حضور مجازی کارشناسان خارجی؛ تلاشی برای پر کردن خلأ بخش بین‌الملل نمایشگاه قرآن

بیست‌و‌نهمین دوره نمایشگاه بین‌المللی قرآن کریم (27 فروردین تا 9 اردیبهشت 1041) با شعار «قرآن، کتاب امید و آرامش» در مصلی امام خمینی(ره) در حال برگزاری است.  سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی به عنوان متولی رسمی دیپلماسی قرآنی جمهوری اسلامی و حامل اقتدار معنوی نظام مسئولیت برگزاری بخش بین‌الملل این رویداد را عهده‌دار شد تا با برگزاری سلسله‌نشست‌های حضوری فرصتی برای تبادل آراء و افکار میان قرآن‌پژوهان ایران با دیگر اندیشمندان قرآنی جهان فراهم آورد. با توجه به ادامه محدودیت‌های کرونایی در سال جاری که مانع حضور مهمانان خارجی در نمایشگاه شد خبرگزاری ایکنا درباره شیوه اجرای این نشست‌های تخصصی بین‌المللی قرآنی در نمایشگاه بیست و نهم با حجت‌الاسلام و المسلمین زارع بی‌عیب، مدیر اداره کل بین‌المللی تبلیغ سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی و مدیر بخش بین‌الملل نمایشگاه قرآن به ‌گفت‌وگو نشست.

حجت‌الاسلام زارع بی‌عیب در پاسخ به این سؤال که آیا عدم مشارکت مؤسسات و هنرمندان خارجی در نمایشگاه بیست و نهم قرآن تنها به دلیل محدودیت‌های کرونایی بوده یا مسائل دیگر در این زمینه دخیل است، گفت: با وجود برگزاری جشنواره فجر و همچنین تصمیم به برگزاری نمایشگاه کتاب به صورت حضوری، برگزاری بیست‌و‌نهمین نمایشگاه بین‌المللی قرآن کریم به صورت حضوری نیز با رئیس‌جمهور مطرح شد و مورد موافقت قرار گرفت؛ اما این موافقت در 24 اسفندماه اعلام و نخستین جلسه هماهنگی 26 اسفند برگزار شد و 28 اسفند نیز قبل از تعطیلات جلسه دوم برگزار شد.

وی افزود: پس از تعطیلات نیز با آغاز ماه مبارک رمضان تلاش‌های انجام شده برای برگزاری حضوری نمایشگاه بین‌المللی قرآن منجر به نتیجه مطلوبی نشد چرا که زمان باقیمانده برای هماهنگی بسیار کوتاه بود، از سویی تصمیم گرفته شد تا از سفارت‌خانه‌های خارجی مستقر در ایران خواسته شود تا شخصیت‌های قرآنی را برای شرکت در نمایشگاه معرفی کنند، با این حال این اقدام نیز تأثیری نداشت و در نهایت تصمیم گرفته شد تا با برگزاری وبینارهایی با استفاده از کارشناسان خارجی در حوزه قرآن این کمبود جبران شود.

وی درباره ارزیابی بخش بین‌الملل نمایشگاه که هر شب نشست‌های قرآنی تخصصی را به صورت وبیناری ـ حضوری برگزار می‌کند، تصریح کرد: تلاش بسیاری صورت گرفت که از بهترین اساتید خارج از کشور که در حوزه قرآن و دانش‌های قرآنی مرتبط شناخته شده هستند، استفاده شود از سویی با توجه به دانش قابل‌ توجه این اساتید، نشست‌های وبیناری سطح علمی مناسبی داشته است. در این نشست‌ها، استادانی از کشورهای الجزایر، تونس، سنگال، اندونزی، پاکستان، فرانسه، آرژانتین، آلمان، کانادا، لبنان، آمریکا و دانشگاه‌های ممتاز جمهوری اسلامی ایران دعوت شدند.

حجت‌الاسلام بی‌عیب افزود: از سویی موضوعات این نشست‌ها تبیین دیپلماسی قرآنی جمهوری اسلامی ایران؛ اهداف و راهبردها، سبک زندگی قرآنی، نقش قرآن کریم در تمدن‌سازی، قرآن در آیینه هنر، ظرفیت‌ها و دستاوردهای جمهوری اسلامی ایران، کمیت و کیفیت پژوهش‌ها و تفاسیر قرآن در جمهوری اسلامی ایران، مبانی حکمرانی از منظر قرآن کریم، جامعیت قرآن کریم در موضوعات فردی اجتماعی و بین‌المللی، نقش زن در شکل‌گیری تمدن اسلامی از منظر قرآن کریم، تمسک به قرآن کریم، رمز وحدت و عزت، اصول تربیت بر مبنای آموزه‌های قرآنی و جایگاه قرآن در آمریکای لاتین، اهمیت قرآن در زندگی معاصر، جریان‌شناسی مطالعات قرآنی جهان اسلام و نقد و بررسی رویکرد تفسیر سیاسی قرآن کریم بوده است.

وی با بیان اینکه از ابتدای برگزاری این نشست‌ها تصمیم بر این بود که مخاطبان به صورت حضوری در نشست‌ها حاضر نباشند بلکه از طریق شبکه‌های تلویزیونی بین‌المللی ایرانی از قبیل العالم، پرس تی‌وی و همچنین به صورت برخط از آپارات انتشار یابد، تصریح کرد: حضور خبرنگاران و همچنین مخاطبان در این نشست‌ها از ابتدا مورد نظر نبوده است و تصور می‌شود که با توجه به محتوای این وبینارها انتشار آن از طریق شبکه‌های بین‌المللی تصمیم مناسبی بوده است.

تلاش برای استفاده از تجربه‌ سایر کشورها در برپایی نمایشگاه قرآن

حجت‌الاسلام بی‌عیب در پاسخ به این سؤال که نمایشگاه‌های قرآنی متنوعی در کشورهای مختلف جهان برگزار می‌شود، آیا تاکنون درباره این نمایشگاه‌ها تحقیقاتی شده که از نقاط قوت آن‌ها در ایران نیز استفاده شود، اظهار کرد: تصمیم بر این است که از سال‌های بعد غرفه‌هایی در اختیار کشورهای شرکت‌کننده قرار بگیرد و این کشورها خود به سازمان‌دهی غرفه‌ها بپردازند و تصور می‌شود در این وضعیت با توجه به تجربه متفاوت هر کشور، شاهد تحولی در برگزاری این نمایشگاه باشیم. از سویی امسال در آستانه سی‌امین سالگرد برگزاری نمایشگاه بین‌المللی قرآن کریم هستیم، در این سال‌ها همواره سعی داشته‌ایم از تجربه سایر کشورها در برگزاری نمایشگاه‌ها استفاده کنیم و این تلاش در سال‌های آینده نیز ادامه خواهد داشت.

وی همچنین در پاسخ به این سؤال که «بخش عفاف و حجاب از قسمت‌های پربازدید نمایشگاه بین‌المللی قرآن محسوب می‌شود‌، چرا از طراحان مد و لباس اسلامی از کشورهای مختلف برای حضور در این رویداد دعوت به عمل نمی‌آید» نیز گفت: بخش فرهنگ و هنر به عنوان یکی از بخش‌های سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی متولی چنین اموری بوده است و هرساله هنرمندانی را با هدف الگو گرفتن و آموختن دستاوردهای سایرین به کشورهای دیگر اعزام می‌کند، لذا می‌توان گفت این وضعیت هم‌اکنون موجود بوده و امید است در دوران ریاست حجت‌الاسلام والمسلمین ایمانی‌پور نیز اقدامات به شکل گسترده‌تری تداوم یابد.