هدف از عکاسی عاشورایی، ثبت صرف رویداد عزا نباشد/ لزوم ثبت تصاویر بناها و تکایای عزاداری

به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) آئین افتتاحیه «نگارخانه تهران» و نمایشگاه عکس «محرم در تهران» صبح امروز جمعه، 16 مهرماه با حضور احمد مسجد‌جامعی؛ عضو شورای شهر تهران، حجت‌الاسلام و‌المسلمین مرآتی؛ معاون فرهنگی نماینده ولی فقیه در سازمان حج و زیارت، حمید صابرفرزام؛ مدیرعامل سازمان فعالیت‌های قرآنی دانشگاهیان، عیسی علیزاده؛ رئیس سازمان زیباسازی شهر تهران، برزین ضرغامی؛ مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان تهران، علیرضا تابش؛ مدیرعامل بنیاد سینمایی فارابی و جمعی از مسئولان و مدیران فرهنگی و شهری در ساختمان اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی شهرستان تهران برگزار شد.

در ابتدای این آئین افتتاحیه سهیل محمودی؛ از شعرای پیشکسوت به قرائت غزلی در رثای حضرت سیدالشهدا(ع) پرداخت و در ادامه عبدالجبار کاکایی؛ شاعر پیشکسوت آئینی، مثنوی محاوره‌ای را تحت عنوان «عقل و عشق» برای حضار قرائت کرد و سپس احمد مسجد‌جامعی به ایراد سخن پرداخت و گفت: از جمله نخستین بناهای فرهنگی که در تهران ایجاد شد، تکیه عزای اباعبدالله‌الحسین(ع) بود که اولین آن با نام «تکیه خانم» معروف است که حول محور این تکیه، شاهد برگزاری مراسم‌های گوناگونی در مناسبت‌های مختلف هستیم.

وی گفت: در مجموعه برنامه‌هایی که تحت عنوان تهران‌گردی در حال انجام آن هستیم، یکی از اهداف، بازدید از تکیه‌های پایتخت است که تاکنون تعدادی از آنها همچون «تکیه تهران» و «تکیه شمیران» مورد بازدید قرار گرفته است و بخشی از عکس‌هایی هم که در این نمایشگاه به نمایش درآمده مربوط به معرفی تکیه‌های موجود در شهر تهران هستند.

مسجدجامعی ابراز امیدواری کرد که زین پس بخشی از عکس‌های عاشورایی علاوه بر ثبت رویدادها و مراسم‌های عزاداری معطوف به عکاسی از بناهای تاریخی که با هدف برگزاری مراسم عزاداری ایام محرم و صفر احداث شده‌اند، شود و گفت: از اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان تهران بسیار سپاسگزارم که با احیای چنین فضایی که گویا پیشتر انباری برای وسایل و تجهیزات مستهلک اداره بوده است، فضایی را ایجاد کردند که از این به بعد می‌تواند پایگاهی فرهنگی برای عکاسان و هنرمندان باشد که رویکرد آنها ارزشی و پرداختن به موضوعات و مضامینی است که میراث فرهنگی شهر تهران را بازتعریف می‌کند.

عضو شورای اسلامی شهر تهران با اشاره به برگزاری سومین «جایزه تهران» تصریح کرد: امیدوارم در خلال برگزاری این دوره از این رویداد هنری و فرهنگی گزارشی از عملکرد سه ساله فعالیت‌های ستادی این جایزه نیز مهیا و ارائه شود و اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی استان تهران نیز تمام کوشش و تلاش خود را به کار ببندد که مرکزی را تحت عنوان مرکز اسناد تهران برای ثبت و ضبط تمامی مدارک و اسناد فرهنگی و هنری تهران در قالب مکتوبات و عکس راه‌اندازی کند و از سازمان زیباسازی شهر تهران این توقع می‌رود که کتابی را از مجموعه آثار فرهنگی و هنری مرتبط با محرم به ویژه آثار تصویری و عکس، حداقل تا اربعین حسینی آماده عرضه کند.

این گزارش حاکی است در ادامه این مراسم حجت‌الاسلام و‌المسلمین مرآتی به ایراد سخنان کوتاهی پرداخت و گفت: برای این حقیر موجب خرسندی است که در فضا و محفلی حضور دارم که در آن جمعی از نخبگان و پیشکسوتان در عرصه فرهنگ و هنر حاضر هستند.

وی ادامه داد: علت معجزه اسلام وجود مقدس حضرت رسول اکرم(ص) است، اما علت تامه آن را باید حضرت امام حسین(ع) دانست و لذا باید مجموعه اقداماتی که در پاسداشت و تکریم قیام سیدالشهدا(ع) واقع می‌شود درخور شأن این فرهنگ عظیم باشد که تصور می‌کنم گام نخست در تحقق این مهم، حفظ فرهنگ عاشورایی است.

مرآتی تصریح کرد: چیزی که به نظر می‌رسد در این راستا حائز اهمیت است اینکه رسانه و حوزه فرهنگ و هنر باید مراقب باشند و نگذارند که این فرهنگ منقلب شود و باید تدابیر اندیشیده شود که در کنار ایجاد فضاهای جدید فرهنگی به منظور بسط و اشاعه این فرهنگ، محتوای صحیحی نیز از این فرهنگ منتشر شود.

معاون فرهنگی نماینده ولی فقیه در سازمان حج و زیارت تصریح کرد: به عنوان مثال یکی از هیئات باسابقه در تهران با قدمت بیش از 70 سال، هیئت آذربایجانی‌هاست که شیوه مرسوم آنها برای برگزاری محافل حسینی دوره‌گردی است، به این شکل که هر زمان در یک مکانی مراسم‌های خود را برگزار می‌کنند.

مرآتی در ادامه گفت: این شیوه‌ای نیکو و پسندیده است، اما با توجه به وسعت روزافزون تهران، گاه دیده می‌شود که آئین عزاداری ایام تاسوعا و عاشورا به تدریج تبدیل به این مسئله می‌شود که خانواده‌ها و برخی از مردم بانی می‌شوند که تنها خرج بدهند و عده‌ای را اطعام کنند و کمتر کسی است که به فکر احیا و بازنشر محتوای ارزشی محرم و قیام سیدالشهدا(ع) باشد.

وی در پایان گفت: من از مسئولان برگزاری چنین نمایشگاه‌هایی و همچنین ایجادکنندگان این محیط فرهنگی و نگارخانه تهران درخواست می‌کنم تا این محیط را به مکانی برای گرد آمدن هیئات و بانیان آن قرار دهند، چرا که بسیاری از آنها با عمر چند ده ساله خود در اقامه عزای سیدالشهدا، صاحب اسناد معتبری به ویژه تصویری هستند که هر چند ممکن چندان حرفه‌ای به ثبت نرسیده باشد، اما مدرکی معتبر به منظور مطالعه و پژوهش پیرامون فرهنگ شهری و شیوه‌های متداول عزاداری مردم تهران در ایام محرم و صفر است.

براساس این گزارش در نمایشگاه «محرم در تهران» که در نگارخانه تهران واقع در ساختمان اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی شهرستان تهران برپاست، مجموعه‌ای از عکس‌های مهدی نصرتی و رضا یوسفی که از آئین‌ها و مراسم‌های عزاداری محرم به ثبت رسیده است در معرض دید عموم علاقه‌مندان قرار گرفته.

همچنین در طبقه فوقانی این نگارخانه نیز عکس‌هایی عاشورایی از عکاسانی همچون مصطفی شهبازی، مهدی زال، فاطمه بهرامی، لیلا موسوی، محمدامین عباسی، زهرا رحیمی، سمیه یوسفی و... نیز به نمایش درآمده است.

امیرسجاد دبیریان