تمام مفاهیم بندگی در معنی رضا جمع است

به گزارش ایکنا؛ راضی بودن به رضای الهی یعنی خواستن هر آنچه را خدا خواهد، مرتبه اعلی علیین بندگی است. بیست و چهار روز روزه‌داری کرده‌ایم اگر حتی بخشی از این روزه‌داری حقیقی و مقبول باشد، باید پله‌های بندگی را دیده و از چند پله بالا رفته باشیم. بیایید خود را بیازماییم امروز چقدر به رضای خدا راضی هستیم؟

در دعای روز بیست و چهارم ماه رمضان از خداوند می‌خواهیم:

«اللَّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُکَ فِیهِ مَا یُرْضِیکَ وَ أَعُوذُ بِکَ مِمَّا یُؤْذِیکَ وَ أَسْأَلُکَ التَّوْفِیقَ فِیهِ لِأَنْ أُطِیعَکَ وَ لاَ أَعْصِیَکَ یَا جَوَادَ السَّائِلِین؛ خدایا در این روز از تو درخواست می‌کنم آنچه را که رضای تو در آن است و به تو پناه می‌برم از آنچه تو را ناپسند است و از تو توفیق می‌خواهم که در این روز به فرمان تو باشم و هیچ نافرمانی نکنم ای جواد و عطا بخش درخواست کنندگان».

پیام اول: ملاک رضایت و خشنودی خداست

در سخنی از امام صادق(ع) آمده: صفت رضا، راضی شدن انسان است به محبوب و مکروه، یعنی رضا دادن به فعل خداوند عالم که شعاع نور معرفت الهی است، چنانچه عدم رضا در اثر جهل و نادانی است و راضی کسی است که دست از خواهش خود بردارد و آنچه مولای او درباره‌اش تقدیر و قسمت کرده راضی شود و هرکس به مرتبه رضا رسید و به کرده و داده خدا راضی شد، بلاشک چنین کسی مرضی خداست و خدا از او راضی است و تمام مفاهیم بندگی در معنی رضا جمع است.  یعنی هرکس به مرتبه رضا رسید به تمام مراتب بندگی رسیده است.

حضرت علی(ع) در این زمینه می‌فرماید: «اَلْایمَانُ عَلی أرْبَعَةِ اَرْکَانٍ: أَلتَّوَکُّل عَلَی اللهِ وَالتَّفْوِیضُ إِلَی اللهِ وَ التَّسلِیمُ لِأَمْرِ اللهِ وَ الرِضّی بِقَضَاءِ اللهِ؛ ایمان بر چهار پایه استوار است، توکل برخدا، تفویض و واگذاری امور به خدا، تسلیم در برابر فرمان خدا و رضایت به قضای الهی».

پیام دوم: اذیت و آزار خداوند

قرآن کریم در آیه‌ای به این موضوع اشاره کرده است: «إِنَّ الَّذِینَ یُؤْذُونَ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ لَعَنَهُمُ‌اللَّهُ فِی‌الدُّنْیَا وَالآخِرَةِ وَأَعَدَّلَهُمْ عَذَابًا مُّهِینًا؛ آنان که خدا و رسول را آزار و اذیت می‌کنند، خدا آنها را در دنیا و آخرت لعن کرده و بر آنان عذابی با ذلت و خواری مهیا ساخته است». علامه طباطبایی می‌گوید: «خدای تعالی منزه است از اینکه کسی او را بیازارد و یا هر چیزی که بویی از نقص و خواری داشته باشد، به ساحت او راه یابد، پس اگر در این آیه می‌بینیم که خدا را در اذیت شدن با رسولش شریک کرده، می‌فهمیم که خواسته‌ است رسولش را احترام کند و نیز اشاره کند که هرکس قصد سوئی نسبت به رسول اکرم(ص) کند در حقیقت به خدا هم کرده است».  پس دریافتیم که اذیت و آزار رسول خدا(ص) موجب آزار و اذیت خدای تعالی می‌شود. ضمناً در روایتی از وجود نورانی پیامبر اکرم(ص) آنچه موجب ناراحتی ایشان می‌شود، نیز بیان شده است. ایشان فرمود: «فاطمه(س) پاره تن من است، هرکه او را بیازارد، مرا آزار داده است و هرکه او را شاد کند، مرا مسرور کرده است».

پیام سوم و چهارم: همه چیز در اطاعت خدا و نافرمانی خدا

اطاعت خدای متعال و فرمانبرداری از او زیبنده‌ترین عملی است که عبد در برابر مولای خود می‌تواند انجام دهد. از دعاهایی که باید همواره به آن مشغول باشیم، همین دعا است: «وَ أَسْأَلُکَ التَّوْفِیقَ فِیهِ لِأَنْ أُطِیعَکَ وَ لاَ أَعْصِیَکَ؛ خدایا! توفیق اطاعت کردن و عصیان نکردن را به ما مرحمت بفرما». این جمله شباهت زیادی به دعای امام زمان(عج) دارد که حضرت فرمودند: «اللَّهُمَّ ارْزُقْنَا تَوْفِیقَ الطَّاعَةِ وَ بُعْدَ الْمَعْصِیَةِ».

حضرت علی(ع) می‌فرماید: «إِیّاکَ اَنْ یَفُقُدَکَ رَبُّکَ عِنْدَ طَاعَتِهِ، أَو یَرَاکَ عِنْدَ مَعْصِیَةِ فَیَمْقَتَکَ  برحذر باش از اینکه پروردگارت تو را در نزد طاعتش نیافته و در نزد معصیت تو را ببیند، پس دشمن دارد تو را، اگر هر کجا طاعت و بندگی است تو را نبیند و در هر کجا معصیت و نافرمانی است تو را ببیند.» برای کسب طاعت خداوند متعال باید از لذّات مادی دوری کرد و به دنیا بی‌رغبتی از خود نشان داد و در فرمانبرداری از خداوند پایداری کرد و کسی که طاعت او کند، به پیروزی دست یافته و به خدا تقرب جسته و به بهشت راه می‌یابد و لازم است بر فرمانبرداری محافظت کند، این مهم با تقوی الهی، مجاهدت در عبادت، بندگی خدا، حلم و زهد را پیشه کردن، حاصل می‌شود.

پیام پنجم: جود چیست و جواد کیست؟

خداوند نسبت به بندگان سائل خود و کسانی که او را به حالت توبه و تضرع می‌خوانند جود و کرم خود را ارزانی می‌دارد. در خطبه‌ای که به اشباح معروف است، علی(ع) در توصیف خداوند متعال می‌فرماید: «اَلْحَمْدُ للهِ الَّذِی لَایَفِرُهُ الْمَنْعُ والْجُمُودُ وَلَایَکْدِیهِ الْإِعْطَاءُ وَالْجُودُ ...؛  ستایش مخصوص خداوندی است که بخل و جمود بر دارائیش، نمی‌افزاید و سخاوت و بخشش فقیرش نمی‌سازد، اما هر بخشنده‌ای غیر او داراییش، نقصان می‌یابد و جز او هرکس دست عطای خویش، از بخشش باز دارد، مذموم شمرده می‌شود، اوست بخشنده انواع نعمت‌ها و بهره‌ها به مخلوقات، همه جیره‌خوار اویند، روزی همه را تضمین کرده و رزق آنها را معین ساخته، راه و رسم روشن را به علاقه‌مندان و خواستاران آنچه نزد اوست نشان داده، چنان نیست که سخاوتش در آنجا که از وی بخواهند، بیشتر از آنجا که از او نخواهند باشد.

پیامبر اکرم (ص) می‌فرمایند: مردم بر چهار قِسم اند: 1.سَخی: کسی است که هم خودش از اموال و ثروت خدا دادی بهره می‌برد و و هم دیگران 2.کریم: کسی است که خودش را به زحمت می اندازد تا دیگران را راحتی بخشد، مثلاً به گرسنگی صبر می‌کند و طعام خود را به دیگران می‌دهد 3. بخیل: کسی است که از اموال خود بهره می‌برد و به راحتی خودش علاقه‌مند است اما دیگران از او خیر نمی‌بینند 4. لئیم: لئیم کسی است که با داشتن ثروت به خود و عائله‌اش سخت می‌گیرد و زندگانی او مانند زندگانی فقرا و بینوایان است و دیگری هم از او بهره‌ای نمی‌برد.

برگرفته از کتاب «۱۲۰ نکته و پیام از ادعیه ماه مبارک رمضان» نوشته حجت‌الاسلام روح‌الله بیدرام.

انتهای پیام