گزارش نوبخت از آثار مالی و اقتصادی کرونا بر دولت و مردم

به گزارش ایکنا محمدباقر نوبخت، رئیس سازمان برنامه و بودجه، با حضور در جلسه علنی امروز، سه‌شنبه 19 فروردین، مجلس شورای اسلامی، گزارشی از عملکرد دولت در حوزه حمایت از اقشار و کسب‌وکارهای مختلف در دوران شیوع ویروس کرونا و آثار مالی و اقتصادی این ویروس در کشور ارائه داد.

نوبخت اظهار کرد: در این فرصت آثار این ویروس در حوزه اقتصادی و مالی به دولت و مردم را بیان می‌کنم. در خصوص دولت آثار کرونا تا الان بر روی منابع دولت اثر گذاشته است. با عنایت به اینکه یکی از مؤلفه‌های تأمین منابع در بودجه سال جاری فروش نفت و فرآورده‌ها بود و با کاهش تقاضای جهانی و افت قیمت نفت می‌توانیم بگوییم که در این زمینه این بیماری به شدت بر روی منایع ریالی از طریق سهم نفت اثر منفی خود را گذاشته است.

وی ادامه داد: مؤلفه بعدی ما مالیات است. با توجه به شرایط رکودی و تصمیم درستی که دولت برای همراهی با بنگاه‌های تولیدی و مشاغل و کسب و کارهای خرد داشت یک امهال سه ماهه صورت گرفت. بنابراین از نظر درآمدی هم در این ایام منابع ما از محل مالیات با عدم تحقق مواجه شد. آنچه باقی می‌ماند مسئله واگذاریی دارایی‌های مالی است که تا این تاریخ در حال تدوین مقدمات هستیم.

نوبخت اظهار کرد: در کنار این موارد، مخارج غیر قابل اجتناب هم وجود دارد. این منابع نه تنها در خزانه ما و در مؤلفه های منابع عمومی اثر گذاشت بلکه بر روی بخش دیگری از منابع که در قانون بودجه وجود دارد که ما باید براساس آن بخشی از تعهدات را مانند بیش از 40 هزار میلیارد تومان یارانه ماهانه، بیش از 31 هزار میلیارد تومان حمایت معیشتی، بیش از 12 هزار و 500 میلیارد تومان خرید تضمینی گندم و 5 هزار و 100 میلیارد تومان برای طرح تحول سلامت و 15 هزار و 550 میلیارد تومان سهمی که به نهادهای حمایتی شود باید پرداخت کنیم، نیز اثر گذاشت.

رئیس سازمان برنامه و بودجه بیان کرد: همین فردا باید 4400 میلیارد تومان برای یارانه‌ها پرداخت شود. نگاهی به 17، 18 روز گذشته نشان می‌دهد که چقدر از این منابع حاصل شد، ضمن اینکه یک پرداخت هم در دهم فروردین داشتیم که از محل افزایش قیمت بنزین است در جالی که مصرف بنزین از بیش از 90 میلیون لیتر در روز به 42 میلیون لیتر در روز رسید. آنچه که می‌توانستیم از محل صرفه‌جویی بنزین هم عرضه کنیم با توجه به کاهش تقاضا در کشورهای همسایه مشکلات خاص خودش را دارد.

وی یادآور شد: دولت الان در یکی از حساس‌ترین مراحل مدیریت منابع و مصارف قرار دارد تا با همه این اوصاف بتوانیم تعهدات خودمان را نسبت به جامعه سر وقت انجام دهیم. تا به حال هم کسی به خاطر ندارد که پرداخت حقوق یا یارانه‌ها به تأخیر بیفتد. به هر تقدیر این وظیفه دولت است که هنر مدیریت خودش روی منابع و مصارف بگذارد و طرح‌های عمرانی را هم که مردم منظر نتایج آن هستند تا جایی که امکان دارد به انجام برساند.

نوبخت در ادامه به بررسی تأثیر مالی و اقتصادی این ویروس بر مردم پرداخت و گفت: این مسئله خود به دو بخش تقسیم می‌شود؛ یک بخش که نیازمند حمایت‌های بهداشتی و درمانی است و بخش دیگر مربوط به حوزه اقتصاد و کسب و کار مردم است. در حوزه سلامت تلاش کردیم اعتبارات مربوط به این بخش را پرداخت کنیم به خصوص اینکه بیمه سلامت اگر تخصیص‌های خود را دریافت کند می‌تواند کارانه کادر درمانی را که در این شرایط در بیمارستان‌ها فعال هستند پرداخت کند. از این جهت دولت صد در صد اعتبارات این بخش را شاید امروز یا فردا تسویه خواهد کرد.

وی افزود: غیر از آن تا الان 3560 میلیارد تومان به طور ویژه برای تقویت ستاد ملی مقابله با کرونا، ستاد تهران بزرگ و استان‌ها بعه عنوان تنخواه پرداخت شد و الان هم 600 میلیارد تومان دیگر به برخی از دانشگاه‌هایی که نیازمند به تنخواه مجدد یا جدید دارند با ساز و کاری که فراهم شده پرداخت می‌شود. با همه این مضایق برای ماه‌های آینده بالغ بر 12400 میلیارد تومان برای؛ تجهیزات بیمارستان‌ها برای مقابلبه با کرونا، تأمین دارو، البسه و پوشاک ویژه درمان، کیت‌های آزمایشگاهی و جبران کمبود درآمد اختصاص دانشگاه‌های علوم پزشکی اختصاص داده شد و این پرداخت‌ها از سوی دولتی بود که در ابتدا خودش در معرض آسیب سخت کرونا به لحاظ منابع مالی قرار گرفت.

رئیس سازمان برنامه و بودجه ابراز کرد: همه این تجهیزات مورد نیاز بیمارستانی تا دیشب لیست شد و به همه شرکت‌های داخلی و دانش‌بنیان لیست نیازهای وزارت بهداشت و درمان را ارائه خواهیم کرد تا هر امکانی که برای تأمین این اقلام اعم از تجهیزات، البسه و دارو اگر این شرکت‌های داخلی بتوانند یک ریال از آنها را از خارج وارد نکنیم.

نوبخت افزود: تلاش ما این است با توجه به تأکیدی که صورت گرفت این یک میلیارد یورویی را که با اجازه رهبر معظم انقلاب قرار است از صندوق توسعه ملی برداشت کنیم به این ترتیب برای ماه‌های آینده وزارت بهداشت و درمان در جهت مقابله و مدیریت کرونا هزینه کنیم.

وی اظهار کرد: بخش دیگری که لازم است به آن بپردازیم خود مردم و کسب و کار آنهاست. دولت با همه سختی‌ها خودش را موظف کرد جامعه هدف را شناسایی کند و در حد مقدور به انها کمک کند. اولین شناسایی ما، 3 میلیون نفر بودند که براساس آمارهای ما حقوق ثابت نداشتند و فاقد مالکیت دیگری هم بودند. به همین جهت بلافاصله از 200 هزار تا 600 هزار تومان در اسفندماه به این 3 میلیون نفر پرداخت کردیم. مرحله دیگر نیز تا چند روز دیگر در همین فروردین ماه انجام می‌شود و دو مرحله دیگر نیز برای این 3 میلیون نفر در نظر گرفته شده است.

نوبخت بیان کرد: پس از این مرحله به سراغ کسانی رفتیم که حقوق روزمزد یا فصلی داشتند و به طور ثابت نبود و تخمین ما از تعداد این افراد حدود 4 میلیون نفر بود که از امروز یا فردا در کارت یارانه آنها یک یا دو میلیون تومان شارژ می‌شود و با یک تنفس چندماهه بعدا از همین یارانه‌ای که در دو مرحله به آنها داده می‌شود به تدریج طی دو سال از آنها کسر می‌شود. منابع این پرداختی نیز حدود 6 هزار میلیارد تومان است که بانک‌ها باید کمک کنند و بانک‌ها این منابع را 12 درصد خواستند کمک کنند اما ما نمی‌توانیم به این اقشار 12 درصدی تسهیلات بدهیم و لذا کارت اعتباری آنها 4 درصد است. برهمین مبنا سازمان برنامه و بودجه از سوی دولت مسئول شد که 8 درصد سود تسهیلات آنها را در طی این دو سال عهده‌دار شود.

رئیس سازمان برنامه و بودجه اظهار کرد: در کنار این اقدامات روز گذشته هم تصویب شد که برای 78 میلیون نفر یارانه‌بگیر می‌توانیم در کارت خرید آنها یک میلیون تومان اگر متقاضی باشند با همین سازوکار شارژ کنیم. منتهی چون این افراد از دسته آن 4 میلیون نفر نیستند بانک‌ها آمادگی کمک 12 درصدی را اعلام کردند که ساز و کار آن انجام خواهد شد.

وی بیان کرد: غیر از این افراد، کسبه و بنگاه‌هایی وجود دارند که اگر به آنها رسیدگی نشود کارگران خود را اخراج می‌کنند. البته اینها یک ماه را می‌توانند تحمل کنند. لذا این دسته که حدود 3 میلیون بنگاه است شناسایی شده که به آنها براساس تعداد کارکنان‌شان که حدود 12 تا 14 میلیون تومان به ازای هر یک از کارکنان است و بخش دیگر هم به صورت سرمایه در گردش است تا 75 هزار میلیارد تومان با یک دوره تنفس تسهیلات بدهیم که اینها دوره گذار کرونا و آثار اقتصادی آن را بتوانند پشت سر بگذارند.

نوبخت ادامه داد: این اقدام هم صورت گرفت اما به هر تقدیر بنگاه‌های ما چون امکان پرداخت مالیات و حتی پرداخت اقساط را نداشتند برای ده ردیف و رسته شغلی امهال در نظر گرفته شد که بتوانیم کمک کنیم. در مجموع دولت در حال مدیریت خودش است تا بتواند به تعهداتی که به کارمندان، کارکنان و افرادی که در طرح‌های عمرانی حضور دارند عمل کند. بخش دیگر تعهدات دولت نسبت به کسب و کارهاست و قسمت دیگر در جهت تأمین این منابع است.

رئیس سازمان برنامه و بودجه در پایان تصریح کرد: از خداوند طلب کمک می‌کنیم تا ما را در این شرایط سخت که مردم ما دچار آثار این بیماری شدند از جهت بهداشت و درمان و کسب و کار پشتیبانی کند. با وجود آنکه از امکانات ما باخبر هستید اما با همه اینها اظهار عجز و ضعف نخواهیم کرد و خداوند یار ما خواهد بود و با موفقیت از این دوره سخت با همکاری شما نمایندگان عبور خواهیم کرد.