ناصر دهقانی:
سینمای ایران عادت به آماده‌خوری دارد/ ثبات در اصول و روزآمدی در روش؛ دکترین عرصه هنر
گروه هنر: یک تهیهکننده سینما گفت: سینمای ایران به واسطه انفعالی که دارد به آماده‌خوری عادت کرده است، برای همین نمی‌توان از آن توقع داشت که تصویرگر قرآن در آثار خود باشد.
ناصر دهقانی، تهیهکننده سینما در گفت‌وگو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن (ایکنا) با بیان اینکه سینمای ایران خصیصه خلاقیت را از یاد برده است، اظهار کرد: در چند سال اخیر به دلیل مشغله‌هایی که در امر تدریس داشتم کمتر فرصت کار در سینما را پیدا کرده‌ام، هرچند در جریان اتفاقات سینما و جشنواره‌ها هستم، ولیکن خود در امر تولید فعال نبودم، اما با توجه به تجربیاتم در سینما، باید بگویم سینمای کشور به آماده‌خوری عادت کرده است.
وی افزود: این آماده‌خوری در سینما باعث شده، آثار قرآنی در سینما رشد مطلوبی نداشته باشد، چون این تولیدات از زمان نگارش فیلمنامه تا تولید، نیازمند به زمان و سرمایه‌گذاری لازم است؛ خصیصه‌ای که با سیاست آماده‌خوری مطابقت لازم ندارد. مسئله مهم در این رابطه به بحث فیلمنامه مربوط می‌شود، چون فیلمنامه قرآنی باید به گونه‌ای نوشته شود که نیازهای روز جامعه در آن مد نظر قرار گیرد.
ساخت فیلم قرآنی نیازمند امکانات کافی است
تهیهکننده فیلم «آواز پر جبریل» در پاسخ به این سوال که سینمای ما توان پرداختن به قصص قرآنی را دارد؟ گفت: برای ساخت فیلم در حوزه قصص قرآنی ناز به ابزارهایی است تا به واسطه آن کارهای خوبی تولید شود. همانند سریال یوسف پیامبر(ع) و فیلم ملک سلیمان (ع) که انصافاً کارهای خوبی در این حوزه بودند، اما اگر قرار باشد کارهای تولیدی در این حوزه آثاری ضعیف و کم خرج باشند بهتر است هرگز ساخته نشوند.
دهقانی با بیان اینکه فیلم قرآنی حتما باید با مشاوره و همکاری حوزه‌های علمیه تولید شود، تصریح کرد: به دلیل موضوعات فقهی و شرعی که در آثار قرانی وجود دارد، نیاز است که در این دست آثار حتما از مشاوره مراکز دینی و حوزه‌های علمیه بهره برده شود. این مشارکت باعث خواهد شد دیگر اتفاقی همانند آنچه که برای فیلم «رستاخیز» رخ داد پیش نیاید.
این تهیهکننده در پاسخ به این سوال که، فیلم‌هایی که در آن موضوعات اخلاقی مد نظر قرار می‌گیرد را هم می‌توان کار قرآنی نامید؟ تصریح کرد: در متون دینی ذکر شده است که اسلام برای بر پا کردن و تکمیل مکارم اخلاق و کرامت فرستاده شده است، برای همین اگر بخواهیم با این معیار فیلم قرآنی را بسنجیم بسیاری از فیلمهای سینمای کشورمان را باید قرآنی نامید. این امر نیز درست نیست، چون فیلم قرآنی مبانی خاص خود را دارد که تنها در موضوعات اخلاقی نمی‌توان آن را محدود کرد.
وی در پاسخ به سوالی دیگر مبنی بر اینکه با توجه به اینکه در این هفته سالروز میلاد حضرت علی اکبر(ع) است و این مناسبت به نام روز جوان نام‌گذاری شده، آیا در سینما توانسته‌ایم تصویرگر درستی برای جوان مسلمان در سینما باشیم؟ اظهار کرد: متأسفانه در سینمای ایران کدامیک از الگوهایی که در سینما شاهدش بودیم بر پایه الگوهای اسلامی تصویر شده تا حالا بخواهیم جوان در فیلمهای ایرانی بر اساس الگویی چون حضرت علی اکبر تصویر شود؟
جایگاه کم‌رنگ سبک زندگی ایرانی اسلامی در سینمای ایران
دهقانی ادامه داد: این کم‌توجهی را می‌توان در تصویرسازی نادرست از خانواده‌ها هم مشاهده کرد. آیا در فیلمهای کنونی آنچه که مشاهده می‌شود نمودی از سبک زندگی ایرانی اسلامی است؟ جواب به این پرسش این است که پرداخت‌های موجود بر پایه تصورات ذهنی نویسندگانی شکل گرفته که عمدتاً بر پایه شاخص‌های غربی منبعث از فیلمهای هالیوودی مدنظر قرار گرفته‌اند.
وی در بخشی دیگری از سخنانش تاکید کرد: با توجه به هجمه تولیدات غربی و تاثیر آن در کشورمان نیاز است تا برای رسیدن به الگوهای اسلامی سیاست‌گذاری و تفکرات نو در فرهنگ و هنر کشورمان مدنظر قرار گیرد، تفکراتی که هم ظاهر، هم اندیشه بر اساس آموزه‌های اسلامی اجرا شود البته لازم به ذکر است که سلیقه و نیازهای امروز هم مدنظر قرار گیرد.
دهقانی در پایان گفت: همان‌گونه که مقام معظم رهبری بیان کردند ما در اصول ثابت هستیم اما در روش باید به‌روز باشیم، اصلی که می‌بایست دکترین ما در عرصه فرهنگ و هنر باشد.
وی افزود: این آماده‌خوری در سینما باعث شده، آثار قرآنی در سینما رشد مطلوبی نداشته باشد، چون این تولیدات از زمان نگارش فیلمنامه تا تولید، نیازمند به زمان و سرمایه‌گذاری لازم است؛ خصیصه‌ای که با سیاست آماده‌خوری مطابقت لازم ندارد. مسئله مهم در این رابطه به بحث فیلمنامه مربوط می‌شود، چون فیلمنامه قرآنی باید به گونه‌ای نوشته شود که نیازهای روز جامعه در آن مد نظر قرار گیرد.
ساخت فیلم قرآنی نیازمند امکانات کافی است
تهیهکننده فیلم «آواز پر جبریل» در پاسخ به این سوال که سینمای ما توان پرداختن به قصص قرآنی را دارد؟ گفت: برای ساخت فیلم در حوزه قصص قرآنی ناز به ابزارهایی است تا به واسطه آن کارهای خوبی تولید شود. همانند سریال یوسف پیامبر(ع) و فیلم ملک سلیمان (ع) که انصافاً کارهای خوبی در این حوزه بودند، اما اگر قرار باشد کارهای تولیدی در این حوزه آثاری ضعیف و کم خرج باشند بهتر است هرگز ساخته نشوند.
دهقانی با بیان اینکه فیلم قرآنی حتما باید با مشاوره و همکاری حوزه‌های علمیه تولید شود، تصریح کرد: به دلیل موضوعات فقهی و شرعی که در آثار قرانی وجود دارد، نیاز است که در این دست آثار حتما از مشاوره مراکز دینی و حوزه‌های علمیه بهره برده شود. این مشارکت باعث خواهد شد دیگر اتفاقی همانند آنچه که برای فیلم «رستاخیز» رخ داد پیش نیاید.
این تهیهکننده در پاسخ به این سوال که، فیلم‌هایی که در آن موضوعات اخلاقی مد نظر قرار می‌گیرد را هم می‌توان کار قرآنی نامید؟ تصریح کرد: در متون دینی ذکر شده است که اسلام برای بر پا کردن و تکمیل مکارم اخلاق و کرامت فرستاده شده است، برای همین اگر بخواهیم با این معیار فیلم قرآنی را بسنجیم بسیاری از فیلمهای سینمای کشورمان را باید قرآنی نامید. این امر نیز درست نیست، چون فیلم قرآنی مبانی خاص خود را دارد که تنها در موضوعات اخلاقی نمی‌توان آن را محدود کرد.
وی در پاسخ به سوالی دیگر مبنی بر اینکه با توجه به اینکه در این هفته سالروز میلاد حضرت علی اکبر(ع) است و این مناسبت به نام روز جوان نام‌گذاری شده، آیا در سینما توانسته‌ایم تصویرگر درستی برای جوان مسلمان در سینما باشیم؟ اظهار کرد: متأسفانه در سینمای ایران کدامیک از الگوهایی که در سینما شاهدش بودیم بر پایه الگوهای اسلامی تصویر شده تا حالا بخواهیم جوان در فیلمهای ایرانی بر اساس الگویی چون حضرت علی اکبر تصویر شود؟
جایگاه کم‌رنگ سبک زندگی ایرانی اسلامی در سینمای ایران
دهقانی ادامه داد: این کم‌توجهی را می‌توان در تصویرسازی نادرست از خانواده‌ها هم مشاهده کرد. آیا در فیلمهای کنونی آنچه که مشاهده می‌شود نمودی از سبک زندگی ایرانی اسلامی است؟ جواب به این پرسش این است که پرداخت‌های موجود بر پایه تصورات ذهنی نویسندگانی شکل گرفته که عمدتاً بر پایه شاخص‌های غربی منبعث از فیلمهای هالیوودی مدنظر قرار گرفته‌اند.
وی در بخشی دیگری از سخنانش تاکید کرد: با توجه به هجمه تولیدات غربی و تاثیر آن در کشورمان نیاز است تا برای رسیدن به الگوهای اسلامی سیاست‌گذاری و تفکرات نو در فرهنگ و هنر کشورمان مدنظر قرار گیرد، تفکراتی که هم ظاهر، هم اندیشه بر اساس آموزه‌های اسلامی اجرا شود البته لازم به ذکر است که سلیقه و نیازهای امروز هم مدنظر قرار گیرد.
دهقانی در پایان گفت: همان‌گونه که مقام معظم رهبری بیان کردند ما در اصول ثابت هستیم اما در روش باید به‌روز باشیم، اصلی که می‌بایست دکترین ما در عرصه فرهنگ و هنر باشد.
