ضرورت جانمایی عدالت در سرتاسر بودجه و برنامه هفتم + صوت

عزت‌الله یوسفیان، کارشناس مسائل اقتصادی و عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس دهم با بیان اینکه مسئله آینده‌نگری باید در لوایح بودجه مدنظر قرار داشته باشد، اظهار کرد: بدون آینده‌نگری نمی‌توان اقتصاد یک کشور و یک ملت را پیش برد. دولت باید طوری آینده‌نگری داشته باشد که وقت و هزینه کشور هدر نرود و هدایت درست منابع رقم بخورد.

وی افزود: متأسفانه یکی از آفت‌های نظام اداری کشور روزنگری و روزمرگی است و حتی وزرای ما هم به این آفت دچار شده‌اند، یعنی وقتی وزیری مسئولیت اداره یک وزارتخانه را عهده‌دار می‌شود اولویت نخستش راضی نگاه داشتن جمعی محدود از خود است و همین رویه منجر به روزمرگی و تعارفات بیخودی در وزارتخانه‌ها شده است.

عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس دهم با بیان اینکه چشم‌اندازهای اقتصادی برای رهبر معظم انقلاب تا حدی اهمیت دارند که ایشان به محض فرارسیدن دوره جدید برنامه پنج‌ساله سیاست‌های کلی را ابلاغ می‌کنند، گفت: دیدگاه رهبر انقلاب نسبت به برنامه‌های پنج ساله همواره مبتنی بر عدالت و پیشرفت درون‌زا بوده نه پیشرفتی که به خارج از کشور وابسته باشد و با لبخند و اخم کشورها تحت تأثیر قرار گیرد، لذا دولت سیزدهم باید لایحه بودجه سال آینده و از همه مهمتر برنامه هفتم را مبتنی بر سیاست‌ها و ابلاغیات رهبر معظم انقلاب تدوین و تنظیم کند.

کلیات برنامه هفتم مبتنی بر نظر نخبگانی

یوسفیان ادامه داد: رهبر انقلاب پس از مشورت با مجمع تشخیص همواره به ابلاغ سیاست‌های کلی اقدام کرده‌اند و قطعاً کلیات برنامه هفتم مبتنی بر نظر نخبگانی و واقعیت‌های سیاسی و اجتماعی و اقتصادی است و در این بین سیاست‌ها و برنامه‌ریزی‌های دولتی نقش مهمی در تحقق برنامه هفتم خواهند داشت و در این راستا از دولت انتظار می‌رود لایحه بودجه را به عنوان مکمل برنامه هفتم در نظر گرفته و لایحه‌ای را تنظیم و ارائه دهد که اهداف پنج ساله برنامه هفتم را محقق کند و اجازه ندهد این برنامه هم به سرنوشت برنامه‌های قبلی دچار شود.

بیشتر بخوانید:

وی با اظهار تأسف از اینکه هیچ‌یک از برنامه‌های پنج ساله در حالت خوش‌بینانه بیش از 50 درصد اجرایی نشده است، عنوان کرد: کسری بودجه، پروژه‌های نیمه‌تمام بسیار زیاد، کمبود بودجه فرهنگی، غلبه هزینه‌های جاری بر هزینه‌های عمرانی و دیگر ضعف‌ها از این نشئت می‌گیرند که برنامه‌های پنج ساله به درستی اجرایی نشده و اغلب دولت‌ها حتی به آن بی‌اعتنایی کرده‌اند و بدون توجه به چشم‌انداز پنج ساله بودجه‌نویسی را انجام داده‌اند.

کارشناس اقتصادی اضافه کرد: در شرایط کنونی راهکار حل مشکلات کشور، تولید و کارآفرینی است. متأسفانه در کشور ما تولید با شرایط آنچان خوبی مواجه نیست و اکثر مشاغل برای کشور تولید ثروت نمی‌کنند و بیشتر نفع فردی دارد تا نفع جمعی. به باور من بهتر است دولت بودجه را به سمت اشتغال‌آفرینی و تولیدمحوری هدایت کند. به عنوان مثال شرایط ساخت و ساز در کشور اصلاً مساعد نیست، درصورتی‌که ساخت و ساز سایر بخش‌های اقتصادی را به حرکت در می‌آورد.

یوسفیان در همین رابطه ادامه داد: دولت باید چندین حوزه را شناسایی و برروی آنها سرمایه‌گذاری کند. حوزه‌هایی که در کوتاه‌مدت خروجی مثبتی خواهد داشت و حوزه‌هایی که نیازمند زمان بیشتری است و باید هر دو این حوزه‌ها را پیش ببرد، ولی چون تقسیم‌بندی و برنامه‌ریزی مساعدی ندارد و درگیر روزمرگی شده، فقط تمام هم و غمش تأمین حقوق و دستمزد کارکنان و هزینه‌های جاری کشور است و اصلاً نگاه کوتاه‌مدت و بلندمدت ندارد که اگر داشت قطعاً امروز با کسری بودجه و ضعف در تأمین مالی مواجه نبود.

وی بیان کرد: همواره گفته‌ایم تحریم، 20 تا 30 درصد مشکلات کشور را شامل می‌شود ولی 70 درصد مشکلات به خاطر نوع مدیریت حاکم در کشور است. اگر منش اقتصادی مدیران صحیح باشد و گردش مالی کشور در راستای تولید و شفافیت انجام شود، قطعاً 70 درصد مشکلات اقتصادی کشور حل خواهد شد و آن وقت می‌توان در رابطه با 30 درصد دیگر هم‌اندیشی صورت پذیرد.

ثبات و شفافیت؛ منشأ امید به آینده

این کارشناس اقتصادی با بیان اینکه بعضی‌ها می‌گویند 20 میلیارد دلار و بعضی دیگر بر این باورند 40 میلیارد دلار ارز در خانه‌ها نگهداری می‌شود، گفت: برخلاف باور مرسوم، قیمت ارز را نه بانک مرکزی تعیین می‌کند، نه صراف‌ها، نه گردش مالی کشور و نه آن سوی آب‌ها، بلکه قیمت ارز را پیاده‌روهای میدان فردوسی و چهار راه استانبول تهران مشخص می‌کند. حالا 100 نفر، 200 نفر یا حتی 500 نفر دستگیر شوند و جمشید بسم‌الله‌ها را دستگیر کنند مطمن باشید بسم‌الله‌های دیگر هم هستند. تا زمانی‌که ثبات و شفافیت به اقتصاد کشور بازگردانده نشود و امید به آینده در اقتصاد ایران گسترش پیدا نکند و مردم تشویق به انجام تولید و سرمایه‌گذاری در بخش‌های تولیدی نشوند، قطعاً این چرخه ادامه خواهد داشت.

یوسفیان تأکید کرد: من علاوه بر اینکه نگران کسری بودجه سال آینده هستم، حتی نگران این هم هستم که دولت سه ماه منتهی به پایان سال را چطور می‌خواهد پشت سر بگذارد، آن قدرت که دولت با کسری بودجه مواجه است. واقعاً دولت آقای رئیسی این ظرفیت را داشت که بتواند جذابیت سرمایه‌گذاری برروی ارزهای خارجی و طلا و دیگر بخش‌های غیرمولد را بکاهد و در مقابل بر جذابیت تولید بیفزاید، ولی با کاهش سود سپرده‌ها چه مبالغی  که از بانک‌ها خارج و وارد بازار سفته‌بازی شد.

وی گفت: نتوانستیم طبق برنامه‌ها پیش برویم که اگر پیش ‌می‌رفتیم نه پروژه نیمه‌تمام در کشور باقی می‌ماند و نه ناامیدی به آینده افزایش پیدا می‌کرد. اشتغال، اشتغال، اشتغال اصل و اساس پیشرفت و پویایی اقتصاد است. همه اقشار جامعه باید بتوانند کسب و کار مدنظر خود را که برای کشور تولید ثروت می‌کند راه‌ بیندازند و در شرایط وخیم شغلی و کمبود شغل قطعاً سخن گفتن از مالیات و مالیات‌پردازی و سرمایه‌گذاری سخنی بیهوده است.

منشأ اغتشاشات و اعتراضات

به گفته عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس دهم، منشأ اغتشاشات و اعتراضات اخیر ریشه در ناامیدی جامعه و قشر جوان دارد.

یوسفیان ادامه داد: به جوانی که در رشته جغرافیا و تاریخ فارغ‌التحصیل شده می‌گویند امکان استخدام فعلاً میسر نیست و جوان هم در شغلی که مربوط به رشته تحصیلی او نیست مشغول به کار می‌شود و سرخوردگی را به وجود می‌آورد. اگر دولت به درستی آمایش سرزمینی را انجام می‌داد امروز با سیل عظیمی از فارغ التحصیلان بیکار مواجه نبودیم و به تبع آن سرخوردگی اجتماعی را مشاهده نمی‌کردیم. حتماً ضروری است در برنامه هفتم بر مقوله آمایش سرزمینی تمرکز و برنامه‌ریزی شود.

وی در پایان تأکید کرد: عدالت حلقه مفقوده 6 برنامه قبلی بوده که رهبر انقلاب در برنامه هفتم به جد بر آن تأکید کرده‌اند، لذا باید سرتاسر برنامه هفتم و بودجه با نگاه عدالت‌‎محور نوشته شود تا دیگر حلقه مفقوده نباشد.

گفت‌وگو از سعید امینی