الوهیت عیسی(ع) ساخته الهیدانان است؛ قرآن و اناجیل بر پیامبری او تأکید دارند

به گزارش ایکنا، حجت‌الاسلام والمسلمین علی اسدی؛ عضو هیئت علمی پژوهشکده فرهنگ و معارف قرآن کریم، 25 آبان‌ماه در کرسی ترویجی «بررسی تطبیقی دیدگاه قرآن و اناجیل همنوا درباره پیامبری عیسی(ع)» با بیان اینکه قرآن کریم و منابع اسلامی و حتی شواهد متعدد در الهیات مسیحی نشان می‌دهد اعتقاد به فرزند خدا بودن عیسی و تثلیث یک انحراف از توحید و انحراف در مسیحیت بوده است، گفت: مبانی و جوانب و زمینه‌های آن در آموزه‌های وحیانی حضرت عیسی(ع) وجود نداشته است و به مرور ایجاد شد و برخی الهیدانان مسیحی آن را ایجاد کردند. قرآن کریم از زوایای مختلف اعتقاد به تثلیث و الوهیت عیسی(ع) را نقد و رد کرده است.

متن سخنان وی به شرح زیر است: ما بر اساس قرآن کریم معتقدیم که قرآن کریم اعتقاد به تثلیث و الوهیت حضرت عیسی(ع) را رد می‌کند، لذا جنبه بشری آن حضرت را برجسته می‌کند. از این رو اگر کسی با بحث تجسد و الوهیت و اعتقاد به فرزند خدا بودن عیسی(ع)... آشنا نباشد از اینکه چرا قرآن به این مسائل پرداخته است تعجب می‌کند و معنای درستی برای او پیدا نمی‌کند، زیرا با بستر و فضا آشنا نیست.

از جمله مطالبی که قرآن برای رد عقیده تثلیث به کار برده است پیامبری حضرت عیسی(ع) است؛ آیه‌ای که تقریبا در این زمینه صریح است فرموده است: يَا أَهْلَ الْكِتَابِ لَا تَغْلُوا فِي دِينِكُمْ وَلَا تَقُولُوا عَلَى اللَّهِ إِلَّا الْحَقَّ ۚ إِنَّمَا الْمَسِيحُ عِيسَى ابْنُ مَرْيَمَ رَسُولُ اللَّهِ وَكَلِمَتُهُ أَلْقَاهَا إِلَىٰ مَرْيَمَ وَرُوحٌ مِنْهُ ۖ از باورهایی که زیاده‌روی در دین است بپرهیزید؛ إِنَّمَا الْمَسِيحُ عِيسَى ابْنُ مَرْيَمَ رَسُولُ اللَّهِ وَكَلِمَتُهُ أَلْقَاهَا إِلَىٰ مَرْيَمَ وَرُوحٌ مِنْهُ خود مسیحیت نیز در عین اینکه مقام الوهیت به عیسی داده‌اند منکر انسان بودن و پیامبر بودن او نیستند اما قرآن می‌فرماید: باور آنان یک تناقض درونی دارد، یعنی نمی‌شود عیسی یک خدای کامل و تمام عیار باشد و در عین حال یک انسان با همه ویژگی انسانی باشد، یک نبی و پیامبر نیز باشد. خدا بودن یک ویژگی‌هایی دارد که اساسا با انسان بودن سازگار نیست. درست مانند این تعبیر که بگوییم کچل موفرفری. کچل اساسا مو ندارد که بخواهد موی او فرفری هم باشد. مگر اینکه تعریف کچل را تغییر دهیم.

پیامبر، فرستاده خدا و تابع دستورات و اراده او هست و چنین کسی نمی‌تواند خودش خدا هم باشد؛ وقتی قرآن و اناجیل همنوا را بررسی می‌کنیم، مبتنی بر بنده خدا و پیامبربودن عیسی(ع) است؛ در اناجیل همنوا گزارشات متعدد وجود دارد که عیسی(ع) خدا نبوده است و قرآن کریم نیز در نقد تثلیث آیات متعدد ذکر کرده است. 

قرآن کریم  و اناجیل عیسی را به عنوان منجی موعود معرفی کرده است. آمدن مسیح از قرون قبل در کتب یهودی توسط انبیاء و پیامبران یهود داده شده بود و یهودیان منتظر آمدن عیسی(ع) بودند تا بیایند و آنان را از وضعیت نابسامانشان نجات دهد. نویسندگان اناجیل همنوا تلاش کرده و شواهد متعدد آورده‌اند تا ثابت کنند عیسی بن مریم(ع) همان مسیح موعود در یهودیت است که در انجیل یوحنا، مرقس و ... آمده است. 

در ماجرای ولادت حضرت عیسی(ع) از مریم باکره تأکید شده، همچنین در ماجرای ستاره‌شناسان زرتشتی نیز بر این مسئله تأکید شده است. این‌ها از طریق نجوم مطلع شدند که عیسی(ع) در اورشلیم متولد خواهد شد و یهودیان را از وضعیتی که دارند نجات خواهد داد. 

مسیح موعود

بحث دیگر اینکه تلاش شده است تا اثبات شود عیسی بن مریم(ع) همان مسیح موعودی است که انبیاء گذشته وعده آمدن او را داده‌اند و خود عیسی(ع) نیز به این مسئله استناد فرموده‌ و خود را به صورت غیرمستقیم مسیح موعود معرفی کرده است و علتش آن است که یهودیان در آن زمان به شدت تحت سیطره رومیان بودند و اعتقاد داشتند مسیح، یک فرمانده نظامی و پادشاه و شبیه اسکندر مقدونی است و در قالب جنگ آنان را از دست رومیان نجات خواهد داد که البته این تصور با تصور یهودیان سازگاری نداشت؛ لذا حضرت عیسی(ع) هراس داشت خود را با صراحت موعود معرفی کند.

البته در روزهای آخر که حضرت را مصلوب کردند حضرت عیسی(ع) با صراحت فرمود که من مسیح موعود هستم؛ ایشان گفته است به من خیانت خواهد شد و مرا می‌کشند اما پس از سه روز زنده خواهم شد. 

محور دیگر در این بحث تلاش برای معرفی کردن حضرت عیسی به عنوان مسیح است؛ چون حضرت یحیی(ع) معاصر عیسی بود شاگردان خود را نزد عیسی فرستاد که آیا شما همان موعود هستید یا باید منتظر آمدن موعود باشیم و عیسی(ع) با صراحت نگفته است اما در حضور شاگردان حضرت یحیی(ع) مردگان را شفا داد و معجزاتی بروز داد که آن را به یحیی بازگو کنند تا حضرت یحیی تشخیص دهد که این، مسیح موعود است. 

قرآن کریم نیز عیسی(ع) را مسیح موعود معرفی کرده است؛ در دوره نزول قرآن مسیحیت شکل گرفته بود و این‌همانی مسیح با عیسی باور پذیرفته شده بین مسیحیت بود؛ قرآن کریم تأکید فرموده است که مسیح فرزند مریم ،پیامبری مانند سایر پیامبرانی است که برای بشر آمدند. مسیح به عنوان یک پیامبر بزرگ در ادیان الهی از جمله قرآن نیز مطرح است اما هیچگاه جایگاه الوهیت نداشته است.

پیامبری در زمره پیامبران بزرگ

در اناجیل و قرآن، عیسی(ع) یکی از پیامبران بزرگ الهی معرفی شده است؛ در برخی موارد  خود حضرت به صورت غیرمستقیم می‌گوید پیامبر بزرگی است؛ ایشان خطاب به مردم ناصره فرمود: در روز قیامت، ملکه سبا که از مسافت دوری برای شنیدن سخنان سلیمان آمده بود و به او ایمان آورد و نیز مردم نینوا به دلیل ایمان آوردن به حضرت یونس، شما را محکوم خواهند کرد، زیرا شخصی برتر از سلیمان و یونس(عیسی(ع)) در میان آنان بوده است و به وی ایمان نمی‌آورند. اینجا عیسی(ع) خود را به صورت غیرمستقیم بالاتر از یونس و سلیمان معرفی کرده است. 

عموم مردم زمان حضرت عیسی(ع) آشکارا ایشان را به عنوان پیامبر الهی خطاب می‌کردند؛ در انجیل یوقا و متی آمده است وقتی وارد شهر اورشلیم شد مردم سؤال کردند او کیست و برخی گفتند این عیسی پیامبر است از ناصره جدید. باور به نبوت عیسی در بین مردم آنقدر جدی است که مخالفان یعنی کاهنان یهودی از ترس واکنش مردم آشکارا متعرض ایشان نمی‌شدند.

وقتی معجزات حضرت مانند شفا دادن کور و جزامی و زنده کردن مردگان را دیدند ایشان را پیامبری بزرگ معرفی کردند. همچنین در اناجیل حضرت عیسی(ع) به عنوان مبلغ و مفسر کلام خدا معرفی شده است؛ کسی که مبلغ و مفسر کلام خداست دیگر نمی‌تواند خدا باشد. در اناجیل حضرت خود را فرستاده و مجری فرمان خدا می‌خواند و گزارشات مفصل آمده است که ایشان شهر به شهر و منطقه به منطقه رفت تا پیام انجیل را به مردم ابلاغ کند.

اعتراف خود حضرت عیسی(ع) به پیامبری نیز از دیگر محورهای بحث است؛ در آیات قرآن نیز به صورت متعدد این کار مورد تأکید قرار گرفته است که بنده به یکی دو مورد آن اشاره می‌کنم؛ در سوره مائده قرآن تصویری از روز قیامت و گفت‌وگوی خدا با پیامبران الهی مطرح کرده است که بخشی از آن گفت‌وگو با عیسی(ع) است و نقد باورهای مسیحیان است که می‌گویند؛ عیسی خودش، خود را خدا و پسر خدا معرفی کرده است؛ در حالی که عیسی(ع) اساسا هیچ‌گاه چنین ادعایی نداشت و در ماجرای حضرت مریم(س) و زمانی که در گهواره بود با صراحت فرمود انی عبدالله آتانی الکتاب. 

در آیه مورد بحث خداوند می‌فرماید: ای عیسی آیا تو به مردم گفتی که تو و مادرت خدا هستید و مردم باید تو را پرستش کنند و بعد پاسخ ایشان را نقل کرده است: قال سبحانک. خدایا تو منزه هستی از این حرف و من چنین حق و اجازه‌ای ندارم و من جز آن چه تو دستور دادی به مردم نگفته‌ام و آن این است که؛ خدای من را که خدای همه است پرستش کنید. حضرت عیسی(ع) دعوت به توحید فرمود.