ذره‌ای تکبر در وجود علامه حسن‌زاده آملی نبود

به گزارش ایکنا، حجت‌الاسلام والمسلمین رضا مختاری؛ رئیس مؤسسه کتاب‌شناسی شیعه، شامگاه اول آذرماه در همایش ملی فلسفه معنویت که در پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی برگزار شد، گفت: یکی از کارهای آن بزرگوار تکمیل شرح نهج‌البلاغه مرحوم خویی به نام منهاج البرائه است که 5 جلد آن را حضرت استاد نوشتند و علامه شعرانی تقریظی بر یکی از مجلدات این کتاب نوشتند، استاد در سن 36 سالگی بودند که این جلد شرح نهج‌البلاغه چاپ شد.

مختاری افزود: علامه حسن‌زاده آملی بر کتاب‌شناسی و نسخ خطی تسلط زیادی داشت؛ خیلی از افراد را سراغ داریم که در عمرشان یک نسخه خطی ندیده‌ و تصحیح نکرده‌اند ولی ایشان آثار فلسفی مانند الهیات و نفس شفا را با نسخه مقابله کرده و تصحیح کردند و این نسخ همگی در کتابخانه خود ایشان موجود بوده است.

مختاری اظهار کرد: گاهی فضلا در عنوان برخی کتب هم چار اشتباه می‌شوند ولی ایشان تصحیح می‌کرد؛ تسلط بر محتوا و عمق آثار فلسفی و عرفانی داشت و چند بار هم آن‌ها را تدریس کرده بود.

رئیس مؤسسه کتاب‌شناسی شیعه اظهار کرد: دست حوزه در قدیم از شخصیت‌های برجسته پر بوده است از جمله استاد ریاضی علامه طباطبایی که به نمایندگی از سیدابوالحسن اصفهانی در پاکستان مدت‌های مدیدی زندگی کرد. ایشان آثار متعددی داشته از جمله در بحث زیج مطالب مهمی بیان کرده است؛ غرض اینکه علامه در بحث نسخ خطی مهارت زیادی داشتند.

علامه حسن‌زاده تواضع علمی و عملی فوق‌العاده داشت

استاد حوزه علمیه با بیان اینکه آخرین درس ایشان تا صفحه 62 مصباح الانس بود، گفت: تواضع علمی و عملی فوق‌العاده داشت و ذره‌ای تکبر و تبختر علمی و عملی در او دیده نمی‌شد. من در سن 22 سالگی به عنوان طلبه از ایشان دعوت کردم به منزل ما در نیروگاه قم بیایند و رد نکردند؛ الان کدام شخصیتی در این جایگاه حاضر است منزل یکی از طلبه‌ها برود.

مختاری ادامه داد: ایشان فانی در علم و کتاب بود و البته فرمودند این علوم در عین اینکه باید در آن جدی باشیم، علم مجازی است؛ علم حقیقی آن است که ما را به بالا ببرد؛ اگر امام صادق(ع) عطسه کند رود نیلی راه می‌افتد که همه علوم غرب و شرق و فلاسفه مهم جهان اسلام و ... را از بین خواهد برد یعنی این علوم با علم معصومین قابل قیاس نیست.

وی افزود: وقتی نام مولا علی(ع) را می‌بردند از تعبیر حضرت وصی امیرالمؤمنین(ع) استفاده می‌کرد که خوب است ما هم از این تعبیر الگو بگیریم کما اینکه در مورد حضرت زهرا(س) هم خوب است از تعبیر صدیقه طاهره(س) استفاده کنیم.

مختاری گفت: از کسانی که در تألیف آثار با ایشان همکاری داشتند، حق‌شناسی می‌کرد و نام آن‌ها را در تألیفات می‌آوردند و تشویق می‌کردند. اگر کسی کمترین کمکی به تألیف کرده بود، نام او را می‌آوردند این در حالی است که برخی نام همکاران خود را ذکر نمی‌کنند. مثلاً معجم رجال حدیث آیت‌الله خویی را ملاحظه کنید در چاپ اول نام همه همکاران را ذکر کرده‌اند ولی در چاپ‌های بعدی توسط ناشر برداشته شده که خلاف اخلاق است.

نامه و اسناد علامه چاپ شود

مختاری تصریح کرد: استاد بر نسخ اصلی و خطی مهارت داشت؛ پیشنهاد دارم که ایشان اسناد و نامه‌های فراوانی دارند که از فرزندان ایشان می‌خواهم آن‌ها را منتشر کنند از جمله نامه‌ای که یکی از مراجع برای نمایندگی خود به ایشان داده‌اند ولی نپذیرفتند.