حفظ قرآن شرط ورود به رشته‌های علوم اسلامی شود / حفظ موضوعی طلاب المصطفی(ص)

کریم دولتی، عضو هیئت علمی دانشگاه علوم و مذاهب اسلامی و داور بین‌المللی قرآن، در حاشیه مرحله نهایی بیست و ششمین جشنواره بین‌المللی قرآن و حدیث جامعةالمصطفی(ص) در گفت‌وگو با ایکنا اظهار کرد: با توجه به اینکه در دوره‌های پیشین مسابقات قرآن المصطفی(ص) توفیق داوری داشته‌ام، معتقدم استعدادهای بسیار خوب قرآنی در جامعةالمصطفی(ص) وجود دارد، ولی واقعیت آن است که توقع ما بیشتر از این سطح است؛ زیرا طلاب در رشته‌های علوم دینی تحصیل می‌کنند و باید تمرکز بیشتری بر بحث قرآن کریم داشته باشند.

وی افزود: در بخش حفظ با توجه به اینکه توانمندی‌های فردی بیشتری را شاهد هستیم سطح مسابقات بهتر بود و اجراهای خوبی را شنیدیم و سرجمع این دوره مسابقات به نسبت دوره‌های گذشته خیلی بهتر شده است، ولی نباید به این سطح بسنده کرد. این عزیزان مبلغان قرآن و دین در کشورهای خودشان هستند و باید سفیر خوبی برای جمهوری اسلامی ایران باشند؛ بنابراین انتظار این است که سطح قرائت و حفظ بهتری داشته باشند.

توجه به اقتضائات بین‌المللی

دولتی در پاسخ به این سؤال که با توجه به کیفیت برگزاری این جشنواره آیا اقتضائات بین‌المللی بودن رعایت شده یا اینکه برنامه‌ریزی با فضای فرهنگی و فکری داخلی طراحی شده است، تصریح کرد: آنچه از خروجی مرحله نهایی می‌بینیم بیانگر این است که تا حدودی به این موضوع توجه شده است؛ یعنی طوری نیست که بی‌توجه به این مسئله باشند، ولی شاید این موضوع را در بخش‌های معارفی و حدیثی بهتر بتوان رصد کرد. در برخی کشورها اختلافات و تقابل شیعه و سنی بیشتر  و در برخی کشورها زمینه‌های قرآنی شیعه ضعیف‌تر است و باید متناسب با شرایط کار شود.

این حافظ کل قرآن بیان کرد: در برخی کشورها خواسته عموم مردم از قاری خواندن در پرده‌های بلند و در برخی کشورها پیوسته و با نفس طولانی خواندن است که باید در آموزش‌های تخصصی قرائت در المصطفی(ص) این مسئله مدنظر باشد که تا حدودی در گذشته توجه شده، ولی باید با نگاه تخصصی بیشتری انجام شود.

معاون پژوهش و برنامه‌ریزی شورای عالی قرآن در پاسخ به این سؤال که چرا قرآن در حوزه علمیه محور علوم نیست و آسیب‌های این کار چیست؟ اظهار کرد: هیچ کشور اسلامی نداریم که حفظ قرآن در فرهنگ عمومی و مردمی آن مورد توجه نباشد به خصوص برای طلاب علوم دینی تأکید مضاعفی وجود دارد، ولی شاید در کنار حفظ بحث توجه به آموزه‌های قرآن را هم باید بیشتر مد نظر قرار دهیم و حفظ موضوعی در دستور کار باشد.

تقویت حفظ موضوعی

دولتی تصریح کرد: طلاب غیرایرانی باید افرادی باشند که هم در حفظ جایگاه مناسب داشته و هم بتوانند از غرر آیات و آیات کلیدی و پررنگ در آموزش و تبلیغ و سخنرانی استفاده کنند؛ بنابراین اصل نیاز به حفظ کلیدی است، ولی این بخش هم باید پررنگ و مورد اهتمام بیشتر قرار بگیرد. راه‌اندازی دوره کارشناسی حفظ و مفاهیم از کارهایی است که می‌تواند زمینه مناسبی را برای ارتقا ایجاد کند؛ باید هر کسی که می‌خواهد وارد جامعةالمصطفی(ص) شود حتماً متناسب با سطح تحصیلی مقداری یا نصف و یا کل قرآن را حفظ کند و این کار الزامی باشد. همانطور که در الازهر مصر چنین پیش‌شرطی وجود دارد.

دولتی اضافه کرد: این مسئله کمک می‌کند تا کم کم به این سمت برویم که علوم اسلامی و حتی انسانی ما پیوند جدی با قرآن کریم داشته باشند. یکی از فواید مهم توجه به حفظ هم در همین مسئله وجود دارد. باید تلاش کنیم تا فرهنگ قرآنی به فرهنگ غالب در تمامی رشته‌های علوم اسلامی و انسانی تبدیل شود.

قرآن؛ زبان مفاهمه با تمام مسلمین

همچنین حجت‌الاسلام والمسلمین حسین نصراللهی، داور حفظ این دوره از مسابقات نیز به ایکنا، گفت: با مقایسه روند امروز حفظ قرآن در طلاب جامعةالمصطفی(ص) با ده سال قبل کاملاً روشن است که سطح حفظ ارتقای زیادی داشته است. سؤالاتی که در این مرحله پرسیدیم سؤالات دشوار هم‌ردیف با مسابقات بین‌المللی اوقاف و حتی دشوارتر از آن بود و با این حال حُسن حفظ خوبی را شاهد بودیم.

نصراللهی بر ضرورت افزایش توانمندی طلاب المصطفی در عرصه قرآنی تأکید و تصریح کرد: این طلاب وقتی بعد از تحصیل به کشورهایشان باز می‌گردند با طیف وسیعی از مسلمانان اهل تسنن روبرو هستند. اهل تسنن در کشورهای اسلامی انس و آشنایی بیشتری به قرآن دارند؛ بنابراین طلاب باید از سطح خوبی برخوردار باشند که بتوانند به نیازها پاسخ داده و قدرت مفاهمه داشته باشند.

وی در پایان تأکید کرد: زبان قرآن زبان مشترک میان همه مسلمانان است و اگر بتوانیم درست از آن بهره ببریم کمک شایانی به حفظ وحدت و تقریب مذاهب و ترویج اسلام ناب خواهد بود. 

یادآور می‌شود، مرحله نهایی بیست و ششمین جشنواره بین‌المللی قرآن و حدیث المصطفی(ص) 14 اسفندماه، با حضور 31 نفر در بخش شفاهی به صورت مجازی برگزار شد و مراسم اختتامیه و تقدیر از نفرات برتر این مسابقات نیز 19 اسفندماه برگزار می‌شود.