شیخ ماهر عبدالرزاق، رئیس جنبش اصلاح و وحدت لبنان در گفتوگو با ایکنا به تأثیر قرآن در منظومه فکری امام خمینی(ره) اشاره و تصریح کرد: امام خمینی(ره) همواره بر پایبندی به قرآن، اخلاق، ایمان و حیات اجتماعی منسجم تأکید داشت؛ همان طور که معتقد بود پایبندی به قرآن و آموزههای ارزشمند آن عزت و اعتبار امت اسلامی را اعتلاء میبخشد.
وی گفت: ما معتقدیم که امروز امت اسلامی باید امت واحده و متمسک به قرآن و خط مشی درست در رویارویی با دشمنان و توطئههایی باشد که قدرت و اراده این امت را هدف گرفته است.
عبدالرزاق با تأکید بر اینکه قدرت امت در وحدت و انسجام آن است، تأکید کرد: ما همواره دعوت به گفتوگوهای سازنده خواهیم کرد تا همه موانع کنار زده شده و فرصت از دشمنان امت ربوده شود؛ زیرا دشمنان در کمین ما نشستهاند و میخواهند ما را هدف بگیرند؛ همان طور که میخواهند بین ما تفرقهافکنی و اراده ما را تضعیف کرده و قدرت را سلب کنند.
ایکنا _ تأثیر قرآن کریم در منظومه فکری امام خمینی(ره) در زمینههای اخلاقی، سیاسی و اجتماعی را چگونه ارزیابی میکنید؟
طبعاً تأکید داریم که قرآن در اندیشه امام خمینی(ره) به عنوان خطی مشی زندگی بوده است؛ همان طور که در اندیشه بسیاری از رهبران و بزرگان امت اسلامی جای داشته است.
امام خمینی(ره) در همه سخنرانیها و فرمایشات خود بر این باور بود که قرآن راهی است که اگر به آن متعهد شدیم، با آن اعتبار را به امت اسلامی بازگرداندهایم. قرآن آرمانی جامع نزد امام خمینی(ره) بوده است که برای همه ابعاد سیاسی، اجتماعی و اخلاقی بشریت برنامه دارد، همان طور که برای عبادت ما برنامه دارد. امام خمینی(ره) بر این موضوع تأکید داشت که قرآن کریم درمان تمام مسائل امت اسلامی است و از همین رو پیشرفتهای امروز ایران در همه سطوح اخلاقی، اجتماعی و ...به لطف آرمان قرآنی این کشور است.
امام خمینی(ره) معتقد بود که قرآن ریسمان نجاتی است که ما را از تاریکیهای جهل یعنی جهل اخلاقی به نور ایمان و اخلاق و نور حیات طبیعی سوق میدهد؛ همان طور که خداوند متعال در آیه 1 سوره ابراهیم میفرماید: «كِتَابٌ أَنزَلْنَاهُ إِلَيْكَ لِتُخْرِجَ النَّاسَ مِنَ الظُّلُمَاتِ إِلَى النُّورِ بِإِذْنِ رَبِّهِمْ إِلَىٰ صِرَاطِ الْعَزِيزِ الْحَمِيدِ» (این کتابی است که بر تو نازل کردیم، تا مردم را از تاریکیهای شرک و ظلم و جهل به سوی روشنایی ایمان و عدل و آگاهی به فرمان پروردگارشان در آوری، به سوی راه خداوند عزیز و حمید. و در آیه 97 سوره نحل میفرماید: «مَنْ عَمِلَ صَالِحًا مِّن ذَكَرٍ أَوْ أُنثَىٰ وَهُوَ مُؤْمِنٌ فَلَنُحْيِيَنَّهُ حَيَاةً طَيِّبَةً»(هر كس از مرد يا زن كار شايسته كند و مؤمن باشد قطعاً او را با زندگى پاكيزهاى حيات [حقيقى] بخشيم و مسلما به آنان بهتر از آنچه انجام مىدادند پاداش خواهيم داد).
امام خمینی(ره) بر موضوع تربیت مسلمان بر اساس ارزشهای اخلاقی در قرآن و در تعامل و ارتباط با یکدیگر بر اساس اصول قرآنی متمرکز بود، زیرا ایشان میدانستند که امت در برخی ابعاد حیاتی خود و در چارچوب توطئه آمریکایی _ صهیونیستی در جهان عرب و اسلام با قرآن بیگانه شده و دشمن توانسته به جوامع اسلامی ضربه بزند.
ایشان همواره بر بازگشت به قرآن و اخلاق اسلامی تأکید داشت به گونهای که ما امروز نیاز به اخلاقیات عمومی، اجتماعی و فرهنگی داریم. امروز امت اسلامی نیازمند اندیشه و گفتاری است که این مفاهیم درست را در دلهای ما تثبیت کند.
ایکنا _ حکم قرآنی مطلوب در اندیشه امام خمینی(ه) و سیره عملی ایشان چیست؟
امام خمینی(ره) هنگام تأسیس حکومت اسلامی بر پیاده کردن آن در واقعیت امر تأکید کرد و از همین روست که امروز میبینیم جمهوری اسلامی ایران نمونه این حکم قرآنی به شمار میرود، به نحوی که از سایر حکومتها در جهان متمایز است و این به لطف خطی مشی امام خمینی(ره) است.
این انقلاب مبارک برابری، عدالت، انصاف و یاری مظلومین و یاری امت بر حق و پیشرفت علمی و برابری در توزیع ثروت را محقق کرد.
انقلاب اسلامی ایران نمونهای برگزیده در حکومتداری است که میتواند مفهوم آن در همه جهان اسلام پیاده شود زیرا ما معتقدیم که امام خمینی(ره) مکتبی است که مفاهیم و قواعد زندگی درست و طبیعی در چارچوب خط مشی قرآنی و مفهوم قرآن را بنیان گذاشت. لذا امروز جمهوری اسلامی دیدگاه امام خمینی(ره) درباره حیات را پیاده میکند و ما میبایست این مکتب را توسعه و فرهنگ امام را در این زمینه گسترش دهیم.
ایکنا _ امام خمینی(ره) پیشگام در دعوت به وحدت و تقریب بین مذاهب اسلامی بوده است اندیشه امام راحل در این خصوص را چگونه ارزیابی میکنید؟
زمانی که امام راحل(ره) مسیر انقلابی و مبارزاتی خود را آغاز کرد امت اسلامی با مسئله تکفیر و تفرقه روبهرو بود و دشمن بین اقوام و ملل مختلف در امت اسلامی بذر فتنه طایفهای و مذهبی را کاشته بود.
سیره امام خمینی(ره) تقریب بین مذاهب بود، زیرا آن را بهترین ابزار برای اتحاد امت اسلامی زیر پرچم اسلام میدانست و از همین رو ایشان با ارائه برخی مفاهیم به دنبال درمان برخی مسائل مهم امت اسلامی از طریق گفتوگو و همگرایی بود و تقریب بین مذاهب یکی از دستاوردهای امام راحل در جهان اسلامی ماست.
امام خمینی(ره) پایهگذار وحدت اسلامی و اجتماع امت بوده است، با وجود اینکه هنوز اختلافهایی وجود دارد که میتواند از طریق جلسات و گفتوگوها و با تمرکز بر وجوه مشترک بین امت و کار بر روی مشترکات و کاستن از اختلافات و مسائل منفی حل شود.
مفهوم تقریب بین مذاهب گامی مبارک و مهم در سطح امت اسلامی بوده است و ما همچنان ثمره این ابتکار امام خمینی(ره) را برداشت میکنیم. امروز کنفرانسهایی در جمهوری اسلامی ایران و در سراسر جهان اسلام حول محور تقریب بین مذاهب اسلامی و وحدت امت برگزار میشود.
تأسیس مجمع جهانی تقریب بین مذاهب اسلامی از دستاوردهای انقلاب اسلامی ایران است، به گونهای که این مجمع در حال حاضر نهاد بزرگی است که در سطح امت اسلامی فعالیت میکند و تلاشهای پربرکتی داشته است. این مؤسسه همچنین اختلافات را کنار گذاشته و امت اسلامی را گرد هم آورده است و با تعصبهای فکری، مذهبی و اندیشههای تکفیری مبارزه میکند و امت اسلامی را در مسیر درست قرار داده است.
ایکنا _ چرا امام خمینی(ره) اهتمام خاصی برای مسئله فلسطین قائل بود و آخرین جمعه ماه مبارک رمضان را روز جهانی قدس نامید؟
امام خمینی(ره) به اهمیت مسئله فلسطین و مسجد الاقصی نزد امت اسلامی واقف بود و میدانست که مسجد الاقصی یکی از بزرگترین مقدسات امت اسلامی و نخستین قبله مسلمانان و سومین حرم شریف است.
امام خمینی(ره) با دشمن آمریکایی روبهرو شد و میدانست که دشمنان همه توان خود را برای حمایت از رژیم صهیونیستی در قلب امت اسلامی گذاشتهاند، بخصوص که این مسجد در معرض تجاوز مکرر صهیونیستها قرار دارد.
مسئله فلسطین در اندیشه امام خمینی(ره) از اولویت برخوردار بوده است؛ زیرا مسئله امت اسلامی است، از همین رو خیلی از سخنرانیهای خود را به آن اختصاص میداد و در تعامل با کشورها از این قضیه سخن میگفت تا اینکه در رأس مسائل امت اسلامی قرار گرفت.
امام خمینی(ره) در همه سخنرانیها و نشستهای خود ضمن تأکید بر جمهوری اسلامی ایران بر حمایت از مسئله فلسطین و حمایت از نیروهای مقاومت و مجاهد و آزادسازی مسجد الاقصی تأکید داشت؛ از همین رو امروز کاری که انقلاب اسلامی ایران انجام میدهد در تکمیل راهی است که امام خمینی(ره) آغاز کرد و اصول فکری و عملی وی را بنیان نهاد.
امروز میدانیم کشوری که مدافع آرمان فلسطین است، جمهوری اسلامی به عنوان رکن محور مقاومت است. ایران امروز برای حمایت خود از مسئله فلسطین بهای سنگینی داده است. امام خمینی(ره) این موضوع را امانتی بر گردن امت اسلامی قرار داده است و در واقع ما همواره این حدیث منتسب به پیامبر(ص) را میخوانیم که «إن الله يبعث لهذه الأمة على رأس كل مائة سنة من يجدد لها دينها»( خداوند در امت اسلام هر صد سال، یك نفر را میفرستد كه وی دین این امت را تجدید كند.)
هنگامی که خط امام خمینی(ره) در دفاع از مسائل برحق امت اسلامی و یاری مظلومین و حمایت از نیروهای مقاومت و ایستادگی در کنار امت و یاری آن و تلاش برای اعتلای کلام حق را میبینیم در مییابیم که به واقع این مردم شایسته تقدیر و احترام از سوی همه امت اسلامی است.
ایکنا _ نظر شما درباره دیدگاه امام خمینی(ره) نسبت به مشارکت زنان در حوزههای سیاسی، اجتماعی و فرهنگی چیست؟
امام خمینی(ره) زن را شریک در پذیرش مسئولیت و ادای واجبات میدانست و همواره در نوشتهها و کتب خود بر این کلام خدا تأکید داشت که «إني جاعل في الأرض خليفة» و اذعان داشت که خلیفه به معنای زن و مرد است و در جای دیگر این آیه از قرآن کریم را بیان میداشت که «ولقد كرّمنا بني آدم» و میفرمودند در اینجا مقصود، تکریم زن و مرد است.
امام خمینی(ره) همچنین به این آیه از کلام الهی اشاره کرد که خداوند در آیه 72 سوره احزاب میفرماید: «إِنَّا عَرَضْنَا الْأَمَانَةَ عَلَى السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَالْجِبَالِ فَأَبَيْنَ أَن يَحْمِلْنَهَا وَأَشْفَقْنَ مِنْهَا وَحَمَلَهَا الْإِنسَانُ ۖ إِنَّهُ كَانَ ظَلُومًا جَهُولًا».(ما امانت [الهى و بار تكليف] را بر آسمانها و زمين و كوهها عرضه كرديم پس از برداشتن آن سر باز زدند و از آن هراسناك شدند و[لى] انسان آن را برداشت راستى او ستمگرى نادان بود).
وی افزود: امام خمینی به حدیثی از امام رضا(ع) اشاره میکند که مقصود از انسان در آن هر دو جنس مذکر و مونث است؛ بنابراین امام(ره) به زن نقش بزرگی اعطا کرده است از همین رو روز ولادت فاطمه زهرا(س) را نیز روز زن و مادر نامید.
امام خمینی(ره) معتقد بود که زن مسئولیتپذیر است و نیمی از جامعه بهشمار میرود و تربیتکننده نیم دیگر جامعه است و در پشت هر مرد بزرگ زن بزرگی است.
زن نقش بزرگی در تربیت نسلها به شیوه درست دارد؛ همان طور که نقش بزرگی در تبلیغ دین، سیاست، حکمرانی و بیداری امت و وحدت امت اسلامی دارد.
گفتوگو: جواد پارسامهر
ترجمه: الهام مؤذنی
انتهای پیام