آموزه‌های کوتاه اخلاقی از امام جواد(ع)
پیش‌نیاز دوستی خوب و پایدار توجه به توانمندی‌ها و نقد ضعف‌ها برای نشان دادن راه رشد و اصلاح دوست است و کسی که این‌گونه نیست و برای خوش‌آیند دوستش متملقانه ضعف‌ها را می‌پوشاند و راه رشد را با نقد سازنده نشان نمی‌دهد، دوست نیست.
حجت‌الاسلام محمدجعفر سعیدیان‌فر، استاد حوزه علمیه در یادداشتی که به مناسبت میلاد امام جواد(ع) نوشته به مواردی از آموزه‌های اخلاقی نقل شده از ایشان اشاره کرده است که مطالعه‌اش خالی از لطف نیست؛
۱) موقعیت‌شناس باش
قَالَ الِامَامُ الجَوَاد(ع) وَ مَنْ لَمْ یَعْرِفِ الْمَوَارِدَ أَعْیَتْهُ الْمَصَادِرُ (اعلام الدین ص۳۰۹)
امام جواد(ع) فرمود: هرکس موقعیت‌شناس نباشد، جریانات او را مى‌رباید و هلاک خواهد شد.
آگاهی به زمان و حرکت و تحول به‌ویژه در جامعه، پیش نیاز حرکت انسان‌های موفق است.
۲) کسی که فقط مطابق دلخواه تو رفتار کند...
قَالَ الامام الْجَواد(ع): قَدْ عَادَاکَ مَنْ سَتَرَ عَنْکَ الرُّشْدَ اتِّبَاعاً لِمَا تَهْوَاهُ. (اعلام الدین ص۳۰۹)
امام جواد(ع) فرمود: با تو دشمنی کرده است کسی که راه پیشرفت و صلاح تو را از تو مخفی کند براى پیروى از هوس تو و به خاطر اینکه نمی‌پسندی.
پیش‌نیاز دوستی خوب و پایدار توجه به توانمندی‌ها و نقد ضعف‌ها برای نشان دادن راه رشد و اصلاح دوست است و کسی که این‌گونه نیست و برای خوش‌آیند دوستش متملقانه ضعف‌ها را می‌پوشاند و راه رشد را با نقد سازنده نشان نمی‌دهد، دوست نیست.
۳) عجله مکن تا به مقصد برسی
قَالَ الامَامُ الجَوَاد(ع): إتَّئِد تُصِب أو تَکَدْ (نزهة الناظر، ص۱۳۵)
امام جواد(ع) فرمود: شتاب مکن تا برسى یا نزدیک شوى.
با عجله انسان گاهی نه به مقصد می‌رسد و نه نزدیک می‌شود بلکه باشتاب ممکن است انسان از مسیر منحرف شود و به مقصد نرسد و یا دور شود.
۴) سقوط بر اثر تبعیت از شهوت
قَالَ الامام الْجَواد(ع): رَاکِبُ الشَّهَوَاتِ لَا تُقَالُ عَثْرَتُهُ. (اعلام الدین ص۳۰۹)
امام جواد(ع) فرمود: کسی که بر مرکب شهوات خویش سوار است و خودسرانه می‌تازد، هرگز از لغزش و سقوط رهائی نخواهد داشت.
انسان باید مدیریت حرکت زندگی‌اش را به خرد بسپارد که دانش و خرد و تجربه انسان را از بسیاری خطا‌ها و سقوط محافظت می‌کند.
۵) عمل بدون علم فسادآور است
قَالَ الامام الْجَواد(ع): مَنْ عَمِلَ عَلى غَیْرِ عِلْمٍ ما یُفْسِدُ اَکْثَرَ مِمّا یُصْلِحْ. (الدرّة الباهرة، ص۳۹، ح۳)
امام جواد (ع) فرمود: هر کس بدون آگاهى کار کند، بیش از آنکه کاری را درست انجام دهد، خراب مى‌کند.
توجه به دانش و کارشناسی لازمه و پیوسته حرکت‌های فردی و مدیریت‌ها باید باشد تا تدبیر امور به اصلاح کار‌ها بیانجامد وگرنه کار‌های عملی بدون راهنمای دانش به تخریب و زیان‌دهی برای مردم می‌انجامد.
انتهای پیام
