بررسی چهار دهه فعالیت‌های قرآنی بروجن؛ از کانون جوانان تا جامعةالقرآن
گروه فعالیت‌های قرآنی - قاری و پیشکسوت قرآنی شهرستان بروجن در یادداشتی به تشریح فعالیت‌های قرآنی بروجن از ابتدای شکل‌گیری انقلاب اسلامی تا امروز پرداخت.
به گزارش ایکنا از چهارمحال‌وبختیاری، نادعلی نصر، قاری و پیشکسوت قرآنی شهرستان بروجن در خانواده‌ای مذهبی و عاشق ائمه‌اطهار(ع) متولد شد و رشد یافت، انس با قرآن کریم را از سیزده سالگی با یک جلد قرآن کریم و اوراق قدیمی و عطر خوشش آغاز کرد و مجذوب آیات مسجع و وزن و قافیه‌دارش شد.
در سال ۱۳۵۴ که هنوز نامی از «انقلاب» اسلامی بر سر زبان‌ها نبود و همگان از «نهضت» اسلامی سخن می‌گفتند، این نوجوان سیزده ساله با جمعی از جوانان انقلابی بروجن در «کانون جوانان اسلامی» این شهر آشنا و وارد فعالیت‌های مبارزاتی و قرآنی توأمان شد.
همزمان با این فعالیت‌ها، در کلاس آموزش قرآن کریم در محله دانشسرا حاضر می‌شد که معلم آن، مرحوم حاج محمدشفیع اکبریان، یک انسان قرآنی و عاشق قرآن بود و از منزل خود یک اتاق را که دربی به کوچه داشت به آموزش قرآن اختصاص داده بود. اتاقی که بوی کاه و گل آن همراه با نوای روخوانی و روانخوانی قرآن فضای عطرآگینی ایجاد می‌کرد و شهدایی چون شهید عباس قادری از شاگردان این کلاس بودند.
نصر که ریاست دارالقرآن اداره تبلیغات اسلامی استان در سال‌های انتهایی دهه شصت و آغاز دهه هفتاد را بر عهده داشته است، یادداشتی در خصوص فعالیت‌های قرآنی شهرستان بروجن از ابتدای شکل‌گیری انقلاب اسلامی تا امروز تهیه کرده و در اختیار ایکنا قرار داده است که در ادامه می‌خوانیم.
شیوه شاگردپروری اساتید قدیمی بروجن مانند مرحوم استاد اکبریان، حاج محمدزمان و حاج ابراهیم منصوری آموزش روخوانی، روانخوانی و صحت قرائت بود. در این روش، شاگرد آیاتی را تلاوت می‌کرد و استاد اشتباهات را گوشزد می‌کرد و این رویه تا توانایی شاگرد در قرائت صحیح تکرار می‌شد.
پس از پیروزی انقلاب اسلامی، اعضای کانون جوانان بروجن فعالیت خود را علاوه بر روخوانی، روانخوانی و صحت قرائت، به سمت ترجمه آیات و تفسیر معطوف کرد، ضمن اینکه در این گروه همچنان روح مبازه دمیده می‌شد و اعضای این گروه در زمینه متون مذهبی دیگر مانند نهج‌البلاغه نیز مطالعه و مباحثه داشتند.
استقبال غیرقابل تصور مردم از کلاس‌های قرآن
در ابتدای شکل‌گیری انقلاب اسلامی، تعداد قرآن‌آموزان بسیار پرشمار و غیرقابل تصور بود و تمام نهادهای انقلابی مانند سپاه پاسداران، بنیاد مسکن انقلاب اسلامی، جهاد سازندگی و برخی سازمان‌ها مانند اداره اوقاف و امور خیریه به امر آموزش قرآن کریم می‌پرداختند.
در دهه ابتدایی عمر پربرکت نظام اسلامی، فعالیت‌های قرآنی شهرستان بروجن چشمگیر و خیره‌کننده بود چرا که همگان مبهوت پیروزی انقلاب اسلامی و برکات آن بودند، به علاوه بر همگان مسجل شد که دوره کلاس‌های خلوت قرآن کریم به سر آمده و با مدیریت خوب می‌توان در طرح‌های ماه مبارک رمضان تا ۱۵۰ کلاس را همزمان در شهر اداره کرد.
در آن سال‌ها، حدود ۷۰ مربی قرآن در سطح مدارس و ادارات و مساجد و تکایا به امر آموزش قرآن مشغول بودند و شهر بروجن از حیث تعداد کلاس قرآن و شمار قرآن‌آموزان همواره مقام‌های چهارم تا ششم را در کشور کسب می‌کرد و مورد تقدیر دارالقرآن الکریم کشور قرار می‌گرفت. هیچگاه زحمات اساتیدی چون مجدزاده، حسینی، موسوی، زکی‌لو و دیگر اساتید فنی قرآن کریم در شهرستان که کثرت آنان مانع از ذکر نام تک‌تکشان است، از ذهن مردم بروجن پاک نمی‌شود.
در آن سال‌ها، جعفرعلی راستی، رئیس وقت نهضت سوادآموزی شهرستان همکاری پیگیرانه‌ای برای تهیه گچ و تخته‌سیاه ۱۵۰ کلاس قرآن کریم داشت و دیگر مدیران هر کدام در وسع خودشان، دارالقرآن بروجن را در برپایی کلاس‌ها یاری می‌کردند.
تشکیل گروه‌های تواشیح
کار چشمگیری که در سال‌های ابتدایی پیروزی انقلاب در بروجن پیگیری شد، تشکیل گروه‌های همخوانی، جمع‌خوانی و تواشیح بود. اولین شاگردان این گروه دانش‌آموزانی بودند که از راه مدرسه به دارالقرآن می‌آمدند، وضو می‌گرفتند و ساعت‌ها تمرین می‌کردند. این گروه‌ها نام‌هایی چون هادی خلیلی، عبدالرضا بحرینی، هادی همایی، محمدرضا آذریان، منصور صفرنژاد، فرشاد توحیدنیا، علی رحمتی‌نیا، غلامرضا نیکراهان، علی سپندار، حسین رمضانی و مهدی پرتوی را در خود جای داده بودند که امروز هر یک از آنان از اساتید بنام و نیروهای مفید و تأثیرگذار در جایگاه‌های خود هستند.
پیشرفت‌ها روز افزون بود تا آنجا که گروه‌های همخوانی و تواشیح دارالقرآن برای اجرای برنامه به جای‌جای استان دعوت می‌شدند و اجرای آنان به برنامه‌های تبلیغی نماز جمعه یا برنامه‌های شب قرآن در شهرهای فرخشهر، بن، سامان، لردگان، گندمان، بلداجی و ... لطافتی ویژه می‌بخشید، به لطف اجرای این گروه‌ها یکی از به یاد ماندنی‌ترین شب‌های قرآن در سال ۷۰ در بروجن رقم خورد که دو گروه مجزا از شهرهای اصفهان، با سرپرستی استاد ناصر رضوی، و قم با سرپرستی برادران طباطبائی میهمان دارالقرآن و مردم شهر بروجن بودند.
آشنایی و استفاده از وجود با برکت اساتید قرآنی استان از جمله استاد مجدزاده از شهرکرد، میراحمدی از سرآقا سید، سلیمی از بن و شمس از فرخشهر که نگاهی ویژه به بروجن داشتند، کمک فراوانی برای راهگشایی و ترویج فرهنگ قرآنی محسوب می‌شد. با این حال، به دلیل استقبال گسترده مردم از کلاس‌های قرآنی با کمبود شدید امکانات و مربی به ویژه در بخش بانوان، مواجه بودیم که جا دارد به تلاش‌های مرضیه کابلی در اینجا اشاره شود.
در آن سال‌ها، به دلیل محدود بودن امکانات ادارات متولی قرآن، فعالیت‌های قرآنی غالباً با کمک خیران و خادمان قرآنی و توسط بازاریان شهر مانند حاج سیف‌الله حقیقت و حاج بهرام کرمی، پیش می‌رفت و تا ریال آخر کمک‌های آنان صرف برنامه‌های قرآنی می‌شد.
گسترش آموزش قرآن در روستاهای بروجن
در دهه هشتاد و پس از آن، کار آموزش قرآن در فرادنبه، نقنه، بلداجی و گندمان رونق بیشتری گرفت و مؤثر واقع شد و افرادی پا به عرصه آموزش قرآن گذاشتند که در کار خود نابغه و در استان کمیاب هستند، از جمله کبری پیردهقان که با تشکیل کانون فاطمة‌الزهرا در سال ۱۳۷۷، علاوه بر آموزش روانخوانی، فصیح‌خوانی، تجوید و صوت و لحن که کار اصلی بود، به تفسیر و حفظ قرآن کریم قرآن‌آموزانش نیز اهتمام داشت.
همچنین می‌توان از زینب واحدی، مدیر و مؤسس جامعةالقرآن شهرستان بروجن، محبوبه سپندار و بسیاری دیگر از اساتید قرآن یاد کرد که همگی تمام وقت و زندگی خود را وقف موضوع آموزش و ترویج قرآن کرده و شاگردان فراوانی را، به ویژه در زمینه حفظ قرآن کریم، در همه سنین از خردسالی تا پیری، تربیت کرده‌اند و تلاش آنان همچنان ادامه دارد.
وضعیت کنونی فعالیت‌های قرآنی بروجن
اگر بخواهیم به توصیف وضعیت کنونی فعالیت‌های قرآنی در شهر بروجن و بیان تفاوت آن با گذشته بپردازیم، نخست باید گفت که اسناد و تاریخچه فرهنگی شهر گویای این است که بروجن نه تنها در زمینه فرهنگ قرآنی، بلکه در زمینه‌های مختلف علمی، فرهنگی و هنری، مهد و گنجینه فرهنگ استان است.
امروزه امکانات و ابزار آموزشی و تعداد اساتید فراوان هستند اما مدیریت صحیح به ندرت دیده می‌شود، ضمن اینکه ضوابط و بوروکراسی حاکم بر کار قرآن خلوص نیت‌ها را کاهش داده است.
در سطح کلان فرهنگی، اهتمامی برای تقویت مالی امر آموزش قرآن کریم وجود ندارد و تقسیم همان اعتبارات اندک نیز ناعادلانه است. روزمرگی‌ها افزایش و در مقایسه با سال‌های نه چندان دور، «شوق» آموزش و فراگیری قرآن کاهش یافته است، اساتید پراکنده شده‌اند و درگیر معیشت خود هستند.
چه خوب است که خانواده‌ها امروز در کنار تدارک آموزش‌هایی نظیر ورزش و موسیقی و زبان خارجه برای فرزندان، که همه خوب و لازم هستند، جایگاه ویژه‌ای هم برای یادگیری قرآن کریم فرزندانشان قائل شوند و آنان را با قرآن بیمه کنند تا مصون و محفوظ بمانند.
انتهای پیام
