برای ابراز ارادت به اهل بیت(ع) به دام بدعت نیفتیم / برخی حواشی جایگزین متن شدند

به گزارش ایکنا؛ سیدمجتبی حسینی، پژوهشگر دینی، شب گذشته، 30 مردادماه، در نخستین جلسه از مراسم عزاداری امام حسین(ع) که از طریق فضای مجازی پخش شد، به ایراد سخن پرداخت که در ادامه می‌خوانید؛

گاهی اوقات یک عادت‌هایی برای ما تبدیل به عبادت می‌شود. اساساً یکی از مشکلات ما این است که عادت تبدیل به عبادت می‌شود؛ لذا اجر و بهره‌ای که فکر می‌کردیم که از بقیه کارها می‌بریم، خدای‌ناکرده کم می‌شود. برای ما یکسری چیزها جا افتاده است که بر اساس سنت‌ها و رسم‌هاست که تبدیل به یک عبادت واقعی می‌شود. امروزه این قضیه کرونا و مجالسی که تحت تأثیر قرار گرفت، آزمونی در این بود که برخی‌ها کدام طرف را افراط و کدام طرف را تفریط می‌کنند.

گاهی مناسکی اضافی به عبادت تبدیل شده است

در طول تاریخ، دین یکسری اصول را برای خودش گفته و در اجرا نیز یکسری مناسک اجرا شده است که در زمان پیامبر(ص) و ائمه(ع) این طور بوده است، تا جایی که در زمان پیامبر(ص) و ائمه(ع) گفته‌اند، این مناسک برای ما یک اهمیت درجه یک دارد و اما در طی تاریخ یک جاهایی به ضرورت، یا به جهل و یا به غرض، یکسری مناسکی که حتی مباح بوده، اضافه شده است. بعد که نسل به نسل گشته، جزو وظایف شده و فکر می‌کنند اگر این کار را نکنند دینداری‌شان غلط است. خیر، آن دینداری حزبی یا قومی لطمه خورده، اما باید ببینیم تابع چه چیزی هستیم.

وقتی امام علی(ع) به اصرار مردم و رجوع مردم، خلافت را قبول کرد، یکی از بدعت‌هایی که گذاشته شد بود، نماز تراویح بود. در ماه رمضان، در هر نمازی یک جزء قرآن می‌خوانند و در یک ماه، سی جزء قرآن تلاوت می‌شد. ما هم که می‌شنویم می‌گوییم خیلی خوب است و ... . اما اینها به صورت جماعت می‌خواندند، در حالی که ما در نماز مستحبی جماعت نداریم. این نماز را در زمان خلیفه دوم پایه‌گذاری کردند. وقتی امام علی(ع) آمدند، گفتند این نماز تعطیل است. سپس بلوایی رخ داد که در ماه رمضان لذتی می‌بردیم، حال ایشان تعطیل کرده است. در نهایت امام به برخی از نزدیکان فرمودند حداقل شما این نماز را نخوانید.

یک نمونه دیگر هم در زمان معاویه است که لعن و سب امام علی(ع) رسم شده بود و هر رسمی تبدیل به یک کار مذهبی و عبادی می‌شود، چون جزو نمازشان این سب امام علی(ع) را داشتند. عبدالعزیز که آمد، سب امام علی(ع) را برداشت. به یک شهری او را دعوت کردند و گفتند چله سب علی(ع) گرفته‌ایم و شما که ممنوع کردید، این چله را چه کار کنیم؟ شما قیافه آن آدم‌ها را تصور کنید. اینها می‌گفتند این چله نیمه‌کاره می‌ماند، جواب خدا را چه بدهیم؟ استثنائاً به اینها گفت شماها ادامه دهید، ولی سب علی(ع) ممنوع است.

برای ابراز ارادت به اهل بیت(ع) به دام بدعت نیفتیم

گاهی اوقات یک چیزهایی جا باز می‌کند و طوری می‌شود که نمی‌شود آن را برداشت. اینکه از اول فقها و علما از قدیم یک مقدار سخت‌تر قبول می‌کردند که هر کاری را اضافه کنیم، برای این بود که می‌دانستند در نهایت چه می‌شود. شیخ مفید به عهد اهل بیت(ع) خیلی نزدیک بوده است و اگر او را در یکی از جوامع شیعی ما بیاورند، تعجب می‌کند و می‌گوید اینها کدام دین و فرقه‌اند؟ پس حواسمان باشد، چیزهایی که جزو محبت اهل بیت(ع) قرار می‌دهیم، در هر شکلش می‌تواند برای ما خوب باشد، اما نباید تبدیل به بدعت شود. ملاک ما حب حسین بن علی(ع) است و در روایت است که «اَحبَّ الله مَن احبَّ حسیناً» و شما باید دنبال این باشید. یک وقت این حاشیه‌ها بت‌هایی می‌شوند که «احب الله من احب حسیناً» ضعیف می‌شود. شما مجلسی برای علاقه‌مندی به امام حسین(ع) داشته باشید.

ما در زمان حاضر در معرض بسیاری از مسائل هستیم و دینداری را باید اصلاح کرد؛ برای نمونه طب اسلامی به چه معناست؟ بله چیزهایی به نام طب‌الرضا(ع) و .. هست که خیلی از اینها سندیت ضعیف دارد، خیلی‌ها نیز موردی درست است و شاید خیلی‌ها نیز درست باشد، اما شیخ صدوق می‌گوید آن چیزهایی که در روایت آمده اگر مریض شدی فلان کار را بکن، این طور است که اولاً زمانش گذشته، ثانیاً مخاطب خاص داشته، ثالثاً شرایط جغرافیایی مطرح بوده و رابعاً این روایات ضعیف است. دین را نباید خراب کرد. این دین شیعه اثنی‌عشری که به دست ما رسیده است را نباید با خودخواهی و بی‌توجهی از بین ببرید. با خون دل بیش از خون بدن این دین به دست ما رسیده است. یک خون ما از امام علی(ع) و یک خون از امام حسین(ع) دیده‌ایم، اما دیگر ائمه(ع) خون دل خوردند تا ما جمع شویم و بیاییم بگوییم یا امام حسین(ع).

اصل فراموش و حواشی جایگزین آن شده است

روز به روز اصل فراموش می‌شود و حواشی اضافه می‌شود. عاشورا یک روز است، چنانچه اربعین یک روز است و مقام امام حسین(ع) به امام علی(ع) و پیامبر(ص) هم نمی‌رسد، اما عاشورا و اربعین فقط برای ایشان است. حالا هر عزیزی اگر شهید شد، به آنها عرض ادب می‌کنیم، اما نباید این جریانات را داشته باشیم. امام رضا(ع) به فرزند شبیب فرمود، اگر خواستی برای هر چیزی گریه کنی برای امام حسین(ع) گریه کن. مگر علی(ع) شهید نشد؟ مگر پدرانش شهید نشدند؟ اینها یک چیزی می‌دانند که این گونه می‌گویند.

عبور اشک از چشم، یعنی از قلب به چشم، عبرات می‌شود و مملو از عبرت است. امام حسین(ع) نیز قتیل عبرات شد؛ یعنی این اشک‌ها صاحب دارد و برای خودش هویت پیدا می‌کند و قلب تو را نجات می‌دهد، اما هر چیزی در قاعده خودش باید باشد.

یک انجمنی نامه نوشته بود، دولت عزاداری را تعطیل کند، چون مردم هیجان دارند و بیشتر تنفس می‌کنند و  این موجب انتشار بیماری می‌شود. درست است، اما من هیچ هیجانی را بیشتر از فوتبال ندیده‌ام. خب، آن را نیز بگویید. این حرف‌هایی که می‌گویند در مجلس امام حسین(ع) مریض نمی‌شوید نیز درست نیست و باید هم رعایت کرد و نباید از اهل بیت(ع)، بد دفاع کرد و فرمود هر کسی به زیارت امام حسین(ع) برود ملائک او را تا منزل مشایعت می‌کنند و اگر مریض شود، به عیادت او می‌روند. پس ممکن است در زیارت مریض شود. از آن طرف نیز می‌گویند که دست می‌دادند برای زیارت کربلا، اما خود این هم جای بحث است. بنابراین باید جانب اعتدال را نگه داشت.

دین ما که از ائمه(ع) تحصیل کرده‌ایم، این طور است که فرمود برای حفظ جان شما حرف‌هایمان را تغییر می‌دهیم که خطر نبینید. شما باید فردا جواب ائمه(ع) را بدهید. احکام دین در برابر جان مؤمن یک قدم عقب‌تر است. یک جایی است که جهاد با اذن امام معصوم(ع) می‌شود و یک جا می‌شود دفاع که باید دفاع کرد، اما در غیر این چیزها جان مؤمن محترم است.