مهارت‌های ذهنی که کودکان امروز یاد نمی‌گیرند/ بهره‌گیری از تکنولوژی واقعیت‌افزوده
گروه ادب: خوب دیدن، خوب شنیدن و خوش نوشتن، یافتن مسیر صحیح پس از چند بار آزمون و خطا و یادگیری مسائل و باورهای دینی از مهارت‌های ذهنی است که عدم آموزش صحیح آنها به کودکان می‌تواند بر آینده آنها اثر سوء برجا بگذارد و کودک در مواجهه با اولین مشکل، سر در گم شده و خود را ببازد.
به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا)، ادبیات کودک و نوجوان، حوزه‌ای خاص و متناسب با عوالم کودکی ساده، مملو از صمیمیت، تخیل و تجربه کودکانه است؛ از این‌رو ضرورت دارد فرد یا افرادی که برای این قشر از جامعه به نگارش کتاب می‌پردازند، از ویژگی‌هایی نظیر عشق به کار، خلاقیت، ذوق هنری و ابتکار برخوردار باشند تا این خصوصیات به نوشتن مطالبی جذاب و در عین حال ساده برای کودک و نوجوان منجر شود و در عین حال بتواند مطالب دینی و اعتقادی را که ریشه و باور ذهنی این گروه را تشکیل می‌دهد، به‌درستی منتقل کند و در عین حال از جذابیت برخوردار باشد؛ مطالبی پرمحتوا که کودک و نوجوان را تا پایان قصه و یا شعر با خود همراه کند.
مجتبی سادات، مدیر مسئول یک نشریه کودک است که در نمایشگاه مطبوعات سال 95 از سوی وزارت ارشاد به عنوان نشریه برتر شناخته شد. وی مدیرعامل موسسه فردای روشن کودک و مدیر گروه نشریه نبات نیز است که طرحی عملیاتی برای آموزش این مهارت‌ها در حال اجرا دارد.
سادات در گفت‌وگو با ایکنا با تاکید بر تولید محتوا برای کودکان و نوجوانان می‌گوید: مجموعه نشریات «نبات» که برای سه رده سنی تولید و منتشر می‌شود، در برگیرنده مطالب متنوع نظیر شعر، داستان، آموزش مهارت‌های ذهنی، مطالب علمی و سرگرمی و بازی با موضوعات مختلف دینی، اجتماعی، فرهنگی و ... است.سادات با بیان اینکه نام نشریه برگرفته از حروف اول چهار واژه نشاط، بازی، آموزش و تفکر است، می‌افزاید: در تولید محتوا در هر بخش به این چهار عنصر توجه شده، زیرا باور داریم در کنار آموزش کودکان و نوجوانان در مدارس، نیاز به بازی و نشاط برای کشف استعدادهای افراد ضروری است و آنها باید علاوه بر آموزش در مدرسه به برخی مهارت‌ها نظیر مهارت‌های نه گفتن و دست‌ورزی دست یابند.
وی با بیان اینکه این موسسه، نشریات تخصصی برای گروه سنی زیر 3 سال، 3 تا 6 سال و 7 تا 12 سال را تولید می‌کند، اضافه می‌کند: به دلیل هزینه‌های سنگین و لزوم سرمایه‌گذاری کلان در حوزه کودک و نوجوان مثل تولید فیلم و انیمیشن با رویکرد صحیح و اسلامی، کمتر کسی به سراغ این حوزه می‌رود، هر چند برخی کارهای سفارشی در این باره تولید شده است.
این فعال حوزه نشر می‌گوید: به دلایل یاد شده، اکنون موضوعی به نام سینمای کودک در کشور وجود ندارد. هر بخش و سازمانی جداگانه در این مسیر راهی را می‌پیماید و به دلیل نداشتن ارتباط با یکدیگر، هیچ اتفاق بزرگی را در این حوزه شاهد نیستیم.
سادات با بیان اینکه فعالیت‌های موسسه فردای روشن کودک محدود به انتشار مجله نیست، می‌افزاید: برای تولید و انتشار نشریات در همه رده‌های سنی به این نکته توجه داریم که چه هدف آموزشی در پس‌زمینه این مجله وجود دارد و چه خوراکی را برای ذهن کودکان فراهم می‌کند.
وی می‌گوید: در تولید محصولات خود که شامل مجله، کتاب، انواع بازی، اپلیکیشن و فضای مجازی است، با هدف آموزش به دنبال تقویت برخی از استعدادها و مهارت‌های کودکان هستیم؛ مهارت‌هایی مانند دست‌ورزی؛ موضوعی که امروز به دلیل استفاده بیش از اندازه کودکان از تبلت و گوشی همراه مورد بی‌توجهی قرار گرفته است و از سویی این زمینه امکان آن را فراهم می‌کند که کودکان که از داشته‌های دینی کافی و لازم برخوردار نیستند، در این حوزه دچار مشکلاتی شوند.
به گفته مدیر موسسه فردای روشن کودک، در گذشته کودکان به دلیل وجود حیاط در منازل، با خاک بازی می‌کردند، از درخت بالا می‌رفتند و بسیاری از فعالیت‌ها با دست انجام می‌شد، اما امروز به دلیل تغییر در سبک زندگی ایرانی و به ویژه اسلامی، هیچ یک از این بازی‌ها جایی در زندگی آنها ندارد.
سادات می‌گوید: خوب دیدن، خوب شنیدن و خوش نوشتن از دیگر مهارت‌هایی است که کودکان امروز در آن دچار ضعف هستند و محصولات ما با توجه به این مسئله، سبب تقویت هدفمند این مهارت‌های ذهنی شده است. یکی از این مهارت‌ها، یافتن مسیر صحیح پس از چند بار آزمون و خطاست، در صورتی که نسبت به این مسئله غفلت شود، در آینده کودکانی خواهیم داشت که با مواجهه با اولین مشکل، سر در گم شده و خود را می‌بازند، زیرا آنها یاد نگرفته‌اند که برای پیدا کردن راه حل درست، چگونه باید بارها تلاش کرد. از آن سو مسائل اعتقادی موضوعی نیست که بتوان به‌راحتی از کنار آنها گذشت. مسائل دینی بر باور کودکان در آینده اثر دارد و ارائه نادرست مطالب در این حوزه می‌تواند اثرات سوء به جا گذارد.
به گفته مدیرمسئول گروه نشریات نبات، تمام این مهارت‌ها نوعی آموزش است بدون اینکه نام درس و مشق روی آن باشد. در این راستا به کمک یک گروه از دانشجویان ریاضی دانشگاه تهران و فعال در حوزه کودک، پروژه‌ای را تعریف و در آن نحوه آموزش مهارت‌های ذهنی را از طریق فضای مکتوب مورد بررسی قرار دادیم و بدین ترتیب هر صفحه از نشریات نبات، مهارتی را به مخاطب آموزش می‌دهد.
سادات می‌گوید: یکی دیگر از موضوعات آن است که کودکان امروزی ارتباطات اجتماعی را به خوبی یاد نگرفته‌اند، دلیل آن هم تک‌فرزندی شدن خانواده‌هاست، از آنجا که همه امکانات برای چنین کودکی همواره فراهم است، رقابت برای این افراد مفهومی ندارد. در همین راستا یک گروه مسئول تحقیق و جمع‌آوری نکات آموزشی از سراسر دنیا در این موسسه است. این افراد موارد درسی و آموزشی را از سایت‌ها، کتاب‌ها و مجلات مختلف سایر کشورها استخراج کرده و آنها را مطابق سلیقه جامعه ایران تغییر می‌دهند.
وی می‌افزاید: کودکان به دلیل نوع سیستم آموزشی،
همواره محتوای کتاب‌های درسی را با هدف سپری کردن امتحان و دریافت نمره حفظ می‌کنند
به همین دلیل مفاهیم دروسی مانند ریاضی برای آنها لذتی ندارد؛ در حالی که آنها این
مفاهیم را در اثنای بازی می‌آموزند بدون اینکه مجبور به حفظ کردن آنها باشند.
سادات با اشاره به نرم‌افزار واقعیت افزوده «نبات» می‌گوید: این نرم‌افزار را می‌توان از برنامه بازار دانلود و بر روی تلفن همراه خود نصب و سپس روی گوشی اجرا کرد؛ بدین ترتیب که با گرفتن این برنامه روی صفحاتی از مجله که دارای علامت نبات هستند، صفحه اسکن شده و درباره آن فیلم و یا تصویری پخش می‌شود که انواع فیلم‌ها با موضوعات دینی، اجتماعی، فرهنگی و ... در این حوزه مشاهده می‌شود. نرم‌افزار واقعیت افزوده این ظرفیت را دارد که برای کودکان ترانه، فیلم و داستان پخش و تلفظ صحیح کلمات انگلیسی را بیان کند.
مدیرعامل موسسه فردای روشن کودک با اشاره به ضبط داستان و شعرهای این نرم‌افزار در یک استودیو یادآور می‌شود: نشریه نبات در سال 95 در نمایشگاه مطبوعات از طرف وزارت ارشاد به عنوان نشریه برتر کودک انتخاب شد، دلیل این انتخاب هم پرداختن به موضوعات کودکان با زبان متناسب با سن کودکان و دارا بودن تصویر و گرافیک شاد بود. زمان تولید اپلیکیشن و یا یک بازی دیجیتالی تلاش می‌کنیم تا آن را متناسب با محتوای بومی و فرهنگ ایرانی اسلامی تهیه کنیم تا نیاز نباشد کودکان وارد فضاهای ناخواسته‌ای شوند که خانواده‌ها از آن بی‌اطلاع هستند.
