تغییرات چهاردهمین دوره جشنواره فارابی اعلام شد

به گزارش خبرنگار ایکنا، نشست خبری چهاردهمین جشنواره فارابی، امروز دوشنبه ۲۵ مهرماه با حضور عبدالحسین کلانتری، معاون فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، حجت‌الاسلام والمسلمین رضا غلامی، رئیس مؤسسه مطالعات فرهنگی و اجتماعی و مهدی عباس‌زاده، دبیر علمی این جشنواره، در پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی برگزار شد.

مهدی عباس‌زاده، دبیر شورای علمی جشنواره فارابی در این نشست گفت: بنده به برخی نکات جزیی درباره جشنواره چهاردهم مخصوصاً تغییرات آن اشاره می‌کنم. جشنواره فارابی در حال طی کردن مسیر تغییر و تحول و ارتقای خود است و ان‌شاءالله این اقدامات به میزان بیشتری به ارتقای علوم انسانی در کشور ما کمک کند. در چهاردهمین جشنواره فارابی همانند سال‌های قبل، دو بخش داخلی و خارجی داریم. در بخش داخلی پانزده گروه علمی وجود دارد که از دوره‌های قبل هم وجود داشته و در این دوره نیز به فعالیت خود ادامه خواهند داد که از جمله آنها گروه‌های اخلاق، ادیان و عرفان، تاریخ، جغرافیا و باستان شناسی، زبان، ادبیات و زبان شناسی، علوم اجتماعی و علوم ارتباطات، علوم اقتصادی، مدیریت و علوم مالی، علوم تربیتی، روانشناسی و علوم ورزشی، علوم قرآنی، تفسیر و حدیث، فقه و اصول، فلسفه، منطق و کلام، فناوری اطلاعات، اطلاع‌رسانی و کتابداری، انقلاب اسلامی و امام خمینی(ره) و مطالعات هنر و زیبایی شناسی هستند.

تغییرات در جشنواره فارابی

وی افزود: توجه به مطالعات میان رشته‌ای، در جشنواره فارابی برای ما بسیار حائز اهمیت است چراکه مرزهای دانش در دنیا را در حال حاضر، تحقیقات میان رشته‌ای تعیین می‌کند. نکته دیگر اینکه در همه دوره‌ها در جشنواره فارابی، چهار قالب اساسی برای ارسال آثار داشته‌ایم که در این دوره نیز به همان شیوه قبلی عمل خواهد شد. یکی از این قالب‌ها، کتاب پژوهشی است که البته منظور ما کتابی است که دیدگاه جدیدی را بیان می‌کند. البته باید توجه داشت که ما در جشنواره فارابی دنبال تحقیق هستیم اما این تحقیق ممکن است در قالب کتاب هم منتشر شده باشد.

عباس‌زاده یادآور شد: دومین قالب در این جشنواره، گزارش اختتام یافته پژوهش است که از آن به طرح پژوهشی تعبیر می‌کنیم. سومین مورد رساله دکتری یا سطح چهار حوزه است. قالب چهارم نیز پایان‌نامه کارشناسی ارشد یا سطح سه حوزه علمیه است اما در این دوره با تصویب شورای سیاستگذاری چند قالب اضافه کرده‌ایم که قالب اول مقاله پژوهشی است که در سیزده دوره قبلی مورد بررسی قرار نمی‌دادیم اما در این مورد چند شرط گذاشته‌ایم که از جمله باید در علوم انسانی اسلامی باشند. مخصوصا دنبال تقویت علم دینی هستیم لذا مقالاتی که در زمینه علم دینی باشند وارد فرایند داوری می‌شوند. خصوصیت دیگری که در این دوره از جشنواره بر آن تأکید داریم این است که این مقالات که به جشنواره ارسال می‌شوند باید حتماً در نشریات علمی مورد تایید وزارت علوم، تحقیقات و فناوری یا حوزه علمیه چاپ شده باشند و سطح نشریه باید علمی پژوهشی باشد.

شروط بررسی پایان‌نامه‌ها

دبیر شورای علمی چهاردهمین جشنواره فارابی یادآور شد: پایان نامه کارشناسی ارشد در این دوره مشروط به دو شرط شده است؛ اول اینکه در قالب کتاب چاپ شده و دیگر اینکه حداقل یک مقاله پژوهشی از آن مستخرج شده باشد. بخش ویژه‌ای نیز در این جشنواره داریم و یک شخصیت پیشتاز در رشته‌های علوم انسانی معرفی می‌کنیم که در یک عرصه علمی پیشتاز بوده و از دنیا رفته است. شخصیت پیشگامی را نیز معرفی می‌کنیم که شخصی موثر در حوزه علمی خود است اما در قید حیات است. همچنین مترجم برتر، انجمن علمی برتر و نشریه علمی برتر را نیز معرفی خواهیم کرد.

وی ادامه داد: در این دوره چند قالب به بخش ویژه اضافه شده که یکی از آنها مترجم‌ معکوس است یعنی کسی که کتابی را از فارسی به زبان‌های روز دنیا ترجمه کرده است. البته باید در اینجا در موضوع شناسی اولویت‌سنجی شود و موضوعاتی که در جامعه جهانی اهمیت دارند ترجمه شوند. همچنین ترجمه نباید تحت‌اللفظی انجام شود بلکه باید با زبان مخاطب خارجی و متناسب با فرهنگ و اقلیم مخاطب باشد. همچنین در راستای مشارکت حوزه‌های علمیه، انجمن علمی برتر حوزوی و نشریات برتر حوزوی را هم معرفی می‌کنیم. همچنین قطب علمی برتر را نیز اضافه کرده‌ایم و اگر موارد برتری در این زمینه باشد در جشنواره داوری می‌کنیم.

دبیر شورای علمی چهاردهمین جشنواره فارابی ادامه داد: ثبت آثار در سامانه چهاردهمین جشنواره فارابی، مربوط به آثاری است که از سال ۹۸ تا پایان سال ۱۴۰۰ یعنی سه سال منتهی به سال جاری منتشر شده باشند. زمان دریافت آثار نیز از ۲۷ شهریور امثال تا دهم آبان ۱۴۰۱ است و محققان می‌توانند آثار خود را در قالب شخص حقیقی یا حقوقی در سامانه این جشنواره ثبت کنند.

اهمیت توجه به علوم انسانی اسلامی

عباس‌زاده تصریح کرد: درباره بخش خارجی چهاردهمین جشنواره فارابی باید گفت که سه قلمرو در این زمینه داریم که شامل ایران‌شناسی، اسلام‌شناسی و علم دینی هستند. در دوره‌های قبلی شخصیت پیشرو یعنی استاد خارجی تاثیرگذار در حوزه علمی خود را معرفی می‌کردیم اما امثال تحقیق خارجی برتر را نیز معرفی می‌کنیم؛ البته این تحقیق باید خصوصیاتی از جمله داشتن مسئله و چهارچوب نظریه مشخص، نقادی دیدگاه‌ها و مکاتب مختلف، نوآوری و راهکار اجرایی دقیق در تحقیقات کاربردی باشد.

وی یادآور شد: تغییر دیگر در جشنواره امسال این است که جایزه‌ای تحت عنوان صلح و دوستی به بخش بین‌المللی اضافه شد که در چهار محور شامل استقرار صلح جهانی و‌ جنگ ستیزی، گفت‌وگوی فرهنگ‌ها و تمدن‌ها، گفت‌وگوی ادیان و تقریب بین مذاهب اسلامی، مورد داوری قرار می‌گیرد و در انتها جایزه به فرد دارای صلاحیت ارائه می‌شود. بازه زمانی ثبت آثار خارجی هم از مارس ۲۰۱۹ تا پایان مارس ۲۰۲۲ است.

دبیر شورای علمی چهاردهمین جشنواره فارابی در پایان گفت: اگر علوم انسانی بخواهد مشکلات ما را برطرف کند حتما باید ایرانی و اسلامی باشد هرچند که لازم است از علوم انسانی غربی نیز بهره بگیرد اما باید بدانیم که علوم انسانی غربی مشکلات ما را به شکل کلیدی برطرف نمی‌کند. استادان باید در جریان باشند که ارتقای علوم انسانی هدف اصلی جشنواره فارابی است. این جشنواره در حد توان خود در حال پوست اندازی است و ما می‌خواهیم دائما آن را ارتقا دهیم و برنامه‌هایی نیز در این راستا داریم که به محض اجرایی شدن در مورد آن اطلاع‌رسانی خواهیم کرد.