ضعف در سازماندهی امور خیریه کشور/ نیاز به نهادهای یاری‌رسان در زمینه همسریابی
گروه فعالیت‌های جهادی ــ معاون سابق توسعه مشارکت‌های مردمی کمیته امداد با بیان اینکه سازماندهی امور خیر در جامعه ضعیف انجام شده است و این امر نقیصه‌ای اجتماعی محسوب می‌شود، گفت: در این راستا نیاز به سازماندهی، آموزش، تبلیغ و ترویج و همه‌جانبه‌نگری در زمینه امور خیریه داریم.
به گزارش ایکنا؛ علی‌محمد ذوالفقاری از سال‌های ابتدایی شکل‌گیری کمیته امداد در این نهاد مشغول به کار شد و سابقه فعالیت طولانی در این نهاد حمایتی دارد. در روز احسان و نیکوکاری به سراغ ذوالفقاری، معاون سابق توسعه مشارکت‌های مردمی کمیته، امداد رفتیم تا درباره سازوکارهای سازماندهی خیر و احسان در جامعه گفت‌و‌گو کنیم.
وی با بیان اینکه در ایران و سایر جوامع استعداد کمک به نیازمندان و عکس‌العمل به مشکلات آنان بنا به دلایل اعتقادی وانسانی وجود دارد، گفت: در این میان سازماندهی کردن نیات خیر و انسان‌دوستانه نیازمند مقررات و قوانین خاصی است تا این کمک‌ها در مسیر تأمین اجتماعی و افزایش رفاه در جامعه به کار گرفته شود.
ذوالفقاری با اشاره به اینکه در جامعه ایران، دولت و نظام بیشترین بار تأمین رفاه اجتماعی را بر عهده گرفته‌اند، تصریح کرد: بخش عمده‌ای از آنچه مردم در قالب قربانی، زکات و فطریه برای نیازمندان در نظر می‌گیرند، از سوی خودشان به جامعه هدف اهدا می‌شود. این امر نیاز به سازماندهی دارد تا در توزیع منابع و شناسایی نیازمندان واقعی و ایجاد عدالت اجتماعی بهتر عمل کنیم.
ضرورت ایجاد تشکل‌های اجتماعی در زمینه امور خیریه
وی یکی از نمادها و اساسی‌ترین مسیری که می‌تواند در سازماندهی فعالیت‌های خیرخواهانه مؤثر واقع شود را ایجاد تشکل‌ها دانست و تصریح کرد: در تولید تشکل‌های اجتماهی به ویژه خیریه‌ها باید نهاد خیریه متناسب با نیاز جامعه شکل گیرد، در غیر این صورت تعداد زیادی مؤسسه خیریه با فعالیت مشابه شکل می‌گیرد در صورتی که برای رفع بسیاری از مشکلات مردم هیچ فعالیت اجتماعی تعریف نشده است.
وی ادامه داد: در حال حاضر بسیاری از مؤسسات خیریه در زمینه تأمین جهیزیه فعالیت دارند؛ این در حالی است که نیاز به نهادهایی که در زمینه همسریابی یاری‌رسان باشند، به شدت احساس می‌شود. همچنین بسیاری از مؤسسات خیریه در زمینه کمک به بیماران سرطانی فعال هستد، در حالی که بسیاری از بیماران دیابتی بدون حامی مانده‌اند.
ضرورت احصای نیاز روز جامعه
ذوالفقاری از سازمان‌هایی که مجوز فعالیت‌های خیرخواهانه را در کشور صادر می‌کنند، درخواست کرد تا به احصای نیاز روز جامعه و سوق دادن خیرین بدان سمت اقدام کنند و گفت: سازمان‌های حمایتی علاوه بر فعالیت‌های جاری خود باید در حوزه حاکمیتی، سیاست‌گذاری، ساماندهی و هدایت و ترویج فعالیت‌های خیرخواهانه را نیز برعهده گیرند.
وی یکی از موضوعاتی را که جامعه بدان نیازمند است ساماندهی فعالیت‌های خیرخواهانه دانست و تصریح کرد: در برخی استان‌ها نسبت فعالیت‌های خیریه به نیازمندان بسیار بالاست. نهادی باید در این زمینه متکفل شود تا کمک‌های مناطق برخوردار را در بستر اجتماعی به سمت مناطق محروم سوق دهد.
تعداد محدود مؤسسات خیریه ملی
وی به تعدد مؤسسات خیریه کوچک اشاره و بیان کرد: با سازماندهی می‌توانستیم مؤسسات خیریه را در اقدام و اجرا هماهنگ با یکدیگر کنیم. در حال حاضر تعداد مؤسسات خیریه‌ای که به صورت ملی فعالیت کنند، بسیار محدود است. سازماندهی امور خیر در جامعه ضعیف انجام شده و این امر یک نقیصه اجتماعی محسوب می‌شود.
نیاز به ایجاد رسانه کار خیر
این فعال حوزه فعالیت‌های خیرخواهانه از نبود رسانه کار خیر انتقاد کرد و گفت: ترویج فرهنگ خیرخواهی باید از سوی رسانه کار خیر انجام شود، اما در حال حاضر این امر مهم اولویت ندارد و اگر رسانه‌ای نیز در این زمینه کار کند، به بیان مضرات این امر می‌پردازد و وارد فرهنگسازی نمی‌شود. فرهنگسازی برای کار خیر در حوزه آموزش نیاز به همکاری رسانه و نهادهای آموزشی دارد تا افراد از کودکی با مفهوم خیر و احسان به منزله یک مفهوم اولیه در جامعه اسلامی آشنا شوند.
وی گفت: مسئولیت این مهم برعهده یک نهاد یا سازمان خاص نیست، از صدا و سیما گرفته تا وزارت آموزش و پرورش و سازمان تبلیغات اسلامی در این زمینه مسئولیت دارند. ترویج امور خیریه باید در منبرهای علما از جایگاه به خصوصی برخوردار باشد. اطلاعات جامعه ما در زمینه انفاق کم نیست، اما می‌توان آن را کامل‌تر و جامع‌تر کرد.
مردم خودشان دست به کار می‌شوند چون اعتماد ندارند
وی شفاف‌سازی را در زمینه جذب عموم مردم به فعالیت‌های خیرخواهانه و عاملی در تبلیغ و ترویج این سنت حسنه از تأثیر بسزایی برخوردار دانست و تصریح کرد: هزینه اجرایی کار خیر با هزینه خدمت‌رسانی در کار خیر باید جداگانه محسوب شود. مردم باید آثار کمک‌هایی که به نیازمندان می‌کنند را مشاهده کنند تا بدانند نیت آنان ضایع نشده است. نهادهای حمایتی باید بر کار خیر خود و مؤسسات خیریه نظارت کنند تا مردم به مرحله اعتمادسازی برسند، چرا که امروز مردم علاقه‌مند هستند کمک‌هایشان را با دست خود به نیازمند برسانند، بخشی از این موضوع از بی‌اعتمادی به نهادهای خیریه نشئت می‌گیرد.
ذوالفقاری با استنباط این امر که امروز افراد جامعه متناسب با توانایی خود در زمینه کار خیر فعال نیستند، تصریح کرد: دهک‌های بالاتر می‌توانند با توجیه، آموزش، اطلاع‌رسانی صحیح و اعتمادسازی نقش خود را پررنگ‌تر از حال حاضر ایفا کنند. کمک‌رسانی در حوزه خیر گسترده‌تر از مفهمومی است که امروز مدنظر مردم و حتی خیران قرار گرفته است.
سازماندهی امور خیریه می‌تواند فقر را در جامعه مهار کند
وی با تأکید بر اینکه مدیریت و سازماندهی امور خیریه می‌تواند فقر را در جامعه مهار کند و با همین منابع مردمی و دولتی موجود خدمات بهتری را در زمینه رفاه اجتماعی ایجاد کرد و به ارائه خدمات پرداخت، گفت: در این زمینه به سازماندهی، آموزش، تبلیغ و ترویج و همه‌جانبه‌نگری در زمینه امور خیریه نیاز داریم.
ذوالفقاری محدود شدن به نیاتی خاص را از دیگر آسیب‌هایی برشمرد که حوزه امور خیریه را تهدید می‌کند و اظهار کرد: اگر نیازهای روز جامعه احصا و به خیران معرفی شود، بخشی از جامعه که می‌توانند از خدمات خیریه استفاده کنند، محروم نمی‌مانند. اگر تشخیص نیازها به درستی انجام شود، می‌توان از بروز بسیاری از آسیب‌های اجتماعی جلوگیری کرد. سازمان‌هایی که نقش حاکمیتی دارند باید نیازها را رصد و اعلام کنند تا دچار تکرار و نگاهی محدود نشویم.
وی یکی از مشکلاتی که آینده جامعه را تهدید می‌کند، مشکل سالمندی خواند و گفت: جامعه هنوز مهارت لازم برای نگهداری، برخورد، بیمه، درمان و اسکان سالمندان را ندارد. بدین جهت با شناخت اولویت‌ها و هدایت خیران و منابع دولتی به این سمت، باید به رفع این مشکل پرداخت.
ذوالفقاری در پایان پیشنهاد داد تا در چهل ساله دوم انقلاب اسلامی ایران، آسیب‌شناسی از وضعیت کار خیر در جامعه انجام شود و بار دیگر وظایف و کمبودهای موجود مرور شود، چرا که شاید نیاز به ایجاد مؤسسات خیریه و یا ادغام آنها باشد.
انتهای پیام
