تحقیقی مبنی بر درمان کرونا از سوی دانشگاه طب سنتی نداشتیم
معاون فنی مرکز بهداشت استان قم گفت: دانشگاه طب سنتی در مورد درمان کرونا مطلبی ارائه نداده است، حتی معاونت طب اسلامی وزارتخانه نیز نامه‌ای در این خصوص به ما ارائه نکرده است که از روش خاصی استفاده کنیم، ولی در هر صورت قطعا طب اسلامی و سنتی در درمان هم نقش و جایگاه دارد و بر بهبود تاثیرگذار خواهد بود ولی به‌طور رسمی مطلبی در این مورد نداریم.
به گزارش ایکنا از قم، در شماره‌های قبلی گزارش واکسیناسیون شاهد گلایه مسئولان شهر قم و برخورد با عاملان واکسن‌هراسی تا گزارش دلهره‌های مردمی در مورد واکسن بودیم و سپس برای شفاف‌سازی بیشتر برای رفع حساسیت‌ها و پاسخ به شبهات مردمی به گفت‌وگو با ابوالفضل مظفری، رئیس دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم پزشکی قم پرداختیم؛ قلم همچنان در تلاش است تا بتواند در ستایش زندگی و حفظ آن جوهر خالی کند، چراکه روشنگری جز با گفت‌وگو میسر نیست و این‌بار برای پاسخگویی به پرسش‌های دیگری، سراغ محمدجواد باقریان، معاون فنی مرکز بهداشت استان قم رفتیم و سؤالاتی از سوی ایکنا مطرح شد که این گفت‌وگو در ادامه می‌آید:
ایکنا_ از آخرین مراجعه مردمی و شهروندان برای دریافت واکسن بفرمایید. آیا خبر جدیدی از مراجعه‌کنندگان و متقاضیان واکسن وجود دارد که رسانه‌های معتبر و مردم از آن بی‌اطلاع باشند؟
بحث اصلی که لازم است مطرح شود این است افرادی که برای دریافت واکسن مجاز هستند و مبتلا به بیماری کووید نیستند یا منعی برای تزریق ندارند لازم است هر چه سریعتر برای واکسینه کردن خود مراجعه کنند، به این دلیل که موج‌های بعدی و ویروس‌های جهش یافته دیگری را هم در راه داریم و در جای جای دنیا گزارش و مشاهده شده که قطعا آن‌ها هم با توجه به ترددهای بیشمار با کشورهای خارجی و همسایه‌ها پایشان به ایران باز می‌شود.
ایکنا_ با توجه به این نکته که عنوان کردید ترددهای بیشماری داریم و داشتیم ممکن است کمی شفاف‌تر توضیحاتی را ارائه بفرمایید؟
ورود مردم افغانستان را به ایران زیاد داریم و از عراق و ترکیه هم رفت‌وآمد زیاد است و از جاهای دیگر که ترددهای ما نسبت به سایر کشورها شاید بیشتر باشد و واقعا نگران هستیم، خصوصا در استان قم که از 90 کشور دنیا تابعه وارد قم می‌شود مثلا از افغانستان، که میزان تماس ما با اتباع خیلی زیاد است؛ لذا از مردم می‌خواهیم برای واکسن اقدام کنند.
بیشتر بخوانید:
- واکسیناسیون؛ مهمترین راهکار کنترل ویروس کرونا/مانع سوء استفاده در حوزه طب سنتی شویم
- دلهره‌های تلخ و شیرین مردم از واکسن/ نیاز به روشنگری داریم
- گلایه مسئولان استانی و برخورد جدی با عاملان واکسن هراسی
ایکنا_ ممکن است در مورد مهاجرت افغان‌ها و اینکه چه تأثیری بر روند بیماری کرونا در استان قم داشته کمی بیشتر توضیح دهید؟
ببینید ما شاهد مناسبات مختلف که به تبع آن تجمعاتی ایجاد می‌شود، هستیم و به تبع این مناسبات شاهد ورود افغان‌ها به کشور و خصوصا قم هستیم؛ تجمعات ناشی از ایام سوگواری حضرت اباعبدالله(ع) را داشتیم. بازگشایی فضاهایی مثل تالارها، مغازه‌ها، بازارها و پاساژها را هم داریم که همه این‌ها سبب آمار بالای ابتلا می‌شود.
گاهی هم مردم خسته شده و به سفر می‌روند و این منجر به آمار بالای ابتلا می‌شود؛ گاهی مشاهده می‌شود با محدودیت‌ها هم نمی‌توانیم کاری از پیش ببریم چراکه مشاهده شده حتی عده‌ای از محدودیت‌ها فرار می‌کنند.
مشکل اصلی در انتقال ویروس از سوی اتباع افراد مشکوک التابعه و غیرمجاز هستند
اما در مورد مهاجرت، هیچ چیزی دست ما نیست و گاها بعد از گذشت چهل و چند سال در این مملکت آدم‌های مختلف به بهانه‌ها و دلایل و شیوه‌های مختلف در ایران تبعه هستند. برای کار، تحصیل، علل غیرمجاز و یکی پاسپورت دارد و یکی گذرنامه و یکی شناسه دارد و عده‌ای هم اصلا معلوم نیست چه چیزی دارند که حتی کد یکتا ندارند، اسم یکسان ندارند و مثلا غیرمجاز آمده و ما دچار این قبیل مشکلات هستیم که ما اصلا این افراد را به‌عنوان مشکوک التابعه می‌شناسیم ولی در نهایت در ایران هستند و از نظر علم ما آن مثلا افغانستانی که به‌واسطه گذاشتن در صندوق عقب پژو الان در ایران است با بقیه افراد به یک میزان قابلیت انتقال ویروس را دارند که شاید آن‌ها که غیرقانونی وارد شدند بیشتر، چراکه شاید دچار سل، سرخک و.. باشند و این بیماری‌ها را هم منتشر کنند چون افغانستانی‌های مجاز را واکسینه می‌کنیم و از لحاظ افراد مجاز مشکلی نداریم.
ایکنا_ با توجه به صحبت‌های شما در مورد تمامی تلاش‌ها و خستگی‌ها و نگرانی‌ها در امر واکسن پس چرا گفته و دیده می‌شود که اکثر مراکز واکسن خلوت است؟
14 مرکز تجمیعی فعال داریم که در اکثر مراکز مردم بدون توقف می‌توانند مراجعه کنند و واکسن خود را دریافت کنند، البته بیشتر مشکل ما در استان قم مشکل دسترسی نیست، مشکل ما در استان مشکل فرهنگی است ولی عده‌ای متقاضی هم بیمار بودند و تا یک ماه نمی‌توانند واکسن را تزریق کنند، یا در حال حاضر بیمار هستند یا افرادی که در مواجهه با افراد بیمار هستند و تا دو هفته نمی‌توانند واکسن را استفاده کنند چون امکان آلوده شدن‌شان وجود دارد، منتظرند تا شرایط استفاده را داشته باشند.
حل شبهات و سؤالات مردم در مورد واکسن منجر به استقبال بیشتر می‌شود
اگر شبهات و سؤالات مردم حل شود استقبال بیشتر خواهد شد؛ اگر مردم در مورد واکسن اطمینان کافی پیدا کنند که برای آن‌ها ضرری ندارد فکر می‌کنم استقبال بیشتر شود؛ چون ما در سطح جامعه سه دسته افراد را داریم که دسته‌ای واکسن را انتخاب و تزریق کردند؛ افرادی که مشکوک و مردد هستند و دسته‌ای که در اقلیت هستند و به شدت مخالف تزریق واکسن هستند و به هیچ عنوان واکسن نمی‌زنند و نکته مهم این است که مردم اقناع شوند واکسن ضرری ندارد هرچه زودتر اقدام می‌کنند.
ایکنا_ شما برای اشخاصی که در برابر امر واکسینه شدن و تدابیر اندیشیده شده مقاومت می‌کنند، چه برنامه‌ای داشتید؟
ما دو خط تلفن به پاسخگویی در مورد عوارض و سؤالات تلفنی مردم اختصاص دادیم، برای اینکه چه واکسنی برایشان خوب است ولی بحث دیگر این است که مردم را با بحث بنر و بیلبورد نمی‌توان به این باور رساند که واکسن خوب است؛ هرچند بحث بنر برای اطلاع‌رسانی خوب است ولی برای تغییر باور نیاز به فرهنگ‌سازی و شفاف‌سازی داریم؛ به‌عنوان مثال در گروه سنی بالای 60 سال که اغلب کهولت سن و بیماری زمینه‌ای دارند و بیماری برای این‌ها خطرناک‌تر است؛ مراقبان سلامت بر اساس افراد تحت پوشش منطقه با آنان برای بار دوم تماس گرفته و آن‌ها را تشویق می‌کنند و به سؤالات‌شان پاسخ می‌دهند و از آن‌ها در مورد استفاده از واکسن یا عدم استفاده و دلایلی که در عدم استفاده از واکسن مطرح می‌کنند سؤال می‌پرسند؛ در نهایت آن‌ها که به نتیجه رسیدند واکسن را تزریق می‌کنند و آن‌هایی که ناتوانی حرکتی یا معلولیت‌هایی دارند یا همراه ندارند و توان رفت و آمد به این مراکز را ندارند به‌واسطه دو تیم سیار واکسیناسیون که طراحی کردیم برای تزریق واکسن سراغ‌شان می‌رویم.
کارشناسان مرکز بهداشت در حال پاسخگویی به سوالات مردم هستند
از دیگر اقدامات ما برای افزایش پوشش این است که از کمیته امداد کمک خواستیم ما را یاری دهد که کمیته امداد با واریز کمک هزینه ایاب و ذهاب و به ازای هر تزریق 50 هزار تومان به افراد تحت پوشش مشوقی را ایجاد کرد و این طرح در چند هفته اخیر به‌خوبی اجرا شد.
اداره بهزیستی استان نیز طی جلساتی افراد تحت پوشش خود را تشویق کرده که به مراکز خودرویی مراجعه کنند و افرادی که قادر به حرکت نیستند توسط تیم سیار پوشش داده می‌شوند.
از دیگر اقدامات ما این است که برای رفع شبهات و سوالاتی که برای مردم پیش می‌آید کارشناسان در شبکه‌های استانی صدا و سیما، از طریق جراید و از طریق مصاحبه مرتب در حال شفاف سازی، رفع شبهات و پاسخگویی هستیم.
ایکنا_ با توجه به اینکه یکی از اقدامات شما در رفع مقاومت‌های مردمی در عدم واکسیناسیون اختصاص دو خط تلفن بوده بفرمایید که بیشترین نگرانی مردم در مراجعه و این تماس‌ها مربوط به چه عناوینی بوده است؟
بیشترین نگرانی مردم در مورد ابتلا به کرونا و یا فوت افراد بعد از استفاده از واکسن است که در این رابطه می‌توان گفت لازم است ما این مفهوم را میان مردم جا بیندازیم که بسیاری از این مرگ‌ها مرگ منتسب به واکسن نیست و این نکته بسیار مهم است؛ چون آن مرگ، مرگی است که ربطی به واکسن ندارد و قبل از اینکه فرد واکسنی تزریق کرده باشد ممکن بود فوت شود.
برخی زمان استفاده از واکسن مبتلا بودند که فوت شدند
مسئله دیگر اینکه برخی افراد مدعی هستند اطرافیانشان پس از تزریق واکسن مبتلا به کرونا شده و فوت شدند که این مسئله در بیمارستان‌ها و مراکز درمانی بسیار شنیده شده و لازم است مردم بدانند این افراد عمدتا در زمان استفاده از واکسن مبتلا بودند.
یعنی فرد دز اول را زده مثلا دز دوم را در تاریخ یکم زده و چهاردهم فوت شده است که اصلا در این مورد فوت سریع اتفاق نمی‌افتد، چراکه در این پروسه بیماری، فرد ابتدا مبتلا می‌شود و بعد وارد فاز ویروسی می‌شود و سپس و کم کم وارد فاز التهابی می‌شود و بعد درگیری شدید پیدا می‌کند که معمولا از زمان ابتلا تا فوت معمولا 20 روز و یک ماه طول می‌کشد و این امر به‌صورت علمی مشخص است ولی وقتی فوت فردی کمتر از 10 روز و 15 روز بعد از استفاده از واکسن باشد مشخص است این فرد قبلا درگیر ویروس بوده و در مواجهه با افراد بیمار بوده است یا اینکه کار خطرناکی صورت داده مثلا به جایی که بسیار شلوغ بوده رفته و پروتکل‌ها را رعایت نکرده و در نهایت به مرکز واکسیناسیون مراجعه می‌کند که پس از تزریق واکسن منجر به چنین وقایعی می‌شود.
ایکنا_ با توجه به اینکه گفتید گاهی افراد درگیر ویروس هستند و علت فوت آن‌ها بعد از استفاده از واکسن ابتلای آن‌ها به ویروس بوده چرا تست کرونا قبل از انجام واکسیناسیون انجام نمی‌شود؟
ببینید واکسن راهی برای پیشگیری آنی نیست و ما امکان اینکه بخواهیم قبل از واکسیناسیون تست بگیریم وجود ندارد و در هیچ کجای دنیا هم این کار را انجام نمی‌دهند؛ دیگر اینکه در همه دنیا این نکته را قبل از واکسیناسیون می‌گویند اگر علائم کرونا دارید یا فرد علامت‌دار و مشکوک به کرونا یا بیمار دارید از زدن واکسن اجتناب کنید و این فقط برای ایران نیست.
واکسن ایمنی صددرصدی ندارد، ولی بهترین راه است
در واقع ما فکر می‌کنیم واکسن صرفا راهی برای پیشگیری آنی است و تا از آن استفاده کردیم همه چیز قفل می‌شود در حالی که اینطور نیست و ما وقتی واکسن می‌زنیم در ابتدا پاسخ زیستی و ایمنی بدن افزایش پیدا می‌کند و سیستم دفاعی بر علیه ویروس آنتی بادی درست می‌کند و وقتی میزان و سطح آنتی‌بادی افزایش یافت بعد از 15 تا 45 روز بعد از دوز دوم ما میزان ایمنی موثر در بدن را بدست می‌آوریم که البته با توجه به تحقیقات 30 درصد ایمنی پیدا نمی‌کنند، در واقع واکسن ایمنی صد در صدی ندارد ولی بهترین راه است.
ایکنا_ با توجه به مطالبات مردمی در جهت ورود واکسن، به همان نسبت شاهد استقبال عمومی مردم بودید؟
انتظاری که داشتیم در استقبال از واکسن این نبود و ما آدم‌های قانون‌شکن نیز در جامعه داریم، به‌عنوان مثال به منشی یک دکتر می‌گوییم شما که متخصص ریه هستید چرا منشی شما ماسک ندارد، واکسن هم نزده است که ادعای منشی این است من کرونا نمی‌گیرم؛ ببینید بستن این کمربند الزامی است و ما تذکر می‌دهیم و برخورد قانونی می‌کنیم ولی وقت ما اینطور گرفته می‌شود و سبب می‌شود در کار ما اختلال به وجود بیاید، شاید در واقع ما هنوز نتوانسته‌ایم مثل یک معلم هم برای شاگرد اول و شاگرد تنبل کلاس جذابیت تدریس داشته باشیم.
البته یک نکته‌ای که وجود دارد این است اشخاصی که در اقلیت هستند تلاش می‌کنند افراد را به خود جذب کنند و اگر دقت کنید خواهید دید اقلیت‌ها برای اینکه بتوانند پست‌های سیاسی و اجتماعی به دست بگیرند و جایگاهی پیدا کنند به روش‌های مختلف عقاید خود را منتشر می‌کنند چون می‌خواهند از اقلیت خارج شوند و این نکته بسیار مهمی است که ما هر چه تلاش می‌کنیم او یک ضربه دیگر می‌زند.
مردم مراقب باشند مسائل و تحقیقات مربوط به واکسن را از چه کسی می‌شنوند
در واقع ما به جز بحث واکسن مباحث دیگری هم داریم که مرتبط با مباحث اجتماعی است و در مورد آن موارد نیز سعی می‌شود مردم را دچار حاشیه و سوگیری نامناسب کنند که به نظر می‌آید ما باید بنا به فرمایش رهبر معظم انقلاب آیت‌الله خامنه‌ای(مدظله‌العالی) در زندگی به یک بصیرت برسیم. نه فقط بصیرت سیاسی، بصیرت یعنی اینکه اگر حرفی را شنیدیم این را بر اساس ملاک‌هایی بسنجیم؛ ببینید مثلا اگر می‌گویند سر کوچه بسته‌های پول توزیع می‌کنند ما قبول نمی‌کنیم چون باور داریم غیرممکن است و این خبر دروغ است چون برای این فکر مبنایی داریم.
یا مثلا علم رجال که در بین فقها و علما مشهور است؛ اینطور است که عنوان می‌کند خبری که به شما رسید یا سلسله این حدیث را بررسی کن که از چه اشخاصی نقل شده است آیا قابل اعتماد هستند یا خیر و یا اینکه سلسله محتوا را به سیره پیامبر و معصومین و قرآن برگردان ببین آیا صحت دارد و مطابقت می‌کند یا خیر؛ حالا در این موضوع هم مردم باید علم داشته باشند که اگر شخصی اظهار می‌کند من متخصص چشم هستم و اظهاراتی در مورد واکسن یا کرونا دارد؛ باید دقت کنیم که آیا یک نفر متخصص چشم صلاحیت این را دارد که در مورد بیماری عفونی و ویروسی اظهار نظر بکند؟ و آیا در این زمینه تخصص دارد یا خیر؟
اگر کسی در مورد بیماری کرونا، واکسن کرونا یا درمان کرونا یا انواع داروهای آن که کلیپ‌های مختلفی در موردش ساخته شده ادعایی کرد مردم باید دقت کنند آیا اصلا آن فرد شناخته شده است یا خیر؟ آیا متخصص است یا خیر؟ که اگر غیر این بود اصلا نباید قبول کنند.
ایکنا_ شما گفتید که افرادی غیرمتخصص برای اینکه خودشان را از اقلیت خارج کنند در مورد مسائلی که هیچ تخصصی در آن ندارند وارد می‌شوند تا اطلاعات نادرستی را در مورد واکسن و این اپیدمی قرار دهند آیا شما با این قبیل افراد به‌عنوان یک متولی اقداماتی در مواجه با این صحبت‌ها داشتید؟
نشر اکاذیب به اداره بهداشت مربوط نمی‌شود و ما وقت‌مان را صرف این ماجرا نمی‌کنیم که تیم درست کنیم و هر روز بخواهیم جواب این و آن را بدهیم چون مثل این است ما به‌عنوان سربازانی که در یک جبهه جنگ هستیم از مقابل دشمن به عقب برگردیم و ببینیم چه افرادی پشت سر ما حرف می‌زنند که این درست نیست و دشمن ما را همان لحظه از بین می‌برد.
ولی پلیس فتا در مورد این مباحث و شایعاتی که توسط افراد غیرمتخصص منتشر می‌شود اقدام کرده است؛ ما هم لیست افراد را تهیه کردیم و به دادستان رساندیم ولی فرایند رسیدگی به پرونده‌ها طولانی است؛ چون مثلا یک نفر شهروند عادی آمده که البته دستگیر شد و از وی مستندات را خواستند و هیچ مستندی وجود نداشت؛ پلیس او را وادار کرد تا کلیپ اصلاحیه خود را منتشر کند و بگوید این چیزهایی که گفتم سندیت ندارد.
هر شخصی در مورد مسائل علمی کرونا و واکسیناسیون لایق اظهار نظر نیست
در واقع اقناع و توضیح در این قبیل مواجهات بی‌فایده است تا وقتی که مردم به شناخت برسند و بدانند هر شخصی لایق اظهار نظر نیست و هر حرفی و سخنی درست و منطقی و براساس اصل علمی نیست و ممکن است تصورات فردی گوینده باشد که پیش خود فکر کرده است.
برخی افراد نیز انگار نمی‌توانند در مورد همه چیز نظر ندهند از قیمت تخم مرغ گرفته تا صنعت فرش و صنعت پارچه‌بافی که این مسئله نیاز به کار فرهنگی دارد؛ در واقع مردم باید بدانند مطالب اضافی در فضای مجازی وجود دارد و اگر شخصی سطح سوادش مثلا در حد سیکل است و هیچ سوادی از اجتماع ندارد و از چارچوب خانه بیرون نیامده است با چهار تا کانال خبری این طرف و آن طرف کردن تصور نکند به درجه اجتهاد رسیده است؛ پلیس فتا باید در این زمینه کار کند و دنبال این قضایا باشد.
ایکنا_ یکی از پرسش‌های مردم جامعه این است که آیا امکان دارد که زندگی ما به سبک زندگی قبل از کرونا برگردد یا خیر. اگر ممکن است از برنامه‌های برگشت به عادی شدن روال جامعه به قبل از کرونا برایمان بگویید.
ما به‌صورت مرتب برنامه اضافه می‌کنیم و برنامه‌های مختلفی را پیگیری می‌کنیم، مثل تیم سیار یا مراقبت تلفنی واکسیناسیون مادران باردار؛ برای بحث بازگشایی مدارس نیز تمهیداتی انجام گرفته که حتما بازگشایی حضوری را داشته باشیم و در این راستا واکسن بالای 12 سال در حال انجام است. روند بازگشایی مدارس به این صورت است مدارس بالای 15 نفر که عمدتا این تعداد در روستاها وجود دارد، مدارس حضوری است و مدارس بالای 30 نفر هم با یک بازدید که کادر بهداشت انجام می‌دهند و از لحاظ بهداشتی تهویه، ورود، خروج، فاصله‌گذاری، تب سنجی و صدور مجوز باید انجام شود. (این خاص مدارسی است که مثلا در روستاها وجود دارد.)
در مورد مدارس فنی و حرفه‌ای، صرفا بخش مهارت‌آموزی آن‌ها با انجام الزامات بهداشت محیطی اعم از برخورداری از تهویه مناسب، پنجره، دستگاه ضدعفونی، رعایت فاصله‌گذاری، ورود و خروج با رعایت پروتکل‌های بهداشتی که باید رعایت شود و در این صورت آن بخش فعال و دایر می‌شود.
برای حضوری شدن مدارس از اولیاء نظرسنجی می‌شود
در مورد سایر مقاطع بالای 30 نفر در هر کلاس نیز به این صورت است که ابتدا باید مدیر مدرسه یک الزاماتی را انجام دهد و از معاونت بهداشت درخواست کند بعد از بازدید و تایید مجموعه معاونت بهداشت، جلسه اولیاء و مربیان تشکیل خواهد شد و در این جلسه از اولیا نظرسنجی می‌کنند؛ «آیا مایلید کلاس‌ها حضوری باشد یا غیرحضوری؟» آن دسته از افراد که مایل به برگزاری حضوری هستند بایستی ابتدا کارت واکسن فرزندانشان را ارائه دهند تا فرزندشان اجازه حضور در کلاس را داشته باشد، در نهایت اگر اکثریت والدین موافق برگزاری کلاس‌های حضوری شدند و کارت واکسن هم داشتند، در این صورت مدیر مدرسه درخواستی مبتنی بر درخواست والدین ارائه کرده و عنوان می‌کند والدین ما متفاضی بازگشایی حضوری هستند، سپس آموزش و پرورش کمیته‌ای تشکیل داده و پس از بررسی مستندات اجازه بازگشایی می‌دهد.
در واقع مدارس در صورتی حضوری خواهد شد که با درخواست والدین، رعایت الزامات بهداشتی مدرسه(بطور مثال داشتن اتاق قرنطیه و تب سنجی از اهم آن است که اگر دانش آموزی علائمی داشت سریع به آن اتاق ارجاع داده شود و والدین سریعا مراجعه کنند و این آیتم دارای پروسه‌های خاص خودش است) و در نهایت تأییدیه معاونت بهداشت همراه باشد و هم‌اکنون در حال انجام این مسئله هستیم.
ایکنا_ ببینید ما در مورد طب سنتی صحبت‌های بسیار زیادی را در این ایام کرونا شنیدیم ولی آیا شما مواردی داشتید که از سوی این طب علی‌رغم طب نوین کمک‌کننده باشد و مورد تأیید واقع شود؟
در طب سنتی ما خیلی مطالبی به‌صورت رسمی نداشتیم که مثلا دوستان از دانشگاه طب سنتی مسائلی را بگویند و مستنداتی ارائه دهند ولی توصیه‌های تغذیه‌ای را برای بهبود حال بیماران داشتیم که این را در اختیار مردم و بیماران قرار دادیم؛ دانشگاه طب سنتی در مورد درمان کرونا مطلبی ارائه نداده است، حتی معاونت طب اسلامی وزارتخانه نیز نامه‌ای در این خصوص به ما ارائه نکرده است که از روش خاصی استفاده کنیم، ولی در هر صورت قطعا طب اسلامی و سنتی در درمان هم نقش و جایگاه دارد و بر بهبود تأثیرگذار خواهد بود، ولی به‌طور رسمی مطلبی در این مورد نداریم.
ایکنا_ آیا روند واکسیناسیون روستاهای قم هم شبیه روند واکسیناسیون شهری پیش می‌رود یا خیر؟ اگر ممکن است کمی در اینباره توضیح دهید.
در مورد واکسیناسیون روستاها باید بگوییم که خیلی وضعیت بهتری نسبت به شهر دارد چون به شکل فعال انجام شد و تیم سیار روستا به روستا اعزام شده و حال انجام واکسیناسیون است.
اکثر روستاهای کم جمعیت بالای 80 تا 90 درصد واکسینه شدند که فقط در خود شهر کهک و جعفریه و قنوات دچار کمبود تقاضا برای اجرای پوشش هستیم که آن هم در حال انجام گرفتن است و نگرانی در این بابت نداریم و نگرانی بیشتر ما در مورد شهر است نه روستا.
گفت‌وگو از هدی‌سادات چاوشی
انتهای پیام
