گرفتاری بشر به‌ دلیل دوری از خداست/ ضرورت بهره‌گیری از ارزش‌ها در مقابله با کرونا

به گزارش ایکنا؛ با توجه به تغییرات بزرگی که جهان امروز شاهد آن است و نظر به پیامدهای فزاینده اپیدمی کرونا و تحولات بنیادین پیش رو، رایزنی فرهنگی جمهور اسلامی ایران در لبنان، برنامه‌ها و فعالیت‌های خود را متناسب با شرایط و محدودیت‌های اجتماعی جدید، تنظیم کرده و نشست‌ها و میزگردهای فرهنگی، ادبی و هنری خود را با دو اقدام عملی به فضای مجازی منتقل کرده است؛ نخستین اقدام، برگزاری شب شعر با شرکت شعرای لبنانی به مناسبت نیمه شعبان با عنوان «الغوث» بود و دومین اقدام، برگزاری نشست علمی با عنوان «کرونا؛ داد و ستد عقل و ایمان».

نشست علمی با موضوع کرونا رویکردی اندیشمندانه درباره اثرات اپیدمی کرونا و پیامدهای آن بر ایمان و عقل بشریت در دوران پساکروناست.

نشست مجازی اندیشمندان و صاحبنظران کشورهای مختلف درباره تأثیرات کرونا بر اعتقادات و باورهای عقلی و دینی در جوامع، در لبنان و به ابتکار رایزنی فرهنگی ایران در این کشور برگزار شد.

این نشست به صورت مجازی در فضای ZOOM برگزار شد که عباس خامه‌یار، رایزن فرهنگی ایران در لبنان، حجت‌الاسلام شفیق جرادی، رئیس آکادمی مطالعات فلسفی و دینی المعار الحکمیه، حجت‌الاسلام احمد مبلغی، استاد حوزه علمیه قم، شیخ هشام خلیفه، مدیر سابق اوقاف اسلامی دارالفتوای لبنان، شیخ زهیر جعید و سیدعلی قاسم از لبنان، مصطفی اللداوی از فلسطین، ادریس هانی از مراکش و سراسقف آنطوان ضو، دبیرکل کمیته اسقفی گفت‌وگوی اسلام و مسیحیت، از جمله افرادی بودند که در این نشست سخنرانی کردند. مجری این نشست، خضر نبها، استاد فلسفه و کلام دانشگاه لبنان بود. بخش اول این گزارش به سخنان عباس خامه‌یار، شفیق جرادی، سراسقف آنطوان ضو اختصاص دارد.

عباس خامه‌یار با ارائه مقاله‌ای در این نشست اظهار کرد:  جدال عقل و ایمان، از همان آغاز تاریخ با اندیشه بشری همراه بوده است. فلاسفه عقل‌گرا بدون وجود برهان‌های منطقی، معتقدات دینی و یا ایمان را نمی‌پذیرند؛ بنابراین پیروان الهیات طبیعی و الحاد با بهره‌گیری از تمام اطلاعاتی که دارند تلاش کردند تا تأثیر ایمان از طریق استقرا و استدلال را اثبات و گاهی نیز آن را از طریق همین استدلال نفی کنند. دیگران نیز از طریق برهان عملی، ایمان را گریزگاهی امن یافته و افراد دیگر به این نتیجه رسیدند که ایمان به واسطه عقل قابل اثبات نیست، بنابراین آن را فراتر از عقل می‌دانند.

وی در بخش دیگری از سخنانش گفت: فلاسفه معتقد به اصالت وجود در جهان غرب مانند برگسون و فلیسوفان عرفانی در جهان اسلام مانند ابن عربی، محمد اقبال و دیگران چنین نگرشی داشتند؛ بنابراین ایمان از نگاه آنان نشانه قدرت معنوی و رابطه درونی میان انسان و خداوند بوده و بر همین اساس برخی از آنها رهایی انسان را از طریق افزایش ناگهانی ایمان میسر می‌دانند و منتظر اطلاعات عقلی نمی‌مانند، بلکه از طریق گمانه‌زنی‌های ایمانی آن را جستجو می‌کنند و این همان مفهوم معنویتی است که دلایل استدلال‌ها نمی‌تواند به ماهیت آن راه یابد.

خامه‌یار همچنین به اینکه مفهوم مقدس و الهی بودن همواره موضع بحث و گفت‎وگوی فلاسفه، اندیشمندان و متکلمان بوده است، اشاره و بیان کرد: از سویی متکلمان و علمای علم کلام تلاش می‌کنند تا عقاید و مسائل دینی را اثبات کنند و از سوی دیگر، فلاسفه، مؤمنان و ملحدان در جستجوی مفهوم معبود، ایمان و تجزیه و تحلیل تجربه‌های دینی هستند. این همان تجربه‌ای است که شخص به تنهایی با آن زندگی می‌کند، پروردگارش را به تنهایی ملاقات کرده، او را به تنهایی می‌شناسد و باز به تنهایی به سوی او می‌رود.

بحث قدیمی عقل و ایمان

وی ادامه داد: با این نگاه بود که فلاسفه مسلمان شرق و غرب پیرامون عقاید و مسائل دینی فعالیت می‌کردند. در نتیجه برداشتی با نگاه ایمانی را در اندیشه‌های صدرالمتألهين شيرازی، فيض كاشانی، لاهيجی، شبستری، تبريزی، ابن‌سينا، غزالی، ابن خلدون و دیگران می‌بینیم، زیرا با توجه به حدیث شریف «مَن عَرَف نَفسَه فَقَد عَرَفَ رَبَّه» تکیه‌گاه عرفان براساس معرفت خداوند و نفس انسان است.

خامه‌یار با اشاره به کرونا گفت: در حال حاضر از درون این اپیدمی که جنس بشر را هدف قرار داده و آنها را حول آن جمع کرده است، آیا وقت آن نرسیده که ناخودآگاه به نفس خویشتن باز گردیم؟ آیا در عمق دعوتی از سوی حق تعالی برای شناخت ذات خویشتن قرار نداریم؟ شاید این روزها از تقدیرات حتمی و بهانه‌ای آسمانی بوده تا انسان برهه‌ای از زمان را در خود تأمل کند و در آنچه که انجام داده بیندیشد. جهان در انتظار علم است تا راه‌حلی پیدا کند و انسان‌های مؤمن نگاهشان به زمین است و با اخلاص کامل دست‌هایشان به سوی آسمان برای مناجات بالا رفته تا رحمت الهی را طلب کنند.

وی افزود: از ماه‌ها پیش جهان را دیدیم که در حال تقسیم شدن مجدد به دو گروه از نمایندگان بحث قدیمی عقل و ایمان است؛ حال درمان کجاست؟ و آیا رابطه میان علم  و ایمان، رابطه دو چیز بیگانه با یکدیگر است؟

رایزن فرهنگی ایران در بیروت در ادامه سخنانش اظهار کرد: انسان ناتوان‌تر از آن است که بتواند از یقین و ایمان خود دست بکشد. همان گونه که «شلایر ماخر» می‌گوید: زندگی بدون وجود ایمان از امور نهانی خود تهی خواهد بود. بی‌تردید پایان‌بخش این ویروس که براساس نتایج آزمایشگاهی و با توطئه‌های بیولوژیکی و میکروبی در فضای جهان منتشر شده است نیز از همان راه علم و بیولوژی خواهد بود، ولی تردیدی نیست که نزول رحمت و عوامل روشن شدن اسرار درمان آن نیز آسمانی خواهد بود و ما نیز باید به قافله مناجات‌کنندگان و چنگ‌زنندگان به ریسمان ایمان و تسلیم بپیوندیم.

بیدارگری فرهنگی

وی همچنین افزود: ایمان رابطه‌ای معنوی میان بنده و پروردگارش است. در مسیحیت، ایمان در هر لحظه تجسم پیدا می‌کند و نزول معجزه قرآن کریم بر حضرت محمد (ص) و تورات بر حضرت موسی (ع) نیز امری مسلم به شمار می‌رود. ایمان تنها راه در برابر فلاسفه معتقد به طبیعت است؛ همان‌هایی که در تفکرات فلسفی خود به مانع برخورد کرده و بیشتر آنها به شاعران و صوفیان تبدیل شده‌اند.

خامه‌یار در ادامه این مطلب گفت: شاید ما در برابر این بحران نیاز شدیدی به ایمان و عقیده داشته باشیم، زیرا بی‌تردید عقل از سوی پروردگار آسمان جای خود را باز خواهد کرد. پس درخواست کمک می‌کنیم و باز درخواست کمک از خداوند داریم! خداوندا رحمتت را بر ما نازل فرما تا این بلا از سر ما برطرف شود.

وی در بخش دیگری از سخنانش اظهار کرد: ما به همین منظور، به عنوان یک مرکز فرهنگی که نسبت به ادامه نقش تأثیرگذار خود سستی نمی‌کند، راه فرهنگی خود را در رایزنی فرهنگی جمهوری اسلامی ادامه می‌دهیم، اگر چه با هدف همراهی با شرایط پیش آمده کنونی، به روشی غیرمعمولی این کار انجام می‌شود، ولی نقش بیدارگری فرهنگی نباید تحت هیچ شرایطی متوقف شود، زیرا فرهنگ یکی از سلاح‌های مقابله با چالش‌هاست. اگر سستی شود، هیچ بیداری نخواهد ماند و اگر ادامه یابد، هیچ تاریکی باقی نخواهد ماند.

نقص ایمان

در ادامه این نشست، سراسقف آنطوان ضو، دبير كميته اسقفی گفت‌وگوی ميان اسلام و مسيحيت، با بیان اینکه در ابتدا از خداوند متعال مسئلت می‌کنم تا امنيت و صلح را به ما عنايت كند؛ چرا كه صلح و صفا نعمتی از جانب پروردگار است، گفت: از برگزاركنندگان اين نشست برای پرداختن به موضوع کرونا كه جهان را فرا گرفته است تشكر می‌کنم. در آغاز بايد بگويم كه كرونا از نظر اصل و نسب همچنان ناشناخته است كه آيا منشأ انسانی دارد و يا حيوانی؟ ولی مهم اين موضوع نيست، بلكه مهم آن است كه اين مصيبت و اين بحران تمام دنيا را فرا گرفته و هيچ منطقه و دينی را استثنا نكرده است. مشكل وجود نقص در ايمان ماست.

سراسقف ضو در ادامه توضیح داد: نخست بايد بگويم كه اين بحران نه از سوی خداوند بوده و نه از سر خشم و غضب الهی است؛ خداوند به كسی ضربه وارد نمی‌كند، بلکه نازل‌كننده رحمت، كمک‌كننده، خالق انسان‌ها و نجات‌بخش آنهاست، نه وارد كننده ضربه به آنان. او است كه ما را كمک می‌كند تا بر كرونا غلبه كنيم؛ بنابراين علت اين بيماری خداوند نيست، بلكه علت آن، انسانی است كه از خداوند دور شده است.

فقه لحظه

وی افزود: ما در تمدنی به سر می‌بريم كه در حال دور شدن از خداوند و ارزش‌هاست. بنابراین بايد به سوی خداوند باز گرديم و بدانيم كه هستی ساخته دست او است و بدون وی امكان زندگی وجود ندارد و انسان جانشين خداوند بر روی زمين و مرجعيت وی همان خداوند است. حال هر شرارتی كه در جهان به نام دين و يا سياست رخ می‌دهد، به فرمان خداوند نبوده و وی اجازه چنين كاری را به بشر نداده است؛ نه اجازه قتل انسان‌ها، نه برافروختن جنگ‌ها و نه تجاوز به اموال انسان‌ها. زندگی بايد در دسترس نيارمندان و از آن مستمندان باشد؛ اين همان امر مطلوب است.

سراسقف ضو ادامه داد: دين اسلام و مسيحيت نقش ويژه‌ای را ايفا می‌كنند. ما نمی‌خواهيم مردم را محكوم كنيم و به آنها فخر بفروشيم كه از آنان برتر هستيم؛ اسلام و مسيحيت بايد به «فقه لحظه» روی آورند كه در هر لحظه از زمان بايد چه اقدامی را متناسب با آن شرايط انجام داد. فقه لحظه يعنی اينكه در هر لحظه از زمان، خداوند سخنان خود را بر ما نازل می‌كند؛ حال بايد چگونه اين بحران و گرفتاری بشريت را حل كنيم؟ بنابراين مسئله را نبايد با نگاه تاريخی دنبال كرد كه چه كسی بر حق است و يا بر حق نيست، بلكه مسئله اين است كه ما در برابر یک تجربه بزرگ و جدی قرار گرفته‌ایم و در اين تجربه تنها بر قدرت ايمان به خداوند می‌توان تكيه كرد. او است كه ما را درمان خواهد كرد و او است كه اين بلا را از سر ما باز می‌گرداند؛ بنابراين بر او تكيه كنيم و به جوهر دين، محبت به يكديگر، رحمت، برادری و تواضع باز گرديم و يكديگر را به شرارت متهم نكنيم.

وی در ادامه سخنانش افزود: ما از سوی خالق و پروردگارمان به این دنیا دعوت شده‌ايم. جهان ملک شخصی كسی نيست، مالكيت جهان از آن خداوند است؛ بنابراين هيچ شخص، قدرت سياسی و اقتصادی حق ندارد تا به هر آنچه كه بخواهد عمل كرده، جنگ‌افروزی كند و دست به ایجاد بلا و گرفتاری بزند. با تمام اين امور ما وظيفه داريم به جهانی كه خداوند آفريده احترام بگذاريم و سرنوشت ما در دستان خدواند متعال است. بنابراين كسی نبايد خود را هوشمندتر از خداوند بداند و برای خود به عنوان یک معبود ارزشگذاری كند؛ هيچ كس غير خداوند حق حكومت ندارد.

بهره‌گیری از ارزش‌ها در مقابله با کرونا

این کشیش در بخش دیگری از سخنانش بیان کرد: در شرايطی كه اين بحران تمام بشريت را بدون استثنا فرا گرفته است بايد ببينيم كه با همين نيروهای انسانی و سياسی كه در اختیار داريم، چگونه می‌توانيم جهان را نجات دهيم؛ همين نيروهای سياسی كه جنگ‌ها را شعله‌ور، انسان‌ها را نابود کرده، آنها را گرسنه رها می‌كند و به عدالت احترامی نمی‌گذارد.

سراسقف ضو ادامه داد: نباید ارزش‌ها را کنار بگذاریم. باید نظام جهانی را با انسان‌هایی که براساس ارزش‌های الهی تربیت شده‌اند بازسازی کنیم. خداوند انسان را به ارزش‌های انسانی و اخلاقی امر کرده است؛ با استفاده از آنهاست که می‌توان بر کرونا غلبه کرد و در غیر این صورت کرونا و بحران‌های مشابه به آن، بیش از گذشته ما را نابود می‌کنند. 

اتحاد اسلام و مسیحیت

وی تأکید کرد: بايد بگويم كه بر اين باور هستم كه مسلمانان و مسیحیان باید نگاه وجدانی، مراجعه به واقعيت، نقد عقلانی و فقه لحظه را دريابند. بنابراین تأمل در موضوع «لاهوت لحظه» و «فقه لحظه» می‌تواند ما را در يافتن راه‌حل اين مشكل ياری كند. از خداوند متعال می‌خواهم كه ما را از شرّ اين بلا نجات دهد و مسيحيان و مسلمانان باید دست در دست يكديگر برای ساختن تمدنی براساس محبت، ايمان و اميد، جهان را از اين گرفتاری‌ها نجات دهند.

سراسقف آنطوان ضو به نکته دیگری نیز اشاره و بیان کرد: ما باید این پرسش را از خود بپرسیم که مسلمانان و مسیحیان بیش از نیمی از جمعیت جهان را تشکیل می‌دهند. ما مشترکات زیادی داریم چه از نظر محبت به یکدیگر و چه از نظر تنوع در امور مختلف؛ حال باید بپرسیم که ارکان تشکیل دهنده فرهنگی ما در برابر نگاه مادی‌گرایی که جهان را فرا گرفته چیست؟ بنابراین ما مسئول هستیم و باید لاهوت و فقه را به صورت امروزی برای مردم عرضه کنیم تا مسائل دینی، اسلامی و مسیحی را تبیین کند. این همان فقه لحظه و لاهوت لحظه است، البته بدون آن که بخواهیم میراث، اصالت و حقیقت را نادیده بگیریم.

به چالش کشیدن قدرت‌های جهان

در ادامه این نشست، شيخ شفيق جرادی، مدير آكادمی «المعارف الحِكميه» در بيروت به ایراد سخن پرداخت و گفت: ماه شعبان و رمضان را به مسلمانان و عید پاک را به مسیحیان تبریک می‌گویم. اتفاقاتی كه رخ داده است جای بسی تأمل و درنگ دارد؛ مسئله و اپيدمی كه جهان را طی امروز درنورديده و نامش را كرونا گذاشته‌اند، چنان فشاری بر جهان آورده كه تمام نظام‌های حاكم بر جهان، قوانين آن، همه قدرت‌های جهانی و هر آنچه در اختيار دارند را به چالش كشیده است.

وی گفت: كار به جايی رسيده است كه همان سخن نمرود را تكرار می‌كنند كه اين خدای آسمان و زمين و خدايی كه زنده می‌كند و می‌ميراند كجاست؟ و سپس با سركشی تمام می‌گويند كه ما زنده می‌كنيم و می‌ميرانيم؛ نظام‌های حاكم كنونی جهان به اين نقطه رسيده‌اند. بر این اساس بلایی جهان را در برگرفت تا همه بشريت را به زانو درآورد و نقاط ضعف وی را نمايان كند. هنوز زود است تا به طور قطعی درباره پساكرونا سخن بگوئيم، ولی ما در حال مطرح كردن برخی پرسش‌ها هستيم، آن هم در دوران جهانی‌سازی؛ چه پرسشی می‌تواند به طور جدی برای تمام دنيا مطرح شود؟ بنابراين ما در برابر پرسش‌ها و فرضيه‌هايی قرار داریم كه انديشه‌ها را درباره اتفاقاتی كه رخ می‌دهد به حركت درآورد تا انسان‌ها به اين موضوع فکر کنند که اهل ايمان چه كسانی هستند.

از کوزه همان تراود که در اوست

این مدیر آکادمی بیروت تصریح کرد: در پاسخ به اين پرسش طبيعی است كه سراغ موارد مرتبط با ايمان برويم و مسئله مجازات و عذاب الهی را مطرح كنيم و بگوئيم كه مردم از خواست خداوند خارج شده‌اند، بنابراین خداوند متعال بر آنها اين امر را نازل کرده است. برخی نیز می‌گويند كه پایبند نبودن به سنت‌های زندگی  بوده كه ما را به اينجا كشانده و اين سخن غيرطبيعی است. كسانی كه تكيه بر خداوند را نمی‌پذيرند، مشكل به وجود آمده را به خداوند نسبت می‌دهند تا او را دلیل این بیماری جلوه دهند و می‌گويند ببينيد چگونه او ما را گرفتار وبا و مرض كرده است؛ از كوزه همان برون تراود كه در اوست.

جرادی ادامه داد: می‌خواهم بگويم كه ما در شرايط جديدی قرار گرفته‌ايم و عنوان آن اين است كه ما بايد از حالت پاسخ دادن به برخی سؤالها به صورت كليشه‌ای خارج شويم. به طور مثال اگر بخواهيم جريان‎های فكری كه در جهان خود را پيشتاز معرفی می‎كنند مورد بررسی و مطالعه قرار دهيم، با تأسف بسيار و به ويژه در جهان سوم و جهان عرب، بيشترين چيزی كه به آن اهميت می‌دهيم نام اين مكاتب و جريان‌هاست، بدون آن كه بخواهيم به عمق آنها وارد شويم؛ اگر آنها به نظر ما نزديک بود می‌پذيريم و اگر از نظر ظاهری شباهتی به باور ما نداشت، نمی‌پذيريم و مسئله در همين جا پايان می‌پذيرد.

وی اظهار کرد: امروز نيازمند طرح مجدد پرسش‌ها و بازبينی انديشه‌های روزانه خود هستيم، همان گونه كه كشيش آنطوان ضو از این موضوع به فقه لحظه و لاهوت لحظه یاد كرد. ما بايد در هر لحظه متناسب با همان لحظه و امور روزانه تصميم‌گيری كنيم و نظر بدهيم. روزانه انديشيدن يعنی اينكه ما هر روز را متناسب با همان روز زندگی كنيم؛ چرا كه هر لحظه از لحظات اين زندگی برای تصميم‌گيری و اتخاذ موضع فكری و نظری برای خود جايگاهی دارد و به عمق مسائل وارد می‌شود.

بازسازی اساسی شخصیت

جرادی افزود: برای من مهم نيست كه فلان شخصیت از فلاسفه بوده يا از كارشناسان مؤمن يا غير مؤمن؛ آنچه مهم است اينكه وی چه گفته و رابطه گفتار این شخصیت با زندگی، ساختن آن، ساختن انسانی كه بتواند خود را بسازد و براساس وجدان و وجود مطلقی که وی را به سوی کمال دعوت می‌کند چگونه است؟ باید شخصیت خود را به صورت اصولی از پایه بسازیم.

مدیر این آکادمی اظهار کرد: مسئله دوم كه می‌خواهم روی آن تأكيد كنم اين است كه در سطح جهان اسلام، مسئله ابتلائات در تعاليم دينی ما، موضوعی انسان‌ساز و انسان‌پرور است، ولی انديشه‌هایی از نوع جديد را می‌آفريند؛ بنابراين ابتلا و گرفتاری در اسلام، به انسان نوعی معرفت و شناخت می‌دهد و حالتی از وجدان عرفانی را درون وی ايجاد می‌كند؛ حالتی از ساختن جهان را كه باید براساس معيارهای متناسب با آن عمل کرد هماهنگ باشد.

جرادی گفت: اما نکته نخست در جمع‌بندی مطالبم اینکه مهم نیست که درباره گرفتاری‌های کنونی به دنبال علت بگریدم و بگوییم خداوند علت آن است یا غیر او. البته بايد خداوند دليل آن باشد، زيرا همه چيز به دست خداوند متعال است، حتی اگر افراد اين كار را كرده يا نكرده باشند. زندگی و دايره اختيارات بشر همگی در ارتباط با آن چيزی هستند كه خداوند متعال به وجود آورده است. ولی موضوع علم غيب و يا علم به مقدرات، مسئله‌ای نيست كه بتوانيم درباره آن با قاطعيت سخن بگوئيم. نمی‌توانم بگويم اين ويروس را خداوند به دليل خشم و غضب خود بر بندگانش فرستاده که اين امر جز علم غيب و علم به مقدرات است كه به من ربطی ندارد.

لزوم نگاهی نو

وی افزود: آنچه كه به من مربوط می‌شود اين است كه چگونه در اين لحظه با اين مسئله برخورد كنم؛ در لحظه‎ای كه قدرت‌های متمدن برای خود موضع قدرتی ساختند و خود و معیارهایشان را بر همه چيز تحميل كردند، چه بايد بكنم. معيار در چارچوب زيبايی آن است كه بگوئيم چه چيزی زيباست و چه چيزی زيبا نيست، چه چيزی خير است و چيزی خير نيست، چه كسانی اهل شيطنت هستند و چه كسانی اهل شيطنت نيستند، چه چيزی سودمند است و چه چيزی سودمند نيست. بايد همه چيز را دوباره از نو بنگريم. نظام قدرت‌های حاكم در اين لحظه در حال فروپاشی است. اجازه دهید بگویم، زمانی كه اين نظام‌ها فرو می‌ريزند و يا در حال فرو ريختن هستند، زندگی خلأ را برنمی‌تابد و چه كسی اين خلأ را پس از آنها پرُ خواهد كرد؟ و نقش اهل ايمان و دينداران در اين ميان چه خواهد بود؟ و به طور دقيق‌تر نقش صاحبان ارزش‌های دينی چه مسيحی و چه مسلمان در اين بين چيست؟

جرادی به نکته دومی در این جمع‌بندی اشاره کرد و گفت: بايد به صورت جدی در سطح اين كره جستجو كنيم و بنگريم كه چگونه جبهه مقاومت را برابر انسان ايجاد كرده‌اند. از سویی انسان‌ها از دایره اشیایی که تمدن غرب آن را ساخته است نیز خارج شده‌ و در واژه دیگری همچون روح، نفس، اخلاق، محبت به دیگران، امدادرسانی و ... تعریف شده است. برای این  افراد باید ارزش‌های جهانی ساخت که بر آن اتفاق نظر داشته باشیم. این ارزش‌های جهانی كجا هستند؟

ناسوت

وی اظهار کرد: پيش از آن كه بخواهم با صراحت درباره جدال عقل و دين و جدالی كه ممكن است به توافق يا اختلاف نظر بينجامد سخن بگويم، اجازه دهيد دعوتی را مطرح كنم. ما بايد با صراحت گاهی درون خودمان را نقد كنيم كه آيا آنچه را كه تاکنون مؤسسات، مراكز پژوهشی و مطالعات دينی ارائه کرده‌اند قابليت عرضه در سطح جهانی را دارد يا خير؟ يا می‌تواند پاسخگوی آنچه كه جهان برای انسان‌ها عرضه كرده باشد؟

جرادی ادامه داد: يكی از اين مسائل آن است كه هر مسئله‌ای كه برای ما پيش می‌آيد سخن از علم كلام، عرفان، فلسفه اسلامی، لاهوت مسيحيت، لاهوت هندويی و ... را بر زبان جاری می‌كنيم و نمی‌دانیم ديگر چه توصيفی پس از اين بايد درباره آنها بکنیم. هميشه نوعی برداشت مجرد از هر چيز ديگری وجود دارد. خداوند اين هستی را آفريده و هر ذره در آن نشانه‌ای است كه جمال و حضور خداوند و آنچه را كه وی می‌خواهد و رسالت او را متجلی می‌كند نمایان می‌سازد. اجازه بدهيد آن را همان گونه كه اهل گرايش‌های عرفانی يا برادران مسيحی می‌نامند بنامم؛ ناسوت، يعنی زندگی، جهان شهادت يا با نامگذاری عرفانی (جهان دنيا). چه زمانی بايد فلسفه اين دنيا را بنويسيم؟ چه زمانی بايد نگاه دنيا به جزئياتی مانند ساختن انسان، زندگی و نظم را بنویسیم؟ آیا می‌توان نقشی در مقابله با آنچه كه بايد انجام شود، ايفا کرد؟

دفاع بیولوژیکی

مدیر آکادمی بیروت در ادامه توضیحاتش گفت: اجازه دهيد با تمام افتخار بگويم و آن را شجاعانه يا غيرشجاعانه تلقی كنيد، يا بگوئيد وقتش است و يا وقتش نيست؛ من می‌دانم، بگذاريد بگويم و نظر خودم را درباره اتفاقاتی كه افتاده از جايگاه اسلامی خود مطرح کنم؛ بيشترين چيزی كه باعث شده به آن احساس افتخار كنم، وجود گامی در راستای صواب است. زمانی كه اين ويروس در حال انتشار بود، امام خامنه‌ای در آن زمان طی سخنان خود پيرامون این موضوع، روی آن اگر چه برای یک لحظه درنگ كردند؛ اشاره به منازعات جهانی بود و اين ويروس در آغاز كار خود قرار داشت، آن هم در حالی بود كه ايران در چالشی بزرگ از نظر تحريم‌ها به سر می‌برد. با اينكه ايران در سخت‌ترين شرايط و چالش‌ها به سر می‌برد، ولی ايشان از لشکر و دفاعی جديد و دفاع بيولوژيكی از زندگی انسان و لشكر پزشكان، پرستاران و مغزهای متفكری كه به آزمايشگاه‌ها می‌روند تا تراوشات ذهنی خود را ارائه كنند، نام برد.

جرادی گفت: سيدحسن نصرالله نيز به همان روش در سخنرانی خود به جای سخن گفتن درباره چشم‌انداز كنونی ميان لبنان و رژيم صهيونيستی در شرایط آن روز يا مسئله بمباران سوريه و عراق توسط دشمن، همه موارد را رها كرد و نه يک‌بار، بلكه بيش از آن، از وضعيت معيشتی كنونی جامعه سخن گفت تا الگويی از ارزش‌های دينی، اسلامی و اخلاقی مورد نياز ما را عرضه كند و مسیری را كه وظيفه اخلاقی ماست و باید در آن راه قدم برداریم نشان دهد؛ اين همان چيزی است كه در اين لحظه به آن نيازمنديم تا در پی آن بتوانيم الگويی ارائه كنيم، آن هم در برابر الگويی آمريكايی كه روز به روز در حال فروپاشی است.