تشدید اسلام‌هراسی؛ عامل مهاجرت مسلمانان از فرانسه
با افزایش شدید اقدامات اسلام‌هراسانه در سال ۲۰۲۵ در مقایسه با سال ۲۰۲۴، ده‌ها هزار مسلمان در حال ترک فرانسه هستند که تعهد این کشور به ارزش‌های ادعایی خود را زیر سؤال برده است.
به گزارش ایکنا به نقل از 5pillarsuk، با افزایش ۷۲ درصدی اقدامات اسلام‌هراسانه در اوایل سال ۲۰۲۵ در مقایسه با سال ۲۰۲۴، ده‌ها هزار مسلمان در حال ترک فرانسه هستند .
رایان فرشی، محقق مؤسسه CAGE استدلال می‌کند فرانسه، کشوری که به شعار «آزادی، برابری و برادری» می‌بالد، با ایجاد فضایی مسموم و اسلام‌هراسانه، هزاران خانواده مسلمان را مجبور به خروج از کشور می‌کند.
یک مطالعه تازه نشان داد که حداقل ۱۰،۰۰۰ خانواده مسلمان شامل ۳۰ تا ۴۰ هزار نفر، به خاطر تبعیض سیستماتیکی که در اشتغال، آموزش و زندگی عمومی وجود دارد، این کشور را ترک کرده‌اند.
این پدیده صرفاً یک آمار نیست؛ بلکه یک تراژدی انسانی است که پرسش‌های فوری در مورد تعهد فرانسه به ارزش‌های خود و پیامدهای گسترده‌تر آن برای جوامع اقلیت در غرب را مطرح می‌کند.
قوانین محدودکننده
چالش‌های پیش روی مسلمانان در فرانسه چندوجهی است و ریشه در شبکه‌ای از قوانین و سیاست‌های محدودکننده دارد که دیدگاه‌های مذهبی و فرهنگی آنها را هدف قرار می‌دهد. از سال ۲۰۰۴، حجاب در مدارس دولتی ممنوع شده است، سیاستی که دختران مسلمان را مجبور می‌کند بین تحصیل و دین خود یکی را انتخاب کنند. پوشیدن نقاب در تمام فضاهای عمومی ممنوع است و عملاً انتخاب مذهبی شخصی را جرم‌انگاری می‌کند.
این قوانین که تحت لوای سکولاریسم فرانسوی یا لائیسیته تدوین شده‌اند، اغلب به عنوان اقداماتی برای محافظت از انسجام ملی توجیه می‌شوند. با این حال، آنها به طور نامتناسبی مسلمانان را به حاشیه می‌رانند و نشان می‌دهند که باورها و اعمال آنها با هویت فرانسوی سازگار نیست.
فراتر از محدودیت‌های پوششی، دولت فرانسه سیاست «انسداد سیستماتیک» را با هدف از بین بردن جامعه مدنی مسلمانان اجرا کرده است. از فوریه ۲۰۱۸، حداقل ۱۰۰۰ سازمان اسلامی ـ از مساجد گرفته تا مشاغلی مانند رستوران‌ها ـ تعطیل شده‌اند و ۳۰۰۰۰ سازمان دیگر از طریق حملات اعلام نشده و کنترل‌های اداری با آزار و اذیت مواجه بوده و از سال ۲۰۱۸، ۵۵ میلیون یورو از دارایی‌های جامعه مسلمانان توقیف شده است.
این هدف‌گیری تهاجمی فراتر از نهادهای مذهبی است و بر هر بنگاه اقتصادی تحت مدیریت مسلمانان تأثیر می‌گذارد و محیطی را ایجاد می‌کند که در آن بقای اقتصادی به یک مبارزه روزانه تبدیل می‌شود.
برای والدین مسلمان، وضعیت به‌ویژه وخیم‌تر است. ممنوعیت عملی آموزش در خانه که مورد علاقه بسیاری از خانواده‌های مسلمان است، یک گزینه حیاتی را برای کسانی که به دنبال آموزش فرزندان خود مطابق با ارزش‌های خود هستند، از بین برده است.
مدارس اسلامی خصوصی که تعداد آنها تنها حدود ۹۰ مدرسه در سراسر کشور است، برای اکثر آنها جایگزین مناسبی نیستند، زیرا با آزار و اذیت مداوم دولتی یا تعطیلی کامل روبه‌رو هستند.
در همین حال، مدارس دولتی سیاست‌های سختگیرانه سکولار را اعمال می‌کنند: نه تنها حجاب ممنوع است، بلکه حتی نماز خواندن نیز ممنوع است، و گزارش‌هایی مبنی بر تماس معلمان با خدمات اجتماعی یا پلیس در هنگام دستگیری کودکان در حال نماز خواندن وجود دارد. چنین اقداماتی پیام ترسناکی را ارسال می‌کند: هویت مسلمان در سیستم آموزشی فرانسه مورد استقبال قرار نمی‌گیرد.
این طرد سیستماتیک عواقب عمیقی دارد. والدینی که مایلند فرزندان خود را به عنوان مسلمانان معتقد بزرگ کنند، اغلب احساس می‌کنند چاره‌ای جز ترک فرانسه و جستجوی کشورهایی که مؤسسات آموزشی با باورهای آنها در تضاد نباشند، ندارند.
مهاجرت گسترده
یافته‌های محققان نشان می‌دهد که این مهاجرت صرفاً مربوط به تبعیض شغلی نیست؛ اگرچه موانع اشتغال به دلیل نشانه‌های دینی آشکار مانند داشتن حجاب یا داشتن نام اسلامی به خوبی مستند شده است. همچنین مربوط به تأمین آینده‌ای است که فرزندانشان بتوانند بدون ترس از آزار و اذیت یا جذب اجباری رشد کنند.
لفاظی‌های دولت فرانسه که نمونه آن کمپین امانوئل مکرون، رئیس جمهور سابق، علیه «جدایی‌طلبی» است، این سیاست‌ها را به عنوان دفاعی در برابر رادیکالیسم مطرح می‌کند. با این حال، هدف قرار دادن گسترده جوامع مسلمان - تا پیگرد قانونی فعالان به دلیل استفاده از عباراتی مانند «انتفاضه» در سخنرانی‌های طرفدار فلسطین - نشان دهنده دستور کار گسترده‌تری برای حذف فرهنگی است.
بسته شدن سازمان‌ها، توقیف دارایی‌ها و آزار و اذیت افراد صرفاً اقدامات اداری نیستند؛ بلکه نوعی آزار و اذیت دولتی هستند که صدای مسلمانان را خفه کرده و توانایی آنها را برای مشارکت در زندگی عمومی محدود می‌کنند.
با وجود این سرکوب، کورسویی از انعطاف‌پذیری وجود دارد. از سال 2021، صداهای جدیدی از مسلمانان پدیدار شده است که بر حق وجود و ابراز وجود خود تأکید می‌کنند. فعالان همچنان به چالش کشیدن فضای مدنی رو به کاهش، حتی در مواجهه با حملات پلیس و دستگیری‌های خانگی، همانطور که در رویدادهایی مانند المپیک دیده می‌شود، ادامه می‌دهند.
این سرپیچی یک حقیقت حیاتی را برجسته می‌کند: مبارزه برای حقوق مسلمانان در فرانسه فقط مربوط به بقا نیست، بلکه مربوط به بازپس‌گیری عاملیت در جامعه‌ای است که به دنبال به حاشیه راندن آنها است.
وضعیت فرانسه هشداری برای سایر دموکراسی‌های غربی است. سیاست‌ها و رویه‌هایی که مسلمانان را تحت پوشش سکولاریسم یا امنیت ملی هدف قرار می‌دهند، می‌توانند سابقه‌ای برای از بین بردن حقوق سایر اقلیت‌ها در جاهای دیگر ایجاد کنند.
بنابراین، همبستگی به ابزاری حیاتی تبدیل می‌شود. برای کسانی که در داخل فرانسه هستند، کنشگری همچنان عملی‌ترین مسیر پیش رو است. مشارکت در حوزه عمومی، تقویت روایت‌های مسلمانان و ایجاد ائتلاف‌ها برای مقابله با ظلم سیستماتیک ضروری است. برای کسانی که در خارج از کشور هستند، غلبه بر مانع زبانی برای آگاه ماندن بسیار مهم است. با دنبال کردن کار سازمان‌های مردمی، مخاطبان جهانی می‌توانند خطرات را بهتر درک و از تغییر حمایت کنند.
مطالب مرتبط
