انتشار جلد هشتم دانشنامه «اسلامیکا»

به گزارش ایکنا به نقل از روابط‌ عمومی مرکز دائرة‌المعارف بزرگ اسلامی، جلد هشتم از مجموعه 16جلدی دائرﺓ‌المعارف «اسلامیکا» (Encyclopaedia Islamica) به سرویراستاری فرهاد دفتری و مرحوم ویلفرد مادلونگ از سوی انتشارات بریل در می 2025 (اردیبهشت ١۴٠۴) منتشر شد. اثری که نسخه انگلیسی و مختصر دائرﺓ‌المعارف بزرگ اسلامی به سرویراستاری کاظم موسوی بجنوردی است که جلد بیست‌وششم آن، ماه گذشته در تهران به طبع رسید.

از ویژگی‌های منحصربه‌فرد آن توجه ویژه به اسلام شیعی و میراث غنی و متنوع آن و نیز ایران فرهنگی است، که آن را مکمل دائرﺓ‌المعارف‌‎های دیگر به زبا‌ن‌های غربی می‌کند، ازجمله دائرﺓ‌المعارف اسلام چاپ انتشارات بریل با بیش از یک‌ قرن سابقه و با نگاه اهل سنت به اسلام. اسلامیکا، علاوه‌ بر ارائه مدخل‌هایی درباره موضوعات و شخصیت‌های مهم در اسلام به‌طور عام، این امکان را به خواننده غربی می‌دهد تا اسلام شیعی و ایران فرهنگی را نیز به‌ نحو خاص بشناسد.

اسلامیکا نتیجه همکاری مرکز دائرﺓ‌المعارف بزرگ اسلامی و مؤسسه مطالعات اسماعیلی است. اسلامیکا با نظارت علمی احمد پاکتچی در تهران و رضا شاه‌کاظمی در لندن و نیز مدیریت شهرام خداوردیان در تهران و وندی رابینسون در لندن در حال فعالیت است. هم‌چنین ایزابل میلر، استیفن هرتنستاین، راسل هریس، محمد عیسی ویلی، نجم عباس، مرجان افشاریان و مهران نوری از اعضای تیم ویراستاری اسلامیکا هستند.

جلد هشتم اسلامیکا با مدخل «حبیب عجمی» (Ḥabīb al-ʿAjamī) آغاز می‌شود و با مدخل «حویزی، عبدعلی» (al-Ḥuwayzī) پایان می‌یابد و شامل مقالاتی درباره امامان شیعیان: امام حسن مجتبی (ع)، امام حسین (ع)، امام حسن عسکری (ع) و شخصیت‌های شیعی ازجمله علی بن حسین (علی‌اکبر)، حبیب بن مظاهر و علامه حلی است. در میان مشاهیر ایران فرهنگی در این جلد، مدخل حافظ می‌درخشد. از بزرگان صوفیه، مقالاتی درباره حسن بصری، هجویری، خواجه عبدالله انصاری هروی و حلاج آمده است و همچنین شامل مقالات مهمی درباره آیین حج، علم حدیث، نهاد حوزه علمیه و مفهوم حقیقت است.

در پایان، مقایسه کمی مقاله امام حسن عسکری(ع) در اسلامیکا، به قلم احمد پاکتچی در 12هزار و 846 کلمه، با همین مدخل در ویراست دوم دائرﺓ‌المعارف اسلام، در 784 کلمه، نمونه‌ای گویا از تمرکز اسلامیکا بر معارف شیعی است.

همچنین، جلد هشتم دانشنامه اسلامیکا در 1180 صفحه، با تعدادی قریب به ۳۰۰ اشتراک آن‌لاین مستمر از کتابخانه‌های دانشگاهی، افراد و مراکز علمی در غرب است که برای این نوع آثار مرجع رقم بسیار مهمی به شمار می‌رود، به‌‎بهای ۵۷۵ یورو از سوی انتشارات بریل، کهن‌ترین و معتبرترین ناشر آثار استشراقی در مغرب‌زمین با 342 سال پیشینه در لایدن هلند، نشر یافته است.