احترام و ارزش یک مفسر در جامعه بیشتر است یا یک استاد فقه و اصول؟

به گزارش ایکنا، حجت‌الاسلام والمسلمین عیسی عیسی‌زاده، عضو هیئت علمی پژوهشکده فرهنگ و معارف قرآن، دهم اردیبهشت ماه در نشست علمی «اندیشه‌های قرآنی شهید مطهری» که به مناسبت شهادت آیت الله مطهری برگزار شد، با بیان اینکه امام خمینی(ره) فرمودند اگر قرآن نبود باب معرفت الله الی الابد بسته بود، گفت: قرآن بهترین وسیله برای شناخت خدا و سخن آرامش‌بخش و منبع تمام دانش‌های بشری است و روح آدمی را به عالم ملک و ملکوت می‌برد ولی ما از این ودیعه الهی به شایستگی استفاده نکرده‌ایم و این دال بر مهجوریت قرآن در جامعه است.

وی افزود: جامعه امروز ما به انواع مشکلات اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و ... مبتلا شده است و یکی از دلایل مهم آن عدماستفاده نظری و عملی از قرآن برای رفع مشکلات است و صرفا به فنون قرائت و چاپ مجلدات زیبا اکتفا کرده‌ایم و در نهایت آنچنان که شان قرآن است آن را مورد توجه قرار نداده‌ایم. 

عیسی‌زاده با اشاره به نظر شهید مطهری درباره مهجوریت قرآن، اظهار کرد: شهید مطهری شخصیتی است که علاوه بر کارهای مستقیم در زمینه قرآن مانند تفسیر برخی سوره‌ها، منبع سخنان و آثار دیگر او هم قرآن کریم بوده است؛ ایشان در آن زمان این گله را از مبلغان، استادان و مدرسان و مربیان دینی کرده است که ما از نسل خودمان گله داریم که چرا با قرآن آشنا نیستند، چرا در مدارس قرآن یاد نمی‌گیرند؟ جای تاسف است که اینطور است اما ما باید از خودمان بپرسیم ما چه اقدامی در این راه کرده‌ایم و آیا با فقه و شرعیات توقع داریم نسل جوان با قرآن آشنایی کافی داشته باشد؟

وی افزود: ایشان ادامه داده است عجب است که نسل ما قرآن را مهجور کرده‌ایم و بعد از نسل جدید گله داریم که چرا با قرآن مانوس نیستند و قرآن در بین آنها مهجور است؛ ایا این توقع درست است؟ الان ثابت می‌کنم که چطور قرآن در بین ما مهجور است و بعد خاطره‌ای از آیت‌الله خویی نقل کرده‌اند که ایشان جلسه تفسیری داشتند و فردی که در این جلسه حاضر بوده از ایشان سؤال می‌کند که چرا این جلسه تعطیل شده است و ایشان می‌گوید انسان باید قربانی شود تا بحث ادامه پیدا کند همانطور که آیت‌الله طباطبایی خودش را در این راه قربانی کرد.

عیسی‌زاده تصریح کرد: این خاطره نشانه مهجوریت قرآن کریم در آن دوره است. شهید مطهری ادامه داده است اگر کسی علمش، علم قرآن باشد و در آن تدبر کند و تفسیر بنویسد و بخواند چقدر در جامعه مورد توجه قرار می‌گیرد؟ تقریبا هیچ؛ ولی اگر کسی کفایه آخوند خراسانی را بداند محترم و با شخصیت شمرده می‌شود، پس قرآن در بین ما مهجور است و به همین دلیل به این نکبت و بدبختی گرفتار شده‌ایم. ما مشمول شکایت پیامبر(ص) هستیم که به خداوند شکایت می‌کند که: وَقَالَ الرَّسُولُ يَا رَبِّ إِنَّ قَوْمِي اتَّخَذُوا هَذَا الْقُرْآنَ مَهْجُورًا(30 فرقان).

مقایسه جایگاه مفسر قرآن و فقیه

عضو هیئت علمی پژوهشکده فرهنگ و معارف قرآن ادامه داد: مرحوم شهید مطهری معتقد است که اگر کسی عمر خود را صرف قرآن کند، به سختی‌های  زیادی گرفتار شده و از شخصیت و احترام در جامعه برخوردار نیست ولی اگر به سمت کفایه و ... برود صاحب همه چیز می‌شود، به همین دلیل برخی کفایه را چهار لایه بلدند. یعنی کفایه را با رد آن بلد هستند. اما از هر کسی در مورد یک آیه قرآن سؤال شود می‌گوید باید به تفاسیر مراجعه کنم.

وی اضافه کرد: الحمدلله به خاطر دغدغه‌های شهید مطهری، امام و رهبری و فرهنگی که با مجاهدت امثال ایشان در تفسیر و اهتمام به جایگاه قرآن ایجاد شد در رفع مهجوریت قرآن در عرصه‌های مختلف از محافل و مجالس تا حفظ و قرائت تحول شگرفی رخ داده است. الان پژوهشکده فرهنگ و معارف قرآن در دل دفتر تبلیغات اسلامی حوزه ایجاد شده است که بزرگترین پژوهشکده قرآنی در خاورمیانه است و بنیادی‌ترین پژوهش‌های قرآنی را فراهم کرده و درصدد ترجمه آنها است.

عیسی‌زاده بیان کرد: طبق بررسی‌های میدانی با وجود تلاش‌های صورت گرفته برای رفع مهجوریت قرآن و رونق محافل و جلسات و قرائت و حفظ، وقتی حوزه اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی را می‌بینیم بدون تعارف فاصله زیادی با آموزه‌های نورانی قرآن داریم و این مؤید آن است که ای مبلغان، مدیران، مجریان و ... باید بیش از آن چه تاکنون تلاش شده بکوشید قرآن وارد عرصه زندگی مردم شود. 

کلید رفع مهجوریت قرآن

عضو هیئت علمی پژوهشکده فرهنگ و معارف قرآن تصریح کرد: شهید مطهری به ارائه راهکار در رفع مهجوریت قرآن هم پرداخته و فرموده‌اند؛ تا زمانی که افراد تاثیرگذار مانند مسئولان و دانشگاهیان و معلمان و مبلغان و مربیان به جایگاه واقعی قرآن پی نبرده و آن را در زندگی عمل نکنند نمی‌توان انتظار داشت مهجوریت قرآن در دیگر اقشار هم برطرف شود. این راهکار کلیدی به نظر بنده است.

عیسی‌زاده گفت: حاکمان، هنرمندان، مدیران، نهادهای تصمیم‌گیرنده در امور قرآنی و ... تلاش‌هایی کرده‌اند ولی کافی نیست، از سویی هزاران شبکه مجازی و غیرمجازی در صدد فعالیت علیه قرآن کریم و ملت ایران هستند و به ایجاد شبهه می‌پردازند تا انقلاب اسلامی الگویی برای دیگر کشورها نشود و مراکز پژوهشی و قرآنی باید تلاش چندبرابری نسبت به گذشته داشته باشند.

وی افزود: اخیرا مقام معظم رهبری بر استفاده از ظرفیت مساجد برای فعال‌تر شدن فرهنگ قرآنی تاکید فرمودند و باید در این زمینه برنامه‌ریزی مناسبی صورت بگیرد.