درس‌هایی که باید از «امین ولایت» آموخت
زندگی بزرگان دین سرمشق و الگوی ماست، اما برخی به اشتباه و صرفاً با تمسک و توسل به آن ذوات مقدس در آخرت ما را راهنمایی می‌کنند. حال سؤال اینجاست که سبک زندگی امروز ما چقدر از آن بزرگواران نشئت گرفته است؟
حضرت احمدابن موسی‌الکاظم(ع)، فرزند ارشد هفتمین امام شیعیان و برادر بزرگتر حضرت معصومه(س) و حضرت علی‌بن موسی‌الرضا(ع) است. وی نزد پدر جایگاهی بس عظیم داشت و همگان ایشان را وصی برحق امام می‌دانستند، اما ضمن احترام به وصیت پدر و تمکین به امر الهی با همه بیعت‌کنندگان به در خانه امام رضا(ع) آمدند و بیعت خود با امام هشتم را اعلام کردند و این‌گونه بود که به لقب امین ولایت مفتخر شدند.
زندگی بزرگان سرمشق و الگوی راه ما در زندگی است، اما برخی به اشتباه این اندیشه را سخیف جلوه داده و صرفاً بر تمسک و توسل به آن ذوات مقدس در آخرت ما را راهنمایی می‌کنند. سؤال اینجاست که سبک زندگی امروز ما به‌عنوان میزبان چقدر از آن بزرگوار نشانه گرفته است؟
امانت‌دار باشیم
در این مجال به دو نکته کوتاه اما کاربردی اشاره می‌کنیم؛ ویژگی اول امانت‌داری ایشان است، آن هم نه امانت‌داری در سطح حداقلی. گاهی حاضر نیستیم امانت مالی اندک یک دوست را به او پس بدهیم چون به دنبال منافع خود هستیم. فرمودند ملعون است و از رحمت خدا به دور است کسی که می‌تواند بدهی خود را بپردازد و تعلل کند، اما چقدر به این فقره، جامه عمل پوشاندیم. در توجیه کار خود می‌گوییم؛ حالا با چند روز کم و زیاد که کسی پادشاه و گدا نمی‌شود. بگذار معامله بعدی را انجام بدهم، سود بیشتری به‌دست بیاورم و بعد قرضم را ادا می‌کنم.
امانت‌داری ایشان چگونه معنا می‌شود؟ پیشنهاد امامت و ولایت مردم (یا به عبارتی مسلمین جهان) را به تو بدهند و نپذیری زیرا متعلق به فرد دیگری است، حتی اگر تو برادر بزرگترش باشی! با اندکی تأمل در این معنا ،جایگاه والای آن بزرگوار بیشتر بر ما مشخص می‌شود.
مناسبات در خانواده، اداره، بازار با دوستان و آشنایان و حتی غریبه‌ها می‌تواند بازتعریف شود. سعی کنیم با تأسی به آن بزرگوار امانت‌دار باشیم. امانت‌دار اعضا و جوارحمان تا بتوانیم همان‌گونه که خدای متعال آن‌ها را به ما امانت داده در راه خیر و صلاح استفاده کنیم. امانت فرزندان در اختیار ماست تا برایشان وقت بگذاریم. بهترین وسایل ارتباطی و پیشرفته نمی‌تواند این وظیفه را از دوش ما بردارد و قادر به پر کردن این خلأها نیست.
امانت آبرویی که در اختیار ماست و خداوند که صاحب آن است و از ما خواسته تا در راه او خرج کنیم، پس در مصرف صحیح آن کوشا باشیم و آبروی خود را شجاعانه در راه حق مصروف کنیم. امانت مشاغل و پست و مقامی که در اختیار داریم را به بهترین نحو ممکن ادا کنیم و سایر امانت‌ها اعم از وقت و عمرمان گرفته تا ثروت و ... را هر کدام عاقلانه و عارفانه و با شناخت از نوع اوامر مولا به نحو احسن انجام وظیفه کنیم.
مهم‌ترین امانت
یکی از مهم‌ترین امانت‌ها، سرپرستی ایتام است. این مسئله رایج و مورد اقبال ثروتمندان متدین نیز است که با کمک نهادهای حمایتی مانند خیریه‌ها و یا کمیته امداد و بهزیستی اقدام به این امر می‌کنند و هزینه‌های زندگی یک یا چند یتیم را تقبل می‌کنند. در ارزش و اهمیت این کار هرچه بگوییم کم است و کار ایشان واقعاً شایسته تقدیر دنیوی و اخروی است. اما نکته‌ای که از آن غفلت می‌شود، یتیم‌های معنوی هستند. فرمود: شیعیان ما هنگامی که امامشان حضور ندارد، یتیم هستند. «الله انا نشکوا الیک فقد نبینا و غیبه ولینا و کثره عدونا و قله عددنا؛ خدایا به تو شکایت می‌کنیم و گله داریم از اینکه پیامبر رحمت تو در بین ما نیست، از اینکه امام و ولی و سرپرست ما از دیدگان غائب است و از اینکه دشمنان ما پرشمار و تعداد ما اندک است».
این غفلت به اندازه‌ای زیاد است که خیرین حاضرند به آسانی برای ساخت اماکن خیریه و یا سرپرستی یتیم و کمک‌های نقدی و غیرنقدی هزینه کنند، اما تعداد بسیار اندکی حاضر باشند برای توانمندسازی فکری افراد هزینه کنند؛ برای دستگیری از یتیمان اهل بیت(ع)، توانمندسازی زوجین جوان در مسائل آموزشی و مهارت‌های زندگی تا از طلاق زودهنگام پیشگیری کنند تا کانون خانواده استحکام یابد و جامعه اسلامی و ایرانی شاهد رواج هرچه بیشتر آسیب‌های اجتماعی و جرایم متنوع نباشد.
از دزدی‌ها و اختلاس‌ها ناراحتیم، اما چرا این ناراحتی را نسبت به بقیه جایز دانسته و از خود رفع اتهام می‌کنیم؟ آیا مدیر اختلاس‌گری که در سر سفره یک خانواده ایرانی بزرگ شده اگر با لقمه حلال و با یادگیری مهارت‌های زندگی اسلامی و ایرانی بزرگ می‌شد، درصد انحرافش بیشتر بود یا فردی که خانواده‌اش هیچ برنامه جامع و کاملی برای تربیت فرزندان ندارد و صرفاً بچه‌هایش را بر اساس متد روزمره بزرگ می‌کند؟ آیا همان‌قدر که والدین ما به کلاس زبان انگلیسی، موسیقی و هنری فرزندش حساسیت دارند، به مسائل فردی، اجتماعی و اخلاقی او توجهی می‌کنند؟
به هر حال در این دوران با شناخت زمان و مکان و دیدن نقشه و تحرکات دشمنان باید همگان در رفتار و عملکرد خود مداقه کرده و با رصد فعالیت بزرگانی همچون حضرت احمدابن موسی الکاظم(ع) آنان را مشعل فروزان و چراغ راه خود قرار داده و پا جای پای آنان بگذاریم.
به خیران کارآفرین نیازمندیم
در جامعه کنونی به خیرین کارآفرین بسیار نیازمندیم، به خیرانی که از توانمندسازی ذهن و فکر انسان‌ها بیشتر حمایت کنند تا پر کردن شکم؛ زیرا خیر کارآفرین به افراد، تولید ثروت حلال را یاد می‌دهد و آن‌ها را مستقل بار می‌آورد و فرد دوم علی‌رغم نیت پاکش متأسفانه باعث ترویج گدامنشی و گداپروری می‌شود و افراد به سبب راحت‌طلبی که در ذاتشان به‌عنوان یک آفت وجود دارد دیگر سعی و تلاشی در استفاده از استعدادها و توان خود نمی‌کنند و صرفاً منتظرند تا چه زمانی بسته‌های معیشتی به دست آنان می‌رسد و یا حسابشان شارژ می‌شود.
البته بدیهی است برنامه‌های هدفمند اداراتی که در سطور بالا به نامشان اشاره شد و یا حمایت از ناتوانان و افراد دارای معلولیت و بیماری‌های خاص از این مبحث خارج است و ما به اندیشه نورانی خوانندگان در نقل این مطالب اعتماد کردیم.
حجت‌الاسلام محمدشریف حسینی، مدیرعامل مرکز صیانت از نهاد خانواده استان فارس
انتهای پیام
