صالحی: اهالی رسانه کاری کنند نمایشگاه دیده شود

به گزارش خبرنگار ایکنا؛ مراسم افتتاحیه نخستین نمایشگاه مجازی کتاب تهران، صبح امروز سه‌شنبه ۳۰ دی با حضور سید عباس صالحی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، محسن جوادی معاون امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، ایوب دهقانکار مدیرعامل مؤسسه خانه کتاب و ادبیات ایران و رئیس نخستین نمایشگاه مجازی کتاب تهران و هومان حسن‌پور رئیس اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران در موسسه خانه کتاب و ادبیات برگزار شد.

 

صالحی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در این مراسم گفت: امسال نمایشگاه مجازی کتاب تهران را با این ویژگی آغاز می‌کنیم که شرایط کرونایی ایران و جهان را دربرگرفته و زندگی بشر به ویژه در زمینه اقتصاد و فرهنگ را تحت تأثیر قرار داده است. صنعت نشر در ایران و جهان نیز از این مسئله متأثر بوده و در یک سال گذشته شاهد آسیب‌های این ویروس به اقتصاد نشر بودیم. هر چند برآورد دقیقی از خسارات وارده وجود ندارد، اما نظرسنجی که در ماه گذشته از سوی پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات انجام شد، نشان می‌دهد ۶۰ درصد ناشران معتقدند بیش از ۴۰ درصد خسارت دیده‌اند.

 

صالحی ادامه داد: جامعه نشر کشورمان، با وجود شرایط سخت کرونایی، تلاش و فعالیت خود را داشته و دارد. در این نظرسنجی که در آذر منتشر شد، حدود ۶۸ درصد از ناشران طی این مدت کتاب چاپ اول داشته‌اند و ۲۴ درصد نیز بیش از ۱۰ عنوان کتاب چاپ کرده‌اند. این آمار نشان می‌دهد فضای نشر به تولید اندیشه آن هم با علاقه پرداخته است و حتی دشواری‌ها نیز مانع از تحرک ناشران نشده است. 

 

وزیر ارشاد با اشاره به این نظرسنجی در زمینه مطالعه کتاب گفت: در این راستا موضوع اوقات فراغت، مورد سنجش قرار گرفته که میزان مطالعه در ماه‌های مختلف متفاوت است، اما در فروردین سال جاری سهم مطالعه کتاب قابل‌توجه‌تر بود، یعنی ۲۷ درصد از مخاطبان در اوقات فراغت خود کتاب مطالعه کرده‌اند. در این نظرسنجی برای رفع اضطراب از کرونا، سهم کتاب و کتابخوانی باز هم قابل توجه بود.

 

صالحی گفت: برخی اتفاقات نظیر طرح‌های فصلی کتاب نشان می‌دهد جریان فرهنگ مکتوب در کشور قابل توجه است، از جمله اینکه در سال جاری در قالب همین طرح‌ها، یک‌میلیون و ۲۰۰ کتاب به ارزش ۵۰ میلیارد تومان خریداری شده است و این نشان از جریان پویا و زنده کتاب و نشر دارد. در این راستا سهم فضای مجازی را نیز نباید نادیده گرفت و در واقع فضای مجازی هم به کمک صنعت نشر و کتاب آمد. در نظرسنجی‌ها هم سفارش اینترنتی کتاب ۵۰ درصد شده است؛ یعنی ۵۰ درصد ناشران از این طریق کتاب فروخته‌اند و «فروشگاه‌های کتاب» با ۴۸ درصد در رتبه بعدی قرار دارد.

 

وزیر ارشاد با اشاره به کتاب‌های الکترونیکی گفت: این دسته از کتاب‌ها مزاحم کتاب‌های کاغذی نیستند، بلکه می‌توانند مکمل آن‌ها باشند، زیرا شاهد روند روبه‌رشد این کتاب‌ها و استفاده مخاطبان از آن‌ها هستیم و بر اساس پیمایش ملی مصرف کالا‌های فرهنگی ۴۶.۶ درصد به کتاب‌های الکترونیکی روی آورده‌اند.

 

صالحی نمایشگاه مجازی کتاب را فضایی فرصت‌محور دانست و افزود: همانطور که نمایشگاه کتاب‌های فیزیکی دارای نقص‌هایی بود، ممکن است نمایشگاه کتاب مجازی هم نقص‌هایی داشته باشد، اما فضای مجازی مؤثر و قابلیت‌های عمیقی دارد. همچنین با وجود دغدغه‌هایی در حوزه دیپلماسی فرهنگی می‌توانیم کتاب‌های داخل کشور را به راحتی به دست ایرانیان خارج از کشور و دیگر مردم جهان برسانیم. نمایشگاه کتاب مجازی می‌تواند ما را به عدالت فرهنگی نزدیک‌تر کند و مرز‌های جغرافیایی را درنوردد.

 

وی با اشاره به کاهش هزینه‌ها و تخلفات در این نمایشگاه تصریح کرد: یک ناشر شهرستانی وقتی می‌خواست در نمایشگاه فیزیکی تهران شرکت کند، باید سختی‌ها و مسائل زیادی را پشت سر می‌گذاشت، اما حالا این‌گونه نیست. همچنین در این نمایشگاه، شاهد فضای سالم‌تری در زمینه فرهنگ و اقتصاد خواهیم بود؛ به عنوان مثال دیگر شاهد تخلفاتی مانند فروش کتاب ناشران دیگر در غرفه ناشر دیگر نیستیم.

 

وزیر ارشاد گفت: همه این‌حرف‌ها درباره نمایشگاه مجازی کتاب تهران به این معنا نیست که نمایشگاه فیزیکی کتاب برگزار نشود، نکته این است که فرهنگ مکتوب با نمایشگاه مجازی کتاب، یک بال جدید پیدا کرده و نمایشگاه، نمی‌خواهد تنها و تنها قالب مجازی را برای خود انتخاب کند.

 

صالحی با تأکید بر اطلاع‌رسانی رسانه‌ها درباره این نمایشگاه گفت: اهالی رسانه کاری کنند این نمایشگاه دیده شود. چون نمایشگاه فیزیکی کتاب در اردیبهشت، تبدیل به یک سنت شده بود و همه ساعت‌هایشان را برای آن کوک کرده بودند، اما امیدوارم اطلاع‌رسانی درباره نمایشگاه مجازی کتاب تهران با کمک رسانه‌ها به‌عنوان وظیفه ملی، انجام شود.

 

محسن جوادی؛ معاون فرهنگی وزیر ارشاد نیز در ادامه این مراسم گفت: نمایشگاه مجازی کتاب، یک فروشگاه است، اما بیش از آن، یک محل و امکان فرهنگی است.

 

وی افزود: پیشتر این اشکال مطرح می‌شد که چرا داده‌ها و اطلاعات خانه کتاب در اختیار عموم قرار نمی‌گیرد. اکنون شرایطی فراهم شده که این داده‌ها در نمایشگاه مجازی کتاب در اختیار عموم قرار گرفته است؛ بنابراین نمایشگاه مجازی کتاب، گام مهمی در راستای عدالت فرهنگی است.

 

جوادی با اشاره به یارانه‌های کتاب گفت: ما قبول داریم که یارانه‌ها باید بیشتر از میزان فعلی باشد، اما یارانه‌ای که در حال حاضر اختصاص یافته، در حد توان و امکان بوده است.

 

هومان حسن‌پور؛ رئیس اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران گفت: معاونت فرهنگی وزارت ارشاد تلاش بسیاری کرد تا این نمایشگاه را به عنوان حمایت از نشر کشور برگزار کند و حداکثر زمانی که باید این نمایشگاه برگزار می‌شد، همین روز‌ها بود و با گذشت زمان، فرصت‌ها از دست می‌رفت.

 

وی افزود: نمایشگاه کتاب مجازی اولین نمایشگاه در جهان است که به این شکل برگزار می‌شود و ممکن است کم و کاستی‌هایی در آن باشد، اما باید همکاری کنیم تا بتوانیم بهترین استفاده را از آن ببریم. پس از برگزاری باید این کم و کاستی‌ها را بررسی کرد، اکنون زمان حمایت و همکاری است.