فرهنگ‌سازی از وظایف علوم انسانی است
کد خبر: 4123319
تاریخ انتشار : ۰۱ اسفند ۱۴۰۱ - ۱۶:۰۲
حجت‌الاسلام محمود رجبی:

فرهنگ‌سازی از وظایف علوم انسانی است

عضو شورای عالی حوزه‌های علمیه گفت: برای اجرایی شدن علوم انسانی در جامعه دو عنصر فرهنگ‌سازی و مجریان نقش بسیار مهم و مؤثری دارند.

آیت‌الله محمود رجبی، عضو جامعه مدرسین

به گزارش خبرنگار ایکنا، حجت‌الاسلام محمود رجبی، رئیس مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) ظهر امروز، دوشنبه یکم اسفند در سومین پیش همایش «علوم انسانی در اندیشه آیت‌الله مصباح یزدی» که در سالن همایش‌های مجتمع آموزش عالی علوم انسانی المصطفی برگزار شد، در سخنانی اظهارکرد: علوم انسانی نقشه راه حرکت جوامع است که اگر مبانی آن بر باطل شکل گرفته باشد، جامعه را به سمت سقوط پیش می‌برد و اگر مبانی آن درست باشند، موجب سعادت جوامع خواهند بود.

وی جهت‌دهی به حرکت جوامع را به دو شکل مستقیم و غیرمستقیم برگرفته از علوم انسانی دانست و افزود: حرکت هر جامعه بر اساس اسناد راهبردی است که توسط خود آن جامعه و یا توسط دیگران برای آن طراحی شده است. این اسناد بی‌شک بر اساس تحقیقاتی تدوین می‌شود که از علوم انسانی وام می‌گیرد؛ بنابراین این نقشه راه برخاسته از تحقیقات علوم انسانی است یا می‌توان گفت علوم انسانی نظام یافته است.

رئیس موسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی(ره)، اجرایی شدن علوم انسانی در جامعه را نیازمند دو عنصر مهم خواند و گفت: نخستین عنصر مجریانی هستند که باید مبانی این علوم انسانی را پذیرا باشند. مجریان اگر تصویری از انسان داشته باشند که خلاف علوم انسانی باشند، در اجرای آن تعلل خواهند کرد. یکی از توطئه‌های دشمنان اسلام تربیت نسلی است که در مسند کار قرار گیرند در حالی که افکارشان با فکر آنان منطبق است. همانگونه که ما در سال‌های گذشته شاهد بودیم برخی افراد مسئولیت علوم انسانی در کشور را برعهده داشتند که هیچ جایگاهی برای حوزه‌های علمیه و علوم اسلامی قائل نبودند.

عضو جامعه مدرسین حوزه‌ علمیه قم عنصر دوم را فرهنگ‌سازی در جامعه نخبگان و فرهیختگان برشمرد و اذعان کرد: تا فرهنگ‌سازی لازم در جامعه به وجود نیاید، متولیان امکان اجرا ندارند. فرهنگ‌سازی خود از وظایف علوم انسانی است و به همین جهت به علوم انسانی، علوم فرهنگی نیز گفته می‌شود؛ بنابراین ما در جهت‌دهی جامعه به سه اصل اسناد راهبردی، متولیان و فرهنگ‌سازی نیاز داریم که در هر سه مورد، علوم انسانی نقشی اساسی ایفا می‌کند.

حجت‌الاسلام رجبی، شکل‌گیری علوم انسانی را مبتنی بر مبانی عام و خاصی دانست که این علوم را در مفاهیم، نظریات، توسعه، تحقیقات و جهت‌گیری‌ها به همان مسیر پیش می‌برند و افزود: تا این مبانی اصلاح نشود، سایر تلاش‌ها نیز در حوزه علوم انسانی مطلوب نخواهد بود. البته ممکن است به دلیل ذهنیتی که وجود دارد، مسیر تا حدی درست باشد؛ اما برای طی مسیری جامع و مطمئن باید از نگاهی مبنایی و نقادانه نسبت به مبانی غربی بهره‌مند بود.

وی ادامه داد: اگر بخواهیم در جامعه اسلامی، بر اساس فرهنگی اسلامی که فرهنگ بی‌نظیر و متعالی برای رشد انسان در ابعاد مختلف دنیا و سعادت ابدی است حرکت کنیم، باید از مبانی شروع کنیم تا نمود آن در علوم انسانی و نظریات و مفاهیم مربوط به آن تجلی یابد. در این صورت هدف اصلی انقلاب اسلامی که به تعبیری هدف همه انبیای الهی است، رقم خواهد خورد و زمینه‌سازی برای حکومت جهانی حضرت مهدی (عج) فراهم خواهد شد.

رئیس موسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی(ره) با تاکید بر نقش اساسی علوم انسانی در شکل‌گیری تمدن اسلامی، خاطرنشان کرد: محتوای تمدن اسلامی در چهارچوب علوم انسانی ساخته می‌شود. تحقق تمدن نوین اسلامی بدون محتوای کافی ممکن نخواهد بود و اگر در این زمینه ضعف داشته باشیم، علوم انسانی غربی جایگزین مبانی اسلامی خواهند شد همانطور که در گذشته نیز تلاش‌هایی در این زمینه وجود داشته است.

حجت‌الاسلام رجبی بیان کرد: اگر علوم انسانی بر بنیان باطل شکل بگیرد فرهنگ باطلی را به جامعه تحویل می‌دهد و اگر برمبنای علوم درستی شکل بگیرد، فرهنگ درستی ارائه خواهد ساخت. علوم انسانی هویت‌ساز است.

عضو جامعه مدرسین حوزه‌ علمیه قم ادامه داد: علوم انسانی با فرهنگی که می‌سازد نقش مهمی در هویت و شکل‌گیری جامعه دارد. فرهنگ سلطه علوم انسانی خود را بر مبنای تحقیر و سلطه گرفتن اقشار مستضعف جهان قرار می‌دهد.

وی افزود: در مقطعی تئوریسین‌های غربی اعلام کردند که خیالشان در خصوص جامعه اسلامی راحت شده چرا که استحاله فرهنگی رخ داده است، در حالی که افراد و شخصیت‌هایی مثل آیت‌الله مصباح نقشه دشمن را برهم زدند. تلاش بی‌وقفه آیت‌الله مصباح در مقابل تهاجم فرهنگی بود.

انتهای پیام
captcha