حجتالاسلام والمسلمین محمدعلی کوشا، منتقد ترجمههای قرآن در گفتوگو با
خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا) درباره ترجمه قرآن سیدعلی موسوی گرمارودی گفت: توجه به ترجمه استاد گرمارودی نشان میدهد که وی در آگاهی از ادبیات فارسی و عربی تبحر داشته و آثاری مانند «دیوان اشعار»، «از ساقه تا صدر»، «داستانهای پیامبران»، «زندگی و شعر ادیب الممالک فراهانی» و ... گویای همین موضوع است.
وی با بیان اینکه با توجه به علاقهام به دانش تفسیر و ترجمه قرآن، ترجمههای قرآن نیم قرن اخیر از جمله ترجمه استاد گرمارودی را بررسی کردهام، افزود: نخستین چاپ ترجمه قرآن استاد گرمارودی در سال 83 به چاپ رسید و در سال 84 نیز پس از ویرایش به چاپ دوم رسید. علاوه بر این، اساتیدی چون بهاءالدین خرمشاهی، حسین استادولی و سیدحسین صدرالحفاظ آن را ویراستاری کردهاند.
فارسیگرایی بدون افراط
حجتالاسلام کوشا در ادامه درباره ویژگیهای این ترجمه عنوان کرد: فارسیگرایی بدون افراط به شیوه نثر معیار یکی از ویژگیهای این اثر است؛ چرا که در لابلای واژگان این اثر فاخر میتوان نرمی، لطافت و ظرافت را دید. همچنین قواعد دستور زبان در این ترجمه به طور کامل رعایت شده و تا جایی که امکانپذیر بوده از ترجمه تحتاللفظی و بهکارگیری الفاظ مترادف پرهیز شده است.
وی تصریح کرد: انطباق ترجمه با متن و به عبارت دیگر وفاداری و پایبندی به متن مورد توجه مترجم بوده و از طرفی زیبانگاری و چینش هنرمندانه کلمات هم لحاظ شده است و در این راستا مترجم تلاش کرده تا هیچ یک از آنها را قربانی دیگر نکند، به این معنی که تا حدودی وفاداری به متن با حفظ روانی و زیباپردازی در نثر ترجمه جمع شده است.
معادلهای ابتکاری
این مترجم قرآن در ادامه ویژگیهای دیگری از این ترجمه را بیان کرد و گفت: معادلهای جدید و ابتکاری در تعدادی از واژگان جلوه ویژهای به این اثر داده که گویای حسن ابتکار مترجم است؛ به عنوان مثال به جای تفاوت، ناسازگاری را به کار برده و چالش ورزیدن را جایگزین مجادله و خویشتنستای را جایگزین «فخور» کرده است. وجود پانوشتهای لازم و ضروری از دیگر ویژگیهای این اثر است که در آنها به اشیاء، نظایر و وجوه مختلف ترجمه اشاره شده است.
حجتالاسلام کوشا در ادامه آیه 21 سوره مبارکه «بقره» را مورد اشاره قرار داد و یادآور شد: «يا أَيُّهَا النَّاسُ اعْبُدُوا رَبَّکُمُ الَّذي خَلَقَکُمْ وَ الَّذينَ مِنْ قَبْلِکُمْ لَعَلَّکُمْ تَتَّقُونَ» به این صورت ترجمه شده است؛ «ای مردم! پروردگارتان را بپرستید که شما و پیشینیانتان را آفرید، باشد که پرهیزگاری ورزید.»، سلاست و روانی یا حلاوت نثر معیار در این ترجمه همراه با توضیح عالمانه در پانوشت قابل توجه است که آمده است: «کاربرد ترجی(=باشد که...) به اعتبار کردار مخلوق است به اعتبار اراده خالق، از اینرو ایراد برخی از منتقدان که در این موارد، بهتر است به جای باشد که «تا» بگذاریم، چندان وارد نیست.»