به گزارش ایکنا از اندونزی؛ سلسله همایشهای تمدن نوین اسلامی در اندیشه مقام معظم رهبری در مرکز اسلامی جاکارتا با همکاری دفتر نشر آثار معظمله، دانشگاهها و مراکز علمی اندونزی و با هدف تبیین اندیشههای مقام معظم رهبری برگزار شد.
در نخستین دور این همایشها، نشستی با موضوع تمدن نوین اسلامی در اندیشه رهبری با حضور آیتالله علیرضا اعرافی، مدیر حوزههای علمیه و دیگر اساتید دانشگاههای اندونزی برگزار شد.
اعرافی در این همایش و در جمع دانشجویان و استادان دانشگاه شریف هدایتالله اندونزی که در محل دانشکده اصولالدین این کشور حضور داشتند، به تبیین نظریه مقام معظم رهبری در زمینه تمدن نوین اسلامی پرداخت و با قدردانی از اساتید و رئیس مرکز اسلامی جاکارتا و دانشگاه شریف گفت: امیدوارم این گونه نشستها در تقویت روابط کشورهای اسلامی به ویژه دو کشور ایران و اندونزی مؤثر باشد و دانشجویان و اساتید بتوانند در شکلدهی روابط عمیق علمی میان مسلمانان نقشآفرینی کنند.
وی ادامه داد: همان طور که میدانید در دو قرن اخیر که مسلمانان دوره انحطاط را گذراندند، متفکران بسیاری در جهان اسلام تلاش کردند تا اسلام را به مجد و عظمت گذشته و دوران نقشآفرینی در جهان باز گردانند و تمدن اسلامی را که قرنها در جهان حاکم بود بار دیگر احیا کنند.
بازگشت به تمدن اسلامی
اعرافی افزود: انقلاب اسلامی ایران یکی از اهداف اصلی و بنیادین خود را در چهل سال گذشته، احیای تمدن نوین اسلامی و بازگشت به تمدن اسلامی با رویکردی نو و جدید به دنیای امروز قرار داده است.
وی در ادامه سخنانش اظهار کرد: در سخنان امام خمینی(ره) و مقام معظم رهبری، مهمترین هدف انقلاب و تحولات ایران، بازگشت به تمدن اسلامی با رویکردی جدید برشمرده شده است و در این مسیر نخبگان جهان اسلام، دانشگاهها، حوزههای علمیه، عالمان دینی و متفکران باید نقش مهم و نخست را ایفا کنند.
این عضو شورای نگهبان تصریح کرد: اولین نکته این سؤال است که آیا اسلام در تراز یک دین تمدنی است؟ در پاسخ به این پرسش ممکن است کسی بگوید اسلام حجم کوچکی از معارف را دارد و میتواند حاشیهای بر زندگی بشر باشد که در این نگاه، دین به شکل حداقلی تفسیر میشود و گزارههای دینی بسیار محدود به شمار میآید و نقش اندکی برای آن در زندگی بشر تلقی میشود؛ ولی ما معتقد به نظریه دیگری بوده و بر این باور هستیم که اسلام، دینی تمدنی است که در همه ساحتهای زندگی بشر نقش ایفا میکند و میتواند کاروان بشریت را در همه ابعاد هدایت کند و به پیش ببرد.
سه دلیل تمدنی بودن اسلام
مدیر حوزههای علمیه بیان کرد: ما برای اثبات نظریه اسلام تمدنی حداقل میتوانیم سه استدلال ارائه دهیم. اولین استدلال مراجعه به معارف اسلام و منابع دینی است. ما هنگامی که به منابع دینی و علوم اسلامی مراجعه کنیم میبینیم معارف اسلام پوشش جامعی نسبت به همه ساحتهای زندگی بشر دارد و این نشان میدهد که اسلام دینی تمدنی است.
وی افزود: برای توضیح بیشتر مسئله باید گفت که یک تمدن دارای سه لایه و سطح است؛ سطح اول آن که شکل و قالب یک تمدن است را عناصری همچون فناوریها، هنر، معماری و سبک زندگی تشکیل میدهند که اینها سطح اول یک تمدن هستند.
اعرافی ادامه داد: از لایه اول که بگذریم، دومین لایه عبارت است از حوزه دانشها و علوم بشر در قلمروهای مختلف علوم پایه، مهندسی، پزشکی، علوم اجتماعی و انسانی که در این طیف وسیع، لایه دوم یک تمدن را میبینیم.
رویکردهای کلان یک اندیشه
وی افزود: سومین لایه یک تمدن نیز عبارت است از فلسفه، جهانبینی، انسانشناسی و رویکردهای کلان یک اندیشه نسبت به جهان که بیشتر به فلسفه و معارف عقلی بر میگردد.
اعرافی گفت: یک دین و مکتب تمدنی، دین و مکتبی است که در هر سه لایه خود دارای تئوری و نظریه است، به گونهای که این تئوریها از یک انسجام و پیوستگی برخوردار باشد و ما در این استدلال اول بر این نکته تأکید داریم که اسلام در این لایه زیرین تمدنی که اندیشههای فلسفی و جهانبینی و انسانشناسی باشد، از نظریات جامع و متقنی برخوردار است که در همه ساحتهای زندگی بشر هم اثرگذار است.
وی تأکید کرد: در سطح دوم، ما افراط نکرده و نمیگوییم که تمام تئوریهای علمی در قرآن و سنت و معارف اسلامی وجود دارد، ولی تأکید میکنیم که اسلام و قرآن در این سطح از یک سو مشوّق کاروان علم هستند و از سوی دیگر رویکردهای اسلامی به علوم تأثیرگذار جهت میدهد و این نشانه تمدنی بودن اسلام است.
منظومهای منسجم
مدیر حوزههای علمیه افزود: در لایه اول و سطح هنر، معماری و سبک زندگی نیز اسلام در قالب نظامهای حقوقی، فقهی و اخلاقی، دنیای وسیعی از گزارهها و نظامات را دارد که کاملاً منسجم است و میتواند تمدنآفرین باشد.
اعرافی ادامه داد: بنابراین ما وقتی که به علوم و معارف اسلامی مراجعه کنیم، خواهیم دید منظومه علوم و معارف اسلامی منظومهای منسجم و دارای نظم درونی است که بر تمام ساحتهای زندگی بشر سایه میافکند و به زندگی بشر رنگ و لعاب معنوی و اخلاقی میبخشد.
وی گفت: دومین دلیل ما تاریخ گذشته مسلمانان است که اسلام در چند قرن نشان داد که برای تمام بشریت دستاورد تمدنی داشت و یک پرچمدار بزرگ تمدن بود که البته در قرنهای اخیر آن تمدن فروپاشیده و دلیل سوم ما این است که در عصر جدید تجربه انقلاب اسلامی ایران رویاروی ماست و ما در این تجربه، اولین نشانههای شکلگیری یک تمدن براساس اسلام را شاهد هستیم که تحولات علمی، فکری و فرهنگی در پرتو این انقلاب رخ داد و اکنون تحقیقات وسیعی در حوزه علمیه قم و دانشگاههای ایران رقم خورده که نشان دهنده طلیعههای ظهور یک تمدن است و البته ما در این زمینه نیاز داریم تمام کشورهای اسلامی در کنار هم قرار گیرند.
اعرافی اظهار کرد: با ظرفیتهای عظیمی که جهان اسلام دارد، کشورهای اسلامی میتوانند بازار اقتصادی مشترک، بازار فناوری مشترک و بازار علم مشترک داشته باشند و شکلگیری آنها باید توسط دانشگاهها و مراکز علمی باشد. دانشگاهها و مراکز علمی جهان اسلام میتواند به زنجیره منسجمی برای تولید علم، دانش و فناوری و حرکت به سمت تمدن اسلامی تبدیل شود و البته در این تعاملات دانشگاهی، ایران و اندونزی میتوانند پیشگام باشند.
انتهای پیام