ارائه خدمات متنوع دانشگاهی در وسعتی محدود از نمایشگاه قرآن

به گزارش ایکنا، بخش دانشگاهی بیست و نهمین دوره نمایشگاه بین‌المللی قرآن کریم، با مدیریت وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در انتهای شبستان اصلی مصلای امام خمینی(ره) دایر شده است. با ورود به این بخش اولین نکته‌ای که بیش از هر چیز دیگری خودنمایی می‌کند، از بین رفتن مرزبندی بین فضای در نظر گرفته شده برای دانشگاه‌های مختلف است.

مسئولان این بخش غرفه‌بندی خاصی را انجام نداده‌اند و با ورود به این بخش با فضای یکدستی مواجه می‌شویم که در آن همه دستگاه‌های دانشگاهی در کنار هم این بخش را تشکیل داده‌اند، در واقع زمانی که مراجعه‌کننده وارد این بخش می‌شود، شاید اگر کنجکاوی به خرج ندهد متوجه نشود به طور خاص در غرفه کدام دانشگاه حضور یافته است. در این بخش هر کدام از دانشگاه‌ها با میز و پرچم مربوط به دانشگاه خود عرصه نمایشگاهی خود را برای مراجعه‌کننده تعیین کرده‌اند.

در نگاه اول خدمات ارائه شده از سوی وزارت بهداشت و تا حدودی جهاددانشگاهی چشمگیرتر از بقیه به نظر می‌رسد. سایر دستگاه‌های دانشگاهی هم با وجود اینکه تمام تلاش خود را به کار بسته‌اند، اما یا حضور فیزیکی ندارند و فقط اجرای بخشی از برنامه‌ها را بر عهده گرفته‌اند یا در حد همان میز و پرچم هستند.

مسئولان برگزاری نمایشگاه بین‌المللی قرآن قبل از آغاز به کار این رویداد از محدودیت‌های کرونایی که باعث شده نمایشگاه بیست و نهم عرصه‌ای محدودتر از ادوار گذشته داشته باشد، سخن گفته بودند؛ این محدودیت گریبانگیر بخش دانشگاهی نیز شده است. البته محدودیت بخش دانشگاهی که باعث شده دانشگاه‌ها نتوانند حضوری مقتدرانه داشته باشند، سرنخ‌های دیگری هم دارد که یکی از آنها نداشتن فرصت کافی جهت آماده شدن برای برپایی نمایشگاه بوده است. اگر نگاهی منصفانه به این بخش داشته باشیم متوجه خواهیم شد که این محدودیت باعث نشده تا شاهد خدمات متنوع نباشیم، تنوع بالای خدمات بخش دانشگاهی و محدود بودن فضای این بخش به حدی است که خدمتی همچون تزریق واکسن و ... در خارج از محدوده بخش صورت می‌گیرد.

مسئولیت بخش دانشگاهی بیست و نهمین دوره نمایشگاه بین‌المللی قرآن کریم را احسان خامنوی برعهده دارد. وی در مورد فعالیت‌های این بخش به خبرنگار ایکنا، گفت: در این دوره از نمایشگاه بین‌المللی قرآن بخش دانشگاهی به صورت مشترک وارد فضای نمایشگاه شد و با تصمیمی که شورای هماهنگی فعالیت‌های قرآن و عترت در دانشگاه‌ها اتخاذ کرد، وزارت علوم، تحقیقات و فناوری به عنوان میزبان این دوره انتخاب شد. لذا تمام تلاش خود را به کار بردیم تا با دعوت از دانشگاه‌ها و مجموعه‌هایی که فعالیت‌هایی در زمینه قرآن و عترت دارند، یک مجموعه با نشاط و پربار از جهت مسائل علمی و پژوهشی به بازدیدکنندگان ارائه دهیم.

وی در ادامه با اشاره به حضور اغلب دستگاه‌های دانشگاهی در نمایشگاه امسال، به معرفی فعالیت‌های این دستگاه‌ها پرداخت و افزود: مجموعه نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در نمایشگاه امسال با طرح ملی حفظ قرآن کریم حضور یافته و در همین نمایشگاه هم از این طرح رونمایی کرده است. در ادامه نیز ثبت‌نام برای حضور دانشگاهیان در این طرح آغاز شده و هم اکنون هم در حال آموزش و مشاوره در مورد این موضوع هستند.

خامنوی تصریح کرد: غرفه وزارت بهداشت نیز با فعالیت‌های مرتبط با موضوع قرآن و سلامت در خدمت بازدیدکنندگان است. در این غرفه موضوعاتی در حوزه طب ایرانی و سنتی و مباحثی در خصوص سلامتی افراد و روزه‌داران ارائه شده است. ابتکاری که این بخش به عمل آورده است، استقرار تیم تزریق واکسن کرونا بوده است. همچنین در غرفه وزارت بهداشت گروهی برای بررسی وضعیت دندانپزشکی مراجعه‌کنندگان مستقر شده که مورد استقبال بازدیدکنندگان قرار گرفته است.

مسئول بخش دانشگاهی نمایشگاه قرآن تصریح کرد: در کنار غرفه وزارت بهداشت، شاهد غرفه دانشگاه‌های ستادی وزارت علوم هستیم که شامل دانشگاه‌های فنی و حرفه ای، پیام نور و فرهنگیان است. در این بخش‌ها هر شب یک نشست علمی با موضوع مباحث قرآنی و سلامت، آخرین دستاوردهای پژوهشی در حوزه علوم قرآن و حدیث و ... برگزار می شود. همچنین کارگاه‌هایی در بخش دانشگاهی تدارک دیده شده است که شامل کارگاه‌های خوشنویسی، طراحی، سیاه قلم، نقاشی و موضوعات دیگر است.

خامنوی در ادامه به برگزاری نشست معاونان فرهنگی دستگاه‌های دانشگاهی در نمایشگاه قرآن اشاره و اظهار کرد: در روزهای پایانی نمایشگاه قرآن نشستی با حضور معاونان فرهنگی دستگاه‌های دانشگاهی برپا می‌شود. در این نشست که معاون فرهنگی ـ اجتماعی وزیر علوم نیز حضور خواهد داشت، مسائل مرتبط با ارتقای فعالیت‌های قرآن و عترت در دانشگاه‌ها مورد بحث و بررسی قرار خواهد گرفت.

• گزارش تصویری بخش دانشگاهی نمایشگاه قرآن

وی بیان کرد: با توجه به اینکه این دوره اولین دوره نمایشگاه حضوری قرآن بعد از شهادت سردار رشید اسلام شهید قاسم سلیمانی بوده است، تلاش شد تا فضای داخلی بخش دانشگاهی به گونه‌ای طراحی شود که تصویر این شهید سپاه اسلام و نیز شهدای جهاد علمی نمایان باشد.

خامنوی در پاسخ به سوالی در مورد شدت و ضعف حضور دستگاه‌های دانشگاهی در این دوره از نمایشگاه قرآن گفت: دستگاه‌های دانشگاهی ذیل شورای هماهنگی فعالیت‌های قرآن و عترت در دانشگاه‌ها هستند. این شورا از مجموع نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها، وزارتین علوم و بهداشت، دانشگاه‌های ستادی، دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم، دانشگاه آزاد اسلامی، جهاددانشگاهی و بسیج دانشجویی تشکیل شده است. ما برای برپایی نمایشگاه قرآن از تمام این مجموعه ها دعوت کردیم تا حضور داشته باشند، برخی دانشگاه‌ها با قوت و قدرت بیشتری حضور پیدا کردند و برخی دیگر با توجه به شرایطی که در آن دانشگاه حاکم بود به صورت حداقلی حضور پیدا کرده‌اند.

وی در مورد حضور نیافتن دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم و دانشگاه آزاد اسلامی تصریح کرد: دانشگاه علوم و معارف اگرچه به صورت فیزیکی در نمایشگاه حضور ندارد، اما برنامه‌ریزی شده است تا مجموعه نشست‌هایی را با مشارکت این دانشگاه از روزهای آینده داشته باشیم. دانشگاه آزاد اسلامی نیز در این دوره با برگزاری کارگاه‌های آموزشی، در نمایشگاه حضور یافته است.

بر اساس گزارش ایکنا، وزارت بهداشت در بیست و نهمین دوره نمایشگاه بین‌المللی قرآن کریم حضوری به مراتب پررنگ‌تر از دیگر دستگاه‌های این بخش داشته به طوری که بخش قابل توجهی از وسعت بخش دانشگاهی به فعالیت‌های وزارت بهداشت اختصاص یافته است. به نظر می‌رسد، مهم‌ترین خدمتی که این وزارتخانه به نمایشگاه قرآن آورده است، بحث تزریق واکسن کرونا و نیز مشاوره‌های سلامت‌محور به خصوص در موضوع دندانپزشکی باشد.

احسان آقاپور، مسئول غرفه وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی نیز در گفت‌وگو با خبرنگار ایکنا در مورد فعالیت‌های وزارت بهداشت در نمایشگاه قرآن گفت: امسال وزارت بهداشت با تدابیری که برای ماه مبارک رمضان و مشارکت در نمایشگاه بین‌المللی داشت، توانست قسمت‌های مختلفی از خدمات در حوزه بهداشت و درمان را برای مردم برنامه‌ریزی کند و به قصد ارائه آنها در نمایشگاه حضور یابد.

وی با انتقاد از وضعیت فضای فیزیکی که در اختیار بخش دانشگاهی قرار گرفته است، افزود: متاسفانه چیزی که امسال ما را اذیت کرد و در گذشته با آن مواجه نبودیم، بحث فضای فیزیکی مورد نیاز بود تا بتوانیم از طریق آن تمام فعالیت‌ها را ارائه دهیم. با این وجود دوستان ما همکاری کردند تا حضور خوبی داشته باشیم.

آقاپور تصریح کرد: با توجه به نگاه وزارت بهداشت به سبک زندگی و فعالیت‌های بسیار زیادی که برای سالم‌سازی زندگی شهروندان صورت گرفته است، در نمایشگاه قرآن نیز سعی شد، تمام برنامه‌ها منطبق با زندگی سالم و سبک زندگی سلامت‌محور باشد. بر همین اساس سعی شد در درجه اول یک تیم واکسیناسیون از دانشگاه علوم پزشکی ایران در نمایشگاه مستقر شود. این اقدام بسیار مورد استقبال و وفاق جمعی مسئولان نمایشگاه قرار گرفت و بازدیدکننده‌ها نیز بسیار با علاقه از این موضوع استقبال کردند و مشارکت بالایی در امر واکسیناسیون داشتند به صورتی که روزانه بین 60 تا 100 دُز واکسن به بازدیدکنندگان تزریق می‌شود.

مسئول غرفه وزارت بهداشت در بیست و نهمین دوره نمایشگاه بین‌المللی قرآن یکی دیگر از فعالیت این غرفه در نمایشگاه قرآن را مباحث مربوط به طب سنتی یا طب ایرانی عنوان کرد و گفت: این موضوع در سه بخش بسیار جذاب در نمایشگاه ارائه شده است. بخش اول ارائه مشاوره طب سنتی و طب ایرانی و در کنار آن مشاوره‌های تخصصی با موضوع سبک زندگی اسلامی با محوریت استفاده از آموزه‌های دینی است.

وی افزود: بخش دوم فعالیت‌های حوزه طب سنتی استفاده از فضای الکترونیکی در نمایشگاه است. در این بخش بحث مزاج‌شناسی و برگزاری پویش «سالم باش» را تعریف کرده‌ایم که با استقبال خوبی از سوی مراجعه‌کنندگان مواجه شده است. بخش سوم نیز به موضوع طب سنتی و زندگی سالم از این طریق در کودکان اختصاص یافته است.

آقاپور فعالیت در مباحث مربوط به مهدویت را بخش دیگری از فعالیت‌های این غرفه در بخش دانشگاهی عنوان و اظهار کرد: بخش مهم دیگری که امسال در نمایشگاه شاهد آن بودیم، ارائه پژوهش‌های بین‌رشته‌ای قرآن و سلامت است. تقریباً تمام فعالیت‌های مربوط به پژوهش در حوزه قرآن و سلامت که تاکنون در دانشگاه‌های علوم پزشکی صورت گرفته است در نمایشگاه ارائه داده‌ایم و بازدیدکنندگان در این غرفه با کتاب، پایان‌نامه و مقاله‌های تهیه شده در این حوزه آشنا می‌شوند.

مسئول غرفه وزارت بهداشت در نمایشگاه بین‌المللی قرآن به فعالیت بسیج جامعه پزشکی در نمایشگاه قرآن نیز اشاره و اظهار کرد: این بخش امسال با شعار «سلامت و دین» وارد نمایشگاه شده و فعالیت‌های متنوعی را در حوزه سنجش قد، وزن، فشار خون، دیابت، رعایت نوع تغذیه در ماه مبارک رمضان و ... را برای بازدیدکنندگان ارائه می‌دهد.

وی در ادامه به ارائه مشاوره‌های سلامت روان و سلامت اجتماعی در نمایشگاه امسال اشاره کرد و افزود: در این بخش دانشگاه‌های علوم پزشکی تهران، دانشگاه علوم پزشکی ایران، دانشگاه علوم بهزیستی، دانشگاه علوم پزشکی بقیةالله(عج) و ستاد وزارت بهداشت حضور دارند.

آقاپور در پایان بیان کرد: فراتر از تمام خدماتی که امسال در نمایشگاه ارائه شده است، آنچه که ما علاقه‌مند هستیم در سال های آتی پایدار باشد، بحث اجرای فعالیت‌های جهادی در محل نمایشگاه بین‌المللی قرآن کریم است. امسال سعی شد با تمام توان تیم جهادگران دندانپزشکی را در نمایشگاه مستقر کنیم و بر همین اساس بود که مشاوره‌های بسیار تخصصی در زمینه سلامت دهان و دندان و ... را شاهد بودیم.

بر اساس گزارش ایکنا، در نمایشگاه بین‌المللی قرآن و در بخش دانشگاهی همه دانشگاه‌ها در یک سطح ظاهر نشده‌اند و حضور دانشگاه‌ها از شدت و ضعف برخوردار است، همانطور که گفته شد باید سرنخ این موضوع را در زمان محدودی که دانشگاه‌ها برای آماده‌سازی خود داشتند، جستجو کنیم.

کامران میرمعینی، مدیرکل فرهنگی دانشگاه فرهنگیان که این روزها آخرین تمهیدات لازم را برای برگزاری اختتامیه جشنواره قرآن و عترت این دانشگاه را برنامه‌ریزی می‌کند نیز در گفت‌وگو با خبرنگار ایکنا در مورد بخش دانشگاهی نمایشگاه قرآن گفت: موضوعی که در مورد نمایشگاه امسال باید به آن اشاره کنم، بحث اعلام دیرهنگام برگزاری حضوری نمایشگاه قرآن بود. حدود یک هفته قبل از برگزاری نمایشگاه موضوع حضور دانشگاه‌ها و برپایی این بخش قطعی شد و لذا ما فرصت زیادی برای محیا شدن جهت حضور فعالانه در نمایشگاه را نداشتیم.

وی با تأکید بر ستودنی بودن تصمیم برگزاری حضوری نمایشگاه قرآن، به مدیریت دانشگاه فرهنگیان در آخرین دوره حضوری نمایشگاه قرآن قبل از دوران کرونا افزود: بخش دانشگاهی هر سال حضور پررنگی در نمایشگاه داشته است و دانشگاه فرهنگیان هم در دوره گذشته میزبان این بخش بود و با مشارکت خوبی که دیگر دانشگاه‌ها داشتند توانستیم رتبه اول را در بین دانشگاه‌ها به دست بیاوریم.

میرمعینی تصریح کرد: امسال نیز وزارت علوم یک هفته قبل از برپایی نمایشگاه جلساتی را ترتیب داد تا دستگاه‌ها با تمام توان در این دوره حضور پیدا کنند و نهایتاً هم تصمیم گرفته شد تا حضور داشته باشیم. در این فرصت کوتاه تلاش شد برخی تولیدات پژوهشی، تألیفات، پایان نامه ها و آثار هنری که در حوزه قرآن و عترت تولید شده است برای عرضه در نمایشگاه آماده کنیم. ضمن اینکه کارگاه‌های هنری، نشست‌های تخصصی و برنامه‌های از این دست نیز طراحی شده است.

مدیرکل فرهنگی دانشگاه فرهنگیان اظهار کرد: تا کنون یک نشست با موضوع تعلیم و تربیت با محوریت قرآن و عترت که متناسب با مأموریت دانشگاه فرهنگیان است برگزار شد و طی آن از اساتید خوبی بهره‌مند شدیم. در این نشست تعدادی از بانوان و آقایان دانشجومعلم در پردیس‌های تهران حضور داشتند.

میرمعینی در ادامه تأکید کرد: با راه‌اندازی مجدد نمایشگاه قرآن به صورت حضوری، دانشگاه‌ها باید برای سال‌های آینده برنامه‌ریزی کامل‌تری داشته باشند و اطلاع رسانی مناسبی برای رسیدن به انسجام بیشتر صورت بگیرد تا توانمندی دانشگاه‌ها بیشتر در معرض عموم قرار بگیرد.

بر اساس این گزارش دانشگاه پیام نور یکی دیگر از دستگاه‌های دانشگاهی حاضر در این بخش است، این دانشگاه نیز تلاش کرده است تا با خدمات متنوعی در نمایشگاه، حداقل‌هایی از حضور فیزیکی را داشته باشد. این دانشگاه تلاش کرده است تا با دعوت از دانشجویان خود که در رشته های هنری صاحب عنوان هستند، جلوه‌ای هنری‌تر به بخش دانشگاهی ببخشد.

سیامک اسلامی، مدیر فرهنگی دانشگاه پیام نور استان تهران و مسئول غرفه دانشگاه پیام نور در بیست و نهمین دوره نمایشگاه بین المللی قرآن کریم، در همین رابطه به خبرنگار ایکنا، گفت: غرفه دانشگاه پیام نور در شب‌های مختلف، میزبان دانشجویان هنرمند هستیم. این دانشجویان با محوریت قرآن و عترت به تولید آثار در رشته‌هایی همچون نقاشی، نگارگری و خوشنویسی می‌پردازند.

وی افزود: در هر شب از نمایشگاه قرآن خوشنویسان با درجه فوق ممتاز و هنرمندانی که صاحب عنوان هستند در جشنواره حضور پیدا می‌کنند. فضا به گونه ای طراحی شده است که بیشتر فعالیت‌های هنری در حوزه قرآن و عترت نمایش داده شود. با توجه به اینکه بخش دانشگاهی از ابتدا قرار نبود حضور داشته باشد، در کنار فعالیت‌های هنری موفق به ارائه برخی از فصل‌نامه‌ها، نشریات و مجلات علمی دانشگاهی نیز شده ایم.

اسلامی با اشاره به ارائه مشاوره‌های تحصیلی و آشنایی با رشته‌های دانشگاه پیام نور در ایام باقیمانده از نمایشگاه قرآن اشاره و بیان کرد: با توجه به مجازی بودن آموزش در دانشگاه پیام نور، در دوران کرونا این دانشگاه پیش قدم و پیش‌قراول آموزش مجازی بود و در این دوران بسیار موفق عمل کرد به گونه‌ای که اکثر جشنواره‌های بزرگ کشوری را به صورت مجازی برگزار کرد.

بر اساس گزارش ایکنا، جهاددانشگاهی از دیگر بخش‌های حاضر بخش دانشگاهی است. این بخش نیز همچون وزارت بهداشت حضور پررنگی داشته و در دو بخش از نمایشگاه قرآن حضور خود را به منصه ظهور رسانده است. علاوه بر خبرگزاری قرآن که در بخشی مجزا از مصلای امام خمینی(ره) فعالیت خود را در نمایشگاه انجام می‌دهد، در بخش دانشگاهی نیز شاهد حضور و ارائه دستاوردهای سازمان قرآنی دانشگاهیان کشور هستیم. از جمله مراکز وابسته به این سازمان که در نمایشگاه حضور یافته است باید به مرکز مشاوره سازمان قرآنی دانشگاهیان کشور اشاره کرد.

محسن رفیع‌خواه، مسئول مرکز مشاوره سازمان قرآنی دانشگاهیان جهاددانشگاهی در زمینه فعالیت‌های این مرکز در نمایشگاه قرآن گفت: در این غرفه عمدتاً حول ارزیابی سلامت معنوی و سبک زندگی اسلامی مشاوره‌هایی را به مراجعه‌کنندگان ارائه می‌دهیم.

وی افزود: مراجعه‌کنندگانی که به نمایشگاه قرآن می‌آیند با حضور در این غرفه می‌توانند با شاخص‌های سبک زندگی اسلامی و میزان رعایت آنها در زندگی خود آشنا شوند. برای این موضوع 10 مؤلفه سبک زندگی اسلامی مورد ارزیابی قرار می‌گیرد و بر اساس این مولفه‌ها به هر فردی که مراجعه می‌کند مشاوره‌هایی در رابطه با هر کدام از شاخص‌ها خواهیم داد.

رفیع‌خواه تصریح کرد: جدا از این موضوعات یک سری ارزیابی شناختی برای کودکان و بزرگسالان نیز در نظر گرفته شده است. کسانی که مایل هستند ارزیابی شناختی داشته باشند این کار را به سرعت برای آنها انجام می دهیم. این کار برای کودکان سه تا 13 سال و بزرگسالان صورت خواهد گرفت.

وی در پایان در مورد میزان استقبال از این بخش اظهار کرد: استقبال به خصوص از سوی والدینی که تمایل داشته‌اند هوش فرزندان خود را ارزیابی کنند، بوده است. سبک زندگی اسلامی و سلامت معنوی هم مخاطب خاص خود را دارد، اما بخش ارزیابی هوش کودکان بیشتر مورد استقبال قرار گرفته است.

همچنین سلما آرام، مسئول غرفه سازمان قرآنی دانشگاهیان در بخش دانشگاهی نیز با اشاره به اینکه این سازمان در دو بخش به نمایشگاه آمده است، گفت: بخشی از این فعالیت‌ها از طریق معاونت ترویج و توسعه این سازمان ارائه شده است. این معاونت در طول سال برنامه‌هایی متعددی برگزار می‌کند که دوره تربیت مربی دانشجومعلم قرآن کریم، دوره های تدبر و خبرنگار قرآنی و حوزه‌های ترویجی شامل مسابقات و رویدادهایی که به واسطه برگزاری نمایشگاه‌ها برگزار می شود از جمله آنها هست.

وی افزود: در این دوره هر روز یک مسابقه پیامکی با عنوان «آینه آیات» را برنامه‌ریزی کرده‌ایم. نمایش آثار تولید شده از سوی دانشجویان شرکت‌کننده در دوره‌هایی که این سازمان در طول سال برگزار کرده است از دیگر موضوعات ارائه شده در نمایشگاه امسال است. بر همین اساس نمایش آثار خوشنویسی، نقاشی‌خط و تایپوگرافی که همین اینک با عنوان «الغوث» در حال برگزاری است در غرفه سازمان قرآنی دانشگاهیان شاهد هستیم.

بر اساس گزارش ایکنا، مسئولان سایر دانشگاه‌های حاضر در بخش دانشگاهی نمایشگاه قرآن در زمان تهیه این گزارش یا در غرفه حضور نداشتند یا حاضر به گفت‌وگو در این زمینه نشدند.

بیست و نهمین دوره نمایشگاه بین‌المللی قرآن از 27 فروردین‌ماه در مصلای امام خمینی(ره) دایر شده و تا روز نهم اردیبهشت ماه از ساعت 17 تا 23:30 میزبان علاقه مندان به کلام وحی است.