وحید پاشایی، عضو هیئت علمی دانشگاه بوعلیسینا همدان در گفتوگو با ایکنا از همدان، با اشاره به جریان کشتار شیعیان افغانستان در مسجد قندهار، اظهار کرد: در تحلیل این موضوع باید به بحث اصلی اختلاف مذهب و اختلافات عقیدتی باز گردیم؛ اگر تاریخچه فلات ایران را که شامل افغانستان، پاکستان، ایران و حتی هندوستان است بررسی کنیم متوجه خواهیم شد که از قرنها قبل شیعه و اهل سنت در یک سرزمین با هم زندگی میکردند.
پاشایی افزود: این افراد با هم داد و ستد، معاشرت و حتی با یکدیگر ازدواج میکردند، بهگونهای که مشاهده میشد در یک خانواده بهطور مثال در سیستان و بلوچستان و یا افغانستان برخی اعضا سنی و برخی شیعه هستند.
وی ادامه داد: با بررسی تاریخ میبینیم که از حدود 200 سال گذشته این اختلافات مذهبی که از قدیم وجود داشته مشکلساز میشود، اما باید توجه داشت که این اختلافات مذهبی و متفاوت بودن رفتارهای دینی دلیل اصلی این همه کدورت و دشمنی نیست بلکه در حقیقت به سیاستهای استعماری و استکباری برمیگردد که میخواهد بین شیعه و سنی اختلاف ایجاد کرده و از این طریق منافع خود را پیش ببرد.
این تحلیلگر سیاسی به تشکیل فرقه وهابیت اشاره کرد و گفت: این فرقه از حدود 200 سال پیش با شعارهای پررنگ دینی با پوششی برای پیش بردن افکار استعماری شکل گرفت که اختلافافکنی را در میان شیعه و سنی پررنگ کرد و همین موضوع باعث شد که در پاکستان و افغانستان اختلاف ایجاد شود و آنطور که شیعه و سنی با هم دشمن شدند شاید با مسیحیها و یهودیها دشمن نبودند.
وی تأکید کرد: با تحلیل این جریان متوجه خواهیم شد که اختلاف عقیده از گذشته تاکنون بوده؛ بنابراین نمیتواند منجر به درگیریهای خونی شود، کشتار شیعیان در مسجد قندهار نشان میدهد کسانی که میخواهند منابع افغانستان را به تاراج ببرند برای این اتفاقات برنامهریزی کردهاند.
عضو هیئت علمی دانشگاه بوعلیسینا با بیان اینکه بهترین راه مردم افغانستان این است که خودشان برای خودشان تصمیم بگیرند، افزود: نباید اجازه دهند دشمن با این اختلافافکنیها در کشورشان نفوذ کرده و بهجای آنها تصمیم بگیرد.
وی با تأکید بر اینکه در این جریان خواص نقش سنگینتری را دارند، افزود: پشت پرده مسائل سیاسی پیچیده است و عوام که به اخبار سطحی و دست چندم دسترسی دارند نمیتوانند جریان را بهدرستی تحلیل کنند، چراکه بر اساس یافتهها ماجرا را تحلیل میکنند و این یافتهها هم ناقص است. بنابراین، در این شرایط خواص باید نقش روشنگرانه ایفا کنند.
پاشایی با بیان این نکته که مهمترین راه برونرفت از این مشکلات دعوت مردم به حفظ وحدت و عدم اختلافافکنی است، اظهار کرد: حال حاضر حساسترین نقطه تصمیمگیری برای مردم افغانستان است و رفتار گروه اقلیت شیعه در این برهه بسیار مهم تلقی میشود اگر این گروه خودشان را همراه مردم افغانستان کنند و نقش مخالف مردم و منافع آنها را بازی نکنند میتوانند در آینده افغانستان نقشآفرین باشند و دستهای پلید خارجی را رو کنند.
عضو هیئت علمی دانشگاه بوعلیسینا در بخش دیگری از سخنانش در مورد طالبان و رویکرد این گروه، گفت: طالبان در گذشته پیش از اینکه حکومت را تحویل دهد تفکراتی رادیکالی و افراطی داشت، با شیعیان بسیار بد برخورد میکرد و با تکنولوژی نیز مخالف بود بهگونهای که این تفکرات را نمیشد تأیید کرد. اما بر حسب ظاهر اکنون برای اینکه بتواند ارتباطات بینالمللی داشته باشد و خود را در سطح جامعه بینالملل به رسمیت بشناساند تفکرات افراطی خود را در ظاهر کنار گذاشته است هر چند اخباری از گوشه و کنار افغانستان حاکی از آن است که با شیعیان درست برخورد نمیکنند. به هر حال طالبان در شرایط فعلی در مرحله تثبیت خود است و برای اینکه بتواند خود را به کشورهای دیگر ثابت کند با مردم با ملایمت رفتار میکند.
وی با تأکید بر اینکه کشور ایران در زمینه جریانات افغانستان سیاستگذاری خوبی داشته است، افزود: ایران خود را وارد چالش به حمایت از شیعیان افغانستان نکرده است و این جریان منطقی است که وقتی کمکی از طرف شیعیان افغانستان درخواست نشده ایران نیز خود را وارد این جریانات نکند.
پاشایی تأکید کرد: بیشک در حمایت طالبان از طرف جریانهای غربی تردیدی وجود ندارد، چراکه طالبان توانست طی چند روز بر 90 درصد افغانستان مسلط شود و آن را اشغال کند. شاید جریانات اخیر و کشتار مردم افغانستان دامی بوده باشد که جمهوری اسلامی خود را وارد این ماجرا کند و دیگر نتواند خود را از این باتلاق نجات دهد. طالبان در شرایط فعلی ظاهراً دست از عقاید افراطی خود برداشته است، اما این جریان در آینده بهخوبی رخ نشان خواهد داد.
عضو هیئت علمی دانشگاه بوعلیسینا در بخش دیگری از سخنانش به عبرتآموزی مردم ایران از جریانات افغانستان اشاره کرد و گفت: با تحلیل جریان افغانستان و رصد اخبار این کشور مردم هر کشوری به عینه آینده رفتاری خود و عملکردشان را میبینند. اگر در کشور تنش و دو دستگی بهویژه دو دستگی عقیدتی و سیاسی ایجاد شود دستهایی از بیرون خواهند آمد تا از این تنشها سوءاستفاده کنند.
پاشایی تأکید کرد: در کش و قوس این تنشهای سیاسی دود اختلافات به چشم همه مردم خواهد رفت و در این تنشها همه گروههای مردم بازنده خواهند بود و برنده کسانی هستند که از بیرون کشور نظارهگر هستند.
وی در پایان گفت: مردم کشور ما وقایع افغانستان را جلوی چشم بگذارند که اگر با یکدیگر اتحاد داشته باشند آن هم تحت لقای یک رهبر کارکشته و سیاستمدار، قطعاً میتوانند موفق شوند اما اگر به تنور اختلافات بدمند و دو دستگی ایجاد کنند کشور به قهقرا خواهد رفت.
انتهای پیام