روز 27 آذر، خارج از کلیشه‌های مرسوم
27 آذر، روزی است که بهتر است خارج از کلیشه‌های مرسوم و برنامه‌های تکراری هر ساله با نگاه جدید، افق تازه‌ای برای همکاری‌های مشترک حوزه و دانشگاه ترسیم شود.
حجت‌الاسلام والمسلمین محمدصادق جمالی؛ دانشجوی دکتری مدیریت و برنامه‌ریزی فرهنگی و طلبه سطح سه حوزه علمیه، در یادداشتی که در اختیار ایکنا قرار داده، به بیان نکاتی درباره 27 آذر؛ سالروز شهادت آیت‌‌الله دکتر محمّد مفتح و روز وحدت حوزه و دانشگاه پرداخته است.
متن این یادداشت را در ادامه می‌خوانید؛
روز 27 آذر، سالروز شهادت آیت‌‌الله دکتر محمّد مفتح، که به حق به نام روز وحدت حوزه و دانشگاه نام‌گذاری شده، فرصتی برای بازخوانی دوباره نوع فعالیت‌ها و برنامه‌های حوزه و دانشگاه در بزرگداشت این روز مهم است. روزی که بهتر است خارج از کلیشه‌های مرسوم و برنامه‌های تکراری هر ساله با نگاه جدید، افق تازه‌ای برای همکاری‌های مشترک حوزه و دانشگاه ترسیم شود و در دورانی که افق تمدنی روشنی به روی بشریت گشوده شده است، باید فرصت همدلی و همکاری سازنده و راهگشا را قدر دانست و برای تحقق منویات امامین انقلاب، اثربخشی راهبردها، برنامه‌ها و اقدامات در موضوع وحدت حوزه و دانشگاه طی سال‌های اخیر مورد بازخوانی قرار گیرد.
هدف از برنامه‌های برگزار شده در این ایام می‌تواند حول موارد ذیل تعریف شود:
- افزایش سطح همکاری‌های مشترک میان حوزه و دانشگاه و برگزاری برنامه‌های عملیاتی سازنده و مؤثر فرهنگی و اجتماعی به منظور ایجاد تعامل سازنده میان این دو نهاد
- حرکت به سمت مسأله‌محوری در همکاری‌های مشترک و کاربردی‌شدن نشست‌های مشترک در حل مسائل و مشکلات کشور
- تلاش و برنامه‌ریزی در راستای جهاد تبیین
برنامه‌ها، رویدادها و نشست‌های برگزار شده در این ایام می‌تواند ذیل راهبردهای اساسی زیر و براساس منویات مقام معظم رهبری دام عزه بازتعریف شود:
1-توجه به عملیاتی‌سازی بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی
2-تبیین راهکارهای تحقق سند دانشگاه اسلامی
3-تلاش در راستای تحول در علوم انسانی و تولید علوم انسانی اسلامی و توجه به عرصه علوم انسانی اسلامی به مثابه زمینه پردستاورد در تعامل میان حوزه و دانشگاه
4-توجه به نقش حوزه و دانشگاه در حوزه‌های فرهنگی و اجتماعی کشور
همکاری مسائل فرهنگی و اجتماعی کشور به دست توانمند و آگاه حوزویان و دانشگاهیان حل خواهد شد. حضور طلاب، دانشجویان، فضلای محترم حوزه و اساتید دانشگاه در سطح جامعه، می‌تواند اعتماد عمومی را افزایش دهد و مردم را به این دلگرم خواهد کرد.
5-بررسی نقش حوزه و دانشگاه در افزایش سطح اعتماد عمومی و سرمایه‌ی اجتماعی نظام اسلامی
برای افزایش سطح سرمایه اجتماعی نهاد حوزه و دانشگاه در نگاه مردم، هر دو نهاد باید تلاش کنند و با تقویت یکدیگر و نقد صحیح و تذکر دلسوزانه، در کاستن از نقاط ضعف خود و یکدیگر بکوشند و راه سوءاستفاده را بر افراد دارای غرض‌ورز ببندند.
6-بررسی نقش حوزیان و دانشگاهیان به عنوان بخشی از حلقه‌های میانی اثرگذار
حوزویان و دانشگاهیان آگاه از مشکلات و دردهای جامعه می‌‌توانند به عنوان پل ارتباطی و حلقه میانی بین مردم و حکومت باشند و با تدوین راهکارهای حل مشکلات کشور در بخش‌های مختلف و ارایه به مسؤولان ذیربط، نقش مهمی در این زمینه بردارند.
7-تدوین ظرفیت‌ها و نقش حوزه و دانشگاه در جهاد تبیین و روشنگری برای آحاد جامعه به خصوص نسل جوان
ظرفیتهای بسیاری در حوزه و دانشگاه وجود دارد که می‌تواند برای ضرورتی مهم همچون جهاد تبیین که مورد تأکید مقام معظم رهبری دام عزه می‌باشد مورد استفاده قرار گیرد. خصوصاً بیان منطقی، مهربانانه، دلسوزانه و همراه با آگاهی و اطلاع می‌تواند مورد پذیرش مردم به خصوص نسل جوان و دانشجویان و دانش آموزان قرار گیرد و در این زمینه نقش اساسی ایفا کند.
8-توجه به نگرش ارزش‌محور آموزه‌های اسلامی به مقوله‌ی علم، علم‌آموزی و عالم‌پروری
9-توجه به ضرورت علم‌آموزی با رویکرد پیشرفت و تعالی جامعه در تعامل و نزدیک ساختن دو نهاد مهم حوزه و دانشگاه
10-بررسی راهکارهای کاهش آثار باقی مانده از جهت‌‌گیری‌‌های سکولار قبل از انقلاب اسلامی در نظام آموزشی کشور اعم از آموزش و پرورش و آموزش عالی که به جهت منزوی‌سازی حوزه‌ی علم دینی ایجاد شده بود
11-بهره‌مندی از تجربه‌ی تاریخی همبستگی میان شاخه‌‌های علم در دوران شکوفایی تمدن اسلامی و پیشگامی اندیشمندان و دانشمندان مسلمان در دوران‌‌های گذشته
12-توجه به ضرورت تقویت بنیان‌‌های ارزشی و ایمانی براساس گسترش معارف دینی و گفتمان انقلاب اسلامی در جامعه برای کاهش آسیب‌های اجتماعی
13-تدوین راهبردهای اساسی در نزدیک شدن و همافزایی حوزه و دانشگاه در خصوص اهداف، روش‌‌ها و زمینه‌های فعالیت‌های مشترک
14-استفاده از ظرفیتهای نخبگان و جریان نخبگی در حوزه و دانشگاه در حل مسأله‌‌های کلان و حاکمیتی کشور در عرصه‌های فرهنگ، اقتصاد، جامعه، سیاست، رسانه و ...
15-توجه به ضرورت گذر از مراحل آرمانی موضوع وحدت حوزه و دانشگاه بعد از گذشت چهار دهه بعد از آغاز انقلاب اسلامی و ورود به مرحله‌ی عمل و اجرای طرح‌‌های کاربردی، بدون نهادسازی‌‌های جدید و اغلب موازی، با استفاده از ظرفیتهای موجود در حوزه و دانشگاه
16-بازنگری در شیوه‌های همکاری‌های مشترک حوزه و دانشگاه براساس آسیب‌شناسی از وضعیت موجود و بررسی کامیابی‌‌ها و ناکامی‌‌ها و ترسیم برنامه‌های عملیاتی زمان‌دار
17-توجه دادن به وظیفه حوزه و دانشگاه در دفاع از نظام اسلامی، ولایت و دستاوردهای جمهوری اسلامی و تبیین صحیح، منطقی و شفاف برای دانشجویان و طلاب
18 – ترویج روحیه مطالبه‌گری صحیح برای دفاع از عدالت، مبارزه با فساد، تبعیض و رانت در کشور در حوزه و دانشگاه
19- امیدآفرینی در میان نسل جوان خصوصاً دانشجویان و طلاب نسبت به آینده کشور و جلوگیری از تزریق سم مهلک ناامیدی و بی‌تفاوتی نسبت به آینده کشور
20- توجه به وظیفه حوزه و دانشگاه در پاسخگویی به شبهات نسل جوان خصوصاً دانشجویان و طلاب
21- توجه به نقش اساتید حوزه و دانشگاه به عنوان چشم تیزبین جامعه برای دیدن نقاط ضعف، آسیب‌پذیر و خطرآفرین در جامعه و انعکاس دلسوزانه به مسؤولان برای رفع آنها
22-تدوین شاخص‌های اثربخشی برای فعالیت‌های فرهنگی دستگاه‌های فرهنگی خصوصاً نهاد حوزه و دانشگاه به منظور افزایش مشهود نتایج اقدامات فرهنگی صورت گرفته در کشور و تقویت نظام فرهنگی کشور در راستای تحقق سند مهندسی فرهنگی کشور
23-کاهش شکاف و فاصله میان برخی از اقشار تحصیل‌کرده و عالمان دینی با افزایش همکاری‌های سازنده میان این دو نهاد علمی و افزایش تعامل و گفتگوهای سازنده طرفینی
راهکارهای عملیاتی برای افزایش سطح همکاری‌های مشترک حوزه و دانشگاه
به منظور افزایش سطح همکاری‌های مشترک میان حوزه و دانشگاه و چند پیشنهاد عملیاتی و راهگشا در موضوع وحدت حوزه و دانشگاه می‌توان ارائه داد:
1-یکپارچه‌سازی سامانه‌های پژوهشی، مقالات و پایان‌نامه‌های حوزه و دانشگاه
با هدف استفاده از ظرفیتهای متقابل پژوهشی و علمی، جلوگیری از انتخاب موضوعات تکراری یا مشابه در پایان‌نامه‌ها و رساله‌های دکتری، کاهش موازی‌کاری‌های پژوهشی، یکپارچه‌شدن سامانه‌های پژوهشی، مقالات و پایان‌نامه‌های حوزه و دانشگاه می‌تواند راهگشا باشد.
2- استفاده از ظرفیت اساتید حوزه در دانشگاه‌ها برای گفتگوهای دانشجویی یا محافل اختصاصی اساتید
در طول سال و نه صرفاً به مناسبت این ایام و متقابلاً استفاده از توانمندی علمی اساتید دانشگاه برای آموزش و ترویج اصول و روش‌های علمی پژوهش
3-ایجاد سامانه جامع برای طرح ایده‌ها، پیشنهادات، انتقادات نسبت به مسایل خرد و کلان کشوری و منطقه‌ای خاص
برای همافزایی بیشتر بین دستگاه‌ها و وزارت‌خانه‌های مختلف و استفاده از ظرفیت جمع‌سپاری نخبگان و صاحبنظران و متخصصان حوزه‌های مختلف درباره مشکلات و نظام مسائل هر دستگاه، سامانه جامعی توسط دولت ایجاد شود تا افراد صاحب‌نظر از حوزه و دانشگاه یتوانند با ورود به سامانه درباره طرح‌ها و برنامه‌های اجرایی نظر بدهند، ایده‌پردازی کنند و اگر نقد سازنده‌ای دارند در سامانه درج نمایند.
4- ثبت مالکیت معنوی ایده‌های مطرح شده برای حل مسائل کشور
به منظور حمایت از صاحبان ایده برای رفع مشکلات و حل مسائل کشور از بین نخبگان حوزوی و دانشگاهی می‌بایست فرایند و سامانه‌ای برای ثبت ایده‌ها طراحی و ایجاد شود تا از حمایت های مادی و معنوی بعدی نیز برخوردار شوند.
5- الگو بودن اساتید حوزه و دانشگاه در اجرای قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت
اساتید و اعضای هیأت علمی و یاوران علمی در دانشگاه‌ها به عنوان الگویی در منظر نسل جوان طلبه و دانشگاه هستند، لذا تسهیل شرایط برای فرزندآوری آنها می‌تواند الگویی واقعی برای دانشجویان و طلاب که جزو اشخاص اثرگذار در جامعه باشند.
6- ترویج ذی طلبگی و ساده‌زیستی در بین دانشگاهیان
مشکلات و موانع اقتصادی و فرهنگی در مقابل ازدواج جوانان خصوصاً دانشجویان در ابتدای تشکیل زندگی آنقدر بزرگ جلوه می‌کند که بسیاری از آنها را از ازدواج در سن پایین برحذر می‌دارد. لذا یکی از راهکارهای عملیاتی، ترویج ذی طلبگی و ساده‌زیستی و معرفی نمونه‌هایی از زندگی‌های موفق طلبگی که با ساده‌زیستی و مراسم‌های کم هزینه شروع شده و هم اکنون در وضعیت مناسب اقتصادی و در سطح بالای آسایش و آرامش قرار دارد. هر چند در بین دانشگاهیان عزیز نیز اساتید و دانشجویانی هستند که بدین شیوه، زندگی مشترک خود را آغاز کرده‌اند و هم اکنون از زندگی موفقی نیز برخوردارند.
7- مطالبه‌گری صحیح و امر به معروف و نهی از منکر
مطالبه‌گری صحیح همان امر به معروف و نهی از منکری است که در مبانی دینی و اسلامی ما وجود دارد. بزرگترین امر به معروف و نهی از منکر امروز در جامعه، امر به معروف و نهی از منکر مدیران و مسؤولان جامعه است. خطاب اصلی امروز ما باید مسؤولان و کارگزاران جامعه اسلامی باشند. امر به ضروررت‌ها، اصلاح رویه‌ها، رعایت قانون، شایسته‌گزینی در انتصابات و نهی از فساد اداری، رانت‌خواری و ویژه‌خواری و ظلم و تعدی به بیت المال و مهم‌تر از همه نهی از ترک فعل‌ها در خدمت به مردم و نظام است که می‌تواند توسط اساتید حوزه و دانشگاه پیگیری شود.
8- پیشنهادی برای شکل برگزاری برنامه‌های مناسبتی در این ایام
خارج شدن رویدادها و نشست‌های این چنینی از برنامه‌های کلیشه‌ای در موضوع حوزه و دانشگاه و باز شدن فضایی برای صحبت اساتید حوزه و دانشگاه و شنونده بودن متولیان امر نسبت به سخن آنها
در اکثر مناسبت‌های برگزار شده در این مناسبت و زمان بیشتری از این جلسات، همچنان مسؤولان گوینده هستند و حوزویان و دانشگاهیان دعوت‌شده به این نشست‌ها شنونده هستند. مسؤولان همیشه برای گفتن به این جلسات می‌روند، این بار برای شنیدن به جلسات می‌روند.
انتهای پیام
