آموزش به مدیران آژانس‌های مسافرتی؛ شرط کاهش رفتارهای غیرمسئولانه گردشگران
گروه جامعه ــ مدیرکل بازاریابی و تبلیغات گردشگری با بیان اینکه گاهی گردشگران در سفرهایشان رفتارهای غیرمسئولانه دارند که به محیط زیست و میراث فرهنگی آسیب وارد می‌کند، تصریح کرد: ارائه آموزش‌های مرتبط با گردشگری مسئولانه ابتدا باید به مدیران آژانس‌ها و فعالان گردشگری ارائه شود و سپس مردم را مخاطب قرار دهیم.
محمدابراهیم لاریجانی، مدیرکل بازاریابی و تبلیغات گردشگری سازمان میراث فرهنگی، در گفت‌وگو با ایکنا؛ با اشاره به نمایشگاه بین‌المللی گردشگری، که به تازگی در تهران برگزار شد، به تبیین دستاوردهای حاصل از این رویداد پرداخت و اظهار کرد: نمایشگاه دوازدهم هیچ هزینه‌ای برای دولت نداشت و به صورت خودگردان و از سوی بخش خصوصی اداره شد؛ در واقع به دلیل استقبال گسترده بخش خصوصی برای حضور در نمایشگاه، سالن‌های نمایشگاهی و فروش غرفه، هزینه بر گزاری را تأمین کردند؛ در حالی که در سال‌های گذشته برای برگزاری نمایشگاه، سازمان میراث فرهنگی متقبل هزینه می‌شد که البته این امر نیز اشتباه نبود، چرا که نمایشگاهی که قصد تبدیل شدن به درختی تنومند را دارد باید متحمل یارانه نیز شود. نمایشگاه دوازدهم گردشگری به نقطه ثباتی رسید که توانست به لحاظ اقتصادی خود را اداره کند.
وی معرفی استان‌ها و ترغیب مردم به ایرانگردی را از دیگر اهداف این نمایشگاه خواند و بیان کرد: با توجه به اینکه موضوع اقتصاد مقاومتی از سوی سازمان میراث فرهنگی و دولت در دستور کار قرار دارد و مجموعاً به دنبال جلوگیری از خروج ارز از کشور هستیم، درصدد برآمدیم تا با معرفی جاذبه‌های گردشگری داخل کشور نیاز مردم را به گردشگری سامان دهیم. مطالبه مردم این بود که با توجه به گرانی دلار مسافرت‌های داخل کشور داشته باشند. بدین جهت معرفی ظرفیت‌های موجود گردشگری در دستور کار نمایشگاه دوازدهم قرار گرفت.
وی ادامه داد: برخلاف تمام دوره‌های قبل که 80 درصد ظرفیت نمایشگاه به استان تهران و آژانس‌هایی که عمدتاً به دنبال فروش تور خارجی بودند اختصاص می‌یافت، امسال صرفاً 20 درصد نمایشگاه در اختیار استان تهران قرار گرفت و این امر باعث شد استان‌ها با بخش خصوصی و آژانس‌های فعال استان خود در نمایشگاه حضور پیدا کنند، به طوری که شرکت‌های حاضر در نمایشکاه از 450 شرکت در سال 96 به 717 شرکت در سال جاری رسید که از این تعداد 660 شرکت داخلی و 57 شرکت خارجی از 12 کشور جهان از جمله ترکیه، مالزی، سنگاپور، تایلند، ایتالیا، اندونزی، آلمان، هند، افغانستان، پاکستان، ویتنام و کامبورج بود که به صورت غرفه‌دار و به نمایندگی از کشورشان در نمایشگاه حضور پیدا کردند.
لاریجانی حضور هیئت‌های گردشگری از سایر کشورها در نمایشگاه دوازدهم را از دیگر شاخصهای متفاوت دوره دوازدهم برشمرد و تصریح کرد: به جز غرفه‌داران خارجی و سفارتخانه‌ها، 15 هیئت خارجی نیز از نمایشگاه بازدید کردند و در نشست‌های مختلفی همچون انجمن دفاتر خدمات مسافرتی ترکیه حضور یافتند.
جاده گردشگری ایران و ترکیه نباید یک‌طرفه باشد
وی از جمله خروجی‌های این نشست‌ها را انعقاد تفاهم‌نامه بین انجمن دفاتر خدمات مسافرتی ایران با همین دفتر در ترکیه دانست و گفت: مفاد تفاهم نامه دربردارنده این مطلب بود که جاده گردشگری ایران و ترکیه نباید یک طرفه باشد؛ به طوری که سالانه دو میلیون توریست از ایران به سمت ترکیه برود و آنها کمتر از 400 هزار توریست روانه ایران کنند. در این تفاهم‌نامه تور ساب متعهد شد که چندین تور آشناسازی با کشور ایران را برگزار کنند و آژانس داران کشور خود را به ایران بیاورد تا با ظرفیت‌های این کشور آشنا شوند. به منظور ایجاد توازن باید ایران به عنوان یک مقصد گردشگری در ترکیه معرفی شود.
وی یکی از ابتکار عمل‌های اعمال شده در نمایشگاه دوازدهم را دعوت از بخش خصوصی در تمامی نشست‌های نمایشگاه معرفی کرد که بین سازمان میراث فرهنگی و یک هیئت گردشگری خارجی برگزار می‌شد و گفت: نمایندگان انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرتی ایران، در تمام جلسات حضور یافتند و هیچ توافقی با طرف خارجی منعقد نشد، مگر اینکه بخش خصوصی نیز در آن جلسه حضور داشت و در جریان جزئیات آن قرار می‌گرفت.
لاریجانی به برگزاری نشست اکو با حضور شش کشور اشاره و بیان کرد: در این نمایشگاه جلسه‌ای با حضور نمایندگان شش کشور عضو اکو برگزار شد و در زمینه تبادل تجربیات بین کشورهای عضو، تسهیل ویزا برای کشورهای عضو اکو، آموزش و استانداردسازی، تورهای ترکیبی و تلفیقی و ... سخن به میان آمد.
لاریجانی از ویژگی‌های نمایشگاه دوازدهم گردشگری را توجه به رویدادهای جانبی بیان کرد و افزود: طی چهار روز برگزاری این نمایشگاه در ساعات ۱۰ تا ۱۸ مجموعا ۱۰۰ برنامه جانبی برگزار شد که شامل کارگاه‌های آموزشی، رونمایی از اپلیکیشن‌های گردشگری، رونمایی از کتاب‌های میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری، برگزاری نشست و ... بوده است. این برنامه‌ها جدا از فعالیت‌هایی بود که هر استانی در معرفی ظرفیت‌های گردشگری استان خود داشت.
ضرورت افزایش برنامه‌های آموزشی در نمایشگاه گردشگری
دبیر اجرایی دوازدهمین نمایشگاه بین‌المللی گردشگری تهران به برخی از ضعف‌هایی که در نمایشگاه دوازدهم گردشگری نیز وجود داشت اشاره کرد و از جمله آنها را تعداد کشورهای خارجی برای بازدید از نمایشگاه خواند و گفت: باید به نحوی برنامه‌ریزی شود که طی سنوات آینده بیش از ۱۲ کشور از این نمایشگاه بازدید کنند. همچنین اجرای برنامه‌های آموزشی باید گسترده‌تر برگزار شود. کارگاه‌هایی که در این دوره از نمایشگاه برگزار شد، مورد استقبال جدی مخاطبان قرار گرفت، اما به دلیل کمبود فضا از برگزاری بیشترین کارگاه‌های آموزشی بازمانده‌ایم.
لاریجانی در پاسخ به این پرسش که برای آموزش آداب گردشگری به مسافران چه آموزش‌هایی را در قالب نمایشگاه و همچنین در طول برنامه‌های ایام سال دنبال می‌کنید، گفت: گاهی گردشگران در سفرهایشان رفتارهای غیرمسئولانه دارند که به محیط زیست و میراث فرهنگی آسیب وارد می‌کند. رفع این مشکل نیازمند ارائه آموزش‌های شهروندی است؛ بدین جهت سازمان میراث فرهنگی نیز در زمینه طبیعت‌گردی ورود پیدا کرد و ۱۴۰ مؤسسه آموزشی راه‌اندازی کرده است که یکی از مأموریت‌های آنها برپایی دوره‌های طبیعت‌گردی است تا گردشگری مسئولانه را آموزش دهد.
لاریجانی با تأکید بر اینکه ارائه آموزش‌های مرتبط با گردشگری مسئولانه ابتدا باید به مدیران آژانس‌ها و فعالان گردشگری ارائه شود و سپس مردم را مخاطب قرار دهیم، تصریح کرد: یک مدیر آژانس وقتی تور گردشگری برگزار می‌کند باید برای مثال چگونگی جمع‌آوری زباله‌ها را هم پیش‌بینی کند.
وی برگزاری برنامه‌های آموزشی از سوی رسانه‌ها به ویژه رسانه ملی را دارای اهمیت بسزایی دانست و اظهار کرد: در نمایشگاه گردشگری نیز بروشورهای آموزشی میان غرفه‌داران و عموم مردم توزیع می‌شد تا با چگونگی سفر به کویر، جنگل و... آشنا شوند.
انتهای پیام
