تقویت فقه محتاج قرآن است

به گزارش ایکنا، آیت‌الله محمدجواد فاضل لنکرانی؛ عضو هیئت امنای پژوهشگاه فقه معاصر شامگاه چهارشنبه، 10 اردیبهشت ماه در مراسم رونمایی از درگاه جامعه فقه معاصر در این پژوهشگاه با بیان اینکه تأسیس پژوهشگاه کاری اساسی و مهم در زمینه فقه معاصر است و امیدوارم آثار بزرگی برای مکتب تشیع و اهل بیت(ع) به همراه داشته باشد، گفت: فقه معاصر عنوانی است که چند دهه وارد ادبیات حوزه علمیه شده است؛ فقه همیشه معاصر بوده است زیرا قوت فقه شیعه سبب شده است تا فقهای هر زمان به اقتضای نیازهای عصر خود فتوا دهند ولی این معاصرت در چند دهه اخیر وارد ادبیات حوزه شده است. 

 

وی با بیان اینکه معاصر یعنی موضوعات معاصر یا اینکه دامنه فقه مطابق با نیازهای زمانه باشد، اضافه کرد: حوزه در طول زمان غالبا بر مبنای فقه فردی حرکت می‌کرد و فقه حکومت و سیاست و ... نداشتیم ولی اکنون به برکت انقلاب و آرای امام این موضوعات به صورت قوی در حوزه مطرح شده است یعنی با قطع نظر از مسائل مورد نیاز جامعه پرده‌ها کنار رفت و معلوم شد فقه حکومت و سیاست و امنیت، بهداشت، هنر و ... دارد. 

 

فاضل لنکرانی با بیان اینکه فقه معاصر یعنی فقهی که جامعیت آن مکشوف شده است و در کنار آن نیازها را هم پاسخ می‌دهد، افزود: امروز فقه مدعی اداره زندگی بشر است و قبل از این که موضوعاتی به وجود بیاید فقه باید طرح و برنامه داشته باشد و این معنای اصلی فقه معاصر است. 

 

عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم اظهار کرد: برای رشد و تقویت فقه نباید از قرآن غافل باشیم زیرا قرآن نقش اساسی برای تحکیم بنیان‌های فقه دارد؛ امروز نباید بگوییم آیات احکام همان 500 آیه است؛ چقدر آیه اجتماعی در قرآن داریم که مبنای فقه اجتماعی است ولی فقها در فقه خود به آن تمسک نکرده‌اند.

رئیس مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) اظهار کرد: در کتب فقهی بر طبق آیه «وَلَا تَهِنُوا وَلَا تَحْزَنُوا وَأَنْتُمُ الْأَعْلَوْنَ إِنْ كُنْتُمْ مُؤْمِنِينَ» فتوا داده نشده است یعنی وجوب برتری جامعه اسلامی؛ کدام فقیه با استناد به این آیه، اعلون را واجب دانسته است؟ اگر به این آیات تمسک شود در این صورت این اندیشه که بگوییم مسلمین ایران چه ربطی به غزه و ... دارند با این بیان از بین خواهد رفت. 

 

وی افزود: آیات اجتماعی قرآن که فراوان هم هست باید مورد توجه قرار گیرد؛ کدام کتاب فقهی ما به آیه «يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا ادْخُلُوا فِي السِّلْمِ كَافَّةً» برای وجوب سلم و برادری بین مؤمنان استناد کرده است؟ محقق بزرگی مانند آیت‌الله خویی به استناد اینکه یک حدیثی عامی است یک قاعده مشهور در مورد جذب کفار(قاعده جَبّ) را کنار نهاده است.(جب، قاعده‌ای فقهی است که براساس آن، مسلمان‌ شدن کافر خطاهای پیشین او را جبران خواهد کرد و لازم نیست پس از مسلمان‌شدن عبادات انجام‌ نداده مانند نماز، روزه و ... را ادا کند اما در مواردی مانند دیه، طهارت‌های سه‌گانه؛ وضو و غسل و تیمم و بدهکاری‌ها اثر نداشته و کافر پس از مسلمان‌شدن مکلف به انجام آن‌هاست.

 

 

عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم با بیان اینکه هنوز حوزه، تعارض فقه و قانون را حل نکرده است و هنوز برخی می‌گویند مگر هر چه در فقه است باید در قانون بیاید؟ گفت: این حرف، حرف علمی نیست؛ هیچ فقیهی نمی‌گوید فتاوا به صورت خام وارد قانون شود ولی این نوع سخن گفتن در نهایت، حذف فقه است.

 

استاد درس خارج حوزه بیان کرد: می‌گویند امر به معروف در فقه آمده است ولی چرا باید وارد قانون شود؟ اگر این است پس حکومت بر مبنای فقه چرا باید باشد؟ همین مقوله امر به معروف مورد تحقیق قرار بگیرد و راهکار برای آن ارائه دهند و چون نشده است امروز شاهد این مشکلات هستیم.