پایداری مرکز رصد فرهنگی آموزش عالی نیازمند حمایت بودجه‌ای است
معاون فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم بیان کرد: امیدوارم با تخصیص بودجه مناسب سامانه رصد فرهنگی و اجتماعی آموزش عالی پایدار بماند چراکه مشکلات بودجه‌ای باعث شده بسیاری از کارهایی که در ابتدا به شکل نیک صورت گرفته‌اند، در ادامه ابتر بمانند.
به گزارش خبرنگار ایکنا، مراسم افتتاح مرکز رصد فرهنگی و اجتماعی آموزش عالی ایران، امروز یکشنبه 4 دی‌ماه 1401 در مؤسسه مطالعات فرهنگی و اجتماعی برگزار شد.
عبدالحسین کلانتری، معاون فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، در این مراسم سخنرانی کرد که متن سخنان وی در ادامه می‌آید:
مرحوم آیت‌الله حسن‌‌زاده آملی همواره می‌گفت خوب باشید. آقای دکتر میرزایی واقعاً مصداق یک انسان خوب است لذا باید از همه زحمات ایشان تشکر کنیم. خدا را شاکریم که این مؤسسه مدیران این‌چنینی زیادی از طیف‌های مختلف دیده است. ما در زمینه رصد و پایش شاخص‌های فرهنگی و اجتماعی، وضعیت مناسبی نداریم و مخصوصاً در دانشگاه‌ها وضعیت در این زمینه نامناسب است، در صورتی‌که هر تصمیم‌گیری و تصمیم‌سازی در زمینه اجتماعی و فرهنگی باید مبتنی بر داده‌های متقن و قابل اتکا باشد.
اهمیت رصد فرهنگی
باید جامعه مخاطب را شناخت و بر آن اساس سیاستگذاری و برنامه‌ریزی کرد و گرنه همه سرمایه‌ها به هدر خواهد رفت. اساساً برای شناخت وضع موجود چاره‌ای غیر از استفاده از مکانیزم‌های رصد و پایش نداریم. مخصوصا در دوره جدید که شتاب و سرعت تحولات بسیار زیاد شده است لذا باید بر اساس تغییرات ذائقه مخاطب برنامه‌ریزی کنیم. حوادث اخیر هم نشان می‌دهد که سیاستگذاری و برنامه‌ریزی آموزش عالی نیز بعضاً از این تحولات عقب مانده است که این امر نشان می‌دهد مکانیزم‌های لازم برای رصد و پایش را در اختیار نداریم.
نکته دیگر اینکه متأسفانه بسیاری از افراد، خود را در مسائل فرهنگی و اجتماعی صاحبنظر می‌دانند. این موضوع را باید با رصد و پایش مدیریت کرد. وقتی به صحبت کردن بر اساس ادله و شواهد و قراین و داده‌ها عادت کنیم، آن وقت، دیگران به راحتی در این زمینه اظهارنظر نمی‌کنند. امیدوارم با تخصیص بودجه مناسب این سامانه رصدی پایدار بماند چراکه مشکلات بودجه‌ای باعث شده بسیاری از کارهایی که در ابتدا به شکل نیک صورت گرفته‌اند در ادامه ابتر بمانند. اساساً بودجه‌های فرهنگی باید ردیف بودجه جداگانه داشته باشند نه اینکه در حد روابط عمومی یک وزارتخانه هم نباشند. همچنین لازم است این سامانه را به سامانه‌های مرتبط، متصل کنیم.
تأکید رهبر انقلاب بر گسترش زبان فارسی
همچنین پیمان صالحی، معاون پژوهشی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در این مراسم به سخنرانی پرداخت که متن سخنان وی به شرح زیر است:
مقام معظم رهبری بارها تأکید فرموده‌اند باید برای گسترش زبان فارسی در سطح بین‌المللی به عنوان زبان علمی کوشا باشیم و قطعاً یکی از مأموریت‌های جدی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، اجرای فرامین رهبر معظم انقلاب است لذا به دنبال این هستیم ضمن اینکه توجه ویژه به اجرای این مأموریت داشته باشیم، در این زمینه هم تلاش کنیم که چگونه می‌‌توانیم از ظرفیت‌های کشور برای اجرای این فرمان استفاده کنیم. در پژوهشی که تولید علم ایران از سال 1996 تا 2021 میلادی را نشان می‌دهد، رتبه تولید علم ایران از 54 به 15 رسیده است. در سال 1996 کشور ما 850 مقاله بین‌المللی داشته که این رقم در سال 2021 به 78 هزار مقاله رسیده است. حمایت‌های بی‌‌بدیل مقام معظم رهبری و سرمایه‌گذاری در این حوزه باعث شد ایران جایگاه خوبی پیدا کند و قطعاً وقتی جایگاه ما بالا می‌‌رود، تغییر آن بسیار سخت است.
این اتفاق در حالی رخ داده که تمام کشورهای در حال رشد و پیشرفته دنیا سرمایه‌گذاری عجیبی بر روی پژوهش و فناوری داشته‌اند. درباره آمار نشریات مورد تأیید وزارت علوم تا پایان سال 1400 باید گفت که ما 1426 نشریه داریم که بیشترین تعداد نشریات، مورد تأیید وزارت در حوزه علوم انسانی است؛ 778 مورد این نشریات به علوم انسانی و اسلامی اختصاص دارد و بقیه به مواردی همانند کشاورزی، علوم پایه، دامپزشکی و هنر و معماری اختصاص دارند. درباره آمار سال 2021 باید گفت که حوزه‌های علوم انسانی و علوم اجتماعی ما در صدر قرار ندارند بلکه این مقالات بیشتر به علوم مهندسی و پایه مربوط هستند لذا اگر بتوانیم مجوز نمایه بین‌المللی مجلات علوم انسانی را کسب کنیم، عملاً نه تنها سهم زبان فارسی را افزایش داده‌ایم، بلکه کمک کرده‌ایم دیدگاه‌ها و نظرات ما در سطح بین‌الملل به میزان بیشتری دیده شود.
تشویق نشریاتی که در اسکوپوس نمایه شوند
بنابراین این موضوع در اولویت وزارت قرار گرفته است و در یک‌سال گذشته که خود بنده مسئولیت گرفته‌ام، کارگاه‌های زیادی برگزار و کتابچه‌های راهنمای زیادی در این راستا تهیه کرده و حتی بارها رؤسای دانشگاه‌ها را در این زمینه توجیه کرده و شیوه‌نامه‌های تشویقی برای سردبیر و مدیر مسئول و حتی جوایز نقدی برای مدیران نشریاتی که در اسکوپوس نمایه شده‌اند، در نظر گرفته‌ایم. هفت مورد از کارگاه‌هایی که برگزار شده،برای سردبیران و مدیران مسئول این نشریات بوده است. البته باید زحمات زیادی بکشیم تا زبان فارسی به عنوان یک زبان علمی اولویت‌دار در سطح جهان شناخته و دستور رهبر معظم انقلاب اجرایی شود.
نکته‌ای که باید در نظر داشت این است که ما در دنیا فقط سه کشور فارسی‌زبان داریم؛ بنابراین سهم ما در تولید مقالات نسبت به جمعیت فارسی‌زبانان، سهمی مناسب است. ما از تلاش اساتید برای نمایه‌سازی به طور کامل پشتیبانی می‌کنیم. البته ما در مسابقه تعداد نمایه‌سازی شرکت نکرده‌ایم، بلکه هدف ما گسترش زبان فارسی و خوانده شدن مقالات کسانی است که در حوزه علوم انسانی و اجتماعی تلاش کرده‌اند تا وارد یک کارزار علمی با همه جهان بشویم.
تهیه سامانه‌ای سازگار با آموزش عالی
رضا ماحوزی، عضو هیئت علمی مؤسسه مطالعات فرهنگی و اجتماعی نیز در این نشست گفت: سامانه‌ای طراحی شده که با هویت فرهنگی آموزش عالی سازگار باشد. در این سامانه، هم داده‌های کمی و هم کیفی وجود دارد لذا باید از همکاران در پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران یعنی ایرانداک تشکر کنم.
حسین میرزایی، رئیس پیشین مؤسسه مطالعات فرهنگی و اجتماعی نیز در این نشست گفت: بنده بالغ بر شش سال در این مؤسسه بوده‌ام و تلاش کردم افرادی از طیف‌های مختلف فکری را به کار بگیرم. دغدغه‌ای که داشتم، این بوده که با توجه به ظرفیت‌های محدود، بازدهی بالایی داشته باشیم. البته نباید از حمایت‌های وزارتخانه و سازمان برنامه و بودجه نیز غافل شویم. اعتبار این مؤسسه به نیروهای انسانی آن است و خدا را شاکریم که نیروهایی توانمند در این مؤسسه داریم.
در پایان این مراسم مرکز رصد فرهنگی و اجتماعی آموزش عالی افتتاح و از هفت عنوان کتاب جدید مؤسسه رونمایی شد. همچنین از حسین میرزایی، رئیس قبلی مؤسسه مطالعات فرهنگی و اجتماعی تقدیر به عمل آمد.
انتهای پیام
