را مورد توجه قرار می‌دادند، اگر بحث اسلام یا آزادی مطرح شد، بلافاصله بحث خانواده و زنان را در الگوی اسلامی و ایرانی پیشرفت مورد توجه قرار می‌دادند.
گاهی صحبت می‌شود که اگر قرار است تربیتی را در جامعه شکل دهیم، خاستگاه این تربیت باید از پدر و مادر به فرزندان منتقل شود و به نظر می‌رسد فرمایشات رهبر معظم انقلاب بر این نکته تأکید دارد که باید هویت خانواده مورد توجه قرار گیرد.
البته در این رابطه محورهایی را هم مد نظر قرار می‌دهند که اگر قرار باشد خانواده، کارکرد مناسب و مؤثر خود را در جامعه پیدا کند بایستی رابطه خانواده را در متن قوانین جست‌وجود کرده و رابطه خانواده با قوانین و مقررات را مورد ارزیابی قرار داده و همچنین رابطه خانواده با با برنامه‌های اجرایی را مورد توجه قرار دهیم.
به عبارت دیگر اگر می‌خواهیم آموزش، کاربست‌های فرهنگی و روابط اجتماعی و مشخصا اقتصادی را برای کشور تعریف کنیم حتما بایستی رویکرد خانواده‌محور را در آن مورد سنجش قرار دهیم و این دقیقا با آنچه در تفکر لیبرال و غرب‌گرا نسبت به خانواده وجود دارد متفاوت است.
وقتی درباره ارتباط خانواده با هویت اسلامی، مسجد و قرآن صحبت می‌شود عمدتا این رویکرد وجود دارد که باید قرآن را وارد خانواده کنیم، در اینصورت است که می‌توانیم بگوئیم خانواده از یک پشتوانه برخوردار است.
صرف‌نظر از موادی که در سیاست‌های کلی خانواده به آن اشاره شده است براساس دیدگاه مقام معظم رهبری، می‌توان چنین برداشتی داشت که ما رویکردهای آموزشی، اقتصادی، فرهنگی و حُکمی را بتوانیم در روابط خانوادگی به وجود بیاوریم و این امر نافی مأموریت‌ها و وظایف قوا در ترسیم جایگاه و شأن خانواده نیست.
یکی از مهم‌ترین مؤلفه‌هایی که برای این حوزه تعریف می‌شود، ارتقای فضای سالم برای زن و مرد در جامعه است. متأسفانه عده‌ای این فضای سالم را زیر پا می‌گذارند؛ با این هدف که برنامه‌های اقتصادی را اجرایی کنند. در چنین شرایطی شأن زن و روابط میان زن و مرد نادیده گرفته می‌شود و عمدتا خاستگاه این مسئله، اقتصادی است.
مقام معظم رهبری تأکید می‌کنند برای اینکه درآمدها و فرصت‌های اقتصادی را ایجاد کرده یا از این فرصت‌ها بهره ببریم، هیچ اجازه‌ای نداریم که روابط بین مرد و زن را دچار چالش کنیم و ارزش‌های متعالی را در این رابطه در نظر نگیریم.
مسئله معیشت خانواده تا چه اندازه در تحقق این وضعیت متعالی برای خانواده دارای اهمیت است؟
بخش مهم‌تر سیاست‌هایی که رهبر معظم انقلاب ابلاغ فرمودند، مربوط به بهبود معیشت مردم است. در بند نهم این سیاست‌ها به ارتقاء معیشت و اقتصاد خانواده، با توانمندسازی آنها برای کاهش دغدغه‌هایی که در آینده برای اشتغال، ازدواج، مسکن و... دارند، اشاره شده است. در تمام کشورها بر روی سرمایه‌های انسانی سرمایه‌گذاری می‌کنند؛ مخصوصا کشورهایی که دوره‌ای جنگی را پشت سر گذاشته‌اند حتما بر روی نیروی انسانی خود حساب می‌کنند.
کشورهای مختلف سرمایهگذاریهای علمی، دانشی و مهارتی انجام می‌دهند و این اقدامات، نه تنها با روابط فرهنگی، بلکه با رفتارهای اقتصادی و اجتماعی انجام می‌شود. آنجائی‌که توانمندسازی قید شده است به این معنی است که باید هم فضای کسب و کار را بهبود بخشیده، هم انسان را متعالی کرده و هم این رویکرد، الهام‌بخش از ارزش‌ها باشد تا در جامعه ما به عنوان یک جامعه ایرانی اجرایی شود.
تاکنون نتوانسته‌ایم شرایط تحقق این مسئله را در درون خانواده و در میان فرزندان خود به وجود بیاوریم. این یک دغدغه‌ای است که وقتی از توانمندسازی سخن گفته می‌شود، بسیاری گمان می‌کنند همین‌که بتوانیم از یک بانک، فرصتی برای تأمین منابع ایجاد کنیم، در این راستا گام برداشته‌ایم و مسائل اصلی حل شده است.
عدم تحقق این موارد چه آسیب‌هایی به دنبال دارد؟
به نظر می‌رسد اگر مبانی ارزشی و بینشی که در نظام اقتصادی اسلام وجود دارد را نتوانیم در درون خانواده ترویج دهیم، بلافاصله تأثیر چنین وضعیتی این است که روابط اقتصادی در جامعه برای نسل‌های آینده دچار چالش‌ها و ناهنجاری‌های بسیاری خواهد شد که هم از کنترل خارج است و هم اینکه نهایتا به خاطر اینکه بینش افراد به سمت مادی‌گرایی سوق پیدا کند، ما دچار نوعی فروپاشی ارزش‌ها در جامعه خواهیم شد.
امروزه می‌توانیم برای خانواده، در کنار باورپذیری ارزش‌ها، معارف و مکارم، ارزش‌های اقتصادی را در همین قاعده و در همین اندازه تعریف کنیم که خروجی آن هم سبک زندگی ایرانی ـ اسلامی خواهد بود که هم در درون آن پیشرفت، هم عدالت، هم صداقت، هم شفافیت و از همه مهم‌تر در درون آن امنیت هم وجود خواهد داشت.
دغدغه‌ای که امروز در اقتصاد کشور با آن مواجه هستیم همان دغدغه‌هایی است که وقتی سیاست‌های اقتصاد مقاومتی ابلاغ شد، وقتی آن را مورد تبیین علمی قرار دادیم، متوجه شدیم که حلقه‌های مفقوده‌ای در اقتصاد کشور وجود دارد و قرار است بخش عمده‌ای از آنها با اقتصاد مقاومتی برطرف شود.
متأسفانه مسائلی همانند عدالت، شفافیت، صداقت و امنیت را نتوانستیم در اقتصاد کشور اجرایی کنیم و بسیار دغدغه داریم که بتوانیم موضوعی همانند عدالت اقتصادی را ایجاد کرده و هرکسی به اندازه‌ای که کار می‌کند بتواند در اقتصاد کشور از تولید ثروت سهمی داشته باشد.
موضوع مهم‌تر این است که امنیتی را در اقتصاد کشور ایجاد کنیم؛ چراکه امروزه بسیاری از افراد وجود دارند که به خاطر اینکه امنیت شغلی ندارند، نمی‌توانند ازدواج کرده و تشکیل خانواده دهند و بسیاری از ناهنجاری‌های رفتاری و اجتماعی را از خود بروز می‌دهند.
برای تحقق موارد مذکور چه اقداماتی باید انجام داد؟
چه بسا اگر برنامه‌ریزی‌های مؤثری در این حوزه تعریف شود و اندازه دقیقی از خانواده، سطح درآمد آنها، تغییراتی که در نرخ جمعیت به وجود می‌آید و مدیریت محاسبه شده در سبک زندگی مطلوب را بتوانیم به وجود بیاوریم، آنگاه می‌توانیم بگوئیم که در مسیر معیشت و اقتصاد خانواده گام برداشته، برای آینده اقتصاد کشور و معیشت خانواده دارای برنامه هستیم و مقرراتی را برای امنیت آنها به وجود آورده‌ایم.
در چنین شرایطی است که می‌توانیم اعلام کنیم روابطی را تعریف کرده‌ایم که در درون آن، عدالت اقتصادی به وجود خواهد آمد و نهایتا برای بهره‌گیری از منابع که یکی از مهم‌ترین آنها، منابع و سرمایه انسانی است برنامه داشته باشیم و در جای خودش از آن استفاده کنیم.
اگر این اتفاقات رخ داد، آنگاه می‌توان انتظار داشت یک خانواده مستحکم که اساس یک نظام مستحکم است را با بنای اقتصادی و ارزشی داشته باشیم.
اکبر ابراهیمی
بخشی از این موارد به سیاست‌گذاری‌های اقتصادی و از جمله محور قرار گرفتن خانواده در قوانین و مقررات اقتصادی، به‌ویژه در حوزه مسکن و شهرسازی، حمایت اقتصادی از زنان سرپرست خانوار، محور قرار گرفتن خانواده در قوانین و مقررات اقتصادی و مبارزه با اشرافیت و تجمل‌گرایی در جهت حفظ استحکام خانواده مربوط می‌شود.
با توجه به اهمیتی که حفظ بنیان خانواده در موفقیت و پیشرفت کشور دارد لازم است که مسئولان کشور، ضمن حمایت‌ها توجه به سیاست‌های ابلاغی رهبر معظم انقلاب، شرایط لازم برای رفع مشکلات اقتصادی خانواده همانند ازدواج آسان، ایجاد شغل و رفع معضلات زنان سرپرست خانوار را فراهم کنند.
برای بررسی بیشتر این موضوع، با ساسان شاه‌ویسی، کارشناس مسائل اقتصادی، گفت‌‌وگویی انجام داده‌ایم که در ادامه می‌آید:
ابتدا بفرمائید با توجه به تأکیدات رهبر معظم انقلاب بر تأمین معیشت خانواده و رفع نیازهای اقتصادی آنان، مهم‌ترین اقداماتی که باید در این راستا انجام داد چه مواردی هستند؟
آئین حکومت‌داری در جمهوری اسلامی ایران، متفاوت با بسیاری از کشورها و قلمروهای سیاسی است؛ به عبارت بهتر، ما آئین حکومت‌ورزی و حکومت‌داری خود را مبتنی بر نظامات اسلامی تعریف کرده‌ایم. ارکانی که ما در حکومت‌ورزی مبتنی بر اسلام تعریف کرده‌ایم به شدت رویکرد جمع‌محور و خانواده‌محور دارد.
براساس این سیره، اگر قرار است جامعه متعالی و متکثر شده و در مسیر عقلانیت و معنویت پیشرفت کند حتما باید سرمایهگذاریهای خود را در سطح اولیه جامعه و خانواده شکل دهد و همانگونه که مشخص است، مقام معظم رهبری در سیاست‌های متفاوتی سعی کرده‌اند به جایگاه و نقش خانواده بپردازند.
گاهی در علم و فناوری، قاعده را بر این می‌گذارند که رویکرد افزایش علمی و فناوری که جامعه باید از آن برخوردار باشد مبتنی بر خانواده باشد. اگر قرار است که پرورشی در ذات جامعه شکل بگیرد، آن ذات مرکزی را در بسیاری از موارد مبتنی بر خانواده و همچنین مبتنی بر جایگاه زن و باورپذیری نسبت به انتقال عاطفه، محبت، مهربانی و سرشت شایسته و نیکو مورد توجه قرار می‌دهند و حتما باید در این مورد، شأن و جایگاه زن مورد ارزیابی قرار بگیرد.
مقام معظم رهبری تأکید دارند که خانواده باید به عنوان سنگ بنا و سنگ زیرین جامعه نقش‌آفرینی کند و اگر قرار است به سلامت جامعه و رشد و بالندگی آن و هویت‌بخشی که می‌توان از آن به عنوان امنیت، اقتدار و سرمایهگذاریهای مختلف نام برد، دست پیدا کرد باید بر روی خانواده به عنوان مهم‌ترین رکن آیند‌ه‌ساز جامعه حساب کرد.
دغدغه‌ای که مقام معظم رهبری همواره داشته‌اند این بوده است که صرف‌نظر از اینکه در تفکر نظام اسلامی به خانواده پرداخته شده و کارکردهایی را برای آن گذاشته‌اند، زمانی‌که الگوی اسلامی و ایرانی پیشرفت را مورد توجه قرار می‌دادند، اگر بحث اسلام یا آزادی مطرح شد، بلافاصله بحث خانواده و زنان را در الگوی اسلامی و ایرانی پیشرفت مورد توجه قرار می‌دادند.
گاهی صحبت می‌شود که اگر قرار است تربیتی را در جامعه شکل دهیم، خاستگاه این تربیت باید از پدر و مادر به فرزندان منتقل شود و به نظر می‌رسد فرمایشات رهبر معظم انقلاب بر این نکته تأکید دارد که باید هویت خانواده مورد توجه قرار گیرد.
البته در این رابطه محورهایی را هم مد نظر قرار می‌دهند که اگر قرار باشد خانواده، کارکرد مناسب و مؤثر خود را در جامعه پیدا کند بایستی رابطه خانواده را در متن قوانین جست‌وجود کرده و رابطه خانواده با قوانین و مقررات را مورد ارزیابی قرار داده و همچنین رابطه خانواده با با برنامه‌های اجرایی را مورد توجه قرار دهیم.
به عبارت دیگر اگر می‌خواهیم آموزش، کاربست‌های فرهنگی و روابط اجتماعی و مشخصا اقتصادی را برای کشور تعریف کنیم حتما بایستی رویکرد خانواده‌محور را در آن مورد سنجش قرار دهیم و این دقیقا با آنچه در تفکر لیبرال و غرب‌گرا نسبت به خانواده وجود دارد متفاوت است.
وقتی درباره ارتباط خانواده با هویت اسلامی، مسجد و قرآن صحبت می‌شود عمدتا این رویکرد وجود دارد که باید قرآن را وارد خانواده کنیم، در اینصورت است که می‌توانیم بگوئیم خانواده از یک پشتوانه برخوردار است.
صرف‌نظر از موادی که در سیاست‌های کلی خانواده به آن اشاره شده است براساس دیدگاه مقام معظم رهبری، می‌توان چنین برداشتی داشت که ما رویکردهای آموزشی، اقتصادی، فرهنگی و حُکمی را بتوانیم در روابط خانوادگی به وجود بیاوریم و این امر نافی مأموریت‌ها و وظایف قوا در ترسیم جایگاه و شأن خانواده نیست.
یکی از مهم‌ترین مؤلفه‌هایی که برای این حوزه تعریف می‌شود، ارتقای فضای سالم برای زن و مرد در جامعه است. متأسفانه عده‌ای این فضای سالم را زیر پا می‌گذارند؛ با این هدف که برنامه‌های اقتصادی را اجرایی کنند. در چنین شرایطی شأن زن و روابط میان زن و مرد نادیده گرفته می‌شود و عمدتا خاستگاه این مسئله، اقتصادی است.
مقام معظم رهبری تأکید می‌کنند برای اینکه درآمدها و فرصت‌های اقتصادی را ایجاد کرده یا از این فرصت‌ها بهره ببریم، هیچ اجازه‌ای نداریم که روابط بین مرد و زن را دچار چالش کنیم و ارزش‌های متعالی را در این رابطه در نظر نگیریم.
مسئله معیشت خانواده تا چه اندازه در تحقق این وضعیت متعالی برای خانواده دارای اهمیت است؟
بخش مهم‌تر سیاست‌هایی که رهبر معظم انقلاب ابلاغ فرمودند، مربوط به بهبود معیشت مردم است. در بند نهم این سیاست‌ها به ارتقاء معیشت و اقتصاد خانواده، با توانمندسازی آنها برای کاهش دغدغه‌هایی که در آینده برای اشتغال، ازدواج، مسکن و... دارند، اشاره شده است. در تمام کشورها بر روی سرمایه‌های انسانی سرمایه‌گذاری می‌کنند؛ مخصوصا کشورهایی که دوره‌ای جنگی را پشت سر گذاشته‌اند حتما بر روی نیروی انسانی خود حساب می‌کنند.
تاکنون نتوانسته‌ایم شرایط تحقق این مسئله را در درون خانواده و در میان فرزندان خود به وجود بیاوریم. این یک دغدغه‌ای است که وقتی از توانمندسازی سخن گفته می‌شود، بسیاری گمان می‌کنند همین‌که بتوانیم از یک بانک، فرصتی برای تأمین منابع ایجاد کنیم، در این راستا گام برداشته‌ایم و مسائل اصلی حل شده است.
عدم تحقق این موارد چه آسیب‌هایی به دنبال دارد؟
به نظر می‌رسد اگر مبانی ارزشی و بینشی که در نظام اقتصادی اسلام وجود دارد را نتوانیم در درون خانواده ترویج دهیم، بلافاصله تأثیر چنین وضعیتی این است که روابط اقتصادی در جامعه برای نسل‌های آینده دچار چالش‌ها و ناهنجاری‌های بسیاری خواهد شد که هم از کنترل خارج است و هم اینکه نهایتا به خاطر اینکه بینش افراد به سمت مادی‌گرایی سوق پیدا کند، ما دچار نوعی فروپاشی ارزش‌ها در جامعه خواهیم شد.
امروزه می‌توانیم برای خانواده، در کنار باورپذیری ارزش‌ها، معارف و مکارم، ارزش‌های اقتصادی را در همین قاعده و در همین اندازه تعریف کنیم که خروجی آن هم سبک زندگی ایرانی ـ اسلامی خواهد بود که هم در درون آن پیشرفت، هم عدالت، هم صداقت، هم شفافیت و از همه مهم‌تر در درون آن امنیت هم وجود خواهد داشت.
دغدغه‌ای که امروز در اقتصاد کشور با آن مواجه هستیم همان دغدغه‌هایی است که وقتی سیاست‌های اقتصاد مقاومتی ابلاغ شد، وقتی آن را مورد تبیین علمی قرار دادیم، متوجه شدیم که حلقه‌های مفقوده‌ای در اقتصاد کشور وجود دارد و قرار است بخش عمده‌ای از آنها با اقتصاد مقاومتی برطرف شود.
متأسفانه مسائلی همانند عدالت، شفافیت، صداقت و امنیت را نتوانستیم در اقتصاد کشور اجرایی کنیم و بسیار دغدغه داریم که بتوانیم موضوعی همانند عدالت اقتصادی را ایجاد کرده و هرکسی به اندازه‌ای که کار می‌کند بتواند در اقتصاد کشور از تولید ثروت سهمی داشته باشد.
موضوع مهم‌تر این است که امنیتی را در اقتصاد کشور ایجاد کنیم؛ چراکه امروزه بسیاری از افراد وجود دارند که به خاطر اینکه امنیت شغلی ندارند، نمی‌توانند ازدواج کرده و تشکیل خانواده دهند و بسیاری از ناهنجاری‌های رفتاری و اجتماعی را از خود بروز می‌دهند.
برای تحقق موارد مذکور چه اقداماتی باید انجام داد؟
چه بسا اگر برنامه‌ریزی‌های مؤثری در این حوزه تعریف شود و اندازه دقیقی از خانواده، سطح درآمد آنها، تغییراتی که در نرخ جمعیت به وجود می‌آید و مدیریت محاسبه شده در سبک زندگی مطلوب را بتوانیم به وجود بیاوریم، آنگاه می‌توانیم بگوئیم که در مسیر معیشت و اقتصاد خانواده گام برداشته، برای آینده اقتصاد کشور و معیشت خانواده دارای برنامه هستیم و مقرراتی را برای امنیت آنها به وجود آورده‌ایم.
در چنین شرایطی است که می‌توانیم اعلام کنیم روابطی را تعریف کرده‌ایم که در درون آن، عدالت اقتصادی به وجود خواهد آمد و نهایتا برای بهره‌گیری از منابع که یکی از مهم‌ترین آنها، منابع و سرمایه انسانی است برنامه داشته باشیم و در جای خودش از آن استفاده کنیم.
اگر این اتفاقات رخ داد، آنگاه می‌توان انتظار داشت یک خانواده مستحکم که اساس یک نظام مستحکم است را با بنای اقتصادی و ارزشی داشته باشیم.
اکبر ابراهیمی
