جایگاه ایمان در هدایت‌گری/ شهید مطهری چه می‌گوید

وی افزود: برخی مشخصه‌های ایمان مذهبی بدین قرارند: مبدأ شناسی و مبدأ باوری، معادشناسی و معادباوری، حجت‌شناسی و حجت‌باوری ـ یعنی باید با پیامبر(ص) و امام معصوم(ع) به صورت هدفمند و آگاهانه ارتباط فکری و معنوی برقرار کرد ـ عدالت‌خواهی و عدالت‌گستری، شریعت‌گرایی در همه مراتب و مراحل زندگی و سیر تکاملی نفس ناطقه انسانی، تعهد و تسلیم‌بودن آگاهانه همراه با معرفت و عقلانیت در برابر اراده الهی و آنچه که واقعیت دارد.
وی گفت: مرحوم شهید علامه مطهری در بیان این مهم، فهرستی از آثار و فوائد ایمان را این گونه ذکر می‌کند: «1ـ شیرین‌کردن تلخی و سبک‌کردن کار سنگین. 2ـ قابل تحمل‌کردن مصائب و مشکلات. 3ـ تفسیر صحیح از مرگ به این معنا که مرگ نیستی نیست تا انسان‌ها از آن وحشت داشته باشند، بلکه نوعی تحول و تکامل است. 4ـ اینکه ایمان پشتوانه بزرگ برای اخلاق است. 5ـ ایمان پشتوانه‌ای مهم برای عدالت است. 6ـ ایمان به شدت از بیماری‌های عصبی و روانی جلوگیری می‌کند. 7ـ نگاهی وسیع و عمیق به زندگی انسان می‌دهد، و نوعی لذت درونی را در انسان پدید می‌آورد و از هر نوع سرخوردگی پیشگیری می‌کند. 8ـ انسان با ایمان جهان را با نگاهی که پیدا کرده است خیلی روشن‌تر و بازتر می‌بیند. 9 ـ ایمان انسان را به حق و حقیقت امیدوار، انگیزه زندگی را در انسان تقویت و تلاش انسان را به شکلی زیبا تفسیر می‌کند و اینکه آدمیان باید بدانند که هر نوع تلاش چه در راه حق و نیز باطل یکسان نیست، بلکه اگر تلاش و همّت انسان در مسیر حق باشد زندگی معنادار و امیدوار‌کننده خواهد بود. 10ـ نسبت به نظام عالم آدمی را خوش‌بین و حوادث جهان هستی را خوش‌بینانه تفسیر و از تفسیر بدبینانه که نتیجۀ آن یأس و ناامیدی و تجرد و سرگردانی باشد به شدت پرهیز می‌کند. 11ـ از فایده‌های مهم ایمان تقویت‌کردن عقل است چه اینکه آن را تأئید کرده و تأکید دارد که انسان‌ها باید عقلانی و با معرفت زندگی کنند؛ زیرا هیچ‌گاه میان عقل و ایمان تعارض و تزاحمی وجود ندارد، بلکه همواره قدرت فهم و تعقل و تفکر را تقویت می‌سازد. 12ـ ایمان مذهبی رابطه‌های میان انسان‌ها را توسعه بخشیده و آن را تقویت می‌کند. همچنین اعتماد انسان‌ها را نسبت به یکدیگر بیشتر کرده و به نوعی اطمینان و آرامش را برای یکدیگر با پشتوانه ایمان دینی به وجود می‌آورد. 13ـ یکی دیگر از آثار ایمان مذهبی این است که محبت و احسان به یکدیگر را در اثر انفاق، آموزش‌ها، ارشاد و راهنمایی و کمک‌کردن به یکدیگر بدون انگیزه مادی بیشتر می‌کند. 14ـ با ایمان دینی و مذهبی اتحاد و یکپارچگی و همدلی و همراهی در افراد جامعه توسعه می‌یابد. 15ـ ایمان دینی بهتر می‌تواند انسان را در برابر بحران‌ها و مشکلات مقاوم کرده و یاری دهد، بدون آنکه توقع و انتظار مادی داشته باشد. بلکه سبب می‌شود انسان در برابر بحران‌ها و دشواری‌های زندگی استقامت ورزد.
ایمان؛ لازمه زندگی سالم و پرنشاط
آیت‌الله رمضانی بیان کرد: با وجود ایمان دینی، انسان‌ها می‌توانند از یک زندگی سالم و سازنده و پر از نشاط و جنبش بهره‌مند شوند که البته این مطلب از آیات و روایات قابل استفاده است. به همین جهت بدون درک حقیقت ایمان ممکن است انسان با سردرگمی و سرگردانی مواجه شود و با خودخواهی‌های هلاکت آور در برخورد با مسائل مختلف فردی و اجتماعی برخورد کند و در نتیجه این امور باعث بی هویتی انسان در زندگی شود. از همین رو این مسئله سبب می‌‌شود انسان به نوعی به پوچ‌گرایی و بی معنایی در زندگی برسد که بسیار خطرناک و تهدیدآمیز خواهد بود. بنابراین می‌توان با خوش‌بینی به جهان و هستی و امیدوار بودن و لذت معنوی هم در کاهش ناراحتی‌ها و مشکلات به نتایج خوب رسید و هم توسعه روابط اجتماعی را که در برون‌رفت از بحران‌های فرهنگی، اقتصادی، سیاسی و اجتماعی بسیار نقش ایفا می‌کند، رونق بخشید.  
خطیب جمعه هامبورگ در پایان یادآور شد: بشریت امروزه از هر زمانی بیشتر به ایمان مذهبی نیازمند است. زیرا با توجه به مجموعه مشکلات مادی و روحی و روانی که در فرد و جامعه به شکل گسترده‌ای سرایت کرده است، باید به گوهر ایمان و اعتقاد به مبدأ متعالی، زندگی و حیات را معنادار و هدفمند کنیم. چرا که بدون ایمان دینی، چالش‌های اخلاقی و روانی روز به روز در جامعه بشری گسترده‌تر می‌شود و آمارهای افسردگی، اضطراب، پوچ‌گرایی، بی‌دینی و بی‌هویتی بیشتر خواهد شد.