مادران قبل از بارداری حتماً به پزشک مراجعه کنند

نقطه آغازین هر انسان از دوره جنینی او آغاز می‌شود و اگر این دوران اصولی سپری شود در دوره کودکی، نوجوانی و بزرگسالی از سلامت بیشتری برخوردار خواهد بود و جامعه نیز شهروندان سالم‌تری خواهد داشت.

بنابراین دوران بارداری مهم‌ترین زمان‌‌ زندگی مادر و جنین در طول حیاتشان است که اعمال، رفتار و تغذیه مادر در این دوره مهم، هم برای خود او و هم برای جنین بسیار تأثیرگذار است. این دوره به‌قدری مهم است که حتی پیش از آغاز بارداری هم نیازمند مقدمات ویژه‌ای است که باید نسبت به آن توجه کرد تا این دوران با آرامش و بدون خطر طی شود.

ایکنا برای توجه به موضوع مهم بارداری در گفت‌وگو با فاطمه گلشاهی، متخصص زنان و فلوشیپ طب مادر و جنین، عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران در چند قسمت به نکات مهم پزشکی و تغذیه‌ای پیش از بارداری، حین بارداری و پس از بارداری پرداخته است که در ادامه بخش نخست با موضوع «نکات پیش از بارداری» را می‌خوانید.

دوران بارداری عملاً از دوران لقاح صورت می‌گیرد و وضعیت بدن در زمان لقاح از هر نظر مثل فشار خون، سطح قند خون، اضطراب، استرس و حتی فکرهای مثبت و منفی در سلامت سلول یا یاخته‌ای که جنین را تشکیل می‌دهد مؤثر است. سنجش بسیاری از موضوعات مانند بهره هوشی، زیبایی و... از نظر علمی قابل اثبات نیست زیرا نمی‌توان صد درصد آن را سنجید ولی بسیاری از موضوعات که به سلامتی جنین مرتبط است از نظر علمی اثبات شده است؛ مثلاً اگر مادری که در زمان لقاح و تشکیل نطفه، قند بالای 150 الی 200 داشته باشد، احتمال سقط جنین یا ناهنجاری جنین وجود دارد و احتمال اینکه  جنین طی دوران بارداری آسیب ببیند بالاست. این موضوع از نظر علمی اثبات شده است و شواهد و مدارک آن موجود است؛ بنابراین مادران باید سلامت کامل خود را قبل از بارداری تأمین کنند. 

لزوم مراجعه به پزشک

تغذیه مادر قبل از بارداری، حین بارداری و سرنوشت جنین بسیار تأثیرگذار است. مهم است که مادر چه داروها و مواد غذایی‌ را مصرف می‌کند و سطح ویتامین‌‌های بدن مادر در چه وضعیتی است؛ به همین علت به همه مادران توصیه می‌کنیم که قبل از بارداری حتماً به پزشک مراجعه داشته باشند و از نظر قند، فشار و چربی، کم‌خونی، تیروئید و... مورد بررسی قرار گیرند و اگر مشکلاتی وجود دارد، اصلاح شود تا در شرایط کاملاً ایده‌آل بارداری صورت گیرد. 

تأثیر بسیار منفی مصرف سیگار، الکل و مواد مخدر

نکته مهم دیگر مصرف سیگار، الکل و اعتیاد به مواد مخدر است؛ مصرف این موارد در زمان لقاح بسیار تأثیرگذار است و در سلامتی جنینی که می‌خواهد شکل گیرد،‌ تأثیر بسزایی دارد. مصرف الکل و سیگار بر کیفیت اسپرم تأثیرگذار است؛ ‌اگر پدری در منزل سیگار بکشد مادر نیز عملاً سیگاری محسوب می‌شود. در خانواده‌هایی که یکی از افراد سیگاری است و در منزل سیگار می‌کشد، پنجاه‌ درصد از عوارض سیگاری که در منزل می‌کشند را به اطرافیان می‌دهند؛ به چنین افرادی «پسیو اسموکر» گفته می‌شود یعنی خودشان سیگاری نیستند اما اثرات منفی و مضر دود سیگار را در خانه متحمل می‌شوند. 

قطعاً مادری که در معرض دود سیگار است، کیفیت جنین مطلوبی نخواهد داشت یعنی یا لقاح صورت نمی‌گیرد یا کیفیت تخمک مناسب نخواهد بود و احتمال سقط جنین در چنین افرادی افزایش پیدا می‌کند. مصرف الکل از سوی پدر صرفاً بر کیفیت اسپرم او تأثیر می‌گذارد و به مادر ارتباطی ندارد.