از تاریخ شهادت امام حسن(ع) تا تلاش بنی‌امیه برای ترور ایشان
«تاریخ شهادت امام حسن(ع)؛ ۷ صفر یا ۲۸ صفر» و «علت تلاش چندباره بنی‌امیه برای ترور امام حسن(ع)» از جمله عناوین مهم صفحه معارف در هفته گذشته هستند.
سرویس معارف خبرگزاری ایکنا، در هفته گذشته که مصادف با شهادت پیامبر اکرم(ص)، امام حسن مجتبی(ع) و امام رضا(ع) بود مطالب متعددی را منتشر کرده است که در ادامه مهم‌ترین آنها را بررسی می‌کنیم.
جلوه رحمانی پیامبر(ص) را به جامعه معرفی نکرده‌ایم
حجت‌الاسلام مسعود آذربایجانی، عضو هیئت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه:
وقتی در مورد سیره نبی گرامی سخن می‌گوییم منظورمان تک‌گزاره‌ها نیست بلکه تمامیت و کلیت سیره در مواجهه با مخالفان است؛ اولین نکته اینکه جزء مسلمات آموزه‌های دینی است که جاذبه و رافت بر خشونت تقدم دارد؛ نکته دیگر اینکه گوش دادن به سخنان حتی بیگانگان و دشمنان زمینه جذب آنان را فراهم می‌کند؛ الَّذِينَ يَسْتَمِعُونَ الْقَوْلَ فَيَتَّبِعُونَ أَحْسَنَهُ ۚ أُولَٰئِكَ الَّذِينَ هَدَاهُمُ اللَّهُ ۖ وَأُولَٰئِكَ هُمْ أُولُو الْأَلْبَابِ؛ قرآن در این آیه گوش‌کردن را مقدمه هدایت قرار داده است.
علت تلاش چندباره بنی‌امیه برای ترور امام حسن(ع)
حجت‌الاسلام محمدمهدی رضوی‌پور، کارشناس بحث امامت و استاد حوزه:
اگر امام مجتبی(ع) اقدامات موثری نداشتند چرا باید معاویه درصدد ترور ایشان باشد؟ اگر معاویه احساس می‌کرد اقدامات آن حضرت موثر نیست طبیعتا ایشان را رها می‌کرد ولی معاویه بارها اقدام به ترور حضرت کرد و در بین معصومین بیشترین عملیات ترور علیه امام حسن مجتبی(ع) صورت گرفت. یکبار در شهر مدائن خنجری به ران پای حضرت فرو کردند، یک بار با نیزه به پای حضرت زدند، یکبار حین نماز به حضرت تیر انداختند ولی چون حضرت زره به تن داشتند آسیب ندیدند و در نهایت معاویه از پادشاهان روم درخواست یک سم قوی می‌کند تا حضرت را مسموم کند. بنابراین معاویه چنان در تنگنا قرار گرفته بود که برای حذف امام دست به این اقدامات می‌زد.
تاریخ شهادت امام حسن(ع)؛ ۷ صفر یا ۲۸ صفر
آیت‌الله محمدهادی یوسفی غروی، استاد درس خارج حوزه و کارشناس تاریخ اسلام:
در سال‌های قبل برای شیعیان سؤال بود که چرا هفتم ماه صفر که بیشتر شیعیان عزادار هستند صدا و سیما ولادت امام کاظم(ع) را برپا می‌کند و جشن می‌گیرد، بنده تشویق کردم روز هفتم صفر میلاد امام کاظم(ع) گرفته نشود نه اینکه حتما سالروز شهادت امام حسن مجتبی(ع) در این روز باشد.
مرگ در نگاه هایدگر خاتمه امکانات انسان برای بودن است
مهدی اصفهانی، پژوهشگر فلسفه:
هایدگر ذره‌بین خود را بر این مسئله متمرکز کرده است که اگر ما به هستی انسانی، بنگریم این هستی تمام نیست و انسان به یکسری چیزهایی که قرار بوده برسد، نرسیده است و این عدم تحقق کل در واقع یعنی من یک چیزهایی می‌توانم باشم و هنوز نیستم بنابراین مرگ زمانی رخ می‌دهد که امکانات انسان برای بودن تمام شده است.
تبیین کلمه توحید در مکه و تحقق توحید کلمه در مدینه به همت رسول الله(ص)
عبدالله فرهی، استاد تاریخ اسلام دانشگاه مذاهب اسلامی:
وقتی رسول خدا می‌خواهند آیات وحی الهی را به مردم ابلاغ کنند در ابتدا آنها را در جامعه جار نمی‌زنند چون می‌دانند اشراف قریش اجازه این کار را به ایشان نمی‌دهند. لذا کار فرهنگی ایشان خیلی نرم و آرام و مخفیانه انجام می‌شود. ایشان ابتدا ابلاغ وحی را به کسانی که مستعد هستند انجام می‌دهند و به انذار اطرافیان خودشان می‌پردازند. دعوت آشکار هم که قرار است اتفاق بیفتد در ابتدا در سطح نزدیکان ایشان است یعنی با عشیره خودشان شروع می‌کنند و کم‌کم جنبه آشکارتری به آن می‌بخشند و کم‌کم وقتی پشتوانه محکم ایجاد می‌کنند به نفی شرک می‌پردازند و کلمه توحید را در جامعه ایمانی درون مکه مستقر کنند، هرچند امکان تحقق بخشیدن به توحید کلمه همچنان در شهر مکه وجود ندارد یعنی بیان کلمه توحید در عصر مکی و اظهار توحید کلمه و عینیت بخشیدن به توحید در عصر مدنی اتفاق می‌افتد.
راهکارهای امام حسن(ع) برای نجات شیعه؛ از تقیه تا حمایت اجتماعی و اقتصادی
حمد باغستانی، عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی:
امام(ع) دو راه بیشتر نداشتند؛ اولین پیشنهاد این بود که امام(ع) با اندک یاران خود اقدامات انتحاری کند یعنی مراکز اصلی حکومت را بگیرند و زیر قرارداد صلح بزند که این راهکار خواسته معاویه بود؛ معاویه مترصد فرصت بود تا امام(ع) قرارداد را زیرپا بگذارند و او بتواند به اهدافش برسد. از سویی برخی شیعیان مانند حجربن عدی به امام(ع) معترض بودند و تعبیر «مذل المؤمنین» را هم ایشان به کار برد؛ امام تلاش کردند تا با بیان فلسفه صلح، تبیین درستی از مسئله ارائه دهند از جمله اینکه خواسته اکثریت و عموم مردم همراهی با امام(ع) نبوده است و وقتی امام از آنان پرسید، بیشتر افراد گفتند ما از جنگ خسته شده‌ایم.
پیامبر اکرم(ص)؛ بنیانگذار فلسفه سیاسی اسلام
حجت‌الاسلام والمسلمین علی‌اکبر نوایی، استاد حوزه علمیه:
دعوتشان در راستای فلسفه کلان سیاسی برای ایجاد حکومتی الهی، بر اساس تقوا و قدرت پاک است؛ او قصد دارد جامعه را اصلاح کند و این هم نیازمند سختی است؛ به تعبیر قرآن؛ إِنَّا سَنُلْقِي عَلَيْكَ قَوْلًا ثَقِيلًا؛ و در آیات ابتدایی سوره مزمل فرمود خود را برای این سختی آماده کن: يَا أَيُّهَا الْمُزَّمِّلُ/ قُمِ اللَّيْلَ إِلَّا قَلِيلًا؛ اقبال لاهوری در مورد شخصیت پیامبر(ص) فرمودند که ایشان ایستاده بین دنیای قدیم و جدید بودند و باید اضافه کنیم که ایستاده بین دنیای قدیم و جدید و آینده هستند.
انتهای پیام
