سوم خرداد؛ روز آزادسازی خرمشهر در تقویم کشورمان، روزی فراموش نشدنی در کنار دیگر روزهای مهم تاریخ جمهوری اسلامی ایران است. اگر چه خرمشهر در چهارم آبان ۵۹ سقوط کرد اما مقاومت مردم و رزمندگان طی مدت ۲۰ ماه موجب شد تا خرمشهر را در سوم خردادماه 61 باز پس بگیرند.
انجام چند عملیات مقدماتی و پس از آن عملیات بیت المقدس در منطقه غرب رود کارون و جنوب غربی اهواز و شمال خرمشهر به مدت ۲۵ روز، منجر به آزادسازی خرمشهر در اوج اقتدار رزمندگان شد.
در این راستا با امیر سرتیپ دوم ستاد محمدرضا فولادی، رئیس سازمان حفظ آثار و نشر ارزشهای دفاع مقدس ارتش گفتوگو کردیم که در ادامه میخوانیم:
ایکنا ـ فتح خرمشهر در ثبیت حرکت انقلاب در دوران دفاع مقدس چه نقشی داشت؟
آزادسازی خرمشهر آنقدر بزرگ بود که ما آن را «فتح» نمینامیم، بلکه «آزادسازی» میگوییم، چون این شهر بهدست دشمن اشغال شده بود و با همت و مجاهدت رزمندگان آزاد شد. دشمن در طول ۱۹ ماه اشغال، برای حفظ خرمشهر سرمایهگذاری بسیاری کرده بود. حتی مستشاران آمریکایی و شوروی سابق به کمک صدام آمده بودند و شهر را به یک دژ مستحکم بدل کرده بودند. آنان تصور میکردند که از هیچ طریقی ممکن نیست ایران بتواند خرمشهر را پس بگیرد. آنها به اندازهای در این امر مصمم بودند که صدام حتی گفته بود اگر ایران بتواند خرمشهر را بازپس بگیرد، کلید طلایی بصره را به ایران خواهیم داد.
برای آزادسازی خرمشهر رزمندگان پشت سر هم چند عملیات پیوسته اجرا کردند. ابتدا عملیات «طریقالقدس» در آذر ۶۰، سپس «فتحالمبین» در فروردین ۶۱ و بلافاصله پس از آن، حرکت به سمت جنوب خوزستان برای آزادسازی خرمشهر انجام شد. سرعت عملیات و تاکتیکهای نظامی مؤثر، دشمن را کاملاً غافلگیر کرد و نتوانست هیچ عکسالعملی از خود بروز دهد. با اینکه دشمن ۴۰ هزار سرباز، ۳۵۰۰ تانک و نفربر، ۵۰۰ قبضه توپ و انواع تجهیزات هوایی و زمینی در اختیار داشتد اما با وجود اینهمه عِدّه و عُدّه، در برابر یورش غافلگیرانه و وحدت رزمندگان چارهای جز عقبنشینی و تخلیه خرمشهر نداشت. این رزمندگان به خودباوری رسیده بودند و هر چه داشتند در طبق اخلاص گذاشته بودند و وحدت خوبی بین نیروهای مسلح و رزمندگان وجود داشت که کار را برابر دشمن چنان مقتدارانه انجام دادند که دشمن راهی جز تخلیه خرمشهر نداشت.
در این عملیات ۱۹ هزار نیروی عراقی اسیر، ۱۶ هزار نفر کشته یا مجروح شدند. شهرهای خرمشهر و هویزه آزاد شدند، محور اهواز ـ خرمشهر و پادگان حمید هم آزاد شد. همچنین غنائم بسیاری بدست ایران افتاد، 53 فروند هواپیمای جنگنده دشمن در این عملیات ساقط شد، دو لشکر دشمن به طور کامل منهدم و چهار لشکر دیگر بین ۲۰ تا ۶۰ درصد آسیب دیدند. این دستاوردها موجب شد که دستاوردهای سیاسی عملیات از دستاوردهای نظامی نیز بیشتر باشد و به واقع باید گفت ورق جنگ کاملاً برگشت؛ اگر تا پیش از آن رسانههای جهان صدام را پیروز جنگ میدانستند، بعد از این عملیات همه فهمیدند صدام دیگر هیچ پیروزی نخواهد داشت. حتی ژنرالهای صدام میگفتند که گریه صدام را پس از آزادسازی خرمشهر دیدیم.
ایکنا ـ درباره نقش و جایگاه ارتش در تقویت قدرت بازدارندگی دفاعی امروز کشور بفرمایید.
در عملیات آزادسازی خرمشهر، چندین کار اساسی و تعیینکننده از سوی ارتش انجام شد که اگر این کارهای اساسی نبود شاید این عملیات به پیروزی منجر نمیشد. نیروی زمینی ارتش شش پل تاکتیکی روی رودخانهها زد تا لشکرها بتوانند از موانع عبور کنند چراکه منطقه عملیاتی خرمشهر بین چهار مانع عمده؛ سه رودخانه در شمال، شرق و جنوب خرمشهر و حورالهویزه، محصور بود که چندین لشکر از این پلها عبور کردند و عملیات خود را آغاز کردند. هوانیروز ارتش نیز ۹۵ بالگرد خود را بهکار گرفت و ۵۱۸۰ ساعت پرواز انجام داد و نیروها را جابجا و مجروحین را تخلیه کرد و مهمات به رزمندگان رساند.
رئیس جهاد خودکفایی وقت نیروی زمینی فردی به نام امیر یونس معصومزاده بود که روی یک خودرو زرهی غنیمتی دشمن (تی-۵۴) موشک کاتیوشو ۶۰ لول نصب کرد که از آن در عملیات بیتالمقدس استفاده شد که با شلیک آن حجم عظیمی از آتش در مقابل تیپهای دشمن اجرا میشد و آنها را به فرار وادار کرد. پدافند هوایی ارتش ۵۵ فروند هواپیما و بالگرد دشمن را در منطقه ساقط کرد. نیروی هوایی ارتش نیز با ثبت این لحظات با تصویر توانست عکسهای سرنوشتسازی را بگیرد و پل تدارکاتی دشمن را بر روی رودخانه اروند منهدم کرد و عقبه دشمن بسته شد و نیروهای دشمن در خرمشهر مجبور شدند یا خود را به آب اروند بسپارند یا خود را تسلیم کنند. همچنین در یک شب نیروی هوایی ارتش توانست ۶۰۰۰ نیروی بسیجی را جابهجا و وارد کارزار کند و صدها سورتی پرواز، عکسبرداری، ترابری، پشتیبانی نزدیک و امثالهم را انجام داد. نیروی دریایی ارتش نیز ۳۰۰ فروند قایق، ۵۰ ملوان، ۱۶۰ قایقران و گروههای رزمی تکاوران منجیل و هاورکرافتها را بهکار گرفت.
ایکنا ـ ارتش بعد از جنگ برای حفظ آمادگی و تقویت قدرت بازدارندگی کشور چه اقداماتی انجام داده است؟
بعد از جنگ تحمیلی هشت ساله نیز ارتش جمهوری اسلامی ایران برای ارتقای بازدارندگی و توان رزم بیش از ۱۰۰۰ رزمایش در سراسر کشور انجام داده؛ از شمالغرب تا جنوبشرق. هم مستقل، هم مشترک با سپاه و هم مرکب با کشورهای دیگر مانند چین و روسیه.
ارتش جمهوری اسلامی ایران همچنین در بحث خودکفایی به موفقیتهای بزرگی دست پیدا کرده و تسلیحات مورد نیاز را خودش ساخته است. نمونه آن ناوگروه ۸۶ ارتش با ۳۵۰ نفر نیرو است که طی ۸ ماه سه اقیانوس را پیمودند، دور دنیا را زدند و از بزرگترین اقیانوسها که بزرگترین ناوشکنهای دنیا سابقه غرق شدن در آن را دارند، پیمایش کردند. اینها همگی نشانههایی از همان خودباوری برگرفته از آزادسازی خرمشهر است که میتوان چنین کارهای نشدنی را شدنی کرد. ارتش با استفاده از تجربیات دفاع مقدس و عملیاتهای مختلف، روزبهروز آمادگی خود را ارتقا داده و نقش خود را در بازدارندگی دفاعی به بهترین شکل ایفا کرده است.
ایکنا ـ چه مفاهیمی در آزادسازی خرمشهر نهفته بود که میتواند امروز به عنوان الگو در مدیریت کشور مورد بهرهبرداری قرار گیرد؟
خرمشهر نماد مقاومت، ایثار، پیروزی، خودباوری در مقابل خودباختگی دشمن، خداباوری، تحمیل اراده انقلابی، خطرپذیری، استقبال از تهدید و باور رزمندگان به وعدههای الهی بود. اگر این مفاهیم را در مدیریت کشور به کار بگیریم، هیچ خرمشهری اشغال نخواهد شد و هیچ دشمنی نخواهد توانست ارادهاش را بر ما تحمیل کند. امروز ما از آن روز قویتریم و دشمن ضعیفتر شده است و دلیلی برای یأس و ناامیدی وجود ندارد.
ایکنا ـ امروز با توجه به تحریمها و فشارها، چطور میتوان از تجربیات آن روزها برای حل مشکلات استفاده کرد؟
شهید صیاد شیرازی جمله معروفی دارد که میگوید: «رمز غلبه قِلّت ما بر کثرت دشمن در بیتالمقدس، فوران اخلاص در وجود رزمندگان بود». قطعاً وحدت، انسجام و اخلاص بین رزمندگان باعث نزول رحمت الهی شد. درسهای آزادسازی خرمشهر به اندازهای زیاد و گسترده است که اگر برای حل هر مشکل دیگر و راه یافتن به هر مسئلهای به این درسها توجه کنیم، میتوانیم، مشکلات امروز کشور، چه ناشی از تحریمها و تهدیدهای خارجی و چه ناشی از سوءمدیریت داخلی و منیتها باشد، حل کنیم.
اینکه مقام معظم رهبری میفرمایند «خرمشهرها در پیش است» یعنی آزادسازی خرمشهر تبدیل به نماد حل یک مسئله بسیار سخت شد. به عبارت دیگر آزادسازی خرمشهر به اندازهای بزرگ بود که مقام معظم رهبری چنین تعبیری را برای آن به کار میبرند یعنی این مشکلات پیش روی ملت شریف ایران که از هر چیزی میتواند نشئت گرفته باشد را با الگوگیری از آن روزها حل کنیم.
گفتوگو از سمیرا انصاری
انتهای پیام