واکاوی دلایل مخالفان و موافقان سقط جنین معلول

به گزارش ایکنا؛ نشست علمی بررسی اخلاقی سقط کردن جنین دارای معلولیت، صبح امروز 20 آبان‌ماه با حضور نعیمه پورمحمدی، عضو هیئت علمی دانشگاه ادیان و مذاهب و حجت‌الاسلام حسینعلی رحمتی، پژوهشگر علم اخلاق در پژوهشگاه قرآن و حدیث برگزار شد.

پورمحمدی در این نشست اظهار کرد: موافقان سقط جنین دارای معلولیت از راه حق انتخاب والدین، کاهش رنج بشر، اصالت کیفیت زندگی، بار اضافی و سنگین اجتماعی و جایگزین‌پذیری با جنین سالم به سود سقط جنین در موارد ناهنجاری‌های جنینی استدلال می‌کنند. از سوی دیگر، واکنش مخالفان سقط جنین در موارد ناهنجاری‌های جنینی چنین است: آنها نخست تحلیل‌های متنوعی از عمل سقط جنین انجام می‌‌دهند؛ دوم نگرش‌های خود را در این خصوص بیان می‌کنند و سوم راهکارهای خود را معرفی می‌کنند.

وی افزود: در بخش تحلیل‌‌ها گفته می‌‌شود که بنا به تحلیل اخلاقی، تحلیل تبارشناختی، تحلیل اقتصادی-تجاری، تحلیل فلسفی-اجتماعی، تحلیل زبانی، تحلیل معلولیت‌نگر و تحلیل زنانه‌نگر، ما در سقط جنین دارای معلولیت دقیقاً چه کاری انجام می‌‌دهیم و از جهات متنوع عیب و نقص‌‌های این کار دیده و گفته می‌‌شود. در تحلیل اخلاقیِ سقط جنین دارای معلولیت ما برای همه معلولان پیام حقارت ارسال می‌‌کنیم، کل وجود جنین را فروکاهش به ژن معیوب می‌‌دهیم، والدین را تحت انتخاب جبری قرار می‌‌دهیم که حتماً سقط جنین کنند، نقض خودمختاری انسان آینده را رقم می‌‌زنیم و موقعیت‌های پیچیده اخلاقی در تست‌های غربال‌گری را پیش می‌‌آوریم.

وی ادامه داد: در تحلیل تبارشناختی گفته ‌می‌شود که نسب سقط جنین گزینشی به اصلاح نژادی در دوره نازی‌ها می‌‌رسد. در تحلیل اقتصادی تجاری گفته می‌‌شود که هزینه‌محوری نمی‌‌تواند مبنای مناسبی برای کشتن دسته‌ای از انسان‌‌ها باشد و تولدِ کالاسازی شده به شدت مورد انتقاد قرار می‌‌گیرد. در تحلیل فلسفی-اجتماعی اینکه آیا معلولیت امر زیستی یا امر اجتماعی است، مورد بحث قرار می‌‌گیرد و افسانۀ کنترل بدن که از سوی دانش پزشکی القا شده، نقد می‌‌شود.

عضو هیئت علمی دانشگاه تصریح کرد: در تحلیل زبانی یادآوری می‌‌شود که چرخش زبانی از کودک خواسته به جنین ناخواسته چه تأثیراتی بر روی فکر مرتکبان سقط جنین می‌‌گذارد. در تحلیل زنانه‌نگر، اموری همچون اصلاح نژادی پدرسالارانه، هژمونی جنس‌گرایی و مردسالاری و زنان مختلف، امکان‌های متنوع از منظر زنانه مورد بحث قرار می‌‌گیرد. ‌در تحلیل معلولیت‌نگر از الگوی معلولیت به جای الگوی درمانی بحث می‌‌شود و این به رسمیت شناخته می‌‌شود که معلولان مختلف، امکان‌های متنوعی دارند. در بخش نگرش‌‌ها، مخالفان سقط جنین دارای معلولیت، سه نگرش روایت، نگرش اخلاق فضیلت و اخلاق مراقبت را توصیه می‌‌کنند.

پورمحمدی افزود: در بخش راهکارها نیز مخالفان سقط جنین معلول، پنج راهکار هویت‌بخشی به جنین معلول، راهکار گسترش جنبش‌های معلولیت، راهکار پوشش اطلاعاتی کامل در خصوص معلولیت، راهکار مشاوره در باب انتظار از فرزندآوری و راهکار یادآوری‌هایی به خانواده‌‌ها را پیشنهاد می‌‌کنند. اما دیدگاه‌‌ها صرفاً به دیدگاه موافقان و مخالفان سقط جنین دارای معلولیت ختم نمی‌‌شود. بلکه عده‌ای راه میانه را طی کرده‌اند که آن خط‌کشی میان معلولیت شدید و خفیف است. آنها گفته‌اند مجاز هستیم تنها دسته کمی از جنین‌‌ها با معلولیت‌های شدید را سقط کنیم. این دیدگاه نیز خالی از اشکال نیست.

وی در پایان گفت: در نهایت شاید بتوان دیدگاهی را تحت عنوان طبیعی‌گرایی مطرح کرد که طی آن تصمیم بر سر ادامه حیات هر یک از جنین‌‌ها و کودکان معلول را به خود ارگانیسم هماهنگ و زنده بسپاریم، بی‌آنکه با مداخلات بی‌جای پزشکی، این حیات را با فشار و اصرار طولانی ‌ و دردناک ‌ کنیم یا اینکه با سنگدلی و خشونت آن را از همان آغاز بخشکانیم.