
مسعود کوثری، پژوهشگر حوزه ارتباطات، فرهنگ و توسعه و مدیر گروه ارتباطات اجتماعی دانشگاه تهران، در گفتوگو با ایکنا، با اشاره به جایگاه رسانه در کنترل پاندمی کرونا و اطلاعرسانی چند مرحلهای در مورد این بیماری، گفت: در ابتدا شاید ترس از چین و ایران نقش عمدهای در اخبار خارجی کشورهای دیگر داشت و این موضوع پوشش بیشتری در شبکههای معاند یا شبکههای خارجی را دربرگرفت، ولی با گسترش این بیماری در ایتالیا، اسپانیا، آلمان، فرانسه و حتی آمریکا، مسئله وارد یک مرحله جدید شد و نوع اطلاعرسانیها تغییر پیدا کرد. این اطلاعرسانیها در مورد ایران در شبکههای خارجی یا معاند بیشتر شکل ناتوانی و ناکارآمدی در مدیریت بحران کرونا را به خود گرفت. شاید ترس از ایران کمتر در این اخبار نقش داشته باشد و بیشتر به این موضوع پرداخته شد که دولت ایران یا نهادها، مؤسسات و سازمانها در ارائه خدمات صحیح پزشکی یا مدیریت قرنطینه مناسب ناتوان هستند.
وی در ادامه گفت: نکته دومی که در این اخبار دیده میشود، ادعای آنها مبنی بر ارائه اطلاعات نادرست از سوی دولت ایران یا سازمانهای مرتبط با این امر در کشور است که در اخبار شبکههای معاند روی آن مانور زیادی داده میشود؛ بنابراین حمله وسیعی در این مورد آغاز شده است و اخبار پراکندهای که از داخل مثل کلیپها یا اخباری که با موبایل به دست شبکههای بیرونی میرسد، با تصاویر شبکههای رسمی تناقض زیادی دارد؛ یعنی گاهی مخالف آن بیانات و اطلاعیههای رسمی سازمانها و نهادهای دولتی و گاهی هم موافق است؛ بنابراین به نظر میرسد بعد از شیوع کرونا اطلاعرسانی در درون کشور دچار یک تنش چندگانه شده است و این مسئله را باید هرچه زودتر حل کرد تا بهانهای به دست شبکههای معاند داده نشود. به هر حال امکانات پزشکی ایران مناسب است و این امکانات را دولت و نهادهای مربوطه کاملاً به کار گرفتهاند و ورود ارتش نیز سبب شده که از ظرفیتهای جدیدی استفاده شود.
مدیر گروه ارتباطات اجتماعی دانشگاه تهران افزود: تردید یا تأخیری که نظام اطلاعرسانی ما در رابطه با کرونا داشته، فضا را به نفع شبکههای خارجی خالی کرده و این مسئله سبب شده تا آنها بهتر بتوانند مسائل و اتفاقات داخلی را پوشش دهند و افکار عمومی را به سمت خودشان بکشند. در واقع ما با تأخیر وارد این مسئله شدیم، زیرا استراتژی سکوت یا تکذیب را در رسانهها پیش گرفتیم و موفق نشدیم آن را به خوبی مدیریت کنیم؛ این خلأ فضای جولان برای شبکههای خارجی را به وجود آورد.
کوثری با بیان اینکه در چنین مواقعی باید دو مسئله را مدیریت کرد، گفت: مسئله اول نشان دادن توانایی سازمانها و نهادهای ایرانی در کارآمدیشان و داشتن پزشکان و پرستاران متخصص است که در ایران کم نیستند و سطحشان در حد و اندازه جهانی است و بسیاری از آنان توانایی بالایی در تشخیص پزشکی و کادر درمانی دارند. این کارآمدی باید بیشتر نشان داده شود تا واقعیتهای موجود بدون غلو مطرح شوند.
عضو هیئت علمی دانشگاه تهران در ادامه با تأکید بر اینکه اخبار و اطلاعات باید به صورت مناسب به مقصد رسانده شود، گفت: اغلب کسانی که این اطلاعات را در مقام سخنگوی وزارت بهداشت یا وزارتخانههای دیگر ارائه میکنند چنان بیحال و بیرمق در مصاحبههای تلویزیونی حاضر میشوند که مخاطب شاید به سهولت حدس بزند که خودشان هم این اطلاعات را باور ندارند؛ لذا نحوه ارائه اطلاعات توسط سخنگوها بسیار مهم است. در ضمن، این روزها اینفوگرافیهایی در شبکههای برونمرزی منتشر میشود و ما نیز باید به تهیه آن اقدام و در این زمینه قویتر عمل کنیم؛ همچنین میزان تختها و بیماران شهرهای مختلف باید به صورت بصری ارائه شود تا درک بهتری از شرایط حاکم بر کشور به وجود آید.
کوثری ضمن کافی ندانستن گزارشهای حاکی از ورود یگانهای رزمی برای مقابله با این بیماری بیولوژیکی، اظهار کرد: امروز دنیای تصویر است و همانطور که اشاره شد، تولید اینفوگرافیهایی که اطلاعات مناسبی را از ایران و جهان ارائه میدهد و ساخت مستندها و یا گزارشهای خوب و حرفهای از وضعیت مقابله با کرونا میتواند مناسب باشد؛ لذا باید توانایی ما در مدیریت و درمان پزشکی نشان داده شود و جانمایه و درونمایه آن گزارش داده شود. گزارشهای خوب و حرفهای که برای مردم جهان قانعکننده باشد و اخباری که بیشتر ارزش سیاسی دارند، مثل رزمایشها و اتفاقاتی که دولتها به صورت کلی تعیینکننده آنها هستند، کمتر مردم را قانع میکند؛ بنابراین باید گزارشهای دست اول و نزدیکتری از پزشکان، بیماران و مدیریت خوب در بیمارستانها تولید شود.
انتهای پیام