به گزارش ایکنا، اردشیر انتظاری، در ارتباط زنده با برنامه «سوفیا» از شبکه رادیویی گفتوگو، در رابطه با تأثیر رسانههای اجتماعی در حوزه دینداری، اظهار کرد: رسانههای جمعی مردم را مخاطب قرار داده و پیام را به صورت تودهای منتقل مینماید ولی در عصر رسانههای دیجیتال و اجتماعی تعامل بالایی از سوی مردم نمود مییابد.
وی با اشاره به امکان کنشگری رادیو نسبت به رسانه جمعی دیگر به عنوان تلویزیون، گفت: رسانههای اجتماعی در این بین داغ هستند و دیگر مخاطب در کار نیست؛ بلکه همگی در این کارزار سهیم هستند.
انتظاری افزود: وجه غالب رسانههای اجتماعی، عرفی کردن است و مهمترین دلیل این است که این رسانهها به دست ما یا جوامع دیندار ساخته نشده است.
مدیر گروه جامعهشناسی دانشگاه علامه سکولار شدن را اصلیترین وجه عرفی شدن خواند و تصریح کرد: غالب رسانهها و فرمی که براساس آن طراحی شدهاند، بر پایه سکولاریسم است؛ هرچند جریانهای عرفزدایی و معطوف به دین نیز در بین آنها دیده میشود.
چالش ادیان ابراهیمی با رسانههای اجتماعی
در ادامه حجتالاسلام مهراب صادقنیا، استادیار گروه ادیان ابراهیمی در دانشگاه ادیان و مذاهب در مصاحبه تلفنی با رادیو گفتوگو، در رابطه با اینکه باید محتوا را بدون آسیب رساندن به معنای آن انتقال داد، گفت: گاه یک محتوا را میتوان از منبر و یا تئاتر و سینما منتقل کرد و هرچه تجربه ادیان در این حوزه فزونی گرفت، بیشتر بدین نتیجه رسیدند که رسانه چیزی بیشتر از ابزار هستند.
وی رسانههای امروز را به عنوان «پیام» تعریف کرد و گفت: اینها رابطهای دیالکتیک با محتوا دارند ولی ابتدا تصور میشد این رسانهها نیز ابزاری هستند که توسط آنها میتوان هر نوع پیامی را انتقال داد.
صادقنیا اضافه کرد: در این بین میتوان یک متن دینی را از طریق منبر انتقال داد و به یک معنا دست یافت و همین متن دینی را از طریق رسانهای دیگر منتقل کرد.
وی بیان کرد: ادیان ابراهیمی بدلیل دارا بودنِ مرجع و مرجعیت داشتن، نهادی قوی دارند و رسانه های جمعی و اجتماعی، این نهاد دینی را تهدید کرده و به چالش میکشاند.
رسانهها مکانیزم دین داری را تغییر نمیدهند
همچنین آیدین ابراهیمی، استادیار جامعهشناسی در رابطه با مسئله دینداری در عصر دیجیتال، اظهار کرد: دینداری جنبهای مناسکی و جنبهای محتوایی دارد که در عصر رسانه با هر دوی این موضوعات روبرو هستیم.
وی ادامه داد: در این میان برای ما حق انتخاب وجود دارد که آیا موظف به حفظ دینداری در حوزه رسانه هستیم یا خیر که اگر آن را به عنوان یک مسئله برای یک ایرانی مسلمان در نظر بگیریم، به نظر میرسد این موضوع ضرورتی برای حفظ دینمداری در عصر رسانه است که جز با درک مفهوم دیجیتال ممکن نخواهد بود.
ابراهیمی با بیان اینکه گفتگو در بعد دیجیتال از دالانهای مجازی شکل میگیرد، افزود: عصر رسانه فرصت و تهدیدات بی شمار در اختیار دینمداران قرار میدهد.
وی با اعلام اینکه مکانیزم دینداری در حوزه رسانه تفاوتهایی میپذیرد و ساختار آن با پرسشهای دائمی مواجه میشود، بیان کرد: ما روایتگری منولوگ محور در این عرصه نداریم و ساختار روبرویی با دین را مدام تغییر میدهد که به معنای تغییر ماهیتی خودِ دین نیست.
انتهای پیام