فساد دولتی در نفوذ و مقبولیت طالبان نقش مؤثری داشت

به گزارش ایکنا، در هفته‌های اخیر شاید هیچ موضوعی به اندازه قدرت گرفتن دوباره طالبان در افغانستان سرتیتر اخبار جهانی نشده باشد. نحوه خروج غیرمنتظره و سراسیمه ارتش آمریکا از افغانستان و سقوط پایتخت افغانستان در سریع‌ترین زمان ممکن به دست طالبان باعث شده که نگرانی‌ها در مورد آینده این کشور و سرنوشت مردم افغانستان روز به روز بیشتر شود. این در شرایطی است که اخبار و گزارش‌های رسیده از افغانستان نشان می‌دهد که گروه طالبان برخلاف وعده‌های خود، سختگیری‌ و تندروی در اجرای شریعت اسلامی را بار دیگر از سر گرفته است.

حجت‌الاسلام والمسلمین سیدعیسی حسینی مزاری، مدیرعامل خبرگزاری صدای افغان در گفت‌وگویی که با ایکنا داشت، در پاسخ به سؤالی در مورد دلایل ناامنی‌ و انفجارهای اخیر فرودگاه کابل که به کشته شدن شمار زیادی از غیرنظامیان انجامید، با اشاره به نقش دولت آمریکا در بروز این ناامنی‌ها گفت: وضعیتی که در فرودگاه کابل شاهد آن بودیم و ناامنی‌های هفته‌های اخیر ناشی از توطئه‌ها و دسیسه‌های آمریکایی‌ها است. اگر امروز چیزی به نام داعش ظهور می‌کند و یا اگر امروز ناامنی‌ها و چالش‌های دیگری در سایر عرضه‌ها به وجود آمده بانی اصلی آن آمریکا است.

بیشتر بخوانید:

• آمریکا در پی جنگ‌آفرینی در افغانستان و ایفای نقش منجی است
• پیامدهای قدرت‌گیری طالبان در افغانستان
• «امنیت» حلقه مفقوده همیشگی در التهابات افغانستان بوده است

مزاری تصریح کرد: مطمئناً اگر طالبان و سایر کسانی که حاکمیت آینده افغانستان را می‌سازند رابطه خود را با این شیطان بزرگ به طور کامل قطع کرده و در مقابل سیاست‌های آمریکا بایستند و باعث قطع دخالت آمریکایی‌ها و عوامل آنها در داخل افغانستان شوند، طبیعی است که اوضاع مدیریت شده و صلح و ثبات به این کشور برمی‌گردد. در نهایت افغانستانی با قدرت و سربلند خواهیم داشت و روابط با ایران و پاکستان به عنوان کشورهای مهم در همسایگی این کشور در نهایت به نفع افغانستان تمام خواهد شد.

وی تأکید کرد: اگر طالبان به فکر رابطه با آمریکا باشد، مطمئن باشید افغانستان روزگار خوبی را تجربه نخواهد کرد.

عوامل دخیل در قدرت‌گرفتن طالبان

مدیرعامل خبرگزاری صدای افغان قدرت گرفتن طالبان را ناشی از عوامل مختلفی دانست و گفت: اولین عامل تبانی بین طالبان و دولت اشرف غنی و دومین عامل هم بی‌انگیزگی نیروهای دولتی و مردم در مقابله با طالبان بود.

وی ادامه داد:  نیروهای دولتی قطعاً به فکر این بودند که چرا باید جان خود برای حکومت بدهند در حالی که در واقعیت نه اعتقاد و نه دلبستگی به حکومت و دولت افغانستان داشتند. این مسئله از ماه‌ها قبل در بین نیروهای امنیتی افغانستان به وجود آمده بود.

حجت‌الاسلام مزاری عامل سوم را عدم تقابل و ضدیت مردم با گروه طالبان دانست و گفت: اگر نگوییم که مردم از حضور طالبان استقبال کردند اما نسبت به طالبان بی‌تفاوت بودند. دلیل این امر خستگی و نارضایتی مردم افغانستان از حکومت و دولت گذشته این کشور بود. لذا گروه طالبان تقریباً بدون جنگ و خشونت شهرها را یکی پس از دیگری تصرف کرد تا به کابل رسیدند.

وی افزود: طالبان کابل را محاصره کرد ولی تمایلی به ورود به این شهر تا زمان انتقال قدرت نداشت اما اشرف غنی پیشاپیش و قبل از آغاز پروسه انتقال قدرت از فرودگاه کابل عازم امارت متحده عربی شد.

در صورتی که طالبان بخواهند به روش گذشته و با تعصب و مقابله با مدرنیته و مقابله با مردم مذاهب دیگر پیش برود، واضح است که آینده خوبی در انتظار مردم نخواهد بود و به‌زودی با چالش‌های جدی روبه‌رو می‌شود

رئیس مؤسسه فرهنگی تبیان افغانستان تصریح کرد: اگر چه طالبان طی 20 سال حضور در جنگ علیه دولت افغانستان کاملاً با تجربه و کارآزموده شده بودند، اما وقتی آمریکایی‌ها موضوع مذاکره را با این گروه مطرح کرد، طالبان روحیه مضاعفی گرفتند و به تدریج مشروعیت سیاسی پیدا کردند. سفرهای نمایندگان این گروه به کشورهایی مانند چین، روسیه و ایران باعث اقتدار بیشتر این گروه در عرصه بین‌الملل شد. در این شرایط طبیعی بود که خروج نیروهای آمریکا از نظر روحی به طالبان قدرت داد و یکی از عوامل قدرت گرفتن این گروه بود.

وی نقش فساد دولتی را در فروپاشی دولت افغانستان مهم دانست و گفت: فساد دولتی (سیاسی، مالی، اداری و اخلاقی) در مجموع زمینه فروپاشی دولت را فراهم کرد، زیرا از یک طرف پایه‌های اجتماعی دولت افغانستان را تضعیف کرد و از سوی دیگر باعث شد که نیروهایی که از فساد گسترده دولتی ناراضی بودند به سوی طالبان جذب شوند. فساد دولتی در توسعه و تعمیق دامنه نفوذ و مقبولیت طالبان نقش مؤثری داشت.

مدیرعامل خبرگزاری صدای افغان در مورد آینده افغانستان با توجه به شرایط کنونی گفت: آینده افغانستان بستگی به اشخاص و جریاناتی دارد که در حال حاضر در کابل حضور داشته و قرار است که ساختار حاکمیت آینده این کشور را ترسیم و نام حکومت را انتخاب کنند. به خصوص طالبان که دست برتر را در این میان دارند.

حجت‌الاسلام مزاری در پایان تصریح کرد: اگر گروه طالبان از گذشته درس گرفته باشد، خود را برای حکومت کردن آماده و حکومتی فراگیر تشکیل می‌دهد. حکومتی که حقوق زنان و پیروان مذاهب دیگر و عموم مردم را به رسمیت بشناسد و به قولی افغانستان را برای تمام افغانستانی‌ها بداند، در این صورت قطعاً شرایط افغانستان بهتر خواهد شد و افق تازه‌ای برای مردم این کشور به وجود خواهد آمد. اما در صورتی که طالبان بخواهند به روش گذشته و با تعصب و مقابله با مدرنیته و مقابله با مردم مذاهب دیگر پیش برود، واضح است که آینده خوبی در انتظار مردم نخواهد بود و به‌زودی با چالش‌های جدی روبه‌رو می‌شود. در این شرایط تنها مردم افغانستان قربانی خواهند شد.

گفت‌وگو از محمدحسن گودرزی