مراقبت امام محمد باقر(ع) از عقول جامعه / عقل که بشکند، انسان ماسک را احتکار می‌کند
حجت‌الاسلام والمسلمین خادمیان با اشاره به معنای باقرالعلوم اظهار کرد: امام محمد باقر(ع) مراقب بودند که عقول جامعه نشکند، زیرا عقلی که بشکند مثل شیشه تیز جامعه را زخمی می‌کند، چنانچه امروز می‌بینیم عقل‌های شکسته با وجود شیوع بیماری خطرناک، ماسک را احتکار می‌کنند.
همزمان با اول رجب و سالروز میلاد امام محمد باقر(ع) با حجت‌الاسلام والمسلمین سیدحسین خادمیان، استاد حوزه و دانشگاه، به گفت‌وگو پرداختیم.
حجت‌الاسلام والمسلمین خادمیان در گفت‌وگو با ایکنا اظهار کرد: آنچه درباره حضرت امام محمد باقر(ع) در حد فهم و تعلیم خود می‌توانیم بگوییم این است که ایشان در احادیث به عنوان باقرالعلوم معرفی شده‌اند، آن هم نه فقط باقرالعلوم در دنیا، بلکه باقرالعلوم در دنیا و آخرت. امام باقر(ع) نسبت به ابهامات، پیچیدگی‌ها و سؤالات علمی و فکری بشر در قیامت هم باقرالعلوم است.
وی تصریح کرد: چون در قیامت هم برای انسان سؤالاتی مطرح می‌شود و قرآن کریم به بعضی از سؤالات اشاره می‌کند. مثلاً بعضی انسان‌ها از خدا می‌پرسند: «قَالَ رَبِّ لِمَ حَشَرْتَنِي أَعْمَىٰ وَقَدْ كُنْتُ بَصِيرًا؛ خدایا چرا من را نابینا محشور کردی در حالی که در دنیا بینا بودم.»
شرافت انسان به عقلانیت اوست
این استاد حوزه و دانشگاه در ادامه گفت: تمام شرافت و عظمت انسان به عقلانیت اوست. عقل، حجت کبری است و ظرف پذیرش توحید، نبوت و سایر اصول دین محسوب می‌شود، اگر انسان، عقلانیت خود را از دست دهد، همه حیثیت و شأن و شخصیت خود را از دست داده است. ما وقتی که انسان را به عقلانیت بشناسیم، باید بدانیم امام باقر(ع)، شخصیتی برای شکوفایی عقل بشریت بود. امام باقر(ع) می‌فرمایند: «دِعامَةُ الاِْنْسانِ الْعَقْلُ؛ عمود خیمه انسانیت عقل است». اگر عمود خیمه بیفتد و عقل بشکند، انسان دیگر انسان نیست. امروز اگر در جهان بشریت دچار گرفتاری‌هایی هستیم به این علت است که عقل به خوبی به کار گرفته نمی‌شود. اگر عقلِ شکسته‌شده در امور اجتماعی، سیاسی، شغلی، خانوادگی و ... به کار گرفته شود، ناهنجاری به بار می‌آید.
وی افزود: وقتی عقل شکسته‌شده بر انسان حاکم شود، بمب اتم ساخته می‌شود، اختلاس و ارتشا گسترش می‌یابد، طلاق رواج پیدا می‌کند و ... در همین جامعه خودمان نگاه کنید که عقل شکسته‌شده چگونه باعث شده است عده‌ای با وجود رواج ویروسی خطرناک، به احتکار ماسک بپردازند. امام باقر(ع) از این جهت باقرالعلوم بود که عقول مردم را هدایت می‌کرد تا عقل، شکسته نشود.
این پژوهشگر دینی تصریح کرد: شیشه تا وقتی سالم باشد، محافظ است، محافظ در برابر آب و باد و حشرات و ... اما همین شیشه وقتی شکستگی پیدا کند، تیز و خطرناک می‌شود. عقل شکسته نیز اینگونه است. عقل شکسته، مثل شیشه شکسته، جامعه را می‌دَرَد و می‌بُرَد. امام باقر(ع) شخصیتی است که عقل را از شکستن حفظ کرد و با فرمایشات و نصایح خود، چراغ راه سعادت و رشد عقول شد.
حجت‌الاسلام والمسلمین خادمیان در بخش دیگری از سخنان خود به فرمایشی از امام باقر(ع) اشاره کرد و گفت: ایشان می‌فرمایند: «الْکَمَالُ کُلُّ الْکَمَالِ: التَّفَقُّهُ فِی الدِّینِ، وَ الصَّبْرُ عَلَى النَّائِبَهِ، وَ تَقْدِیرُ الْمَعِیشَهِ؛ کسی که می‌خواهد به رشد عقلانی برسد باید برای شناختن دین تلاش کند و اهل صبر و مدیریت معیشت باشد.» یکی از وجوه تفقه و تلاش برای شناخت دین، این است که دین‌مداری سلیقه‌ای نداشته باشیم. متأسفانه امروز بعضی افراد، به دین سلیقه‌ای دچار شده‌اند.
دین را می‌شناسیم یا به آن عادت کرده‌ایم؟
این پژوهشگر دینی تصریح کرد: بعضی افراد، اگر نماز می‌خوانند و روزه می‌گیرند، بخاطر این است که به آن عادت کرده‌اند، وگرنه در مورد غیبت، دروغ، تهمت و ... حساسیتی ندارند. این یعنی دین را خوب نمی‌شناسند. بعضی هم به دلیل همین نشناختن و مطالعه نکردن، دین را با خرافات آمیخته می‌کنند. مثلاً برای دوری از چشم‌زخم، تخم‌مرغ می‌شکنند و فعل اسراف را که گناه کبیره است، انجام می‌دهند.
حجت‌الاسلام والمسلمین خادمیان اظهار کرد: دین‌مداری سلیقه‌ای و خرافی، می‌تواند یکی از آفات جامعه باشد و امام باقر(ع) و امام صادق(ع) به شدت با آن مواجهه کردند. هنوز افراد بسیاری هستند که میان اعداد، مثلاً میان 13 و 7 نحس و غیرنحس قائل می‌شوند. امام محمد باقر(ع) در فضای شعر هم شعرا را آموزش داد که مبادا با شعر، مردم را به خرافات و پوچ‌گرایی سوق دهند.
وی ابراز کرد: امام باقر(ع) فرموده‌اند: «الْکَذِبُ شَرٌّ مِنَ الشَّرَابِ؛ بلایی که دروغ بر سر انسان و جامعه انسان می‌آورد، از مستی بدتر است»، وقتی کسی مست کند همه می‌فهمند که او مست است، به او نزدیک نمی‌شوند، با او معامله نمی‌کنند اما یک دروغگو نشان نمی‌دهد که دروغگو است و مردم به او اعتماد می‌کنند، با او وصلت می‌کنند، معامله می‌کنند و بعد گرفتار می‌شوند. دروغگو کسی است که عقل شکسته دارد و شر او برای جامعه از شراب بیشتر است. متأسفانه دروغ امروز برای برخی افراد قبح خود را از دست داده است.
انتهای پیام
